Quaestiones de Sex. Aurelio Victore ..

1쪽

SUMMORUM IN PHILOSOPHI HONORVM AB AMPLISSIMO PHILOSOΡHORUM ORDINE UNIVERSITATIS LUSIENSIS

DRESDENSIS

3쪽

PRAEMONENDA.

Cum uni cuique, qui Sex. Aurelii Victoris libros vel tantum

occasione data inspexerit, satis notum sit, quot et quantae de illis controversiae et fuerint et sint, non abs re Visum est sententias adhuc propositas colligere quaesisonemque omnem ad certum, qualiscunque erit finem perducere. otam autem quaeStionem

in quattuor divisi capita, quorum primo de Victoris vita scriptisque in universum gelur, altero de ratione, qua es intercedat inter Caesares et Epitomen , tertio de codicibus Epitomae deque aetate qua esse Scripta videatur,

quarto de libro qui est de viris illustribus .

Quorum tamen capisum quartum in praesens omittendum duxi, olim eo rediturUS. In tota autem quaestione instituenda non pauca mihi praestosuere subsidia Primum enim virorum clarissimorum Gersdor sit

Lipsiensis et deme inem anni Guelserbriani benevolentia factum est, ut codices pilomae Gudianos n. 8 et 131 anno 1871 ip

siam misso ipse conferre possem. um solita comitate Gulielmus

dii Rieti ei densis eiusdem libelli codicem ossianum 9 initio huius anni huc transmisit. Porro Ministerii amplissimi Bava rici summae liberalitati debeo, quod codice Bambergensim E. III, 14 mense Marti huius anni domi mihi uti licebat. Cum

autem comperissem Basiliae in bibliotheca universitatis collationes Ludovico Ruthio consectas exstare, F. Rit schelius et F. Ni et g schius impetraverunt, ut hae quoque mihi praesto esSent unde notitiam codicum pitomae Bernensium l0 et 12 et Parisiui 4955 hausi. Praeterea Ludovicus est pius ea, quae Olim ex codice Bambergens supra memorato exscripsit, qua est liberalitate, mihi inspicienda termisit. Nuperrime autem duardus

4쪽

4 h. Opifg QuaestioneηWoelsi linus per litteras e doctrinae suae thesauro non pauca mecum communicavit. ilibu omnibus viris de pella mea magno opere meritis gratias ago semperque habebo quam maximas.

Sex. Aurelius Victori ex Africa originem duxit. Sexti praenomen ei fuisse testes sunt inscriptiones codicum Epitoniae ex

libris Soxii Aurelii Victoris' vel Vici irini' et Inscr. Neap. 26 18SEX AVR VICTOR, quam inscriptionem hunc ad scriptorem

pertinere statim demonstrahitur. Victorem autem in Africa natum esse cum ex inscriptione codicis Bruxellensisy apparet, quo uno libor de origine gentis Romanae et Caesares continentur: Victor Asser , tum ex loco illo imprimis illustri, quamvis corrupto, quo scriptor de vita sua ipse agit, Caes. 20, 5 in vita Severi quo bonis omnibus ac mihi sidendum magis, qui rure ortus tenuique indocto patre in haec tempora vitam praestiti studiis tantis honestiorem quod equidem genti nostrae reor, quae sato quodam bonorum parum' sic pio parte Casaiab. secunda quos eduxit tamen, quemque ad celsa suos' sorti subvectos habet velut Severum ipsum, quo praeclarior in re publica sui nemo. Quo loco, quem unus ira boscius intellexisse videtur, procul dubio gentis nostrae verba ad communem Severi et Aurelii originem spectant. Cuin autem Septimius Aser sit, idem de Victore statuendum. uae de eius origine sententia in quoque adiuvatur,

