장음표시 사용
281쪽
ut si inter testes & eum, adversis quem nune i tarii, ut discimur ex inlatiliano lib. s. Insit.
producuntur, inimicitiae emerserint, aut testest orat. 7. Primus Iustinianus sanxit, ut tam in pecuniam acceperint, ut in hae lite testimonium t pecuniariis, quam in eriminalibus causis testes dicerent, aut pecunia eis eodem nomine pro . t inviti cogantur, quippe qui id ipse tibi adscrimissa sit, i. Cui obstare videtur L 3-s bat h. I. DI. 16. k r. exceptis tamen his per-D. b. t. ubi rejicitiar a testinmnio, non quit sonis, quae legibus cogi vetantur i, de quibus
Pecuniam accepit, ut testimonium diceret, ledo rc ia
qui pecuniam accepille damnatus est. Respon
me lege quἴritur, quot testibus debitori sit
opus, ut probet, istutam a se recuniam, quam ex chirographo debebat. Rei p. Solutio aetati , quod instrumento vel chirographo eomprehelisum est, probatur apocha , t quae . hie appellatur fee ritαὶ vel quilaque. testibus
juratis, qui adsciti rogatique solutioni ad se
rint, h. l. Chirograpiam refellitur apocha, ductum ad Lis tit. praecedentu. Quid si testimonii dicendi causa vocari, non veniant Cogendi stant a judice, L 3. 3. exbibere. s. D. M tab. exbib. Cogendi ratio haec est, ut trabam vir & ducantur, β. . innine. Praeter quam eoaendi rationem haee solennis est, & ustata, ut a iudice eoerceantur captis & distractis pignorious, I. I. 3. qui ergo. . D. M Vent. tote.
In Camera Imperiali poena bannh gerernitur adversis eos, qui testimonii dictionem defu
tit. I s. obf. 7. n. g. Θ '. Sed quouiam fieri potest, ut qui testes venerunt, statim discedant, nisi retineantur, quaesitum est, quomo, vel alio scripto: non testibus. I. 1 f. s. D. D. ' do retineri possinit Et cautum est hae L nou in probat. iad se te sitibus, viris probis & exi- esse detinendos earceris custodia, sed nee fide-stimationis bonae, probari solutio potest: non iussores ab iis exigendos esse, qui spondeane quidem duobus testibus sed quinque: quos Iu - eo tum nomine : Satis est, si jurent, se man--Ωinianus hujus rei causa nominatim vult eme sutos, donec interrogati testimotuum dicant. rogatos . h. f. O Nov. so. e. h. Sed hanc Iusti- Ne autem haec mansio sit longior. & procedat nimi constim troilem mores hodierni non re-i non sine magna testium injuria, hic adjectium ceperunt. Solutio debiti quod scripto' constat, i est, non de re eos manere amplius , quam probari potest hodie, non tantum apoclia, i dies quindecim , quibus exactis lieet illi; ita & duobus testibus iiitegrae frontis. Mor- discedere, ut nec postea vocati venire cogat arae. Rag. b. Fab. Cod. Sabaud. ιit. δε testib. t tur. Haee I s. dierum mansio non observatur e . xx. Itaque in Suprema Frisiorum Curiat hodie. Morn. b. Sequitur pars secunda de ODquondam fuit judicatum. Sand. I. Deristit. ficio iudicis in interrogandis testibus. Iudex IO. de . I. Apoelia casu sortuito d*erdita, i interrogare & examinare testes debet, utroque duobus saltem testibus, etiam non rogatis, i litigatore praesente: tunc demum interrogatio quos sors objecerit, probare possumus, pecu- fieri potest , si alter per contumaniam creditori esse seturam. n. l. I g. infin. leiam absit, b. I. Od. t. I s. h. t. t. I 8. C. He
lfri instrem. Nov. so. c. κθ. Ubi Iustinianus
vult partes adesse eum testes interrogantur, dc attestationes audiret his enim verris utitur.
