P. Virgilii Maronis opera

293쪽

Iam nox hybernas bis quinque peregerat horas,

Excubitorque diem cantu praedixerat ales; Simulus exigui cultor quum rusticus agri, Tristia venturae metuens ieiunia lucis, Sensim membra levat vili demissa grabato, Sollicitaque manu tenebras explorat inertes, Vestigatque secum laesus quem denique sensit. Parvulus exusto remanebat stipite fomes, Et cinis obductae celabat lumina prunae. Admovet his pronam, submissa fronte lucernam, Et producit acu stupas humore carentes,

Excitat et crebris languentem statibus ignem. Tandem concepto tenebrae sulgore recedunt; Oppositaque manu lucem defendit ab aura,

Et reserat clausae sua providus ostia cellae. Fusus erat terra frumenti pauper acervus;

Hinc sibi depromit, quantum me usura patebat, Quae bis in octonas excurrit pondere libras. Inde abit, adsistitque molae parvaque tabella, Quam fixam paries illos servabat in usus, Lumina fida locat geminos tunc veste lacertos

Liberat, et, cinctus illosae tergore caprae, Praeverrit cauda silices, geminumque molarem. Advocat inde manus operi, partitus utrinque: Disjtigo by OO JIC

294쪽

Laeva ministerio, dextra est intenta labori; Haec rotat adsiduis gyris et concitat orbem. Tunsa ceres rapido allicum decurrit ab ictu. Interdum sessae succedit laeva sorori,

Alternatque vices .modo rustica Carmina cantat, Agrestique suum solatur voce laborem. Interdum clamat Cybalen erat unica custos, Afra genus, tota patriam testante figura, Torta comam, labroque tumens, et susca colorem; Pectore lata iacens mammis, compressior alvo,

Cruribus exilis, spatiosam prodiga plantam; Continuis rimis calcanea scissa rigebant. Hanc vocat, atque arsura socis imponere ligna Imperat, et flamma gelidos adolere liquores. Postquam implevit opus iustum versatile finem: Transfert inde manu tusas in cribra sarinas Et quatit: at remanent summo purgamina dorso; Subsidit incera foraminibusque liquatur Emundata ceres Laevi tum protinus illam Componit tabula, et tepidas super ingerit undas. Contrahit admixto nunc sontes atque sarinas; Transversa durata manu, liquidoque coacto, Interdum grumos spargit ale. Iamque subactum Laevat pus, palmisque suum dilatat in orbem, Et notat impressis aequo discrimine quadris. Inser inde soco Crbale mundaverat aptum Aut locum testisque tegens super aggerat ignes. Dumque suas peragit vulcanus testaque partes,

295쪽

Simulus interea vacua non cessat in hora; Verum aliam sibi quaerit opem neu sola palato Sit non grata ceres, quas iungat, comparat escas. Non illi suspe usa secum carnaria iuxta, Durati sale terga suis truncique vacabant: Traiectus medium sparto sed caseus orbem, Et vetus adstricti fascis pendebat anethi. Ergo aliam molitur opem sibi providus heros. Bortus erat casulae iunctus, quem vimina pauca

Et calam recidiva levi munibat arundo; Exiguus spatio, variis sed fertilis herbis. Nil illi deerat quod pauperis exigit usus.

Interdum locuples a paupere multa petebat; Nec sumptus erat huius opus sed regula curae: Si quando vacuum casula pliiniaeve tenebant, Festave lux si sorte labor cessabat aratro Horti opus illud erat Varias deponere plantas

Norat, et occultae committere semina terrae; Vicinosque apte cura submittere rivos.

Η, olus, hie late tandentes brachia betae,

Fecundusque rumex, malvaeque inulaeque virebant; BI siser, et capiti nomen debentia porra. Bic etiam nocuum capiti gelidumque papa er, Grataque nobilium requies lactuca ciborum, Et gravis in latum demissa cucurbita ventrem.

Verum hic non domini, quis enim contractior illo' Sed populi proventus erat nonisque diebus Venales olerum fasces portabat in urbem;

296쪽

Inde domum cervice levis, gravis aere, redibat, Vix unquam urbani comitatus mere macelli. Cepe rubens sectique famem domat area porri, Quae lue trahunt acri Vultus nasturtia morsu,

In tubaque et Venerem revocans eruca morantem.

Tum quoque tale aliquid meditans intraverat hortum. Ac primum, leviter digitis tellure refossa, Quattuor educit cum spissis allia fibris; Inde comas apii graciles, rutamque rigentem, Vellit, et exiguo coriandra trementia filo. Haec ubi collegit, laetum consedit ad ignem;

Et clara famulam poscit mortari Voce. Singula tum capitum numeroso cortice nudat, Et summis spoliat coriis, contemtaque passim

Spargit humi atque abicit Servatum gramine bulbum Tingit aqua, lapidisque cavum demittit in orbem. Hinc salis inspergit micas sale durus adeso Caseus adiicitur dictas super ingerit herbas; Et laeva vestem setosa sub inguina sulcit. Dextera pistillo primunt fragrantia mollit

Allia tum pariter mixto terit omnia succo .

It mauus in gyrum paussatim singula vires Deperdunt proprias color est e pluribus unus; Nec totus viridis, quia lactea frusta repugnant, Nec de lacte nitens, quia tot variatur ab herbis.

Saepe viri nares acer iaculatur apertas Spiritus, et simo damnat sua prandia Vultu. Saepe manu summa lacrymantia lumina tergit Disjtigo by OO JIC

297쪽

ΜΟRETVM IO9 29 IImmeritoque surens dicit convicia fumo. Procedebat opus. Non iam salebrosus, ut ante, Sed gravior lentos ibat pistillus in orbes. Ergo Palladii guttas instillat olivi, Exiguique super vires infundit aceti, Atque iterum commiscet opus, mixtumque retractat, Tum demum digitis mortaria tota duobus Circuit, inque globum distantia contrahit unum; constet ut effecti species nomenquemoreti. Eruit interea Cyhale quoque sedula panem, Quem laetus recipit manibus pulsoque timore Iam samis, inque diem securus Simulus illam,

Ambit crura creis paribus, tectusque galero Sub iuga parentes cogit lorata iuvencos, Atque agit in segetes, et terrae condit aratrum. Disjtigo by OO JIC

299쪽

PERPERAM INSERTI

EXSULANT.

Eelogaes post V. 7. Saepe sinistra cava praedixit ab ilice ornix radumbratus ex Ecl. IX. v. 5.

Lib. II. post V. 28. Miseueruntque herbas et non innoxia verba: retractus ex Lib. III. v. 83. Lib. IV. post V. 337. Neseae Spioque , fialiaque, Cymodoceque: translatus ex Aeneidos V. v. 8a 6.

300쪽

Lib. IX. post V 28. Vertitur arma tenens e toto vertica ora est:

repetitus ex Lib. VII. v. 784.

Quot prius aeratae steterant ad litora puppes: retractu ex Lib. X. V. 23. post V. ιPalladii, caesis summae custodibus areis: ex Lib. II. v. 66. post V sa5. E meministis enim, dipae, et memorare Fotellis: repetitus ex Lib. VII. v. q. 5. Lib. X. post V. 77. Hero animos tollit dictis, atque increpat ultra: repetitus ex Lib. IX. V. Ia 5. -- post V. 87o. Et oriis sitatus amor, et conseia virtus: retractus ex XII. v. 666. Lib. XII. post V. II. Multaque se incusat, qui non aeceperit ante Dardanium Aenaan, senerumque adsciperit ultro: rescii ex Lib. I. v. 7I, 73. Disjtigo by OO JIC