장음표시 사용
112쪽
DE LATINIs ATQUE ITALICIS EPISTOLIS
nectimus alias item antiquas stet medii eSi potius, ut dicere eas solemus Latinas episolas , sive Italicas : quamquam , t ut verum Ioquamur , una es Italica quam Uu amus , nimirum Dantis Altherii; idque ut saceremus, ea potissimum ratio impulit, quod in recens editis Dantis operibus atque a Cl. Bissionio illustratis eam non inveniremus : ct digna visa es quae in manus hominum aIiquando veniret. Non ambigo latine eam a Dante scriptam . Nam praterquamquod Boccaccitis in Vita Dantis cap. aς. σ3ra illius recensens latinas dumtaxat i solas memorat, tacet de Etruscis; sece ancora questo
Valoroso Poeta molle pistole prosaice in Latino delle quali ancina apparis cono as ai: quod pariter in ejus F et dem
113쪽
dem vita indicat Leonardus Aretinus vestigia quadam deprehendere mihi visus sum Latini sermonis ; praesertim cum in Augu1ii voce Iudit, ct aucturum elim res Italas non perditurum affirmat: quod in his quidem Latinis verbis, propter assinitatem eorum, leporem aliquem habet,in Italicis nullum. Io. Villanus IX. 13 s. tres pracr puas commemorat Dantis episolas,easque latine scriptas: E in tra l'stre sece tre belle pistole , l' una mando al. reggimento di Firenge dogliendosi det suo esglio singa colpa, l' altra mando ali 'Imperadore Arrigo, quando era ali' assedio di Brescia, riprendendolodella sua staneta , quasi proseligando; la terga a' Cardinali Italiani, quando era la vacaetione dopo Papa Clemente, ac iocch8 s'accordasiel o ad eleggere Papa Italiano, tuite in latino con alto deitato,e con ecce, lenti sentengie, e autoritadi, te quali furono molio com mcndate da' favi intenditori. Alia n6tra es ab his tribus quas Villanus indigitat, scripta nimirum ad Romanos Senatores, virosque Italia principes viυο CIemente ut Henricum Luteemburgicum lubentes volentesque reciperent . Scriptam credo A. ΜCCCXI. . cum
Clemens V. Cardinalem a Prato Episcopum Osiensem Legatum suum Romam , Henrico postulante , misit, ut
eum coronaret Imperatorem.Narrat hac Villanus I x. a I.
Nunc dicam de codice ubi eam epistolam scriptam reperi. Di hic chartaceus in quarto elegantero nitide scriptus . Continet autem primo librum Dan-ris de Monarchia, non latinum, qualis apud Schardium in Syntagmate reperitur , editumque non multos ante
114쪽
s a c. XIV. I T XV. sc RIPτ. 87 nos Geneva, sed Italice versum a Marsilio Reim,pr 'a hac episola, quam visum es hic exhibere ; Dante Alinghieri per patria celeste , per habitatione Florentino , di stirpe Angelico , in pro sessione Philos pho poetico, benchε non pariasii in lingua con quel . sacro padre de Philosophi , interprete delia verita, Platone; nientedimeno in ispirito parto in modo
con tui, che di molle sententie Platoniche adorno i libri suoi. Et per tale ornamento maxime , illustrcitanto la citia Florentina , che cosi bene Fircnete di Dante, come Dante di Firenge si polrebbe dire. De regni troviamo scripti net nostro rectussimo dince Platone; uno de beati, i altro de' miseri, l' altro de' peregrini. Beati chlama quegli che sono alia citia di vita restituti: miseri quegli che persempre ne sono privati; peregrini quegli che Horidi deita citia sono , ma non giudicati in sempiterno exilio. In questo tergo ordine pone lucti i vive ii , & de' morti quella parte , che a temporale pur gatione ε deputata . Questo ordine Platonico prima segui Virgilio: questo sequi Dante di pol colvaso di Virgilio bovendo alle Platoniche fonti. Et perti dei regno de' beati dc de'miseri & de peregrini
di questa vita passati, nelle sue commodie elegante mente tracto : & dei regno de' peregrini viventinet libro da lui chlamato Monarchia ; ove prima disputa dovere essere uno giusto Imperadore di tu-
a stea Ob doctrinam quiun liber hie eontinet ister eos recensetur, quorum l. elo est christi ais hominibus intσrdicta. Diuitigod by COOste
115쪽
ti li Fuomini; dipol adgiunge questo apparienersial popolo Romano; ultimo pi ova che decto Imperio dat sonuno Iddio seneta mereto det Papa di- pende . Questo libro composto da Dante in lingua latina , 'acci ocche sita a piu leggenti comune , Marsilio vostro,dilectissimi miei,da Vol exortato,di limgua latina in Tos cana ad voi tradotio dirigeta .L' antica nostra amiciria & disputatione di similico se intra noi frequentata , richiede che prima conuoi questa traductione comunichi; e voi agit altridi pol, se vi pare, ne facciate parte. Deinde habet epistolam ad Henricum Imperatorem ; q tamen discrepat aliquanto ab ea quam a Q. Biscionio editam tidi; quod etiam argumento estuatine fuisse a Dante scriptam. tabilis es Jubscriptio quam edita non habet; Scripta in Tos canella foeto la fonte d'Arno neli' anno primo dei corrimento ad Υtalia dei divino & selicissimo Arrigo ne i Mc CCXI. Atque hinc scilicet noSimus , eo anno primum ad Italiam cum exercitu Senisse Henritum , de quo L. Villanus lib. IX. cap. I . Hanc episο- Iam sequitur illa quam Uribamus ; subjiciuntur locaq dam ex Vita nova partim proja oratione, partim versu ex pag. I9. 26. 38. O. Sa. tom. I. Oper. Dant. edit. Venet. Ι7ΑΙ. Denique Dantis , Petrarcha , Βογcatii Gita a Leonardo Aretino scripta .