dicis in testibus interrogandis, eum ad testi- rum Schola ita interpretatur, quasi vocandimonium dicendum venerit. Primam partemisint litigatores. ut videant iurare testes, non mod attinet. Olim inviti testimonium dice-iectam, ut intersint examini. Quae interprem Fisi in eausis eraminalibus. aet. I. . Lxo. I. 1 I. tio vim inseri verbis, & mentem Iustiniani αλ t. hi sis civilibus testes eram volun- pervertit. Opp. L nul ria 4. b. t. Testes - Ii trana
282쪽
tram sirenum . itas , id est, ut diversa secta mjZ--r Pro quo Pithoeus reponit, σπι-
expouit, secreto & remotis arbitris testes iii, 1errogantur. Resp. Meretum ibi nihil aliud est quam Meretarium, id est, judicii locus, ut an I. uis. C. ubi fenat. vel clarii . l. 3. C. re osse. ἀυ. Iud. Qui locus non excludit Onahes perlb-nas eraeter judicem & testes interrogandostiar um. Caeterum , a lege divortium facis Usus seri; quo vocandi Ium litigatores , ut videant jurare testes: liuerrogari vero re ex minati testes secreto debent. Raguell. b. Argentrae. ad coef. Britan . ara. I s. NU. I . O L. Fab. Coae. Sab. d. t. de M'. 23. ω si sed solum excludit per nas non necessarias. Gudelin. debis . novis . e. ro. Sand. is scuHAliae etiam personae necessariae inteisse poc Geb. tia I. 3. e. 4. n. 'sinit εe debent, ut litigatores, qui suggerant iudici, quibus de rebus intei rogari velint. Pancitol. I. variar. DEI. 77. Don. h. N. 3 o. Opp. Ν m. ' o. c. 4. Qui semel produxit testes, eorumque testimonia cognita & perspecta habet se non admittimi ad novam testium
Quaerimr, An depositiones te sitium, apud arbitrum compto miliaritim fictae, fidem mereamur apud judicem ordinarium , si sorte , productionem: unde sequi existimant, irecesi ' compromitto, vel mutuo partium consensu, io testes examinandos absentibus litigatoIi- vel poenitentia unius, sol luto, causa ab arbitrobus. Resp. Utrumque verum est, & litigato- ad iudirem ordinarium siserit transsata Resp.res, ut intersint, vocandos, &, si interst. Cum ab arbitro testes interrogati suiu, & terint, priorumque testimonia cognoverint si statioties in acta ejus judicii relatae, si ea causa novos testes priaucere non posse. Quare qui a plid judicem ordinarium postea agi coeperir, sepius testes producere cogitat, id iplum ob- testatiotici illae in hoe judici6 alias fident f servare debet, ne examini intersit. Don. b. q. eiunt , alias non faciunt. Fidem faciunt, ii 26. O duis. seq. Ου. H Nov. 'o. c. s. ubi testes mortui sint, h. i. vers. si autem ab Me. si testes in aliena p-incia, mandante judice' quia quὰ apud arbitrum gesta sunt, rata ha- eause, interrogentur a magistratu ejus pro- bentur, f. s. g. vlt. C. δε recepi. arbitr. Non vinciae , placet instimonia partibus edi non faciunt fi lem, si testes adhuc vivant, & ad debere. Resp. Non simpliciter illi e vetantur versiarius eos repeti, atque denuo interrogari testimonia partibus edi, sed addita hac causa, postulet, h. l. ver sin autem nihil. Regularine si sorte testes adhuc producendi sint, im- ter testes producti & interrogati, non uni ite-pediatur nova productio. Ergo, si paries no- rum producendi super iisdem causae articulis, Iint amplius producere testes, non prohiben- i meepto casu huius I. Quia, inquit Baldus: tur interesse interrogationi testium. opp. I. I. l3.2. D. ad L. Com. de sals Falsi tenetur, qui
ob renuntiandum testimonium pecuniam aec pit: non remantiantur autem accepta pecunia,
nisi quae eelata esse oportuit. Resp. Renuntiaere ibi non est effutis e quae taceri oportuit . se I enuntiare tentimonium. Denuntiat invitis a visitor testunonium: qui si ob eam rem p cuniam M perit, I e Cornelia de filsis te
lagi ldenu urianismi ait apud Liciknm Rufinum sit. de θοὸ testimon. f. praeterea. Ira le-- .gerit ille in silo Cossim in editione vero λ- - a non legitur, a η-- , sed, ἀγ
testes facilius mentiuntur apud arbitros , quam apud judices. -
283쪽
. faeire u , ω δε iis quae e seriptum fieri possint.