3 Do Victore praeter editorum praefationes omnino consulenda sunt

quae exposuere ossius de hist. lat. II, 8; Fabricius Bibl. Iat. II p. 123 Ern.ὶ Bechmannus de ur. Victore ed. I Aliors R. 1726: eius enim ille libellus est, non Molleri, ut cum aliis dicit Ba obrius); Tirabo sebi Storia ella loti. t. II, 4 5 p. 400 Sehoellius Hist abr. III p. 158;Meyeru An n. ant. Alud. n. 183 p. 1043; nelirius Hist liti rom. II)p. 18 et in Paulyi Encycl. reat. VI, 2 p. 2583 Berni arduus Hist. Iit t. rom. p. 711 Teussetiusmisi. iii rom. p. 857 Clintonus Fast rom, p. 439 et 443. y Qui post Sebotti tempora per tria saecula deperditus ante Osfer XX annos BruXellis amomnis en reperius est: v. Roule Bulletins de Pacad. Bel 1850 p. 261 sq. Rothium in Ialini Archivi vo XIX p. 314; Iordanum Hermae vol. III p. 390-95, qu iudice eo de initio saec. XV

5쪽

de Sex. Aureli Victore. quod cum in Severi vita describenda mullus est, tum Caes. 40, 19 in rebus Africanis, ubi Carthaginem terrarum decus' vocat. Eodem, quo haec sententia nititur, loco se dixit humili loco natum assiduis studiis operam dedisse. Quod ut 0 Statim praeripiam saepe repetit eosque laudat qui litteris studuerunt, ut Caes. 11, 13 mihi audienti multa legentique': hi omnes, quos paucis alligi, praecipueque Caesarum gens adeo litteris culti atque eloquentia suere, ut e. q. s. 20, 2 40, 13 41, 26 42 4 neque

raro comparatur vetus historia romana, ut Caes. 3, 14 4, 15:11. 12 14 2 18, 1 24, 8, saepius. Eodem pertinent, quae

Caes. 33, 26 de historiae munere X ponuntUr. Iam quaerentibus, quonam tempore Victor natu Sit, nonnulla praesto sunt, quae et ipse et alii tradidere. tiam quam enim plerumque significat Constantii tempora se vidisse vel potius videre, semel tamen de Constantino ut aequali loquitur Caes 40, 14 memoria mea Constantinum . . . . Id Sque Stra Voti Somnium subvexere. Mihique, Si considero quae de magistratibus ab Aurelio gestis. v. p. 20 sq. nota sunt, veri simile videtur sub sine putius, quam initio regni Constantini illum natum esse. Vnus autem xStat locus, quo scriptor Diocletianum qu0que se vidisse dicere videtur: Caes. 39 6 compertum habeo humillimos quosque maxime ubi alta ccesserunt, Superbia atque ambitione inmodicos esse hinc Marius patrum memoria, hinc iste scit. Diocl. nostra' e. q. s. Licet enim cogitare Scriptorem non Marium Sullae aequalem, sed tyrannum intellegere ut patrum et nostra proprie dicta sint. 0uod tamen probabilitate caret. Marius enim cum imperium duorum tantum dierum Caes. 33, 12)tenuerit, eius nimias potentiae expers, tamquam inedia resecti insatiabilis' dici vix potuit. Itaque contendo alterum Marium, cui

ne Caes. 33, 1 quidem avet, intellegendum illaque verba iutinivei Sum accipienda esse. Cetera quae de aetate sua diserte tradit, haec sunt quae subieci:

Caes. 28, 2 110stra aetate post mille centesimu annus consule Philippo excessit - anu. 348. Caes. 16, 2 nostra aetate Nicomedia Cereali consule' terrae motu con Strata ann. 358 cf. Hieronymi Chron. p. 195

Caes. 13, 6 his annis sus sectae vires Illyrico sunt, praesecto medente natolio ann. 359 cs Ammian. 19, 11, 2. Huc autem illud quoque pertinet, quod Caes. 41, 10 011-

6쪽

0 h. Opitg: Quaestiones stantium imperatorem nostrum', 42, 5 principem nostrum vocat: cs. 34, 7 Constantius I et Constantinus I atque imperatores nostri. Aliis locis in universum loquitur, ut hac tempestate'

Caes. 9, 12 33, 3 37. 5 39, 29 32 44 quibus adde hodie habetur locus Caes. 5, 17 12, 2 13 8 24, 1.

