Satyrae (Comm: Johannes Britannicus)

21쪽

Acci blysei.Quia in tutelam bacchi esse dicuntur poetae.Hora. riptorum chorus omnis amat nemus: Hsunt urbem Rite cliens bacchi somno gaudentis 5c umbra. Blyseimnum ex cognominibus bacchi a b gmos .i. a stridore.nam cius sacra magno baccnantium stridore celebrantur. Pacuviusq;: brundusinus fuitsnnii sorore genitus ut Pli.scribit: ut uero Eusebius Ennii poetae ex filia nepos:uiritq; romae:no tantum poetica sed N pictura clarus.sic enim scribit Pli.proxime celebrata est i soro boario aedes Herculis Pacuuii poetae pictura.Tarentu deinde transgressus prope nonagenarius die obiit. Antiopailyci Thebarum regis uxor fuit: qua cu iuppiter in satyrumconuersius gras uni quos paemiusque:& verucosa moretur A nthiopa:erumnis cor luctificabile fulta. H os monitus patres pueris infundere lippos C um uideas:quaerisne unde haec sartago loquedi

V enerit in linguas unde istud dedecusan quo T rossiesus exultat tibi per subsellia leuis N il ne pudet capiti non posse pericula cano

P ellere quin tepidum hoc optes audire deceter. F ur es ait pedio:pedius quia:crimina rasis

uidam fecissenca ueluti adulteram Lycus derelinques Dircem superduxit. Quae suspicata cum Antiopa Lycum re habuisse: ipsam in uincula compegit quae instante partu auxilio Iouis ruptis uinculis in Cytherone monte geminos peperit Zetum N Amphione:u cum adoleuissent in ulti

onem matris Dirce nouercam indomitoru tauroru caudis alligauerunt per nemora distrahendam .Eam crudeliter lacerata:

Had fontem clarissimu deductam poetae in sui nois sontem conuersam scripsere. Anthiopa.i.tragoedia athiopae: quam Pacuuius poeta scripsit. Vcrucosa:aspera A salebrosa nimia uerboru antisitate:uerucam eni Cato auctore Gelio locum asperum N editum appellat. Verucam et in corpore dicimus paruam pustulam 8 tuberculum.Horat.Qui ne tuberibus propriis offendat amicu Postulat ignoscet verucis illius. Moretundelaetet Metineat.tractum a spectatoribus theatri.quos ludorum celebratio detinet & remoratur. Cor luctificabile fulta: sinecdoche est Virgilius. Nodoq; sinus collecta fluentes. Fulta sustentans. Hos puens monitus patres insundere lippos :dicit mirandu non cffersi pueri in loquendo uerbis priscis N asiperis utantur.assentationeis A laudes quaerant populi:quado a senioribus haec ota didicerint.hincq; erumpit ois indignatio poetae ut supra.Tunc cu ad caniciem ac nostrum istud uiuere triste as& nu.D.q.r. Monitus:numero plurali secundae dc quartae declinationis dicimus.Ouidius.Finierat monitus.Virg.ille iovis monitis imota tenebat Lumina. Lippos:dicimus quibus semper stillat oculi:sed acumen poetae attendendum est qui quod corporis est ad sensumat transtulit.q.d. eos cecae mentis qui haec filios doceant. Vnde haec sartago Ioquendi.hic modus:hic sibilus: oc dictionnm nimis priscarusonus: qualis sartagine repraesentatur. Venetit in linguas:in usum quotidianum. Vnde istud dedecus : nimis prisca sectentur: & scriptis suis inserant. I n quo trossulus exultat tibi per subsellia laeuis: stultitiam arguit m manorum qui eandem uerborum antiquitate laudant poetis applaudentes. Laeuis trossulus. ad uituperationem spectat laeuis .i.politus & circa corporis cultum morosus:cu antea bellis N laboribus equites assueti es sent.na Trossuli equites dicebantur.Ipsum mi equitum nomen saepe uariatum est celeres sub Romulo regio busq; appellati sunt a Celare Centurione Romuli.deinde Flexu mines:postea Dossuli cu oppidum in muscis citra volsinios hoc note passuum. ix.milia sine ullo adiumeto peditum cepissent.eius uocabuli uis durauit utinua. C.Gracchum. Iunius certe qui ab amicitiae eius gracchanus appellatus est scriptum reliqt his uerbis: quod ad equestrem ordine pertinet antea Trossulos uocabant:nunc equites uocant. Ideoque quia non intelliguut Trossulus nomen quid ualeat.multos pudet eo nomie appellari.camq; quae supra dicta est exponit.auctor est Plinius. Exultat:applaudit. Subsellia:hoc Ioco scamna auditorii significat.sunt enim subsellia tribunoR: triumuiroru:questorum 8 .huiusmodi minora iudicia exercentium:qui no in sellis curulibus nec tribunalibus: sed in subselliis considebant.auctor est Asconius. Nil ne pudet capiti non posse pericula cano mira excandestit indignatione & fremitu in eos:qui et in capitalibus criminibus refellendis tantopere laudis cupidi sint:ut fere obliti peculiaria carum argumenta:ex elocutione tin:ac uerboR sententiaru xornationibus populi laudem N fauorem promereri conentur.Quod Quintilianus in nono summope damnat:hoc aut Persius exemplo Ped i comprobat qaccusatus furti:et in penculo capitis lata laudis cupiditate agebatur:ut sere relictis cauis argumentis aexornationibus tantu populo studeret placere adeo laudis N gloriae desiderio uexabatur: ita ad antitheta.i.contraposita: Zc reliquas figuras conuertebatur. Sensus est igitur Nullone teneris pudore cu deuita tua agatur sollicitu esse de laude adipiscendas Pellere pericula.scapitis .i.defendere te ipsum in iudicio . Capiti cano:a capite cano: hinc est poetae ardor si et cum in periculo uitae:tum etia in extrema aetate laudis

tantopere anxius sit. Hoc tepidum decenter:tepidas 8c sugidas laudes.sic enim dicere solent laudatores . Hora.Clamabit enim pulchre: bene:recte. Tepidum:quia ficte Ec frigide laudatur cum adulatio Oino sit. Fur es ait pedio: emplum est pedit:quem pro quocunq; ponit a laudem sibi et in capitesibus criminibus refellendis:exornationibus uerbose & BiaR quaerit. Hic est ille Blesus pedius qui sub Nerone:auctore Tact w:motus est senatu accusantibus Cyrenensibus uiolatu ab eo thesaurum Aestulapii:delectu militare pretio de ambitione corruptu. Fur es ait pedio.i.aliquis furti pediu acculat. Pedius quid subaudi agit: quo

se defendis Cumina rasis librat in antithetis.hoc est pedius nequail refellit obiecta crimina: rum ad ngu

22쪽

tas & exornationes decurit. criminamon carmina legendum est sed crimina:quibus accusatus e. Librat: ponderat.aestimat.quasi putans iis exornationibus M absolutionem N laudem posse mereri. Librat:exp endit.i.tanti quidem aestimat exornatione N figuras orationis suae:quanti surtum M obiecta censentur: ut faei Ie siperet & absolutionem H laudem. Antithetis: latine sonant contrapositamt..ix.scribit Quuintili.quae figura quidem non uno modo fit:nam & fit si singula singulis opponuntur:ut uicit pndorem libido: timorem audacia:rationem amentia.Et bina binis:ut non nostri ingenii: uestri auxilii est.Et seutentiae sententiis: ut do minetur tu contionibus:iaceat in iudiciis

L Arat in antitethis:doctas posuisse figuras

L audatur.bellu hoc:bellu hoctan romule cevest M en moueat quippe dc cantet si naufragus: assem P rotulerim: cantas cum fracta te in trabe pictum .. E x humero portes uerum nec nocte paratum

P sorabit qui me uolet incuruasse querela. S ed numeris decor est:& iunctura abdita crudis. C laudere sic didicit uersum berecyntius avs .