SEntentia est: Amititionem chirographi,
vel altei ius iii lirui nil, nihil nocere, ii aliis modii, puta testibus, vel argumentis, res probari possit, b. I. Ad subitat uiam
eiii in contrachiis itistrumeimam non pertinet,
sed ad tei gestae fidem I. 4. D. b. t. I. 4. D. H.
pignor. Non instrumetuis res geritur , sed in instrumenta rerum gestarum testimonia conferuntiir, L cum res. I L. C. de probat. Qitare Instrumento amillo, non tu inrcidit obligatio,
cum aliis modis fides judici fieri possit, b. t.
I. I. 4. I. S. I. 6. I. I. I. g. I. LO. l. II. b. t. I.
2O. 9 1 I. C. d. t. de probat. Exempli gratia: creditot centum pecit, dicens, sibi luec Ioci. chirographo a debitore cauta es Ie r debitor hoc iustrumetitum exhiberi postulat, alioquin negat se Gluturum. Creditor allegat, se instrumentum amisisse. Rescribit . tonanus, non eo minus debitorem compellendum, ut solvat, si aliis modis creditor docere possit, sibi centum debeti, veluti testibus, aut iudiciis indubitatis, d. I. I. b. t. I. uis. C. de m bat. c. cum lim. Ιχ. extra, de rivileg. Quid, si negotium necessario scripturam requirat,
aut d initio placuerit, in scriptis contrahi Ne hoc 'uidem casu extinguitur obligatio, si modo aliter judici fides fieri possit. LII. b. t.
ubi Donetl. u. I x. in . O n. I 3. Sicli. Horum . in Q I. I. Tulὸm. h. n. 3. Obstare videtur l. r. veri. sanrimata. C. GJur. -- γι. ubi, deperdito emphyleus s instrume io, quo si per alienatione rei emphyleuticae paruun coli ventum fuitcomprehenIum, nulla
istius pacti habetur ratio. Resp. Supponem dum , hoc pactum aliis modis , testibus vel argumentis, non posse probaui. Ascussi uuae ad vecta inperdim . A X
Nemo prohibetur uti instrumciuo, de cruoalius accusatus falsi , victus est , nec appellavit: sistentia ad veritis unum ex heredibus lata , noth nocet coheredi. h. l. Filage i Insit mento compr*henium est, Maevio centum ex
mutuo de ii a Titio. Maevius decessit, iii-peis uibus duobus heredibus. Unus, prolatot illo instrumento , quinquaginta sibi debita ai Titio , petit, p&portioite hereditam e is a Titio filii aetas,us , lententia juscis , quil instrumentum fusum esse pronuncia it , vial chus est. Hic rescribit Alexander, non prohi- beta ejus coheredem a Titio partem heredital riam petere , de probando gebito uti eodem
l instrumento. b. I. Ratio est , quia res inter talios judicata , aliis non praejudicat, Aspe. 63. D. e rejud. Videri etiam possit proluserie
actum inter heredem victum εc Titium, L L. D. de co . detex. Quid si etiam nimia damnati ignavia S. iecuritas arguatur, ut apud Quintilianum in , inelamat. 166 9 OO .Q-l ritur, An quod de instrumento hic constituiti Alexander, porrigendunt sit ad testes 3 Assiris mant Interpretes vulgo. Ego probo distinctionem Aecursit & Douelli b. E X
Sensita est: Qui apud acta , seu, in iure,
contestitus est , se non userum instrumento prolato, eujus fides in dubium vocabatur, is eo instrumento amplius uti non potest, nec in eodem , nee in alio judicio , b. t. Nempe, Consessus in jure pro iudicato habetur. I. I. D. de cis . I. Mn. C. eod. Ex quo colligimus, sit extra jus idem secerit, contesta nem ei non nocere, quominus eo instrumento postea r cte utatur. Quod sie intelligendum, nisi ad contestationem accesserit e ventis , id est, nisi adversae parti promiserit, se exhibito im' strumento, suspeetae fidei, non uarum: tum mim eo uri non potetit, obstante pacti exceptione γ nam omita pacta, non injusta, ex
284쪽
Ami suo apochae non nocet debitori, si alio modo possit probare, se solvisse, h. t. Cujus haec eIt species. Debitor fisci pecuniam debitam sol xii Dispensatori sita, i. ei qRi rati nibus fiscalibus conficiendis est praepositus. Ille solvetiti debitoti dedit apocham, qua proin sellas est, sibi pecuniam ex illa causa ab illo esse solutam, &, pro officio , eandem solutionem orauones fisci retulit. Debitor illam apocham perdidit. Hie releribit Gordianus,
quamvis debitor eam apocham postea amis rit, tamen iblutionem ex inspectione rationum fiscali uni demonstrari posse. h. L Ergo itistiuin in domestica ac rationes nullo modo probant pro fisco, t. s. l. 6. l. 7. ἀερiobat. Sed contra filinam idoneam iaciunt fidem, si reus postulet a filco eas rationes exhiberi , h. n. l. t. I. 6. C. de Menae. Nec ad- versatur L nunisgrave. 6. C. δε resib. quae vetat partem adversam cogi ad exhibitionem eorum , quibus ei fiat umotium t nam iraee verba pertinent ad ereditorem , qui petit areo, ut rationes suas exhibeat, quibus reo faciat negotium e non pertInent ad reum, qui' ab actore rationes qxhiberi desiderat: non
enim hoc postulat, ut negotii im facessat actori . sed ne sibi neetolium facessatur.
