장음표시 사용
11쪽
rem pyrum aequabat, cuius intermediam tunicam occupaba glan dulae phaseoli formes, primum quidem a Malgighio nostro, dein de ab aliis, speciatim vero a Gusmano GaleaZZeo cum calculis eas replentibus , in actis bononiensis scientiarum academiae descriptae. Mulier haec quinquagetimum quintum agens suae aetatis annum, temperamenti melancholici, habitus corporis gracilis , nonnullis febribus lentis , atque contumacissimis detenta paulatim icteritiae morbo correpta fuit. In hepatis regione indicatus tumor persentiebatur ad tactum durus , at sub mucronata caristi lagine , perinde ac si in ipsa sedem fixillet morbus, angi se praecipuo quodam dolore mulier asserebat . Parum , vel nihil comedebat : immanissimi vomitus a Cibo aderant : spatio quatuor, vel quinque mensium, tetero permanente, ex inedia tandem
Mense item januario anni iras cadaver aliud bononiensis mulieris annorum septem & quinquaginta secuimus. Illico corpus quoddam durum, lapideum, nigri coloris, superficie granulosa, magnitudine parvam avellanam nucem, sive magnum morum referens invenimus , quod ita vesculae selleae ostium , sive eiusdem colli principium occludebat, ut fortasse ne guttula quidem bilis per ipsum ad communem ductum nempe choledocum facile transferri potui ilat. Huius mulieris hepar substantiam duxissimam nactum, tuberculis Circumquaque resertum, naturalem magnitudinem valde excedebat. Ad lienem etenim proten d hatur , totam ventriculi molem operiebat & ultra umbilicum eXporrigebatur . In cysti autem fellea cuius interna membrana albida , rugo1a, Crassa, maleque affecta erat hilis vices ger
bat materia quaedam fluxilis , 1ubalbida, sero, sive dilutiori l tici smilis.
Cum tunica valde aspera & simplici induta haec mulier, via gente hyeme , nudis pedibus & tibiis incederet, a quartana δε- .hre continua prehensa suit, cui immanissimi dolores in hypogastrica regione adiungebantur. Quinta recurrentis febris acce-sione, obliteratis fere arteriarum pulsibus, extincta est. Quod vero a multo jam tempore clarissimi viri Fernellius, Riolanus & postea etiam Morgagnus observavit , nimirum Calculos una cum faecibus per sedem ejeetos fuisse , id & nos ipsi Observavimus anno Iri . in nobili muliere, cui medicinam face-
12쪽
re jubebamur, quae cum de mucrorutae cartilaginis , nec non hypochondrii dextri tensione, doloreque hepatis quod tumore duro affectum ex tactu judicabamus quereretur, ius citatis do loribus statim icterica evadebat. Verum elapsis quatuor , vel quinque diebus , nonnullorum sorsan remediorum auxilio , ii berabatur . Quod etiam aliis temporibus succedebat , dum per alvum exturbari cernebantur calculi variae magnitudinis & figuarae, eiusdemque ferme conditionis ac ii , quos in sua retulit scri pia Morgagnus, quorumque item mentionem facit David Chri uianus uriturus in actis eruditorum germaniae ta) & Fridericus Ho annus b) ubi de mercatore quodam icteritia, alii, male convulsivo, et hydrope laborante, ait, quod post sumptum corticis sambuci media insu sum , non modo aliquoties vomuit, sed