Tercn.in And.antitheton facit.Vt per falsas nuptias uera Obiurgandi causa. Anti

theton .n.est quia falsa dixit deinde intu- Iit vera.Sic idem in eadem .Quae sese thoneste optauit parare diuitias pociusu i patna honeste pauper uiuere.antitheton est inhoneste N honeste. Rasis:quia neu/trum altero uerboR omnino plus habet. Figuras:graece schemata dicuntur.Duplex est figurarum genus:alterum sentens tiaia':alteia uerbose.Figura ut Fabius tra

dit est sicut note ipso patet: confirmatio

qua dam orationis remota a communi.

Ergo figura est arte aliqua novata forma dicendi. Bellum hoc uerba laudatoris quae pronunciatiue legumidi cum admiratione more adulatoris. Bellum hoc interrogative N cum indignatione proseruntur a poeta: qui eum carpit a quo adulatorio gestu nimium poeta laudatur. Nam quami poeta bellum hoe quasi dicat noex uero animi iudicio sed ficto laudas: unde sequitur An romule ceves. ' An romule:in contemptum dicta est:quasi nequaquam Romulo similis. Ceuest euere uerbum est in obscenis.Iuuenalis.Ego te cevente Sexte uerebor.hoe est indecoro motu corporis adularismumptum a canibus qui clunes agitando blandiuntur. Men moueauita haec inseruntur a poeta quasi aliquis dixerit tu quoque ad hostiudandos iis exornationi bus M uerborum M sententiarum mouereris:& ipse respondeat mene moucat f idest nullo quidem pacto ad ducar:ut haec laudem quae N ipsi poetae ambitione exprobrant & ipsi populo assentatioem:cum omnino lauu a de digna non sint. Et cantet si naufragus :assem protulerim. 'erat consuetudo apud antiquos: urqui naufra gium fecissent:illud exfumeris in tabella:pictum circumlatrent mendicantes ne ab omnibus cogeretur casus 1uos narrate. Mart. Nec fasciato naufragus loquax trunco.Iuue.Naufragus assem Dum rogat & picta se tepe state tuetur.Ostendit igitur poeta impio exemplo a nafrago ut superuacaneum est &'parum prodest nauminos cantare casum suum cum eum pictum habeant in tabella:quod quidem satis est ad misericordiam hominuallicienda ita N poetae N oratori non conuenire ostentare se scriptis suis:idest laudem H uerborum & sente tiarum figuris quaerere:cum argumenta causae tantum simpliciter sint prosequenda: nec affectatis exornationibus utendum. Et cantet si naufragus:assem protulerim ordo est.& protulerim assem si cantet. Protuleriassem .i.nec ob eam rem quia cantet dedero assem. Haec omnia metaphoricos ad poetam accomodanda sunt.

idest ego quidem non Iaudauero eum quia exomationibus & figuris affectatis commendet scripta sua. Catas cum testina in rrabe pictum ex humero portes:hinc ostendit idecorum esse poetis Noratoribus:cum eorum ustius nota sit:uelle exclamationibus S crebris figuris uerborum laudem sibi quaerere. Quod turpe esse ostendit Fabius cum ita est.Ideoque magis nobiles: ut nouitate aurem excitant:ita copia satiant. Nec se obui as dicenti:sed conquisitas N ex omnibus latebris extractas cogestasq; declarant.Ergo ita sguris scripta exornada esse docetiui non conquisitae:sed obviae scribenti fuisse uideantur. Cantas:ironia est:idest exornationi bus uteris N ita adoratorem reseras:si autem ad naustagum applices:hic est sensus: cantando M sublata uoce mendicas nautagium tuum omnibus praesitans. Fracta in trabe.i.naui stacta:quae picta una cum nautis itabella ut dictum est circunferebatur a naufrago. alibi Trabe rupta brutia saxa prendit amicus inops: N paulo inserius: Largire inopi ne pictus oberret Caerulea in tabula. Verum nec nocte paratum Plorabit zidest si a me uolet laudamuera causarum argumenta H ad rem pertinentia prosequatur idest ex animo & corde doleat nec putet his figuris N exornationibus nocturno studio paratis a me laudatum iri. Curuasse: flexisse:ad lau dem scilicet. Querelamautagum respexit. Sed numeris decor est A iunctura abdita audis: hic obiicitur poetae:ea carmina omnino iudanda esse:quia mira uerborum compositione constent. Iunctura abdita:copositio qua dam uerborum occulta:ea enim demum oratio optima habetur: quae elegati uocabulorum compositione di ordine constat. Abdita:abstrusa. Numeris audis:quos audin appellas tu Persi idest nihil saporis habentes:ut imaturos uersus. Claudere sic didicit uersum:probat per exemptu Neronis:aliena carmina non esse damnanda: qn H Nero ita inflate didicerit finire uessium suu :nam ita scribit Tacitus. Carminum / studiu:Ncio ita affectare contractis ubus aliqua pangendi facultas: considem simul:& allatos uel Ibide reper ae Norori S NI A tos uersius connectere:atq; ipsius uerba quoquo mo prolata supplere:quod spes ipsa carminu docet:non im petu & instinctu nec uno 'ore fluens .irridet inc Neronem:qui ta indecenter lao inflate & sua carmina scribe

ret:& aliena imperfecta quoquo modo suppleret.quauis nanquillus affirmet ad manus suas peruenisse libel

23쪽

E t qui eaeruleam dirimebat nerea delphin.

S ic costam longo subduximus apoenino . A rina uisit non ne hoc spumosu & cortice pingui V t ramale uetus praegrandi subere coctum:

los Neronis cum quibusda notissimis uersibus ipsius chirographo scriptis:ut facile appareret non transsalos: aut dictante aliquo exceptos:sed plane quasi a cogitante atq; generante exarato ita multa & deleta H inductaia suprascripta inerant. Claudere:finire:quasi qui aliena imperfecta quoquo modo finiret. Didicit. s. Nero Sic:ut est Berecyntius avs.hoc est quod notat Tacitus: ipsius uerba quoquomodo prolata supplebat: non ipem Ninstinctu nec uno ore fluentia. Berecyntius a S:haec concludebant carmen. Atys: puer phrygius a Cybele matre deorum amatus:cum ei castitatem promisisset:quam i Nympha Sangaritide no seruauit :Nymphaet suppliciis assecta periisset: correptus surore putans domos: ut scribit Ouidius:ruere:techim omne diffugit: Nper summa Dindymi motis Phrygiae dincurrens arrepto Lapideo cultro se ipsum excastrauit. unde Ovidius: Hapereat partes quae nocuere mihi.Ha pereat dicebat

adhuc: onus inguinis aufert: Nullaq; sunt subito signa relicta uiri. Catullus tamen aliter scribens tradit puerum cum ex aqua GaIli fluminis phrygiae bibisset:in furorem ex aquae natura compulsum silice se castrasse.Tandem e monte elapsus in arborem Pinum conuersus est. Ad huius pueri imitationem sacerdotes Cybelis qui galli cognominati sunt a gallo fluuio phrygiae quem accolunt: ut scribit Plinius S Fe stus:eunucabant .unde iuuenalis.Et ingens semiuir obsceno facies reuereda minori: Mollia qui rapta secuit genitalia testa.Et quia diximus in Nympha Sangaritide:illud sciendum:sangaritidem proprium non esse nome: sed patronymicum a Sagario fluuio phrygiae. Berecyntius:idest cybelicus. berecyntes enim natio quaedam: inter phrygas est.simpliciter uero:ut scribit Strabo:phryges troesi prope Idam habitantes rheam praecipuo