. . LEX XIV. Seripturae ae verse, fidem sibi invisem Hero-- flames , ab una eademque parte prolata , nibufirmitatis habere poterent. b. I. Si duae dixeris script irae , inter se pugnantes , ab eadem. arte proseranrur, neutri fides habes,irur, b. L. Per diversvi scripturm hic intelligere debe- mus non tantum plura de diversa instrumenta , sed etiam in uno eodemque instrume . to plures clausulas diversas & liuet se pugnantes. l. ubi pugnantia. Is . D. M R. I. Quam tamen ι. Aecursius huc pertinere ne , gat: sed perperam. Donest. Momac. a. Eaemplum pugnantium seripturariam in e dem testamento, posui Exercit. σι H
Diversarum scripturanim , inter se pugnantium , exemplum tale esto : Duo profero in
strumenta , quorum uno cOIuuactur , me
tibi Calendis Februarii centum credidisse. Nori vix : altero cautum , me tibi cent tum secundo die Februarii credidisse Mi ver-piae. Haee instrumenta fidem non facient de
credito, quia sunt contraria, non Verbis aper- .l iis, sed Vi ipsi: quia fieri non potest, uti qui Noribergae Calendis Ecbruarii suit, is
I fuerit Antverpiae secundo die Februarii. Cu.ns duae diversae icripturae inter 1 e contrariae, ab
una eademque parte proseruntur, neutrat 'alet, h. l. e. improbari. I . extra, δεμ. in-isrum. Opp. I. eum de aetate I . D. δε probat. t ubi duae professiones de aetate, non tantum diisl versae, sed etiam contrariae suerunt prolatae. t Et tamen placet, nou neutrum valere , sed unam saltem: et autem standum este, eui fidem l praecipue constare credibilius est. Rei p. Prolatae ibi sent contrariae pro sessiones, non abutia parte, sed a diversis ; uti recte is locus vulgo acceptus est. Sed cur , cum instrumenta contraria proseruntiar a diversis partibus, ereditur ei potius in quo fides major est , quam l cum proseruntur ao eadem parte 3 Resp. Quia
eum litigator unum instrumentum proscit, non debet ejus iiistrumentum vinci instrumento adversarii: nisi id verum sit, quia instru- metitum adversuti non approbat. At qui ipse duo iii strumenta contraria proseri, is utendo
utrumque probat: Probando facit, ut utrum que adveruis eum valere debeat. Don. b. n. I.