116쪽
89. s. ΙΙ. De Epistolis Petrarchae. Francisci Petrarchae episeolas sapius editas fui'sse
nemo ignorat: sed illud quoque viri eruditi norunt ,
complures extare praterea, qua necdum lucem viderunt ; non quod dignae habita non sint, qua aliis ejusdem adjungerentur, sed vel earum copia sunt enim profecto multa ) vel negligentia aliqua, qua ii qui ejus opera ediderunt,indocti hominis scriptis recognoscendis usi esse υ dentur . Non temere me hoc de illis rmare , sciunt qui sunt paulo in iis legendis aut investandis versari. Nam quia primum praecipuumque esse solet vulgantibus aliorum scripta , ut celebriores saltem editiones permesi-gent, ne minus ipsi suam perfectam exhibeant, ct Iabο-ris atque opera impendium majus faciant quam necessees; id episuarum sive etiam Operum Petrarcha edito
res omnino neglexerunt. Ac de editione quidem illa Iο- quor operum Petrarcha , quae es in manibus omnium ,
Basileens ex Henrici Petri ossicina a. Is 8 I. videnim illasibi volunt Io: Haechsettensis , quibus, sudam dum sibi profecto multum fuisse ait, Petrarcha oporibus colligendis . Atqui antea collecta θ vulata fue- .rant per Simonem Papiensem dictum Bevilaquam A. D. III. die xv. Iulii Venetiis: nec ipse fer=ne alia exhibuit, aut majori es diligentia Uus. diurn , etiam, episolas nam de his nunc liquor earumque collocationem qua utrobique es, si quis conferre inter se malit, videbit multa fortasse Venetam commodiorem
117쪽
libri 1 v. Familiarium collocantur omnes , una in Bamleensi disracta reperitur a reliquis pos ep. I. lib. v Cur epiistola Clementi C. febris tua , quae est in Veneta editione ultima libri v. familiar. omissa es ea loco , ct in alium rejecta put Apologiam contra Galli calumnias pag. Io86 8 Cur ultima episοIarum sine titulo, Praecipitium horret epistola repraesentata tomo I. pag. ς3Ι Θ Nec vero scio , an opportunius quae es in Heneta illa editione T. & 8. libri v. Senilium , atque harum prima adjectam in sine habet salutationem ; urraque perpetua unius episeola modo di titulo , salutatione illa
omissa , data sis tom. I. pag. s 7. qua etiam rarrone I .ep. libri I v. Senit. Veneta editionisNon vereor ne me invideas, in Basileensi inter Tractatus recensettir tom. I.
pag. 386. Proferri possunt id genus praeterea multa. Nec vero ita Veneram editionem illam laudamus quasi nihil habear quod reprehendatur , imo reprehendi nonnulla possvnr ex eo peccatorum genere quod nemo facile uno at: ut cum idem bis positum nec locis adeo distantibus reperitur . Ita episola libri v m. Familia-
. rium Iaa. tota quanta es rursum inculcatur libro XI.
Senilium ep. XI. Item episola xx I I. sine titulo, licet sane Iongior, denuo exhibetur libro xv. Senilium ep. 6. Disola tero lib. XI II. Senil. es nuncupatoria libride sui ipsius & multorum ignorantia , qua rursum Iocatur cum eo libro in ejus tomi me . Ut omittam quod peccatum ipse a se fatetur, cum libro VI II. F miliar.
118쪽
S A C. XIV. E T XV. S C R I P T. 9I miliar. dispescuit episolam unam in duas Ia .as, Ia I. atque extremam praterea partem omisit, quam rapreis
sentat ps epistolam ςο. ex iis quas subjecit episeolis Semlium . Placuit haec adnotares forte usui at quando fututa sunt,ct Iimul ut vicem summi viri dolerem, qui
nec diligentes editores librorum suorum invenire potuit, nec , qνod multis ex locis cognosci potes, satis peritos. Vidi, praeter has operum latinorum omnium editi es duas , duas etiam episeolarum . Prima Familiares tantum complectitur libris VH. in quarto uti dicere solemus , atque in me habet temporis notam adseriptam ;Impresis in urbe Venet. operi per Ioli: dc Gregor. de Gregoriis fratres seelix imponitur finis. Castigatum est autem qua fieri potuit diligentia a Sebasti .no Manilio Romano civi, viro haud illiterato,
humanae restaurationis anno MCCc CLXXXXII. Idib.