uenerantur honore.eius Orgia frequentates . hanc quidem deorum matrem uocant:& uestam:& deam phrν giam magnam:a locis autem Ideam:&Dindymenam:&Phylenam:&Pessinuntiam:& Cybelem. graeci sane ministros eius nuncupant uno uocabulo Curetes:eosdem 5c conbantes uocant. Et qui caeruleum dirim bat nerea delphin:aliud est carmen meo iudicio Neronis:quod uel ipse scripsit: uel repertum suis connexuit. quod imdet mi nimis altum N inflatum. historiam uidetur tangere Arionis:qui ut scribit Herodotus: nobilis cantor fidibus suit loco & oppido Mitileneus .is cum in Siciliam atq; Italiam uenisset:aure'; omniu mentes Q demulsisset:in quaestibus & uoluptatibusamoribus* hominum fuit: grandiq; pecunia comparata domum redeunti a nautis caedes parata est. uod cum cognosceret traditis omnibus bois ipetrat:ut sibi liccat sua omnia indumenta 6c fides capere M canere carmen calus illius consonab tq; ibi mox de more comptus & or natus stansq; in summa puppi carmen quod orithium dicitur uoce sublatiisma cantauit iecitq; sese procul in prosundum:sed a delphino dorso super fluctus edito incolumis Tenaru in terram Laconicam deuectus hoc plura apud Herodotum ec Gelium. Sic costam longo subduximus .apoenino: aliud uitium in carmine Neroniano repraehendit:ostendit enim indecorum esse in quinto pede heroici carminis frequenter N affecta te spondeum poni ut est illud Virgilianum.Cornua uelatarum obvertimus antennarum.Lucanus. Altus cae forum pauit cruor armentorum.nam Nero id in troicis suis assectauit.in cuius inuidiam hanc fere totam lavra scribit. Sic:idest ut per hoc carmen patet. Subduximus:subtraximus. Costatiuidest sellabam. Longo apoenino .i.carmini hexametro:quod longum dicit ad similitudinem Nomini montis: si ab alpibus incipies per mediam Italiam excuml:quam in duas partes separans a dextris inserum mare teliquit:a sinistris autem sitare Perum.iu siculum* us fetum progreditur. Arma uirum. non hic carpit Viigitiummi quorundam est opinio:sed uerba sunt excusantis uersus crudi poetae. Non ne hoc spumosum. 'quasi dicat ii hoc uitio no das: neque id superius dandum. Cortice pingui: Crassum:superbum: N tumidum. Vt ramale uetus.uetus truncus:qui non facile flectitur:nam tale carmen:ut nimis durum irridetur. ut illud Antimachi apud Horati um. Fortunam priami cantabo:& nobile regnum.sequitur enim. Quidnam igitur tenerum S laxa ceruice logendum Ex quo apparet superiora carmina esse repraehensa:quia dura: H nimis sonantia essent: ut erunt Asequentia . rua mimalloneis implerunt cornua bombis. Coctum:scribit Seruius multi temporis aliquid recoctuinuocari: ut Virgilius. Solidum nobis 8c robore cocto.unde Horatius homines longo rerum usu est pons exercitatosnecoctos apellauit: P runque recoctus Scriba ex quin uiro coruum deludet hiantem.

Praegrandi:idest ualde gradi.Porphyrio tamen exponens illud Horatii in secuda satyra: Ue pallida lecto Desiliat mulier:affirmat hoctico legendum esse vegrandi:Quod legitur dc apud Varronem in re rustica. Quodque postea concipiunt fiunt uegrandes atque imbecillae. Subere:hoc loco cortice. Virgilius in Georgicis. Huic natam libero & sylvestri subere clausam:suber proprie:ut scribit Plinius:minima arbor:Glans pessima:ra

ra .cortex tantum fructu praeaassiis ac renascens atque etiam in denos pedes explanatus. usus eius anchoraliabus maxime nauium: piscantiumque tragulis: H cadorum obturamentis. Praeterea in hybemo foemina rum calceatu. Quidnam igitur tenerum & laxa ceruice legendum est: veluti offensus monitor quod Poeta talia irrideat carmina ut nimis tonantia N plena: ita eum interrogat: ut ostendat talia carmina noctile re

praehendenda: qnando ab omnibus poetis talia fiant. Ad quod Persius ridens subiungit quattuor carmina OA , fac do

24쪽

Q idna igitur tenes: de laxa ceruice legedum e t

T orua mimalloneis implerunt cornua bombis: E t sectum uitulo caput ab latura superbo Bassaris: & lyncem menas fluxura corymbis E uion iugeminat:reparabilis assona echo .H aec fierent: si testiculi uena ulla paterni

V lueret in nobis r summa delumbe sitim Η oc nataein labrisse in udo est menas S atys .

sequentia Neronis: quasi ostendens illa non esse nimis sonantia N plena. sic Neronem irridet. Quidnam igitur tenerum qualii dicat omnia pari modo haberi in omnibus poetis. Tenerum:non nimis durum:non nimis plenum. Laxa ceruice:idest remissiore sono:nec tam erecta uoce: sumpta methaphora ab equis qui laxatis habenis collum submissius gerunt. Torva mimalloneis implerunt cor.bom.quattuor uersus sequentes Neronis fuisse illud suspitionem affert.Sed quid opus teneras mordaci radere uero Auriculas. Eos ut ni mis plenos N tumidos irridet.ut Horatius carmen antimachi.Fortunam priami cantabo & nobile regnum. N Martialis carmen detractaris irridendo inserit. Quid cum paticibus laxis N cum pede grandi. N Hor.carmen Furii bibaculi. Funus hibernas cana nive conspuit ab pcς. rua: terribilia.quasi terua a ter rendo Virg. rua leena lupum sequitur Mimalloneis: mimallones mulieres bellicosae dicuntur:a mimume .i. imitor: Quod imitentur bacchum. nam ut scribit Strabo silent: satyri: bacchae:lenae:thiades: mimallones :naiades: nymphae: E quostvtjros uocant: acerdotes fuerunt bacchi Ouidius in arte amandi.Ecce mimallonides sparsis in terga capills.Ecce leues se tyri praeuia turba dei.Ebrius ecce senex pando silenus asello Vix sedet:& pressas continet arte comas.Dum so quitur bacchas. Cornua:quibus utunturin sacrificiis bacchi. Bombis:sonitibus.nomen fictu a sono miscis. Et raptum uitulo:hocversu tangit fabulam Agaues:nam Pentheus Echionis & Agaues filius thebanrex liberi patris sacra contemnens:cum eo accessisset ubi illa celebrabantur: mater iurote & temulentia percita una cum reliquis bacchis Pentbcumjnteremit:& Oium prima caput abstulit.unde a luchi sortitus est uomen. Nam penthos signisicat luctum.Pagus at ex quo Pentheus deductus & discerptus fuit:stolus appellae in ora apuliae sub citheroe. Auctor Strabo. Vitulo: Ouidius aprum dicit uisum suisse matri.ut Ille mihi seriendus apmore poetarum nomen pro nomine posuit.ut Domitus polucis habenis:cum castor equosv domitor fuerit. Bassaris.i. agaue Iacerdos bacchi:nam bacchae bassarides dictae sunt abassareo uno ex cognominibusbacchi Hora. Non ego te candide bas Areu Inuitum quatiam. A genere at uestis quam induebatur dictus e ut Porphyrio scribit: usq; ad pedes demissam.dicta ut Acroni placet a bassara loco libyae ubi fiat. Tali.n.ueste & numina uti dicuntur.ut Virg.Pedes uestis defluxit ad imos. ut alii uolunt dicuntur a poton bison.i.a uallibus per quas sacri acantes seruntur. Et lyncem:aial esst baccho dicatum.Virg.iii. geor. id lynces bacchi uariae.Eius at lis urinam scribit Pli. ubi reddita fuerit glaciari in gemmas carbunculis similes.oui.victa racemisero lincas de dii india baccho:E quibus ut memorant quicquid uesica remisit Vertitur in lapidem:& congelat aere tacta. Menas : sacerdos bacchi a meno.i.furo. Corymbis:uua est hederasv:quae baccho ideo dedicatae sunt: γcum ui rex india ut dictum est rediret: coronas hederae portauit. Eulon ingeminalmox bacchantium est. Nam Libet cum in bello giganteo dilaniatus a gigantibus ut scripsit Orpheus suisset Iuppiter eum quaerens magno clamore M lamentatione ita appellabat. Euiomide'bone fili.eu ei bene.ios graece filium sonat Iatine. quod postea in eius sacris seruatum est. Ouidius. in arte amandi. Pars hymenea canunt: pars euion euio da mat. Echo :reboatio. ab rchin idest resonare. Reparabilis: quae repetit uoces: quod fieri solet in locis concauis. Haec fierent si testiculi.uena ulla paterni: indignatur poeta st semper de baccho tantum& Phelescribant: H dura nimis N plena: carmina ostendens id prouenire ex nimiai poetarum incuria:qui si diali gentius stilo suo uterentur: elimatius scriberent. E st igitur sensus. Si nos haberemus aliquid maiorum nostrorum : haec a nobis non fierent. Summa delumbe saliua hocnatat in labris idest hoc tantum poetis temporum nostrorum in promptu est: ut de baccho S cybele scribant: quorum sacrificia communia fuisse apud phryges auctore Strabone produntur. Nam ita Homerus in Palamede chorum loquentem dicit. Cum patre libero lasciuiens qui per idam laetatur cara cum matre tympanorum sonitu & congregantes in unum Silonum N Marsiam di Olimpum: H tibiarum quaerentes repertores celebrantesque rursus bacchica N phrygia simul conserunt. Delumbe: ueluti solutum Henerue:tanta repletione sertur carmen:qualia sunt quae praecesserunt. scribit Tacitus Ciceronem a Caluo male audiuisse tanquam solutum N enervem. a Bruto autem tui ipsius uerbis utar: tanquam fractum N elumbem. In labris N in udo:Exaggeratio est rei. nam idem est in saliua:in labris:in udo Menas:idest carmen de Baccho:ut illa: rua mimalloneis implerunt cornua bombis. Atys:propter id recynthius avs. Nec pluteucaedit:incuriam notat poetarum.sic Horatius de Lucilio. N in uersus faciendo Saepe caput scaberet: uiuos N roderet ungues. Saepe stilum uertens iterum quae di gna legi sunt scripturus. nam in uersibus faciendis cum res &uerba non suppetant: prae indignatione sirunque poetae N Pluteum percutiunt M ungues rodunt cogitando quae dicant. Huteum:plutei crateuerant corio crudo intentae:quae solebant:ut scribit Festus:opponi militibus opus facieribus: N appellabantur

