장음표시 사용
131쪽
nieridiei. d ad ursam punctus oppositus. Et ducatur linea d. quae diameti alter secabit ab quatelligo praeterea e punctu orietis aestiualis:& f punctu occidetis/oppositu: eoru vero linere f.giunctu orietis hyemalis h punctu occidetis/oppositineoru linea gh intelligo deniq; i punctu mediu inter g oriente h)emaletae puncta meridies x eius oppositu:d eoru linea MEtl punctu inter foccidente aestiuale ecpunetu meridiei:m vero punctu oppositur georu linea lis Hisitam duodecim pura is sisnatisac eoru ductis lineis et duodecim in ipsis vetos siluam in nostro Horizontere Hemisphaerio: Et totide focosimiliter sub altero hemisphaerio locare decebit. Ventus vero que siluam' Venti comitia oriete Aequinoetiali Q ab ipso flatu duces Sub xx xii lan'vocat Flans vero a pura ossi occidetis opposito Fauonius ei cotrarius. Sumune enim secudii Diametrum:secundu qua plurimu distant. Hos aute suppo Ω-
nimiis esse contrarios. Que loeamus in c:Auster. Et qest in aecius opposito: Boreas ei contrarius. Qui in coriente aestiuali insurgit Phenicias ei contrarius in is Africus. Qui ingoriete hyemalit Eurus .ei cotrarius inh:Corus. Qui mi: Euroauster. ei contrarius in kr Trasceas. Qui in l: Libanotus .ei vero contrarius in m
Aquilo. Et hi praecipui sunt vetit modo quo positi sunt adinvice cotrarii. Vnde aec e Subsolanus ec Auster/ωiliniuersaliter isecundsi eande diametrum non sumuns :cotrarii no sunt Et hi quattuor/Subsolanus
Fauonius Auster6 Boreas: omniu principalissimi Ezμφ' F australes sunt calidi Boreales frigidi Orientales Triminus austris calidi occidentales vero minus boreast
132쪽
libus frigidi Et plures venti ex parte Boreae gigni videntur: quia illic plurima nixa aqua quae ubi niri quata spiraminii materiam praestet. Eorum naturae Venti QR, coplagiones.Venti contrarii: secundu Diametrii sesti simul simul flareno permittunt:sed valentior debiliori obsluctatur violentiam cp insem dc ipsum cessare cogit. Venti oppositi maxime flant circa tempora opposita Ut Phenicias circa Aequinoctiivcris Africus circa Autunal circa aestateZeph yrus/circa hyeme Eurus. Coni vii C Oppositi veti idem aut oppositu faciunt ut Eurus cotraria fari Corus in principio siccant Austcr caleta Boreas algion in P dus est lEt seriem sequendo:subsolanus Pheniciasγα Eurus tepidi sunt Eurus in principio siceu: eonsummans aquosus Subsolanus:minus siccus Phenicias: noi serenus.trahit enim ad sc vaporcsvi nubes hinc
exiit erbiu.Trahit ad se malum sicut Caecias nubere est humidus. Fauoni'/Africus ae Corus sustrisidi Corus siccus in principioraquosus i fine Auster
auster de Libanotus/calidi runt. Auster:noesius. Libam notus magis humidus: vicini Africiae noti naturam participans: Sereni sunt Boreas Trasecas Aquilo.
purgant:hinc serenitate adducul=nis1 sint vehcmentis ex
fiigidLtunc enim plus coagulanto coguntque propel lant. Boreas gradinosus Aquilo nivosus frigidissimi
maxime coruscatione facientcs. Et Corus cum his in natura conuenit Borcas salubcrtimus . Et de ventis tantula sussiciant.
Iostea p, in superioribus generaliter de ventoria omnlii genera, tione/cessatione disseruit:In hoc capite/singulorue positione oste
133쪽
dit. Primu quidce positione numerii eorum colligens dem ex prψprietate contrarietatem De numero lac tentorum primu agenduest. Secundo de tempore. Tertio de comoditate. Quarto de propriesi
De ventorum numero non idem sentiunt Poet Philosophi α aula . Nam poetae solum quattuor prxcipuos V cardinales assa gnant. Philosophi superaddit odio collaterales. Nautae vero ribus maior est eκpericlia e particularibus locis ventos discernunt:colli gunt ita in Oceano Britannico dc Germanico .lxiiii. Sed quatuor esse principales apud omnes ratum est Pli.li. ii Veteres inquit quatuor omnino seruauere Ventosper totide mundi partes. ideo nec Homerus plures nominat. Quem sequutus deinde Ovidius. in . .