Aliorum autem scriptorum testimoni uin gravissimum est apud Ammianum l. 10, 6 ubi Victorem apud Sirmium visum scrip torem historicum exindeque venire praeceptum Pannoniae Secundae consularem praesecit' i. e. Iulianus anno 36l et honoravit aenea Statua, Virum Sobrietatis gratia aemulandum, multo post urbi praesectum. Victorem autem Pannoniae inferioris legatum Augusti pro praetore consularem' suisse testis est etiam titulus

D. D. 3 i. e. honore uso decreto decurionum'. Inde autem, quod legatus consularis suit, non evincitur antea consulatum eum gessisSe. 0n enim raro Romani ante consulatum consularessuere, ut 0. Clodius Herm0genianus β consularis Campaniae, proconsul Africae, praes urbi, praes praei. con Sul ordinari u 3ppellatur idemque cadit in Censorini 0norum ordinem apud Trebell. P0ll. XXX tyr. 33. 1. Neque in fastis aut ann. 361 Victoris

consulis mentio sit ita ut, si modo omnino consul, honorariussu erit. Quod ne per aetatem quidem eius sat probabile est. Anni autem 369 consules sunt Valentinianus nepos et Victor quem ipsum alii contenderunt hunc esse scriptorem, ut Scholius,

Vossius, Baehrius' , alii ut ira boscius potius Iuliani esse ducem quendam voluerunt de quo v. min. 24, 1, 2 Zos. 3. 3, 6 et saepius . Quod ut diiudicemus, revertendum est ad Amm . . ., ubi multo post praesectus urbi suisse Victor dicitur. ii magistratu stinctus est anno 3897 , sitque eius mentio I. R. Neap.

δ Id enim sibi vult consularem vox, quae pro ceuratiore legationis titulo posita est etiam r. 3666 - 68. Pannoniae autem legatos Augustorum consulare praefuisse docet Enehirid. Beckero-Marqu. III, 1 p. 10 eum adn. 45 p. 239 297. Eadem munera coniuncta sunt r. 3551.d v. Corfini Series praef. urbiS p. 247. ' Qui tamen inscriptionis I. R. N. 2618 verba VR VICTOR V. C. iniuria per vir consulariS explicat, cum Significent potius vir clarissimus V. Hengeni indice p. 219. 7 v. Corfinium p. 287. Quo iure Baehrius anno 379 Aurelium praefectum urbi fuisse dicat, prorSus me fugit.

7쪽

de Sex. Aurelio Victore. 72618 ... IERUM PRINCIPUM CLEMENTIAM .... NCI ITUDINEM MUNIFICENTIAM SUPERGRESSO D. N. L. I HEODOSIO PIO VICTORI SEMPER AUGUSTO SEX. VR VICI OB V. C. URBI PRAEF. IUDEX ACBARUM COGNITIONUM . . . . Q. e.

devotus numini maiestatique eius'. Iam si constaret hominos consulatu sunctos solos ad praefectur3m urbis SSe prOVectos, non sine magna probabilitate contenderemus scriptorem anno 369 consulem suisse Sed cum, Si Corfinio praes. p. XXI XXVII fides liabenda est, non pauci poS praefecturam demit in consula

tum gesserint, ut Olybrius, qui praesectus sui a. 368, 369, 370, consul 379' . alii autem procul dubio post consulatum suerint

praesecti, ut L. Lamia' cos. 3. 3, praes. 3. 32, rursu alii consulatu et praefectura eodem anno functi sint, ut a. 334 Anicius Paulinus 3' , mea quidem sententia definiri nequit, num consulanii 369 Victor idem sit atque Caesarum Scriptor. Quo utein anno mortuus sit Aurelius, certius dicere non licet quam quo

Fidei christianae Victorem addictum fuisse suo iure neg3vere in primis Schottus, ruri erus, eussetius. Id enim vel inde apparet, quod prodigiis oraculisque magnam fidem habet eaque sat copiose descit bere solet, ut Caes. 28 3-9: 38 4 41, 7: 4:16 item e 39, 5 veterrimae religiones castissime curatae', quae verba Grunerus bene monet ad ea pertinere, quae sub Diocletiano religionis christianae tollendae causa fiebant. Nec minus huic sententiae hi loci avent Caes. 39, 29 Valentem ut parentem seu dei magni suspiciebant modo' 40 15 haud multum abesset deo': l, 4. Sed vix quisquam Gruner 38Sentiatur, qui Caes. 41, 5 verba Licinio ne insontium quidem ac nobilium philosophorum Servili more cruciatus adhibiti modum secere ad christianos pertinere dicit indeque concludit Victorem eis quodam modo