militares: Nunc edam tabulae quibus quid praesepitur eodem nomine significantur Sed quid opus

25쪽

reneras. Monitorem introducit sibi cauendum esse ae supplicio assiciatu :dum tam aperte nobilitatem iiis ctatunquasi dicat superuacaneum esse. Teneras:Neronis potissimum &caeterorum nobilium. ut supra dio siqua elegidia Die int proceres. Radere:rephendere.mordere.tangere.Tractam a medicis qui cultro uulnera radere M aesecare solentari sibi Persius. Pallentes radere mores Doctias . videsis ne maiorum:aemu latio est holatii.o puer ut sis vitalis metuo:& maiorum nequis amicus Frigore te seriat. Videsis: idest ui

N ee pluteum eaedinnec demorsos sapit ungues. S ed quid opus teneras mordaci raciere uero A uriculas: uidesis ne maiorum tibi sorte L imina stigestantisonat hic de nare canina L latera.per me equidem sint omnia Ptinus alba. N il moror.euge: s etenim bene mirae eritis res rH oe iuuatilite inquis ueto quisquam faxit oletu. P inge duos angues:sacer est pueri locus extra M Ete.distedo:lacuit lucilius urbem. T e luptate muti:& genuinum fiegit in illis. O mne vafer uitium ridenti naccus amico

T angit:& admissis circum praecordia ludit C allidus excusso populum suspendere naso.

horrore mortis.ut illud horatii. Ne quis amicus Frigore te sedat idest horrore morcs:ut porphyrio iterpretatur.Virg.in.xii. de morte Tu .Ast illi soluuntur frigore

membra.i.morte. Sonat hic de nare canina littera.i.in domo neronis aut diuita Littera canina diciturr quam talaeSr

enctis dentibus iterantLucilius. Irritata ranis quod r siplurima dicat. Nam irritari

dicuntur proprie cines. Per me iudesint oia protinus alba: missio est : non ex uoluntate:sed ex stomacho proficisces .i.quantum in me est concessero ola esse optima. Alba:candida.polita.sine ma cula. Nil moror: magno cum ardore haec a poeta dicunturm praecipitanter te genda suntine indignatio ostendae. Nil moronquasi prae timore abiturus sit: seqtur euim discedo. Euge: exultantis est Hassentientis. nam &se omnia probatu

rum, dicit. Ironia est. Omnesres enisci mure per me idest ego laudabo posthac omnia scripta quasi' mira 3c egregia: nec ullo loco carpenda. Hoc iuvat:eos irridet qui in assentationibus delectantur:ut de scriptis suis quod displiceat nolint audire. Hoc iuuatiquasi monitor dicat.Ita placet Pe si ut omnia laudes. Hic loquis ueto faxit oletum: alegoria Mi.nolo quisquam carmina mea reprehendat. Veto:hoc uerbo ueto innuit Neronem reprehendi: cuius eu uetare i imperare. Hic.i.in carmine meo. Faxit:faciat. Oletum:stercus est humanum. Veranius. sa cerdotula in sacrario Martiali secit oletu. Pinge duos angues:ueluti offensus poeta hoc dicto in indignationem prorumpitiSensus est.Si no uis tua carmina repraehendi:ea aliquo signo:ut a me cognoscantur tibi nota ea sunt. Pincile duos angues:nullum locum auctore Seruio antiqui putauerunt esse sine Genio: qui per anguem saepe ostendebatur ut pueri territi pictura serpentis locum ut sacrum uenerarenturmec meo meierent. unde vir*libro quinto loquens de serpente qui e tumulo Anchisae exierat ostendere id uidetur. Incertus visuiumue loci famulumne parentis Esse putet. Sacer est locus.ironia est:quasi dicat carmina nostrorumpoetarum tangenda non sunt. Discedo:bene iratus discessum minatur.sic supra.Nil moror. Secuit Iucilius urbe .indignatur eam sibi libertatem scribendi eripi:quae olim Lucilio dc Horatio concessa fuit.nam ante occupatam rempab imperatoribus Lucilius mira carminis acerbitate multos notatim insectatus est. unde Horati

us de Lucilio. Aut laeso doluere metallo Famosisq; lupo cooperto uenibus. At qui primores populi arripuit populum; tributim. Luctus:poeta lauricus natus est uno anno ante K Carthago in ditione romanorum per Scipionem redacta est anno aut aetatis.xlvi.Neapoli mortuus:& publico lanere clatus est.quo anno' Furina Bibaculus poeta natus est Cremonae.Et Cimbri superati sunt a Mario. Secuit urbem:ucluti gladio dila Cerauit Iuuemuis.Ense taut stricto quotiens Lucilius ardens infremuit.Horatius. i sale multo urbem destituit. Te lupe te muti lupus ti Mutius' Albutius infames fuere temporibus Lucisi.de Mutio ita , Lucilius. graecum te Albuti a romanum atque Sabinum:municipem ponti tritamen centurionum Et demum chere Tite Muti. Genucium stegit:&mptum:a innibus qui irritati hunc εἰ illum dentibus incessunt. Genuinum: genuini dentes sunt homini nouissimi: qui circiter uicesimum annum gignuntur multis N octogesimo auis Eor est Plinius.dicti quod a genis:ut scribit Festus:pendeant. Omne uaser uiuummirum Horatii ingeni um ostenditiqui tanta carminis urbanitate uitia hominum insectatu ut eos etiam in risum moueat. Vasertasti perfidi semper sunt habitu de uastos homines dicimus callidos dc astutos:quasi ualde Uros. Ludit tueriatur urget. Praecor uno nomine:ut scribit Plinius exta in homine dicimus. Populum suspendere: subsanare idest per fastidium quoddam deridere.Horatius Naso suspendis adunco. Natibus enim au te Fabio derisusaeontemptustastidium significari solet. Excusso: extorto: Amoto: ut fieri solet in derisii. Ho ratius autem dixit Naso unco. Men mutire nefas e ergo inquit Lucilio N Horatius tanta libertas concessa suit. θc mihi loqui non licet e cum interrogatione legendum est. Mutire: loqui.Ennius.Palam mutire homini pis o piaculam est. Terentius in Andria. Nihil iam mutire audeo.