Eurus ad Aurorani Nabathata 1 regna recessit Persida λα radiis iuga subdita matutinis. Vesiper c occiduo quae littora Sole tepescunt Progima sinat zephyro. Scythiam septem c Triones Horrifer inuasit doreas. contraria tellus Nubibus astiditis=pluuio a madescit ab Austro. Et Manili USAsper ab age ruit Boreas: fugit Eurus ab ortur Auster amat medium Solem: zephyrusc profundum. e Pontanus item summo floreas=Notus imo spirat Olympo:
Occasum insedit Zephyrus: venit Eurus ab ortu.α Selaccili. v. Venti inquit quattuor sunt. Quida illos duodecim faciuti attuor enim coeli partes. in ternas diuidui re singulis vetis binos subprx fe flos dant. Hac arte Varro vir diligens illos ordinat. Nec sine causa. Non enim eodem senap loco Sol oritur aut occidit. Qui igit duodecim ventos esse digerunt=hoc secuta sunt: Totide ventorum esse=quot coeli discrimina. εἶ sunt tamcnonquit Seneca quida venti quorunda locorsi .pprii: qui no transmittat,sed miroκimu ferunt. Non est illis a latere unia uersi mucti impetus Atapulus Apuliam infestat Calabriamiapyκ Athenas Scurom Pamphilia Chagreus=Galliam Circius.Cui aedificia quastanti tame incolae gratias agit tanq; salubritato coeli sui debeant ei. Diuus certe Augustus cum in Gallia moraretaemplum illio vovit 6 fecit. Infinitu est si singulos velim psequi. Nulla enim Ppemodu regio est quae no habeat alique statumi cκ se nascente. α
Ouidius ManiliuszPontanus Seneca
134쪽
E Plinio circa se cadente. M Seneca . si cocordat Pli. li. H. Quicia cingi
sunt etiam quibus 3 gentibus peculiares venti. non vltra certii procedentes tractu. Vt Atheniensibus Scuron paulo ab Argeste deflexus reliqua grecia agnotus. item in Naibonensi prouincia clarissimus ventorii est Circius. nec ulli violoria inferior Ostiam piae ruc recto Ligustico mari perferens: Idem non modo in reliquis partibus coeliisnotus est,sed ne Viennam quidem eiusde Fuinciae urbe attingog Et Austros in Aegyptum penetrare negat Fabianus. Quo fit manifesta te natur ae ventis etiam re tempore dc fine dicto. Tempus Tempus ventorum docet Pli .li. ii. Veronquit aperit nauiganti singulor Dus aequor.Cuius in principio. Fauonii hybernii molliunt coelum: Ventorum Sole Aquarii. κκv. partem tenete: Is dies sextus est ante Februarias E Plinio idus. Subsolano datus est egonus Vergiliaru. in totide ptibus Tauri Seκ diebus ante Maias idus. quod tempus Austrinu est Aiactissimo
aut a statistpeseexorit caniculae sidus. Sole prima parte Ieonis ingredicte. Qui dies. κυ. ante Calendas Augusti est. Huius eκortu diebus ferme octo Aquilones antecediit. quos prodromos appellant. Pos hi ii aute eκortus. iide Aquilones costariusi flant diebus. κl quos Etesias vocat. Post eosauruis Austri sequetes. usq; ad sydus Arcturi quos eκorit xi diebus. ante Aequinoctiit Autuni Cu hoc Corus incipit Corus auisinat Post id Aequinoeliu diebus fere quattuor α.κl. Vergiliaru occasius hyemc inchoat Ante Bruma aute septem
diebus totidemq; postea/sternitur mare Halcyonuictura cic inde ii dies nonac traκere Reliquii tempus hyemar. Quattuor I De Ventorii utilitate sic habet Seneca li. v. Plurima sunt inquit α Veiis c e vεtis naturae comoda. Orimu ut aera novi neret pigrescere sed snoda re assidua veκatione utilem redderet vitalem araetaturis.' Secundu utSeneca ut imbres terris subministraret. iidem c nimios copesceret. Nam moadducut nubes,ino deducul. ut totu orbem pluui re diuidi postenta in Italiam Auster impellit. in Africam Aquilo reiicit Etes no patiunt apud nos nubescosistereri idem per tota Indiad Aethiopia.