- . Opp. cum tetas ab una parte producti,s diversa & contraria dixerunt, non ideo tamen omnium testimonia improbantur , sedi ea assumenda sunt a iudice, quae rei aptiora. l de vero 'roximiora esse eompererit, I. ob eari mo. LI. 3. ult. D. teresib. Resp. Distat ha-
ctenus Testium de Instrumentorum est ratio: nam qui plures testes producit, non ideo eros bat eorum testimonia, via ignorat quid illi dicturi sint , & producit tanquam viros bonos, quos non putat, contraria esse dicturos.s At instrumenta plura qui profert, hoc ipse
: x, l' prostri, quippe qui statim ex
one scire potest, quid in ta s e
285쪽
- De Ade Instrumentorum, O c. 3
rin N, nee quisquam solet proferre ouae non ' Inserem. b. 1. sit. G. Privata instrumenta sunt, leo. Piso obstat Quod dicitur in L seq. I s. quae per privatum hominem conscritra sunt;
eandem vim esse instrumeritorum , suae & te- Due ad alterditio contrahentium, sive a tertio,
stium: hoc enim hactenus verum est, cpiate-' utriusque consensit, ut sunt syngraphae , chinus sunt instrumenta quae proseruntur: hie ' rographa debitorum, creditorum apochae,
autem pluribus instrumentis contruiis, ab debitorum antapochae, Privatae annotationes, eadem parte prolatis, non ideo rejiciuntur in- eodices rationum , t. qui tabulas. 27. D. de' strumenta , quia instrumenta sunt , quae mi- sint. I. si chirographum. 24. I. Impp. o. D. δε 'tem vim habeant quam testes,sed quia qui 'probat. I. uis. D. de peevt. I. pen. D. δε reb. Hi utitur, ea probat, cui probationi advertiis 1 reed. Vim & robur inst tumentorum quod at- l tinet: nemini dubium. Publica instrumenta plenam fidem facere, Olm potiora testibuς: debet. Accurs Don. Momac. b. E X
esse Mnatus censuerit, E. I. eo . I . E. I. iis
. Gnatisnibus. y I. Quod SCtum Doctores itati exerrenaeis litibin eandem vim obtreeut rami accipium: Instrumenta lexceptis iis, quae a fidei insertimentorum quam depositiones testam . t tabellonibus Eunt, & argetatarii si tantam ob-
h. l. Instrumentorum eadem vis est quae & l tinent firmitudinem , ut nec per contrarios testium. Instrumenta eandem vim tabent ii testes infringi possint. Baldus quu. 2I. ad fidem ficiendam, quam & testes habent. C. Corn. de Don. b. n. 13. ωIN. b. t. Sed hic magna cautione est opus: duo l Wesemb. in parat. D. b. t. n. O. Gudelin. 4.enam lant instrumentoriun genera. Sunt vel δεβυr. novis e. II. Sed hi miuus recte meri- Publica vel Privata. Publica, quae tublica au-i tem senatus accipiunt, quia generaliter dectoritate consecta, aut eonfirmata sunt. Con- instrumditis, eum publieis, tum privatis secta, veluti tabulae censuales, sive scripturae responsam est, s de fide eorum nihil dicatur, de censu eivium factae. I. census. Io. D. Ee, non posse adversus seripturam interrogari te- probat. eos vel relig. apocliae Publi - : stes, id est , standum esse instrumento , nisicae , t. f. C. de sesept. I. C. de jur. emph. falsum arguatur, scripturae fide in dubium voacta publica, seu judicialium, seu extrajudi- cata, Pati . s. sient. I .f. . I. I. supra C. Hecialium negotiorum , l. 2. C. Ee edend. l. in ' testib. tibi diMum. Privata instrumenta non donat. 3I. C. de donat. Confirmata instru- aliter probandi vim habenis qua stultiusque menta dicuntur Dd. quae a Privatis scripta, consensu talpta sint, & cauta debiti l veluti, illo publico muniuntur, ε.Icripta. 2. extris, ex mutuo, empto, pro seciol specialiter adde si . ingrum. t. publicati. 1. C. de testam. jecta sit, tum testium praesetitia vel Qb- Publicis instrumentis annumerare licet Serip-ἰ scriptionibus confiimata L eum de in debito. tiaram menta argentariae , & instrumenta a 2 hinsu. D. ostobat. d. Nov. 73. e. 4. Te
Tabellionibus eonscripta: sunt enim argentariit stibus non adhibitis, haud aliter probant, nisi di inbelliones personae Publicae , t. Io. D. d. lcmntra proserantur , qui ea scripsit, Mend. I. 3. C. de tabul. LII. C. Qui pol. inlisime a se scripta fiteanar. Si inficietur .