etiam per alium aliquones exoueratam , ultra tredecim ealculos , qui erant triangulares cir partim quatuor partim duoderim erana pendebunt , reddidit , unde quirim malorum suorum per alia quod tempus levamen percepit. Praedictis affinem addimus historiam alterius mulieris annorum 63. telnpera venti sanguineo biliosi, habitus corporis ad obaesum accedentis, viginti annorum cursu nephriticis doloribus per in te valla temporum obnoxiae . Dum infantulos in lucem emittebat, ita magnis cruciatibus , doloribusque vexabatur , ut pene mori videretur. Decennium per mariti mortem vidua in curis fami liaribus obeundis multum occupata a variis febribus, doloribus infimi ventris spasmodicis , lassitudinibus membrorum & artu um male habuit. Poli sex mensium labores in serico opere pa- . rando conficiendoque exanclitatos , post graVes animi affectus, iterum febres cum anorexia, doloribusque tum in liypogastricare rione & praesertim circa ultimas lumborum vertebras , tum
in hepatis sede experta est . Permolestum dolorem patiebatur in mucronata cartilagine . injiciendi dissicultate tenebatur, ndi tane magnis cruciatibus conatibusque excrementa deponebat, fortasse ob tumorem satis durum sub pubis regione tactui occurrentem . Ajebat enim se in faecibus emittendis insignem quempiam globulum percipere, non aIiter sere ac si infantem esset pa-
13쪽
ritura. In hepatis regione tumor item durus, magnus , atque inaequalis non solum manibus discernebatur , sed etiam oculis apparebat, a quo multum dolebat. Icterus niger supervenit. Uri nae reddebantur virides, nigrR, cum sedimento albido puris for mam praeseserente . Linguae cuticula hic, illic veluti abrasa con spiciebatur : irriti vomendi conatus aderant: aliqua abdominis intumescentia : alvus adstricta erat. Accessi vomitus materiae nigrae , viridis, viscidiusculae , febris adaucta est , doloresque intensiores redditi. Corporis membra absumpst macies. Anno tandem I 33. mense martio e vita migravit. Secto cadavere in infimo ventre materia serosa , flava & ad ribrum accedens ponderis trium circiter librarum reperta firit. Centrum intestini recti obsederat tumor durus scirrhosus partem dextram magis respiciens magnitudine quatuor uncias, profunditate unam & dimidiam aequans . Hic tumor intestinum, rectum parte sui anteriore amplectebatur , atque ita eXtra propriam sedem urgebat, ut dextrorsum illud flecteret, summeque
In concava hepatis parte tumor pariter scirrhosus cernebatur ejusdem magnitudinis pari sere ratione obtegens & amplectens luesiculam fellis . Uterque a peritonaeo originem suam ducere, videbatur. Sed qui in iecore radices ageret tumor , intestinum duodenum prope ipsum jecur summe adduxerat & ductum chol 'docum, cysticum & hepaticum valde compresserat, ut brevi res longitudine naturali conspicerentur. Ηepar satis amplum hic, illic tam in supelficie externa , quam in internis partibus tumoribus non admodum duris scatebat . Propagines omnes pori bilarii humore nigro , viscidoque turgidae , ac repletae crusta quadam nigra obducebantur , quae dum digitis traheb
tur, cuticulam, figuram internam vasorum exprimentem, osten debat. Dum descriptus tumor cultro examinabatur e vesicula fellis snistro in latere vulnerata, centum quadraginta quinque calc
li colore, figura & magnitudine sere aequales educti sunt. V sicula fellis naturali amplitudine duplo fere major, ea in parte , , qua hepar respiciebat, stigmata quaedam ferebat intrinsecus figuram basum , sive facierum calculorum , qui eidem adhaes Iant, repraesentantia. Calculi omne3 figuram tbetraedricam se . lyabant,
14쪽
vabant, ad albidum , sive dilute croceum colorem accedente:n& vesiculam fellis totam replebant. Cum perquirendae horum calculorum naturae, subsidio nonnuulorum agentium, operam posuerimus , locus proinde admonet ea in medium afferre , quae de illorum habitudine & affectio.