continuisi id tempus aquis irrigant. A Tertiit .m fruges, cipi no
Polliunt. nisi flatu sup vacua o mixta seruadis ventilent Nisi esse quod segetceκcitaret Q latente rugebruptis velanactis luis quν folliculos agricola vocis daperiret, a Quartu st, omnibus inter se poulis comerciti dedit. α getes dissipatas locis/miscuit inges naturateneficiu . si illud in iniuria sua no vertat hominu furor. Non tame Quare de Authore nostro deo queri possumus. si beneficia eius corrumpadeus dedit mus d ut essent cotraria emciamus es Dedit ille ventos ad custo
135쪽
dienda coeli terrarii li temperi ad euocandas supprimedast aquas: Ad alendos statorii at in arborii fructus,quos ad maturitate cum aliis causis adducit ista iactatio battrahes cibit in summaγα ne torpeat Panouens. Dedit veros in ulteriora nosceda: Finise enim imperitum animal/d sine magna expericlia reru homo si circuscriberet natalis soli fine. Dedit,ctosjut comoda cuiuscuc regionis fierct comunia No ut legiOes eatec gestaret: nec uti niciosa geriti arma trasuehercto proprietates ventorii luculenter eκprimit Textus. Sed re Plinius. Proprieta quasda adhuc alias rinit. In tot inqui omnes a Septetrione d O tes,clom. cidcte sicciores os meridie re oricae. Saluberrimus aut omniti qui ELPli. lo:noxius Auster. minus esurire credunDeo spirante animantes. Permutant ii duo naturam eum situ Auster Africae serenus Aquilo nuhilus Austro maiores flucstus redunt/qua Aquilone quonia ille infernus ex imo maris spirat.hic summo ideo post Austros noκii praecipue terrae motus Nocst Auster. Interdiu Aquilo vehementior.
Dicit philosophus Venti cotrarii notant simul id Rc intelligi debet. Simul. Hoc est in eodetpe od in eode aeris spacio. Nam saepe uouenti accidit. Austrum in imo stagnare ac in pelagus obtinere. Atin simul contrarii eode pe Aquilonc in sublimi predominari. vii accidit circa Nilum simul flare quod oc ipse attestat philosophus supra li i de Cometis Post te De his vetis contiariis sic habet Ouidi Metamorphosis.De Au Ouidius stro quidem. Madidis Notus euolatalis de Noto Terribilem picea testus calisine vultum Barba grauis nimbis/canis fiuit unda capillis: Fronte sedent nebulae=rorahi pennaris sinus Boream vero sic loquentem inducit De Borea Apta mihi vis est=hac tri stia nubila pello Hac freta concutio nodosaq; robora vertor oduroq; niues/cx terras grandine pulso.
Plurima habet philosophus insblematibus.de natura vetors quos ruiOnulla huc accersiere libet v amplior ipsorii cognitione: primsi quide de Austro re Aquilone cotrariis actinuice cateris sunt velle, mentiores eo , no habet cotinuit solera calii in ortu aut occasu.
Primum. Cur Aquilone Anniuersarii id est Etesiae fiant. De Aqui. Austri non fiant.An Austri quo fieri pqsiunt=sed non continuis Ione d aci Quia initiurn Austri Ionge a nobis est. Aquilonis in vicinio est, stro sexi, si hiemata.