26쪽

Nec scrobe:alludit ad fabulam Midae quae talis est. Cum inter marsyam: siue ut alii uolunt Pana RApol Iinem: orta esset contentio de laude cantilenae:uictoriaque iudice Thmolo staret Apollini: omnesque Thmoli iudicium probarent: solus Midas Pani fauit.Qua re Apollo iratus ei ut aures asininae essent effecit. quam de formitatem cu uelamenti. tegeret solus tonsor uidit.Veru cum id uereretur loqui:nec tame reticere miletiensost, telluri illud insusurrauit. Nata: ide harundines sentiquae uentoru flatu agitatae secretam turpitudine Midae indica iterunt. hunc aut Gordii filium fuisse regem phiygum ditissimum tradunt Herodotus libro pumo: N Trogus undecimo. cuius Uter Gordi eum

ab cuius nomine inter Ut giam minore . V. . - . a. . o. ri

N maiorem erat Gordiae urbsun qua se, H ic tamen infodiam .uidi uidi iple libelle:

A uriculas asini quis non habet: hoc ego opertum H oc ridere meum tam nil nulla tibi uendo I liade.audaci quicunque amate cratino I ratum eupolidem praegrandi cum sene palles:

A spice & haec: si sorte aliquid decoctius audis:

V nde uaporata lector mihi ferueat aure.

N on hic qui in crepidas graiorum ludere gestit

uabatur plaustrum quod olim Gordii suerat.Midas aut sanguine:ut scribit Eus hius:tauri epoto extinctus est. Nuη distinguendum est:& cum interrogatio ne H indignatione legendum. Hic ta mentia diam.in hoc meo libello instra: ut ille scrobiimurmurauit.perstat in me/thaphora. Vidi uidi ipse libella Auriculas asini quis no habet haec sunt quae uel ut secreta libello suo dicit comissurum . hoc significat neminem esse qui ut laudis Hassentationis cupidus non irrideatur.illud respexit. Nec manus auriculas imitata e mobills albas. Ausculas asini quis non nabet idest quis est qui non irrideatui receptum tamen est a Persio scriptum fuisse auriculas asini Midas habet:sed quia in Nerone dictum uideri potuisset:a Cornuto mutatu fuisse.nam is:ut scribitTranquillus: tanta laudis cupiditate agitabatur: ut orationis carminis latini Corona de qua honestissimus quis contenderat ipsorum consensu concessam sibi receperit. Vidi nidi geminatio facta est mira excandescentia N risu sa rico legendu. Hoc ego opertum Hoc ridere meum tam nil nulla tibi uendo iliade:hoc pedet ex

stomacho eorum carminum. Ne mihi pol damas & troades labeone Praetulerint .q.d. hic libellus meus que nullius pretii esse dicitis:lliadi labeonis non est postponendus. hoc totum in inuidiam Neronis dicit: qui de Troica scripserit.i. captiuitatem Ilii quam ardente urbe:ut diximus:cantauit: ut scribit Tranquillus:& tantopere:ut dictum est labeonem tuerit quia de rebus iliensibus scripsisset. Hoc opertum:hoc occultum N secretum meum:propter id:Hic tamen in sodiam. Hoc ridere meum:hinc monstratur totam fere Sa yram risu legenda esse.Hoc pendet ex illo.Sed sum petulanti splene cachino. Tam nil quod Nero parulfacit & roma. hoc illud spectat.Quis leget haec:min tu istud aismemo hercule. Nulla iliade:aut labeonis:aut Neronis a Troica:ut dictum est scripsit.Iuuenalis. Nunquam cantauit horestes: Troica non scripsit. Audaci quicunq; afflate cratino:hoc loco monet uulgi iudicium non esse magnifaciendum:sed doctorum latum uirorum. luxta igud Horatii. Neque te ut miretur turba labores: Contentus paucis lectoribus. Ait igitur eos uelle lectores esse sui operis:qui diligenter euoluerint& uiderint comoedias Cratini:Eupolidis:atq; Aristophanis : qui tres comoediae priscae praecipui scriptores ciuium uitia foecundissima libertate notauerunt. unde Horatius:Eupo l is at cratinus aristophane'; poetae: Atq; alii quorum comoedia prisca uirorum Siquis erat dignus describi quod malus aut sui Quod moechus soret:aut sicarius: aut alioquin Famosus:multa cum libertate notabant. Talium igitur iudiciomi doctissimorum standum esse docet. Amate:imbute:quadam aura scriptorum Cratini resperse.Sumptum est ab incendio alicuius rei. Audaei:unicuit epitethon suum dedit. Iratum:in ut ria. Eupolidem: hic ducta uxore primiciali nocte mortuus inuentus est unacu puella.unde Ovidius.Sit tibi coniugii nox prima nouissima uitae:eupolis hoc petiit:& noua nupta modo. Praegrandi cum sene.Aristophanem significat:cuius ingeniosae N attici salis plenae extant comoediar. Praegrandi:an ad ingenii excellentiam:an ad aetatem retulit.Nam utroq; natu maior fuit. Olympiade octuagesima octaua claruit iisdem fere teporibus:quibus Pericles mortuus est. Aspice & haec.i.favras meas. Si sorte aliquid decoctius audis: de uaporata lector mihi ferueat aure.Sensus est.uide num in meo libella aliquid inuenias boni:ex quo lector mihi concilietur. N seruentior fiat ad mea scripta legenda.Modestissime poeta declarat opus suum utile fore. Decoctius:persectius:suauius:uassatio est sumpta a uino quod ad dulcedinem coquitur. Vnde: quo. unde legendum est non inde. Lector serueat mihi cum seruore S ardore scripta mea legat. Vaporata aure:perstat in methaphora. bene enim subdit uaporata:quia decoctius praecessit: N item illud: Afflate Cratino. Totum enim est ab incendio sumptum.Vaporata.i.uapore scriptorummeorum persusa. Non hic qui i crepidas graiorum ludere gestitiarcendos omnino affirmat rudes homines N uulgares utpote cotemptores uirtutis N petulantes a sui operis lectione. Non hic: subaudi sit lector.nam hic pronomen est. Gestit: delectatur gestice proprie est animi sensum gestu corporis indicare. Terentius. Quid gest am:aut quid laetus si/em.Et vigilius:Et studio incassiim uideas gestire lauandi. Ludete: irridere. Crepidas graeorum: idest Philosophos. nam crepidae calciamenta sunt philosophorum.

27쪽

Sordidus:uitiosus:immundus:citra uirtutem. Et luim qui possit dicere Iuste: hominem intelligit insul, sumia procacem.qui fortuita uitia homini imputat. Lusco lusci dicuntur carentes altero oculo:aut qui parum cernunt.Iuuenalis: Ambos perdidit ille oculos:& luscis inuidet. Sese aliquem credens italo quod ho note supinus Fregerit heminas areti aedilis iniquas:eos irridet qui uel minima dignitate iungentes ita i superhum efferuntur:ut alios prae se contemnant.Sic hominis ametiam ostendit. Sese aliquem:aliqui codices habent sese aliquid aedem idest seipsum magnae auctoritatis putans. Supinus: superbus:clatus:& erectus:

unde resupinare oritur.Iuuenalis. Aulam

s ordidus:& lusco qui possit dicere iuste.