Quae autem de natura rerum deque re publica Sentiat, aliquoties ipse significavit. a tamen omnia sat Superque docent eius ingenium Magno opere excultum non fuisse. Ita quasi summam naturae legem sic exponit Caes. 35, 13: quod factum praecipue edocuit cuncta in orbis modo verti, nihilque accidere quod rursum

' V. Cors praef. p. XXIII et p. 247. ' V. Eundem p. 36.

i' v. eundem p. 18 et titulos rellianos 1081. 1082.

8쪽

8 Th. Opitet: Quaestiones naturae vis ferre nequeat aevi spatio. Neque eximiam rei publicae peritiam produnt, quae legimus Caes. 39, quo mihi mirum videtur nobilitati plerosque superbiam dare quae gentis patriciae memor, molestiarum qui agitur, remedi eminere paululum iuris sic pro pluris Maehlyusi' habet oum saepe de rei publicae morumque statu conqueritur: quode s Caes. 20, 13:24 9 11 28, 9 33, 23 37, 5-7. Plerumque autem delectatur sententiis tritissimis, quas partim quasi vitae usu a se ipso compertas significat, ut Caes. 5, 3 qua re ali compertum neque aevum impedimento virtuti esse' e. q. s. item 11, 13 19, 3:39, 5 27 40, 13 partim nullo prooemio addito profert, ut Caes. 4, 1 quippe stolidorum ingenia proinde agunt, uti monitores

sunt , quo adde 3, -6 13 7 20, 31 34, 6 38, 5 40 29.

Nunc de anno, quo Caesares Originem enim, Viros illustres, Epitomen hic omitto, quippe quos libros nunc nemo ab urelio profectos esse contendat scripti videantur, breviter agendum est. Narrantur hoc libro res gestae inde ab Augusto usque ad consulatum X Constantii Augusti et Iuliani Caesaris III sic praebet inscriptio codicis Bruxellensis, quae a Scriptore ipso prosecta videtur, cum veri prorsus dissimile sit librarium aliquem tale quiddam addidisse , vel usque ad XXIII Constanti annum Caes. 42, 20 i. e. annum 360 νηὶ Eodemque anno Cae Sares esse conscriptos contendo. Primum enim nisi hac sententia probata, quid sibi velint verba Caes. 42, 20 Constantius annos XXIII

Augustum imperium regens, dum externis motibus modo civilibus exercetur, aegre ab armi abest'. nemo intellegat. Constantius enim XXIV annos regnavit. Atque inde, quod illo etiam tum regna ut scripsit Victor, explicandum est, quod et Constantius toties noster imperator' vocatur v. p. 201 sq. et res paululum in tu favorem auctae narrantur: ut ea, quae 2, 5 et 23 de eiu eloquenti exponuntur, eis multo inferiora Sunt quae p. 2.18 leguntur: sacundiae cupidus, quam cum assequi tarditate ingenii non posset, aliis invidebat. Tum 42, 7 Iuliani me utio sit non solum parum honorifica, sed laus sere omnis Constanti iribuitur: Iulianum Caesarem cognatione acceptum Sibi ransalpinis praesecit: isque nationes suras brevi subegit. captis famosis

9쪽

de Sex. Aurelio Victor0. regibus qua quamquam vi eius, fortuna principis tamen et consilio accidere. Si autem illo tempore Iulianus a militibus iam esset Augustus appellatus, aliis verbis Aurelius uteretur. Ad quam sententiam firmandam illud quoque facit, quod tu inscrip tione codicis supra memorati Iulianus disertis verbis Caesar vocatur, Constantiu autem Augustus'. Cum autem iam ineunte

sere hieme anni 360 Zos 3 9 Iulianus Augustus actus, aestate autem proximi anni ibid. 3, 10 adversus Constantium pro seclussit, apparet Caesares medio sere anno 360 scriptos esse. Iam verone quis obiciat haec Iuliano mortuo, hoc enim imperante talia vix dixerit quisquam, esse scripta, ea obstat 3tio, qu3m inter Iulianum et Victorem intercedere vidimus. Victorem enim, qui, postquam anno 361 Sirmi Iuliano innotuit, ab illo ad Pannoniae praefecturam provectus est, tam inreverenter Iuliani res enarrasse vix crediderim. Itaque anno 360 Caesares scripti sunt. Juae Sententia eo quoque confirmatur, quoi 20, 5 in narranda vita sua de magi8tratibus prorSus tacet, quippe qu08 0Stea demum