136쪽
quippe cum sub Aquilone habitemus. Item Aquilones anniuersarii tranquillo aere spirant/quippe qui per aestatem moueri soleant: Austri vero oriuntur,cum aer minus quiescit Adde etiam,o Auster humidus est/humido autem superior locus alienus. Secundii. Cur Aquilo crebrius qua Auster spiret. An quoniam Aquilo parti orbis terraru habitata vicinus est. idcirco latereno pol Simul enim e sui ipis breuitate cid spirat re adest. At Austeraquia elonginquo admodu/nisi vehemes sitγvenire non potest Tertium. Cur Austri in hyeme at cineunte Vere atqr Autumno cessante spirare soleant undabudi sint dc contortuosi,at Africae non minus frigidi,qua regioni nostrati Aquilones. An Ppterea PSole .ppinquo spiritus moueri necesse est: Sol aute live me Austruversus perfertλα ineunte Ver desincteo Autumno iam calefacere incipit: Aestate Otra septetriones petit 6 loca relinquit meridiana. Calidus aut propterea est: quia aere Africa miscetur. qui calidus est.
Hinc etiam in mare irrumpens ingenteSeκcitat fluctus.
S uanu. Cur Auster non incipiens sed desinens imbre asserat. Vtrii Φ aerem cogite longinquo quo coasto aqua κprimit: Cogie auteristeaqua ceptu est. An quoia ira incipicte calidus adhuc aer est.
quippe qui psectus a calido fit: processu late temporis refrigeratus
in aqua melius consistere potest. Quintu. Cur Austri siccDα omnino aquae κpertes febres Otra hant. An quonia humorem calidum=alienum in corporibus creanta
Ouippe qui natura humidi x calidi sint iana quidem qualitates
febrifica sunt: Febris enim earum consistiteκuperantia.
Sextum. Cur Aquilo interdiu spirat ingenuus moectu desistit An q, imbre gigni congelato cum Solis calore respirandumst:ergo sternit noctu quia sol abest qgignedi causa est. Haec de Austro α
RQ perire. An quia plurimu hic ventus confundit quoniam Mentorum omniu continentissimus cst .maginae literram attingit.
Secundu .Cur nubes maκimas F uonius git An quia de alto spira regionec Maritim iubest ampla spacia colligit ampliores Fauonius e Tertium. Cur Fauonius serenus ac iucundisiunus ventorum omiucudisti, tu est,re quale Homerus flares cainpos Llysios carmine illo diair. inu, Veto Sed Zephyri assidue spirant aurπl salubres. ηλ. An g, Aeris temperiem plaene obtinet; et enim calidus est.
137쪽
vi qui de meridie ortuo spiranore frigidus ut qui de Sepictriona.
libus euomunt. sed medium frigidorum re calidorum flatum tenet. Quod cum utrius a in vicinio sit particeps. utrarumis virili evadit: tac temperatissimus est. vere maginae spirat. Quartum.Cur Fauonius horis post meridianis spirare,no mane soleat. An , Sol magnaeκ parte/vel oriens vel occidens author spirituum est: Quotiens enim aerem humidum repefaciendo pcoquit. atl discernit. s spiritum sane illum extenuat. Eu si tantisper acciderit ut aer spirantiusculus sit=magis magis a Sole vertetur in spiritu totiens igitur Sol in eκortu est. procul a Fauonio abest hic enitia ab occasu se promit)α cum iam occidere proκimus est. aer omDino eZtenuatus discretuso fluit Subsolanus quoq; eam ob rem mane spirare incipit. Haec Aristoteles α Caeterum pro lucidiori vetorii inre Quattuo=ligentia quattuor adhuc ciere lioet problemata extra Arius primum.Cur venti siccantacum frigidi sint An quoniai qui stotele M , frigidissimi sunt,vaporem eliciunr. At quom Auster qui humidus hiemata est siccat Respodet Guilhermus de Conchis. Ventus qui humidus
est,etiam est calidus. Calor vero siccitatem operatur.