S ese aliquem credens: italo φ honore supinus F regerit heminas arreti aedilis iniquast N ec qui abaco numeros & secto i puluere metas S cit risisse uaser:multum gaudere paratus S i cynico barbam petulans nonaria uel latr

H is mane edictum:post prandia tali rem do . Satyra secunda. ih Une macrine die numera meliore lapillo:

resupniat amici:&Plinius loquens de potu avium ic sibit.Sed ex iis quibus longa sunt colla intermittentes capite resupinato ueluti insundentes sibi bibunt. Aedilis:aediles praeerant metris: 8c minimi magistratus erant:adolescentesque prima

comendatione creabatur. Cicero legum secundo.Suntoq; aediles curatores urbis: annonae: ludorum solennium:ollisque ad honoris amplioris gradum primus accessius esto. Fregerit heminas:hoc erat: ut diximus etiam officium aedilis. Iuvenalis.Et de mensura ius dicere:uasa minora Frangere. Heminas:genus mcnsurae siue ponderis:drachmas sexaginta:ut scribit Plinius pendens. Areti: pro aretii:ut Pataui pro Patauit.nam opPida praeter urbem ipsam aediles habebant.Cicero ad Brutum.Nam constiuendi municipii causa:hoc anno aedilem filiu meum fieri uolui:& fiatris filium:&.M.Cesium.ls enim magistratus in nostro municipio nec alius ullus creari solet. Aretium oppidum e hetruriae fictilibus celebre.nam ex terra Aretina fictilia magna laude fiebant: ut scribit Plinius: Mart. Aretina nimis ne spernas uasa monemus:Lautus erat thuscis Porsena fictilibus. Numeros abaco:arithmeticos dicit:qui numeros eg figuras in abaco.i.in tabella ad id accommodata desi gnant.Erat praeterea abacus mensa in qua pocula potona reponebantur.Iuuenalis. Vrceoli sex ornamentum abaci. Et licto puluere metas:geometras designat:qui uirga in terra signa & mensuras notant. Multum gaudere paratus Si cynico barbam petulans nonaria uellati Hinc hominis inicitia ostenditur:qui philosopho rum opprobriis delectatur. Vellat barbam cynico:philosophi purunq; erant ludibrio.Horatius de stoico. Vellunt tibi barbam lasciui pueri:quos nitu fuste coerces Urgeris :turba circum te stante:miser 3 rumperis: de latras magnorum maxime regu. Cynim:cynicorum sectae princeps auctore Laertio Antisthenes atheniosis suinqui cum dissereret in gymnasio quod cynosargin appellabant:non longe a lanuis :cynlcu cognomen suae sectae dedit. Lactantius uero a canibus cognomen accepisse trahit his uerbis .Quid loquar de Cynicis ' quibus in propatulo coire cum coniugibus mos fuit Quid miru si a cinibus quorum uitam imitantunetiam uoci hulum nomeni traxerunt Cynos enim graece:canis Iatine. Alii uero cynicos dictos esse putant: quod essent mordaces ut canes.nam Diogenes: ut sinbit Laertius:interrogatus quare caniS diceretur: relpondit.. in eos qui dant blandior: in eos qui non dant oblatro. malos autem mordeo. Cynici nobilitatem se diuitias abiicie tant. Barbam: barbati enim incedebant philosophi:ut alibi Persius.Barbatum hoc crede magistrum Dice re.Et Martialis.Sic quasi pythagorae Iolis successor eg haeres:Perpendet mento nec tibi barba minor. Nonaria.i.meretrix.quae in lupanan post nonam horam prostabat:cum ante homines i negociis occupati essent. Mart. Suffcit in nonam nitidis octava palestus: Imperat extructos frangere nona toros. His mane edi ctum.his cu contemptu legendum esta.his ut aspernatoribus uirtutum hoc im curandum mandor ut mane edicta praetorum audiant eg quaerant.post prandia scorta petant. Edictum:dicitur praetoris es consulis:quo aliquid iubent:aut prohibent fieri. Post prandia calimc do:multi caliroen fabulam accipiunt:quat i theatris saepius recitaret . At ego calimen infamem mulierem puto quae temponbus poetae in propatulo pudicitia haheret:unde Persius iratus in huiusmodi homines ut uirtutum prorsus conleptores ad ea reiicit quae solent se qui libenter.sons etiam est eiusdem nominis: auctore Plinio:in attica. Post prandia:nam prandia hora no na sumebantur:post eam horam:mereluces ut diximus.prostabantiunde nonanae nomen accepere.

Satyra secunda. Vnc macrine diem:inuenio temporibus Persit quendam suisse Minutium Macrinum Brixianum ui h rum magna quidem auctoritate:& singulari modestia:de quo ita scribit Plinius Patria est ei Brixia.: ex illa nostra italia:quae multum adhuc uerecundiae antiquae dil frugalitatis retinet ac seruat.Pater minu cus Macrinus equestris ordinis princeps quia nihil altius uoluit. Allectus enim a divo Vespasiano inter pra, torios:honestam quietem huic nostrae ambitioni dicam an dignitati: constantissimc praetulit. De hoc omni no poeta intellexit. Nam inter ultima tempora imperii Neronis N prima Vespasiani: tres tantum interces tae anni: ut temporibus Persit in urbe Macrinus equestri dignitate notus esset. Hunc igitur ut familiaremia amicum suum diem Natalem celebrantem alloquitur: eius animi candorem laudans .Et latria nun obli

28쪽

tus stulta uota hominum arguit:eos in primis accusans qui nimia auaritia obstricti a diis nefaria ξζ scelesta tunt:deosque aeque ac mortales muneribus capi credunt:doces deum hominum magis corde syncem: quam auro gaudere. Numera meliore lapillo inter dies felices Natalem Macrini dicit esse habendum: ex thraciat entis instituto:quae ut scribit Plinius:calculos colore distinctos pro experimento cuius in diei in urnam codici ac suppremo die separatos dinumerat:at ita lapilloru computatione uitam actam cognoscit. Quod Pliniugaccusans inclamat. Heu uana N imprudens diligentia:numerus dierum computatur ubi quaeritur podus.Horatius tamen eam consuetudine dicit fuisse cretensium. Cressa nec careat pulchra dies nota. Apponit:assignat:& coputatione ostendit. Annos: Ateius capito anum a circuitu temporis putat dictum: quia ueteres an pro circum ponere sole bant. ut Cato i originibus oratorum. An

terminum.i.circum terminum: Et ambi

re pro circuire. Ad quod Virg.respexit Interea magnum sol circumuoluitur annu.

Funde meru genio:ex epicureorum sententia: qui in Oi laetitia hoc agebant: uinupromendum esse dicit S animi relaxatio ni operam dandam. hic Horatius: Nunc

est bibendum: nunc pede libro Pulsanda

tellus. Genio:genium colere dicis qui operam dat uoluptati: N animi relaxanoi Vnde iuuenalis.Gentilis agatur iste dies.

unde N genialis Iectus dicitur qui nuptiis sternitur in honorem Genii. nam Genium appellabant deum qui