unde Instrumenta a tabel ironibus eon n ma, saepe in Novessita dicuntur αγορνιο , forensa. publica, I. xo. h. t. Hoc tamen interest:
vel testibus convincendus, vel literarum comparatione , id est , literis aliis prolatis,l quas minet ab adver o lcriptas esse: ex Alia Instrumenta Publica non desiderant te-l quarum comparatione armatur , eas de qui- stes, E. I. in donat. 3I. Seripturae Tabulario-j bus nune agitur, esse illius, quia ex comparum desiderant testes. Nov. 44. n. Nov. 7 . c. f ratione arguatur eadem manus. I. comparas . ubi Iustiti ianus jubet, ut his Instrumentis i tiones. x . b. t. aut, . ad FH. eod. d. Nov. 73. adjiciatur testium ex stripto praesentia. Don. b. II. C. δε non num. me. Pron. I 1. Bacho .net ad Treatl. LI. DP. δεμ. eo qui seripsit, nullo modo probant privatae
286쪽
anuotationes: de quibus dictum supra I. s. ' de quibus instrumentum aliquod seriptum est,
O Qise . de probat. Caeterum, itastrumen-inondum tamen aut in mundum redactum, aut tum aathentitam quod vulgo dicitur origina lia partibus subscriptum b. I. vers. quae omnia. probat, non Exemplum, quod es authentico nisi eum de viribus instrumetis controversa transcriptum est: Copia quae vocamr. l. 2. D. Oriretur , super ea transactum vel judicatum b. t. I. uis. D. M prob/t. l. 7. ω avtb.si quis in s sit: quam transactionem vel rem judicatam aliquo. C. de Menae. Hoc tamen ita, nisi exem-lpraetextu hujus novae. suae constitutionis Iustitium fide publica&optima ex authentico de-nianus retratiri vetat, o Lures nisi jam. Ex scriptum sit. Ita amissis debitorum chirOE -icipit tantum emptionem venditioilem, ii qua, phis, quae in Inventario auet' ritatem istia stempore hujus coiistitutionis editae , tuc sunt Heseripta , fides debiti ex inventario taliqua aut instrumentum intervenerit,
elt pcienda, Lehis σε aphir. 17. D. Mamini D. l dum tamen abs blutum & iubscriptionibu Operie. tui. fectum; ad quam emptionem Imp. sanctio-l nem suam , propter utilitatem commercii porrigi non vult, sed pris a iura servari, id
Venditiones , permutationes, donationes, arrirarum dationes, transactiones , & negotia alia, regulariter valent, etiam sine scriptura interveniente, dummodo de vestate rei gestae
alninde eotistet, L 9. I. IO. I. V . h. t. l. 2. .
II. Le eontrah. empι. Nisi iis, inter quos res est, emptionem semel perfectam valere, etiana si nondum mundum, aut sebscriptio ieeuta fuerit. h. f. et ery . exe tis. In fine Iustiti ianus adspergit, ab emptione imperfecta imFi-nὸ recedete licere, nisi jam arrharum nomine aliquid datum sit: hoc enim cassi emptor recedens, amittit datas: venditor duplicatas re-
geritur, initio placuerit, ut contraetus, velistituit, b. I. vers. Aguae etiam. E. prine. sit. Inst. aluid negotium , in scriptis fieret: tunc enim de empl. Qua actione Resp. Atthas a nonnisi persecto instrumento contractus, Vel l se datas emptor repetet condictione sine eausa, negotium perfectum intest igitur : tunc , in- vel condictione ob causam dati: alterum taliquam , contractius vel negotium non ante ul- l tum consequetur col dictione ex lege, Dola. b. las habet vires, quam res instria mento com- l n. I s. An alitem praeter arrhae amissionem prehelisa , & in munaeum lut hic Iustinia laus vel duplicatae restitutibnem , etiam in id quod loquitur,las est ; -tam puram, καν rLu i l interesit agi potest Non potest: hoe enim Θιὰμ. ν, Nov. . redactae, atque subscriptio-l taurum exigitur, eum venditor perfectumilibus contrahentium firmata fuerit, quin contrachium adimplere rem sar, A res visio etiam Tabellioni , si ab eo instrumentum fue-' ut nee. Graviter lapsas est Zasius Σ.-ν 3. rit coiiseetiam , b. n. l. O pr. tit. IV. He empl. l l . eumque temere secuti Myns. & Selineid me . His nondum subsecutis, & oenitentiae in . . &alii complures, dum puram, etiam locus est, & nulla ex contractis alioVe negotio a perseela emptione sub arrharum dispendio competit actio, h. l. vers. v sit siceat. ubi recedi posse. Quorum argum eum diluunt Do-fheri separatur a mundo. Sebeda l charta dele- nellus h. n. I g. Osq. Basimvruinot. adneor titias est prima & rudis negotii annotatio ac vol. I. Dist. et18. th. g. sit. R. Sed quid fiet delineatio : quae , postquam in mundum est i arrha data, venditore eontracham servante
tedasti quand te brouisi x es mis au net, uti l Resip. Quae in pecunia numerata consistit, lic Momacius effert Gallice aceratur : unde N i pretium imputatur, c uti. D. de leg. eommissor. nomen aecepit, ζ' , i. scindenis, i Quae in re alia , condictione sine causa , vel
Durando. Vult autem Iussiuimus hanc coiisti- actione ex empto repetitur, l. 3. C. deas. empl. tutionem observari non tantum in conVentiO- aut etiam vindicatur , L 1. C. u M. M. Mnibus futuris, scriptura perficiendis, verum empl. Cujac. I . obfI7. Raguell. remm ad etiam in praesentibus ae pendentibus negotiis, l. L Bacho v. d. loe.