e Secundu Cur venti amplius siccant q; Sol An quia vaporent
non blum euocant verumetiam adducunt. Sol aute relinquit. Tertium Cur unus ventorum Caecias nubes ad se trahit C atterina inde spirant inde tantu expellunt. Vtrum vetus aduersus eod in tempore spirans=id facit An si hoc esse haud unquam latere potuisset. Etenim spiritus hic suapte natura circulari linea fertur: Ergo
caeteri per terram vagant. Hic coelum versus/suae lineae cauu erigens'
non ad terram resupinans originem suam repetit. Ita iubes facile ad se ducit Quartum.Curventi oblique potius qua sursum mouentacusint Ieues naturas An quia frigus mediat regionis exhalatio quae sursum ducitur obstat/deiicitq;: Calor vero resistens.in latus fertur. Testante Pontano his carminibus. Pontanus Ipsa etiam partim leuis aspiratio ut alte de motu Fumida/partim etiam grauis vitellure remissa obliquo Attillinc fac1le admittit resoluta calorem Ventoria Hinc percussa gelu riget ac densata grauescit. Inde etiam transuersa ruit Nam frigore abacta Ne sursum penetret/miκtoc calore retenta Ne cadat in praeceps transuersum impellat oporter Aera. Et tantu de ventis
138쪽
Ruina/casuS. Varium cap. cotinet tres de terrae motu opiniones .Primae reprobatione e tertiae tribus
rationib2. Tres deici rae motu opinione. Prima es Anaxago anquit enimAnaxagoras Clazomenius/parte sphaera quae supra nos est: sursum esse &quae sub pedibus: esse deorsum.&aere di inatu sursum ferri qui in eius inferiora cocaua incides immo vero ab inferiori parte totiquaties et facit terrae moui Sed haec causa usq; adeo exilis sarua est suuc prodes defectu: ut vix reprobatione egeat. Stultuest enim putare igne in altero horizonte non similiter ad coetu ferri:ssicut in n0stro habitato apparet. illic coelum no esse sursum:terra vero in medio globosam. ut hic deorsum Etit, ab inferiori aere cocussa tremat et γ' - moueae:hoc terra motus no conuenit accidetibuSt nam ubiq; tremeret. Tremit aute certis in loci, regio Opinio nibus alcimibus, Secuda est Democliti. dixit eniDςmψς x Democritus Abderites terraitanam aqua/ aquam multa ex pluuia recipere:quae cu susceptacula pliena
sint exuberans facit terrae motum & terra in concaua
decidere. Tertia est Anaximenis Milesii. inquit eniAMπ' terram deplutam siccari/dc fortiter siccatam rumpi ec ab his frustis ruinam/praecipitiu* facientibus cocuti
fierim teme motum. Hinc quoq; fit in magnis siccitatibus fieri,ideri Letiam in pluuiosis: super humectata ruinae iam preparata cadat. Sed non ita esse videis. Primo qa oporteret terra iam multipliciter subuersam ruinae fecisse: apparere. Secundo. ga haec
139쪽
causa esse non potest circa aliqua loca frequenter trementia:vrbi talis excessus ad alia noest C Tertio. qa
oporteret sem minoresa pauciores terra motus futuros expectare R iande cessare: p terra tantum deciderit ulmo amplius ssit terrae tremor futurus. Hoc aute
ε Postea a philosophus ventorii causas diri ctiaco ac pprietates
demostrauit. Nuc de terrae motu tranare inaedit. Nam ex eade constant materia ci ventus cierra motus. Quod enim in aere esticius hoc est in terra spiritus=terram cocutiens. At primu alioru opiniones Xecita resecat 3 tanque a vero egorbitantes Deinde in sequet capite
.Pp hqri sentetia. fra mittit itac tres opiniones. uarii prima res opa*b manifestu defeetum .no reprobat magnopere. Secunda omnino niones intro carpit , prius sussicieter reprobata sit. li. ii. cap. viii. deTartaro eZiu aquaria. Tertia vero tribus impugnat rationibus: sed breuibus ιν sacile quoq; si Deius pdcredefectum in Germania enim re Sagmatia Plaeria ψ cadit pluuia et remit aute terra ibi rarissime. Et cotra in Asia rariores sunt pluuia . creberrimi aute terra motus N igit puentur eκ terra depluta/quae siccata .rimis Ocidens tantu excitet tuinultum.