Sept. Augustino Barbadico Serenissimo Venetiarum Principe remp. tenente . Altera es visolarum Omnium essitio in octavo Coloniae Allobrogum apud Samuelem Crispinum MDC1. Additur An ejus commendationem opus non paucis mendis repurgatum &multis epistolis auctum ex vetusto codice Bibliothecae J. Chalasii J. C. Addita Sero dicuntur in episeola
ad lectorem episola numero LXv.Primam harum editio num securus videttirVenetus alter editor A. ΜDIII. nam addita reperitur tantum utrima, ides libri v I II. Iaa. ea nimirum , cujus pinea oblitus , iterum eamdem repraesentavit lib. v I. Senilium; cum ibi fortasse in earum Usolarum editione antiquiore reperisset . Praeterea
119쪽
ya IN EPISTOLA seum hane editione bi proposuissex;qua una erat episο-
tu dispescuit in duas Iao. θ IaΙ. relicta extrema parin te , ut diximus ; prorsus ut in Veneta illa antiquioret factum fuerat. .Quare hanc editionem , Opinor, ille designavit, cum erratum hoc suum emendans scribit:
Primi qui has epistolas Venetiis & in Germania impresserunt, malorum scriptorum secuti copiam, imperseete posuerunt. Germanicam hanc atram, qua hic appellatur , eam puto', intellexit qua aliqua continet Opera Petrarchae hoc titulo : Librorum Francisci Petraichae Basileae impressorum Annotatio : hi tero libri sunt, Eclogax II., de lita stit. lib. a. , de remediis utriusque fortuna libri a. ,libri de confictu curarum suarum, colloquium trium dierum, de verasapientia dial. a. ,de rebus memorandis libri 3., contra m dicum oburgantem insectivarum libri 4., episolarum
de rebus familiar. libri 8DULIarumme titulo lib. I ad Carolum IV. Romanorum Regem epis. I. , de sudiorum suorum secessebus ad pseritatem ep. I. , septem Psalmi Paenitentiales , epitome illusrium virorum , ejusdem supplementum , Bentenuti de Rambaldis supplementum . Atque in hujus me legitur; Explicit liber Augustalis Benvenuti de Rambaldis cum pluribus aliis opusculis Francisci Petrarchae impressis Basileae per Magistrum Iohannem de Amerbach a. salutiferi virginalis partus I 49 . Disola vero sese habent ut in antiquiori edit. . Vidi pinea in Barberina Bi-bIiotheca Basseensem editionem operum Petrarcha anno , quam memorat etiam Du-Pin tomox I.
120쪽
SAECULO XIV. ET XV. 93Bibl. Editionem vero operum omnium Petrarcha Lugdunensem a. 16o I. apud Samuelem Crispinum , Πο-mas P e pag. 43 . quam veritus aliquando sum, ut ea esset episolarum dumtaxat, de qua jam dixi. Odex , ex quo litteras Petrarcha duas extibituri fumus , es chartaceus in solio saeculo ipse XI v. scriptus , ct res multas variasque continet, qMas ad Uum suum collegisse quidam ejus saeculi vir non indoctus videtur ; extremam vero libri partem uni Petrarchae reservavit Et primo sententias ejus quasdam ex Bucolicis collegit, praefixo tituli ; Utiliora Petrarch in Bucolica . Deinde idem in episolis aggressus es tituli ili ; Μoralia utiliora extracta de epistolis editis per laureatum Petrarcham. Atque ex bis qua ipse excerpsit duo colligimus I. episeolarum familiarium Petrarcha fuisse inmss. codd. libros XXI v. , quot etiam eontinere eodicem in Bibliotheca Olbertina 8 a. totis es Oudin. in supplem. Non ita vero numeratas , quod οἱ o familiarium adderentur libri xv I. Senilium , ex reoeensius pinea ipsius Senilium litteris corisat, is ex titulis qui hic pariter nonnullarum episolarum praescri-huntur, ut libri xv I 1. 3. Guidoni Archiepiscopo Ianuensi , quando Ianua fuit devicta; ex I. xx. Ad Caesarem gratulatio de adventu ; qua in Senilibus nequaquam numerantur ; hae vero pinrema posita es in editione tauriens prima libro x. Familiar. Disolas etiam ad viros quosdam ex veteribus illustriores h buisse ninrum saltem numero XII. ex eo paret , quod ex hac duodecima excerpsit quadam , Deinde eruitur or do