nibus observavimus, quaeque ut pars altera earum, quas supra retulimus, observationum ad hunc locum spectare videbantur. Cal culos igitur ex praefatae mulieris vesicula fellis exemptos granorum circiter senum pondus singulos habere comperimus, atque ex squammulis compositos tenuibus , albicantibus, lucidis, argenteam matri speriarum interiorem faciem simulantibus , quemadmodum ex nonnullis eorum diffractis agnovimus. At circa meditullium croceo colore tinctos, parvisque globulis splendentibusque & subrotundis praeditos, quos, dum in pulverem, digitis redigebamus , friabiles , viscidos, resinosos, ingratumque
odorem spirantes deprehendebamus. Intra vitrioli spiritum horas quatuor x viginti detenti nullius effervescentiae, nulliusque mutationis indicia praebuerunt. Aspiritu item sulphuris , nitri, ab aqua regia, a spiritu therebentinae, salis armoniaci, salis communis , a rore majali destillato, a solutione mercurii, a spiritu vini adnibitis & affusis nihil mutati s unt: si modo nonnullam saporis in amarum & ingratum conversionem excipias. Nullam pariter mutationem passi ab aquis sive fuerint naturales & simplices, uti puteales & pluviae, sive ex Vegetabilibus deitillatae , live adiectione tartari sblubilis , salis anglici , aliusque cathartici salis in eis soluti praeparatae. Nisi
quod ad ima devoluti, tibi in calidis & ehullientibus aquis parvo etiam tempore permansissent, emolliebantur, ut vel levi digitorum compressione in pulverem resolverentur. Ubi vero candelae ardentis flammulae admoti ignem conciperent, scintillas jaciebant ignitas, albidas & salium more crepitabant, solvebanturaque instar cerae. Supra prunas candentes conjecti pariter liquescebant ingratum bituminis odorem redolentes , sed tandem combusti absumebantur, nullum terrae vestigium relinquentes, quod
in variis bituminum speciebus relinqui Alet. Igni objecti supra
laminam ferream diffluebant , deinde cogebantur a frigore. Li- quati vero ad ignem, addita una vel altera olei Olivarum gutta,
unguenti mollioris & ductilis formam induebant. Destil-
15쪽
Destillatio duodecim horum calculorum, quorum pondus erat
unius drachmae cum dimidio per retortam in1tituta fuit & igne juxta artis clamicae methodum adaucto , in principio guttulaephlegmatis numero paucae apparuerunt, deinde Oleum satis lim pidum, sed subobscurum, odoris ingrati ea ferme ratione, qua in oleo cerae destillationi expositae observari solet. Hoc oleum post aliquod breve tempus nigrum evasit & una cum phlegmate ad
pondus quatuor scrupulorum ascendit. Vass frigefactis caput mortuum e retorta EXtractum est, quod erat nigrum, lucens, &tali rarescentia & le .itate donatum, ut levissimo etiam flante aere
statim more phlegmatis sanguinis humani post deli illationem in auras dispergeretur. Cum descripto capite mortuo spiritus acta di & corrosivi commixti nihil mutationis attulerunt: dum vero ii lud supra ignem conjiciebatur, fumum aliquem emittebat fortasse, quia praecedens ignis vi caruit separandi quod remansit ratione fuliginum descendentium tempore destillationis supra materiam destillatam , ut in omnibus ferme distillationibus succedit. Positi autem simul cum sepone calculi in vase ferreo ad ignem non inm cito liquati sunt & facta agitatione unio quaedam, veluti grumulorum laxa & imperfecta emersit, quae ostendebatorpora haec duo haud quaquam amice consociari. Materia haec supra prunas accensas injecta abjit in halitum & fumos, qui odo-xem urinosum praeseserebant. Ex hisce observationibus inferri posse videtur , calculos hosce constare ex principiis sulphureis , quibus cum unitur pars aliqua nitri fixi & modica phlegmatis