Seneca i. vi. multo plures resertAntiquorumpinioesiae tam terri, Ierialiae hil natura conatu. Cum eκcusatiqne inqui veteres audi di sunt: π ς ς Nulla enim res cosummata est dii incipit Causam ita is qua terra co utit alii in aqua eme. alii iis ignibus. alii in ipsa terra alii in spiritu Putauere. in aqua catusam eme nec ab uno dictu est nec .no modo Thales Milesius tota terra subiecita iudicat humore portari ae in Prima opinatare. Hac inquit unda sustinet orbis. velut grande nauigiu. I lud ni O est hRargumenti loco ponit aquas esse in causia quibus hic orbis agitatur leti s in Omni motu maiore erumpunt rere noui fontes Hanc opi, Reproba Dionem esse falsam inquit Seneca non est diu colligendii. Nam si Q terra aqua sustineret. α ea aliqua lo cocuteret/sem agitaretur necacitari illam miraremur=sed manere;cu tota concuteret noeenparte Nunq; enim nauis dimidia iacitatur. . Quidam motum terraru aquae imputauere=sedi Geκeade causa secumla No est diu phandii. inquiunt.in terra multas aquas elle ubi omnes sunt: Nec enim sufficeret tellus=ad tot flumina aedenda nisi ex reposito multoulfunderet. Si hoc veru es necessie est aliqndo illic amnis ἔκcrescarie relictis ripis violaritus in obstatia incurrar=sic a fiat mo
140쪽
rus alicuius partis. In qua motus impetu dedit.&aqua.donec crescat verberabit Hanc opinione Seneca no reprobat hic:quonia prius reprobata est li. ii. a. v.&. viii. Jenim nascunt fluminae aqua terra rcposita Nec est tanta vi terra vorago cum sit corpus solidum caeterisse magis crassuna d praecipue tuaera cetru habet partes magis unitas. o ob grauitalcomnes partes ad media subsidere conantur. Et quomodo possent tanta terrae molem cocutere lacus subterranei tam pigri immobiles s Requirenda esset vfecto iteri causa. quareas aquas coimoueret Cinde increscerct. Quidam igne causam esse autumant. Nam ignis in terra coceptus pluribus locis obum ardet.&proZima quae consumit. ure sirinando exesia ceciderint. sequitur motus parti superimpositaru=tunc hiatu vasti aperiuntiit. Nutant autcsaepe partes diu priusq; labant: ucadmodu&apud nos murbis incendio fieri conspicimus. Vbi diu agitata tectorum fastigia concidiit. cc tamdiu increta sunt/donec in solido rei ederinte Habet haec opinio confirmation eκ ignibus Aetnaeis/Aeoliis cIterisci locis sulphureis.vbi crebri fiunt terra motus. α Atiniuersalem causam ipsius motus no tangit. Non enim sempῖrupit in terrae motu ignis . nec fit solii in locis ignitis ci sulphurcis. ω uidam habilius in igne causiam posuere,hoc modo. Nam cavluribus locis ferueant terra'. necesse est/ingone vaporem me cκitu volvant. qui vi sua spiritum intendit. δί si acrius insteterit. opposita distinclit. Si vero remissior fuerit. nihil ampliusq; mouet o Haec opinio facit ad augmctu causa sed uniuersale certe causam tremoras non praestat. Spiritu sane esse qui moueat d plurimis re magi misauthoribus placet a Quidam sic ratiocinant Sicut corpus nostrud san uine irrigature spiritu. qui per sua itinera decurrit Sic hoc totum terraru omniu corpus/5 aquis quae vicem sanguinis tenent e ventis quos nihil aliud qua anima vocant peruiuest MN duo alicubi concurrunt/alicubi consistunt. Sed queadmodu an corpore nostro. dum bona valitudo est. venarum quoci imperturbata mobilitas. modii seruat. At si aliquid aduersi cst micat crebrius o sulparia ato anhelitus laborantis ac fessi signa sint. Ita terrae quoq; dum illis positio naturalis est. concussa manent. Cum aliquid peccatur. tunc velut aegri corporis motus est=spiritu illo si modestus piluebat icto vehementius re quassiante Vena suas, ssi Haec opinio peccat in Analogia Terra enim animal non est. igitnec sana. nec aegra. Proinde non mouetur ob aegritudine aliquam.
Qui tam deni I sic disserunt. Terra non e t sine spiritu: non illo