In codice ruxellensi Caesares sic inscripti sunt: Aurelii Victoris historiae abbreviatae, ab Augusto Octaviano id est a sine I iti Livi usque ad consulatum X Constantii Augusti et Iuliani Caesaris III '. uorum verborum pars posterior quamquam Aurelio tribuenda videbatur, tamen historiae abbreviatae' illum libellum Suum inscripsisse nemo contendet: vide de hoc usi a p. 210 . Itaque

ad testimonia veterum recurrendum est, quorum antiquiSSimum

est Hieronymi epist ad Paulum Senem Concordiae XXI δὶ Op.

ed. Vall. I p. 244 et me putes m0dica AESSe, villae deprecor, margaritam de evangelio postularis scilicet commentarios Fortunatiani et pro pisti notitiam persecutorum Aurelii Victoris historiam simulque epistulas ovatiani. Cum autem de Victore Vitensi, qui saeculo V historiam persecutionis Africanae 3 scrip sit, cogitari nequeat, apparet Victoris Caesares illum petiisse:

Unde ei Secutorum, i. e. eorum imperatorum qui Christianos persecuti sunt, notitiam eo in modissime haurire poterat, Uamvis Aui selius de ipsis persecutionibus taceret. Ac re ver Hieronymum Victorin usum esse conflare videtur quae enim ille p. 177 dei' Quae anno 374 scripta est auctore omniseno die uelle des Hieronymus p. 683. N Sic enim librum inscribendum esse docet y Ssenhardius Herm .evol. II p. 319 et praef. ad Hi8t mise. p. V.

10쪽

10 h. Opifg: Qua0stiones Caracallae nomine tradit, e Caes. 21, 1 hausta με contendit Mona uisenus . . um Victorem laudat Paulus Diaconus de est. Lang. II, 18 Rer. Ita l. scrip t. d. Murator I p. 432 sunt qui Alpes Cottias et Appeninas unam dicant esse provinciam sed hos Victoris' β revincit historia, quae Alpes Cottias per Se pr0-

vinciam appellat . uod pertinet ad Caes. p. 5, 4 . Tertius his accedit Lydus de magistratibus , T p. 200. I d.

ad 39 44. Vides ne his quidem testim0niis certum quendam titulum tradi, nisi sorte o Lydo conicero licet Aurelii librum

historia Caesarum inscriptum suisse, additis verbis ab Octaviano Aug. e. q. s. vel similibus. Hic stati in addenda videntur, quae de Victore iuniore vel Victorino, qui epitomen composuerit, quida in omniarunt, ut os

titulum 2618 et Pauli 0 cum ad Victorem iuui0rem traheret. Sed haec omnia artificia corruunt, si pitomae inscriptionem, unde t0ta res prosecta est, diligentius inspexerimus ' . Praebet autem Gudianus 84 codex optimus: incipit libellus de vita et moribus imperatorum breviatus ex libris SEX AVR VICTOR a Caesare Augusto usque ad heodosium' omnia tamen haec litteris maiusculiS , prorsusque eadem uilianus 131, similia ceteri produnt, nisi quod Bernensis 104 Augustodunensis, ossianus 6 pro Victoris habent Victorini'. Quod nomon e VICTOR ortum esse perspexit iam hi nigenus. In omnibus autem codicibus cum Epitome libris Victoris vel Victorini excerpta dicatur, apparet XCerptoris ne mentionem quidem fieri. In codice ruxellensi Caesares antecedun libelli de origine gentis Romanae et de viris illustribus hac praemissa inscriptione*i :

β Ita enim laud dubie editionum scriptura Victorini e codicibus

corrigenda St.

δ' Quod iam intellexerunt Arnigenus praef. p. VIII et Gruneru praef. p. IX. pi v. Iordanum Hermae Vol. III p. 395.