287쪽
res in provinciam dimiserat, reserri praecipit. Lxx XVIII. b. n. l. I 8. cui quaestioni tum maxime locus est, eum instrumentum in judicio prolatum, In causs in il u & tuimur u s testes in ' a Tabellione consectum in alietia pro vitaria,
alia degant provincia, judex cauta , Interpo- ab em autem scIiptum esse adversarius negat.'sta sententia interlocutolia, litigatores, aut i Don. b. n. 6. eorum procuratores mittet in illam provinciam , curaturos, ut apud praesdem ejus pro- Lxx XIX.
viliciae , vel destilites civitatis testes interro- .gentur & exam nentur: quibus rite interroga-l In praestatione redituum & usurarum, Setis & examinatis, res, id est, testimonia te- ' generaliter in omnibus praestationibus annuis,cepta, seu acta, in quae testimonia rela: a sunt, consultum est domino fundi, cui pensionem ad judicem causae Iustinianus referri jubet, β. solvit colonus, vel et editori, cui ut iram sol- . I. r6. O Ls quando. I'. C. de testib. At in I vit debitor, ut, eum dominus apoctam dedit eausis ci iminobiu Iustinianus testes , in alia colono , creditor debitori, antispocham a colo degentes provincia, omnimodo in conspe- no vel debitore petat: quam petitam colonus elum iudicis , qui de crimine cognoscit, predi- vel debitor reddere, id est, dare, praestare tere, & ab eodem interrogari vult, alutb. quae, netur, h. I. Apocta est scriptura qua creditor
eloquentissimum. b. s. Nov. so. e. s. sed quo-l profitetur, pecuitiam sibi a debitore esse solumodo judex testes, alienae jurisdictioni subje- i tam . Lis. S. r. D. He aeceptil. dicta iactos copetr Atqui extra territorium jus dicenti a recipienaeo. Antapocba est scriptura, im Pune Iion Paretur, Lust. D. ri iurii. . Resp. t qua debitor se pecuniam debitam creditori Iudex quaestionis crimitiali publicas literas: persolvisse testatur. Quasi mutua ω contrariaia judicem, cujus jurisdictioni testes iubsulit , t apochar Gallis, eontrequitianee, 9 Aub qui mittet, & occalione mittendi exposita, ' anu. Antapochae sormula haec est: L. Nitius
ut pro sua iurisdictione testes ad se j fateor, me Casto Seio anno isio, die illa, tοι μώquibus literis acceptis, iudex loci parere j - 1 vi sye annui reditus nomme, quem ei debeo objum 'tur, non propter iuri silictionem iudicis peren-l dum sitam ; et eI tot usurarum nomine ψ erediistis , par enim in parem non habet imperium , I tam mihi peeuniam. Est etiam loco Amapochae , I. 4. D. re recepi. arb. I. ille a quo I 3. 3. 4. D. t exemplum apochae subscriptum a debitore, de e SC. Tre AI. sed propter constitutionem Ju- l creditori datum , h. I. vers. quod reseeantes.stiniani , quae parendi neces statem imponit, I Cur autem consilium , a colono vel debitore Nov. I e. s. autb. Si verὸ. C. aae L. Iul. de j pos te Antapoctam ' Propter periculum iii si-adu t. Hodie ipsbs judices, quibus notio criminis competit, in rem praesentem sere commeare videmus, & per se audire testes necessarios. Saepe de ipsi Senatores in alias cxeunt provincaas, ut in re capitali inquirant, elogi
me, seu notarias linformationes dicimus eonscribanti Morn. b. Quid si quaeratur de instrumento prolato , cui fides sit facienda in aliena Provinciar Idem hie Iustinianus constituit, quod sepra de testibus, in causis Civilibus. Nempe, permitti vult litigatoribus, ut in provinciam eant, ibique de fide instruimenti e gnostatur, de quod compertum fuerit, in