portio. Studio rei medicae colendae & illustrandae naturam hujusmodi calculo iam paulo minutius persecuti sumus. Hanc enim licent am nobis tribuit medica facultas, ut quodcunque consideratione non indignum occurrat, id nostro jure liceat contemplari, pr sertim ubi illecebra lucrandae ullius utilitatis nos movet. Fructum vero utilitatis sane non exiguum in sgnis praesentiam
calculorum id genus in ictero praemonstrantibus colligendis, adeoque in diagros reorbi rigii dum a calculis producitur elicienda, nostrarum Observationum ductu consecutos esse nos remur. Nam cΓm saepe icterus a calculis hili feros ductus obstruentibus enascatur, ambigua & obscura remanent calculorum signa, quotiescumque hi longius a puncto concursus hepatici du-
16쪽
ctus eum Q stico in alterutro eorum sedem sortiuntur, nec omanis descensum bilis ad intestina praepediunt. At ubi propius ad
praedictum concursus locum compulsi choledocum sive commutanem ductum subingrediuntur calcul i, tunc omni praecluso bili exitu contumacissima sequitur aurigo , in qua & albidae faeces& in primis dolor mucronatae cartilaginis notante diligentissimo Jacobo VVFifero &spasmodica tenso dextri lateris & to
tius corporis lavitudo veluti spontanea, producentis causae, sculicet calculorum specialiora exhibent signa, quae tan:en non ea
parata prout , vel ingens ealculur etesicam ipsam malo a esst, meι plures per ductum cholerieum transitum moliuntur. Quoniam inter ea signa praecipuum, ut diximns, locum sibi vina dicat dolor cartilaginis mucronatae , opportunum existimavimus rationem et viam , qua ille ad eam partem pertingit , anatomia docente, proponere & explanare. Anatome enim constat jecur quamplurimis nostri corporis partibus per varia ligamenta validissime alligari , ligamentum vero latum membranaceum, suspensorium dictum, e magna hepatis fissura exurgens , cartilagini ens formi altero sui extrcmo,
nempe superiori licet in aliquibus hominibus magis versus partem dextram appendi; hincque aliquando deas rorsum, saepius sinistrorsum ad lineam albam , altero sui extremo , nempe inferiori protensum ab hepate , aliisque ligamentis , ac speciatim ab umbilicati ita expansum contineri, ut oblovgum, aCirregulare quasi parallelogramum peculiari etiam icone a Van-
. revertiost cepictum efformet. Qua vero parte hepati unitur versus interiora ejus descendere & communi fere involucro ramos nonnullos venae portae , arteIiae hepaticae , ne IVOIum , ac ductuum hilarium circum vestire.
Hujus ergo membranos & validi ligamenti ope dolorem illum
ad sternum excitari evincunt illius nexus , positus & si L ctura; quia cum arcte conjungatur cum bili seris tubulis & corsi et Dr exfibrillis distractilibus , elasticis & sensus exovisti & superiore sui extremo cartilagini syphoidi ac sterno foettius quam alitiaLC figatur, prima C p. VII. ubi de eassis Morborum 9 quidem latemtibus , recte cognoscendis.
17쪽
sgatur, propterea eiusdem fibras , quum a escistis intra bili feros canales sitis & exitum molientibus acrius percelluntur. magnopere tendi, clistrahi & concuti necesse est & ea quidem in
parte vehementius, ubi vis dissi actionis validius exercetur: numirum in regione praedictae cartilasinis & sterni, cui utpote r bustiori termino firmius quam diatragmati , peritonaeo, lineae aliabae, caeterisque partibus termini laxioris rationem habentibus, lugamentum illud adhaerescit.
Distractionis autem vis quis major fuerit, ei γ acerbiorem do-Iorem parit, qui pro varia calculorum magnitudine , figura , mota augeri u minui mantia: tum est. Idque apparet in calculis
renum ureteres,velicam urinariam, ureti ramque permeantibus,