uim obtineret rerum gignendaru.auctore Festo. Ausustius Genius inquit est deoru filius: δἰ pares hominum ex quo homines gignuntur.Et propterea Genius meus nominatur quia me genuit. Alii genium esse putauerunt uniuscuiu Ioci deum: ergo indulgere genio dicimur cum lautius uiuimus: nec naturam defraudamus. alibi Pedius.Indulge genio carpamus dulcia.&contra Terentius.Suu defraudans genium. i. naturam suam. Non tu prece poscis emaci: modestia Macrini lauda ndo: satyrica indignatione in eos conuertitur:qui a diis multis precibus diuitias:& nefaria petunt. Nisi seductis .i.nis prius precibus 8c muneribus captis:ac pende deceptis: seducere enim est decipere.alias ponitur pro seorsum ducere A separare. ut alibi Pedius. Nisi sollers luxuria ante Seductum Moneat. At bona pars procerum tacita li. a.Sensus est.multi quidem 5c omnes feresaci rficia diis faciunt:sed non oes pie sacrificant: nec aperto Zc manifesto uiuunt uoto. Nam quae turpia sunt: ea summissa uoce S murmure suppresso petuntur.quae uero honesta:dillimulata prauitate clara uoce rogant . Bona pars:magna. Tacita: idest ipsi taciti. Acerra:uas est turarium. Humiles:supressos: summissos . Mens bona :fama: fides:haec clare.subaudi a diis petuntur. illa squae sequutur. introclum: Horatius Labra mouet metuens audiri:pulchra laucrna Da mihi fallere:da sanctum iustumo uideri: Nocte peccatis tafraudibus obiice nubem. Osi:o εἰ si optantis sunt.quae nunc iunguntur.na singula ante ponebantur. Vir. Si nunc se nobis ille aureus arbore ramus ostendat nemore in tanto.Ergo unum uacat quantum ad antiquitatem. Virg.O mihi praueritos reserat si ivppiter annos. Osi ebullet: hinc sui teporis immem cupiditatem N auariciam ostendit. aemulatio est horatiana. Osi angulus ille proximus accedar.qui nunc denormat agellu. Osi urnam argeti sors qua mihi monstret. Ebullet:hunc ego locum emendaui.nam cum omnes codices temporum fortasse N librariorum culpa ebulliat legant:animaduerti ebullet testendum esse: non ebulliat. nam ebullio secundam habet syllabam longam:& geminato i scribitur.ut alibi Pertius.Summa rursus non bullit iunda. Hoc loco uero si ebulliat legatur:corriperetur. sensus etiam nullus prorsus esset. ebullet igitur legenda est.sumptum a bulla:quae in aquis instar pilae tumescit dc facile rumpitur. Ouidius Intumuit: sicut fulvo perlucida caelo S urgere bulla solet. Et simul'allulit poeta ad id prouerbium: quod a Varrone in re rustica recitatur Homo bulla est.Est igitur sensus:utinam lanu S patrui ebullet.i.exeat & erumpat quo more rumpitur bullae Sics; sormatum est uerbum ebullare:ut ampullare apud Horatium. Hoc uerbo usus est Celsus loques de urina.Si haec crassa: carunculas quidem exiguas quasi capillos habet.aut si bullat es male olet: N interdum quassarenam:interdum quasi sanguinem trahit. Praeclarum: ptopter diuitias eius. Seru:genus uasis fictilis. Terentius.Serias Omnes relevi. Dextro hercule: amico:& propitio:quem antiquitas fabulata est: ut scribit Diodorus:dixisse qui sibi postquam ad deos transsatus esset:decimam bonorum d carent:uitam felicem uicturos. Quod & euenisse constat: multi enim romanorum non solum mediocri censu:sed qui ditissmi sunt habiti decimas Herculi uouerunt.Lucullus romanorum sermeditissimus:aestimans bonis decimam herculi parte diradit:epulas praebens continue:ac prosundens multa. mplum instiper iuxta Tyberim egregium Herculi codidere romani:in quo ex decimis sacro deo offerunt.aemulatio est Horatii Diues amico nercule. impello: insequor: ut proximior. Expungam:deleam: ex hac uita auferam.tractum a militibus: qui cum a mi illa re mittuntur:expungi dicuntur. Nanque est scabiosus lepide naturam auari expressit:qui dum avide haeredi ta

ii tibi labentes apponit candidus annos.

F unde merum genio:non tu prece poscis emaci Q uae nisi seductis nequeas committere diuis . A t bona pars procerum tacita libabit acerra.

H aud cuiuis proptu e murmurq; huilest susurros

T ollere de templis: dc aperto uiuere uoto '

M es boa:fama:fides:haec clare & ut audiat hospes.

I lla sibi introrsum: & sub ligua immurmuratio iE bullet patrui praeclarum sanus:& Osi

S ub rastro crepet argenti mi hi seria dextro H ercule:pupillumve utinam quem pximus haeresi inpello:expungam.nanque est scabiosus. & acri

29쪽

tem expectat:haec sibi comminiscitur.Scabies auctore Celso est durior cutis rubicunda: ex qua pustulae oriune quaedam humidiores:quaedam sicciores.Exit ex quibusdam sanies. fitque ex his continuate exulceratio pruri ens Uerpitque quibusdam cito:atque in aliis quidem ex toto desinit:in aliis uero cetis tempore anni reuertite: quo asperior est quoque prurit magis: eo difficilius tollitur. Acri bile: hanc graeci coleram nominauerui:co mune id est stomachi:atque intestinorum uitium:supra. n.infraque erumpit: primum aquae similis: deinde ut in ea recens taro lota esse uideatur. Cornelius celsus.Is uero qui nauigauit 8c nausea pressus est:si multa bilem

euomuitmel abstiere cibo debet:uel pauB ile tumetinerio iam tertia ducitur uxor.

H aec sancte ut poscas: tyberino in gurgite mergis M ane caput bis terque:& nocte flumine purgas. H eus age respode:minimum est qdscire laboro. D e iove quid sentis . est nent praeponere cures H unc culil cui nam uis stato. an scilicet haeressinuis potior iudex:puerisue quis aptior orbis eH' oc igitur quo tu iovis aurem impellere tentas D ic agedum stato:proh iuppiter o bone clamet I uppiter:at sese non clamet iuppite*pse ct gnouisse putas:quia cum tonat:ocyus ilex S ulphure aistulitur sacro:quam tui domusq; fA n quia non fibris ovium ergennaque iubente T riste iaces lucis euitandum que bidental I ccirco stolidam praebet tibi uellere barbam I uppite, aut cidnam est:qua tu mercede deoru

tum aliquid sumere . . Nerio iam tertia ducitur uxonauarus nimia auri cupiditate in omne scelus reuocatur:nam ita hoc intulit poeta:ut ostendat auarum cogita re dc repetere quae ab avis ad opes acquia rendas turpiter facta sunt:quasi no turpe

futurum sit si N ipse idem secerit. Sensius

est igitur. Nerius iam tres uxores sustulit: N ita locupletatus est. Ducitur: uerbo funebri usus est. i ad bustum sertur.Iuue. Ducitur iratis naudendum lanus amicis Virg.E t tristia funera ducut . Neriomomen improbissimi hominis. quem sibi imitandum praeponit auarus. Mane caput:purgabantur antiqui: siduo piaculo citent poluti:sulphure:aqua:& igne. Ouidius.Terque senem flamma:ter aqua:ter sulphure lustrat.Iuuenalis.Ter matutino Wberi mergetur. Et nocte flumine purgas: quia dicitur etiam nox solo somno potuere: R expolutione piaculum comitti.Virg.Vndam de flumine palmis Sustulir. Heus age responde:haec interroga tio eo tendit: ut ostendat talia uota ut turpissima diis minime grata:ac ideo eos irasci. De iove quid sentis equasi dicat credisne haec deo placere idest non scis iovem iustum esse:& ei res nefarias displiceret Estne ut ponere cures hunc cuiquam idest an non debes iovem pietate N iustitia omnibus anteferret Vis stato Sta ius albius oppianicus uir fuit sceleratissimus & nocentissimus temporibus Ciceronis:qui Cluentiam uxorem N C.Oppianicum fratrem N eius uxorem grauidam iam appropinquante partu ueneno sustulit:ut N mulier H quod erat ex fratre conceptum: necaretur. Asinium item larinatem adolescentem pecuniosum Romam