rui glabri, molles. parvi, calculosos mitius angunt, praedurI, granes, asperi, crudelius. Nod pariter de cythicis cum proportione dicendum est. Qui vero propius ad finem chol edochi ductus in duodenum 1ntestinum hiantis infixi locantur calculi, ii si& acuminibus instructi & molis fuerint non exiguae, vomitum moUent, Contractisque suspensorii & lati ligamenti fibris ensiformem cartilaginem non. nunquam introrsum trahunt. Quare immanes stomachi dolores inserunt, qui cum cardialpicis facile confunduntur. od ab Ioanne Christoforo Hertio observatum legimus ta scribente, homunem quemdam ex hydrope mortuum, tresque insignes calculos in
cysti fellea gerentem, priusquam in hydropem incidisset, cardiati
gico dolore tam dire vexatum fuisse, ut morbi causam in ventriculo residere Medici non dubitaverint. Cardialgici vero doliris in his casibus semes est magua consensio mintriculi or annexi du dem eum ipsis bilariis ductibus ut apposite ait Homanus b) eam maximo odi causam , partim quod duIus ebotiriebar per duodem membranas feratur, partim, quod exter uem intercostasir ω pararo rami ramar, qui ventriculum adis , ramum quosve ad istor esesque biliferos ea ler mittat. Ob magnam etiam ἡuritiem in hepate Ortam, aut in porobiliario, tumores scirrhos nasci, centu. macem ilierum & ventris turbationes sequi , coctiones vitiari, i lius aeconomiae animalis ordinem praeverti, corpusque contabes c te adnotavit Malpighius. ca inastis Eruditorum Germama p. 227. ob. 91. b Tma C ar. R. de conscem Part. Nervos: Dissiligod by Corale
18쪽
inerum ut plurimum in Ascitem convehi monuit Dodonaeus, rui viscera ictericorum diligentissime contemplatus iecoris partesuras lapillis ubique resertas non semel invenit. Notum enim,
est deficiente bilis fluxu ad intestina motum illorum perista itioim sensim minui, Chylosis opus imperfectum manere , alvum adstringi , variisque morboriun & aegritudinum speciebus viam
Sed ut unde orsa est, in eodem terminetur oratio nostra, ad memoratum initio hepatis abscessum reversi postremam nostrarum animadversionum partem circa efluxum & semitas bilis exponemus. Cum supra dixerimus bilem ex sinu aperti abscessus perspectius& uberius quartadecima morbi die exire caepisse, quibusnam et
tebris illa erumperet quaerentibus nobis, variae opinionum species occurrebant, quas inter ea caeteris verosmilior apparebat, quae br- Iem intra cystam felleam per canaliculos, quos hepati Cys 'cos nominant, derivatam, inde obiaceratam superne cystis tunicam, du.ctumque cysticum praeclusum , tamquam e promptuario quodam, per ulcus apertum ejectam transferri declarabat.
Et de soluta quidem vesiculae felleae unitate fidem ficiebant calculi cysticorum notis & proprietatibus affecti, qui per abscessum diutius numerosa serie egredi visi sunt ex altiore ipsius cystis paenu deprompti Praeclusum vero cysticum ductum satis superque testabatur sub pallidus color alvinarum secum, alvusque adstricta & contumax, quae nonnisi eiectis per sedem pelliculis illis, quarum in historia
abscessus mentionem fecimus,'liberum & naturale excernendarum faecum officium reversa est. Indicio plane manifesto meatum cysticum ab iis pelliculis, quin etiam , ut credi par est, a calculis antea obsignatum tamdiu cysticae bili impervium extitisse, ruoad sublatis obstaculis eadem bilis ad intestina remeare pos. et, suaque illa amaritie &acrimonia, quam intra cystim manendo adipiscitur , ad peristallicum intestinorum motum ciendum
aptissima, alvinam excretionem promovere. Cuius acredinis eX-pers cum sit bilis fluens per hepaticum porum, utpote quae su dulcis est, sitque etiam dilutioris substantiae & coloris ; prcpterea si absque alterius hilis consortio per choledochum ductum ad duodenum progrediatur, cum prae cystica inertior sit, segnius intestina vellicat , unde & difficilius ac tardius egeruntur faeces C , &c
19쪽
& colore etiam subpallido, sive dilutius navescente tinguntur.