blanditiis allectum Arulii opera interfecit.Qui postea accusatus ab Aulo Cluentio: Scaleno uni ex Udicibus grandem pecuniam dedit:9 tumen condemnatus. Hic ergo pro scelesto homine Staium posuit: uitet arguo mentum hoc sit.Certe o auare si haec uota quae ad deos facis:stato nocentissimo N perfido homini diceres:statusneluti uotorum turpitudine attonitus iovem inuocaret:nam & mali sentiunt quid turpe 8c nefarium sit: idque purunque illis displicere solet.Erit igitur sensus horum sex carminum.Ioui ut iustissimo turpia non ut debuntur: quae Stain homini nocentissimo displicebunt eritque argumentum a minori ad maius. Ouis potior iudex ut sit sensusauppiter quidem iustior omnino est. Pueris orbis: orbus dicitur quicuque asqua re ora priuatus est.Proprie autem parens amissis liberis :quasi amissa luce oculorum. Contra filius etiam dicitur orbus: qui priuatus est parentibus. rentiuS: Orbae qui proximi sunt iis nubant inde est orbitas dc uerbu or bare. Hoc igitur:scilicet uotum tuum. Clamet:uoti atrocitate. Sese non clamet iuppiter ipse . deuostedit irasci iniquis uotis hominum. Ignouisse putas e tacitae obiectioni per ironiam occutrit. Sulphure discutitur scacro.i.fulmie. Nasulminata fulgura quo*: ut scribit.Pli.sulphuris habent odore:ac Iux im eoru sulphurea est. Virg.E t late circum lota sulphure su mant A n quia non sibiis ovium Ergena Q iubente Triste iaces lucis euitandumq; bidentali Sensus est.quia Iouis fulmine non periisti putas tibi concedi ut etiam impune barbam Iouis extirpes.i.Omnia scelera facere liceat.' Bidental.Cum sulgura radebant statium fulgia Pcuratores aderant:qui locum caesis bidentibus expiarent:quod clausum et septum bidentes a bidentibus teste Festo appellabant. Iuue. Atq; aliquis senior qui publici sulgura condit. Horat.Triste bidentes Mouerit incestus. Triste.Mali ominis. Ergenna. men proprium conditoris fulgurum. Lucis .ubi frequerius sub men cadit. Evitandu.ut mali Ominis:et sacer Iocus. Barbam stolidam.sIovis:quem tu auare stolidum putas. Allusio est ad illud Dionisii Syracusani: qui Epidauri Aesculapio barbam auream demi iussit:cum affirmaret non couuenire patrem Apollinem imberbem:etipsum barbatum conspici. Alii tame Stolida barbam hominis stolidi interpretantur.qi dicat nec homini misero et stolido iniuriam faciendam Sed superior melior est sententia. Aut quidnam est qua tu mercede irrisio est in eos qui uictimis S muneribuscapi deos putanr Qua tu mercede deorum.E.aritonia est. Qua re credis emi aures deorum:ut inclineotur ad turpia uota

30쪽

Pulmone & lactibus unctistaim iterrogatione & ironia:quasi ostendat poeta maiestatem diuinam hisce sacrificiis non moueri:sed hominum mente pura:& corde *ncero ichnan. Lactibus .intestina esse Iactes scribit Pli. quae a uentriculo icipiunt i oue N homine: r quas labitur cibus.In caeteris eat ilia appellatur e Ecce auia

uanam mulierum superstitionem N inania uota accusat. Matertera:Soror matris:quata mater altera. Insa

mi digito.i.medio:quem. Mar.ipudicum appellat. Ostendit digitum sed ipudicum A lconti.de hoc itellexit M. Iuue. Medium ostenderet unguem.Nam ostendere medium digitum opprobnum erat. Lustralibus. Erapiabilibus. Saliuis.Hominis saliua ma

E meris auriculas pulmone dc lactibus unctis e

E cce auia aut metuens diuum matertera cunis

E xemit puerum:frontemque atque uda labella I nfami digito: dc lustralibus ante saliuis

E via urentes oculos inhibere perita . T une manibus quatit: de spe macra supplice uoto N unc licini in camposmunc crassi mittit in aedes rH unc optent generum rex dc regina:puellae H unt rapiant:quicquid calcauerit hic rosa fiat

H aec ego nutrici non mando uota: negato

I uppiter haec illi :quauis te albata rogarit. P Oscis opem neruis:corpusque fidele senectae. E sto age :sed grandes patinae lucetaque crassi

A nnuere his superos uetuerenouemque morae. R em struere exoptas caeso bove:mercuriumque A ccersis fibra:da fortunare penates .

D a pecus dc gregibus foetum.quo pessime pacto. T ot tibi cum in flamas iunicum ometa liquescauA ttamen hic extis: dc opimo uincere isto

gnos habere effectus docer.Pli. Nam ita desipuimus comitiales morbos.hoc est cotagia regerimus.Simili modo & fascinationes repercutimus sinistrae dextrae claudita

tis occursu. Urentes oculos.i. fascinatorios. Vir.Nescio quis Jeneros oculus mi

hi fascinat agnos.Tradit Isigonus in Triballis:&Illincis quasdam familias quae uisu effascinent:itetimant quos diutius intueantur:iratis praecipue oculis :qd eorum malum facilius sentiunt puberes. Spem macrammihil eni aliud est i puero:praeter spem. de. Vir.Per spem surgentis Iuli. Nunc Licini i campos nunc Crassi mi tit i aedes.i. Auia siue matertera multis uotis optat:&lprecatur isentem fieri aedium N agrorum Licini N crassi haeredem. Nam Licinum diuitem fuisse ostendit Mar. ADta' cum Licini marmora puluis erunt.

Eiusdem meminit Iu.Ego possideo plus Pallante N Licinis .idem alibi. Dispositis

praedives hamis uigilare cohortem Seruorum noctu: Licinus iubet: attonitus pro

Electro signis suis Phrygia columna.

Eum unum fuisse ex Caesaris augusti libertis: pricipis idulgentia:praediuitem placet itelligere.Sic enim scribit Transillus.Multos libertorum i honore 3c usu maximo habuit:ur Licinium Enceladum:alios p.Crassus:ut scribit Valerius 8 .Ps.cognomento dictus est diues primus

omnium Romanorum:postea decoxit:irrisione tamen occurrentium salutabatur diues. Qui a Parthis caesus fuit:diues appellatus non est primus:sed hic:de cuius aedibus sic. Var.Alta cum licinis marmora puluis erut Quamuis albata rogant: Vestibus albis sacrificantes utebantur.Nam:ut imbit Cicero i legibus:color albus Praecipue decorus deo est cumi caeteris tum maxime i textili.Ho. Alios ue dierum Festus di albatus celebret: scis opem neruis:Eos irridet qui sibi uires in corpore dari petunt:cum ad eas assequendas nimius epularum luxus omnino obstet. Esto age:concedit hoc turpe non esse uotum: sed epulis N crapula uires corporia impediri. Tucem:Genus est farciminis ex carnibus suillis minutim concisis. Rem struere exoptas caelo bove. Insurgit risu si fico in eorum inscitiam:qui quotidianis sacrificiis pecudum mactatione sperant greges suos auctum iri:cum omnino assiduo sacrificiorum officio minuantur. Struere: Congerereta coaceruare: Unde struem lignorum dicimus idest congeriem. Caeso bo e:Hinc enim: ut scribit Plinius:uictimae optimae talaudatissima deorum placatio. Mercurium:Deum i ucri. Nam a mercibus dictus est. hunc enim negotiora omnium affirmabant esse deum. Auctor est Festus. Fibra:Sacrificio. Nam:ut Varro scribit antiqui Fibrum dicebant extremum.unde in sagis Fimbriae:&in iecore extremum: ut diximus supra: Fibra dicitur. Fortunare. eodem uerbo usus est Cicero in Epistolis.Tibi matrimonium dii fortunent.Horatius. Tu quantauque Deus

tibi sortunauent horam. Penates: Auctore Macrobio dicuntur:quod per eos penitus spiremus: apud Poe tas sepenumero pro domo ponuntur.Quo pessime pacto. Subaudi a superionbus dabitur: ut sit quo pacto dabitur quod optastSicque arguit eum dementiae:qui putet gregem augen:cum quotidie sacrificiis minuatur Iunicu.Boues sunt iuniores. Omenta Omentum intestinum est Auctore Celso ex intenori parte leue iastrictum:& superiore mollius:cui adeps quoque innascitur:quae sensu sicut cerebrum quoque N medulla caret Plinius omentum membranam potius esse declarat cum ait Ventriculi atque intestina pingui ac renui omen to integuntur:praeterquam oua gignentibus. Extis:Dicta exta Auctore Festo quod ea diis prosecentur quae maxime extanteminensque. verto:Genus libi dictum teste Festo quod crebrius ad sacra serebatur: nec sine strue altero genere libi:quae qui afferebant Strusertatii appellabantur. Opimo:pingui:ab Ne quam terram uoluerunt.ugnificare:quod omnes opes humano generi terra tribuat: unde δέ opulenti terrestribus rebus cois