Ex tarda igitur difficilique ejectione Recum decoloratarum in Iaborante muliere cohibitum retentumque colligebamus influxum amarae bilis ad intestina, vitio quidem meatus cystici a calculis primum obturati, eo videlicet tempore, quo ne ruorum spasmis &tremoribus per intervallo recurrentibus correpta mulier querebatur de dolore cartilaginis mucro natae,patiebaturque vomitus bilio sos cum morsu ventriculi, anxietatibus praecordiorum, membro
rumque perfrigerationibus conjuncto&, quae pro hyiterica affectione medicis imposuerunt, cum essent symptomata a calculis intra meatum cysticum locatis & exitum quaerentibus producta. Quod vel ex eo praeclare innotuit, quod calculis differentium illarum magnitudinum & figurarum, quas supra innuimus, tandem per ulceris ostium extrusis, exturbatisque deinde per alvum membranaceis id genus pelliculis, quas ad eumdem Cysticum ductumota pandum , sive a dilacerata vesiculae selleae tunica , sive ab a trito abscessus solliculo decisas, procedente morbo, convenisse deprehendimus, praeternaturalis excretio bilis ex abscessu decrescere paulatim caepit, abscessus ipse in dies magis absumi, ve trisque dejectio una cum caeteris vitae functionibus in pristinum& naturalem statum reverti. Cur autem suppressa naturali secretione bilis cysticae icterica non evaserit mulier, ratio in eo sita videtur ; quod scilicet clauso cystico ductu patere non desiit porus hepaticus , per quem ab hepate derivatur bilis ad intellina , in quae proinde fluendo cautum est ne ad habitum corporis eadem redundaret & morbi regii vestigia in eadem imprimeret. Praeter hactenus dicta favere opinioni nostrae videbamus com- arationem utriusque bilis inter se. Nam cum hepaticae color diutus sit, substantia fluidior & sapor non ingratus ; contra veroeystica coloratior, densior, gustuque amara & acris sit, paremque huic se ostenderet bilis, quae per aperti tumoris os fundebatur , idcirco sentiebamus eamdem ex vesicae felleae penetralibus
emissam per abscessum foras prosilire. Illud iam remanet, ut de semitis bilis, clauso osculo ductus cystici, in cystim deductae, quid ipsi senserimus, proseramus. Qui a glandulis tunicas venculae selleae interjectis, tamquam a fonte unico cysticae bilis deductionem repetunt, ii cito se ambagibus
20쪽
gibus liberant, nihil de aliis eiusdem Mntibus &emissariis quae rendis selliciti . Verum ut silentio praetereamus glandulas illas aliis officiis& usibus longe diversis inservire posse, plane obscurum est num biliserae sint id genus glandulae, nec iis pretermisis non adsunt alia emifaria & diverticula bili ab hepate in cystim convehendae accommodata.
Bilis enim secreta in glandulis jecoris perpetuo cursu per ramos pori hepatici fertur in ductum choledocum indeque pro necessariis ceconomiae animalis ossiciis ad intestina traducitur. in vesiculam pariter elabitur bilis trajecta per quosdam peculiares surculos, qui ab ip poro hepatico, priusquam in chol dochum abeat , transversim ducti in vesiculam sellis aperiuntur perspectius quidem ad ejusdem collum , mittoque nomine , ab insertionum terminis desumpto , ductus hepati-cystici appellan
Hos sane ductus , quos jampridem in brutis animalibus, praecipue Bobus, quorumdam non vulgarium anatomicorum tertia detexerat, in ipis etiam homine reperiri probatae fidei aucto-TeS nostrorumtemporum, iidemque anatomicae rei peritissimi, luculentissimis elucubrationibus& scriptis nobis testatum reliquerunt. Ut aliquos memorem; Ioannes Gothostedius Bergerus annor or. in libro inscripto de Natura humana a haec habet. Vel eadem loquitur de Bile prius rellieitur in mesicula ex propriorum mascatorum apicibus , dumbas prasertim peculiaritas , qui vulgo cystae paries , melius hepati γffici d euutar, quia ex mastulis Iecorariis, poroaue hepatiso oriundi e Muta eo Uttuntur, is quia bur Glissentur D BObrius e or Verbereu d) legi merentur. Fantonus in Anatomia Corporis humani Augustae Taurinorum im- pretia anno I tr. e scribit quod bi eanalieuli duplicis sunt g neris , alii enim propagines suut ductus hepatici cuius ramificatioues cousciantur ramis vena porta et alii se ut tanquam radices mesicula fellea in quam aperiuntur 9 Hlem emomunt. D. Garanseot f)aL serit a in Cap. XIVdeseeretione materia Biliosa in Hepate pag. nobis 2I8, 9 239. b In Anat. bepat. C. XII. ca L. e. Pror X MI. d L. c. Tr. XI. e. XC. e Disertationem. de Hepata, Liene, ea τ-ςrcote pag. Do. f) In sua Splaneuologia anna a 28. Pari r