acta relatum, ad iudicem causae, qui litigat Is, 'μῖonum, vel creditori adversias debitorem, b. I. prine. Fieri enim potest procedeiate tempore , ut colonus se gerat pro uomitio, ac verum s di dominum, dominum esse neget: accidere etiam potest, ut debitor olim eludat er ditorem, opposita praescriptione XXX. anno -
. rum ; quae praeferis o hic dicitur teniporalis, quia ex temporis qαrsu acquiritur. Huic reticulo evitando Iustinianus suadet, exigi --ιapociam nam solutio pensionum vel laser rum, quam dominus vel cre sitor per Mitapocham probaturus est, interi u lapit praescriptaonem xxx. anuinum. I. cum uotissimi. 7. h. νω. C. G
288쪽
C. praefer. xxx. Emetor. Itaque Graeci adb I. t et eis ideoquefane M. Ex privato instrumen- Κώ ἡ Γ τοκω κατα- to , qtiod non habet trium testium lubscriptio-c.λt: Uure depensio disinaeir triginta annorum taem , literarum comparatio institui mi po-Japsi . Si tamen dominus vel ereditor anta-l teth: qimd adeo verum , ut nec iniic ex eo rocham petere neglexerint, hic neglectus nihil eis noeet, h. t. in M. aliis etiam modis p r ,bare possunt, reditus vel usuras sibi essei blutas. comparati a duci possit, quamvis actor in semetipsum id proferat h. l. vers. O ιum. Cui constitutioni Iustinianus duas addit excepti
nes Nov. 4'. e. v. buth. ad haec. C. b. t. Una
est, si adversarius instrumento privato, trium testium siubseriptionem nonh nte, utatur:
quod accidit in hujusimodi specie: Qvidam
Fides instrumenti prolati, quod ab adversa-l petit a me decem ex causia vetulitionis ; pr rioleriptum esse dicitur, is autem a se serip-s μω instrumento emptionis inter nos contra.
ctae, quod ab eo scriptum est , a me autem subscripturn esse dicit. Ego, mutua petitione. tum esse negat, probatur vel testibus, vel comparatione literarum, ut dictum supra. Finge: o cum ago ex tuo chirographo : negas te i instituta, peto ab eo decem ex mutuo; proscripsisse: ex aliarum literarum , quas a te ilato ejus chirographo ; quod is a se scriptum scriptas esse constat, eomparatione, isti elii-l esse ne at. Hic fiet literarum comparatio ex roῖ: apbo, quod te exaraue negas, aequiretur l illo inscrumento emptio,itI, quod tamen nul- fides: ut ex literarum similitudine arguatur, ' las testium subsicriptiones habet: nempe quia tuam elle manum, tuam seripturam, de qua I adversarius meus eo insti amento utitur, Himilc quaeritur b. t. Sed perieulosum est statue- l Nov. 4'. H -th. -Me. Altera exceptio est, re, ex sola literarum eollatione instrum:RO Si instrumenturi privatum, non habras set adjici fidem: quia fieri potest ἰ ut literae, quaeiscriptionem trium testium, Proseratur ex aris proseruntur, sint plane similes, & tamen ab chivo publico, ex chariothyl cio, e . Nov. . alio sint exaratae, quoniam multi alie rum i 4'. auth. -Me. Seu hie etiam opus est literarum stiti & callidi sunt imitatores. Rut-l testimonio ejus, qui archivo praeest. Vid. Sasus, fieri potest, ut litetae quae proseruntur, i lic. Donetl. Raguel l . Mornae. Giph. λ Criae. sint dissimiles,& tamen sint ejusdem auctoris: l ira expos a. Nov. s. MaseMd. δε probat. conia. quia multa sunt, quae mutationem manus &l 3IO. Gudelin. 4. GJur. novi . I Non semis scripturae adferre solent, ut valetudo & mor- per tamen collatione literarum opus est , sed bus, ut senectus, charta diversa , diversum & arte prudentiaque judicis fides tabulatum attamenmm , calamus male attemperatus, adstrui potest: Illa nimirum , qua in Gallia temporis opportunitas aut difficultas, vid. , senatores a Rege delecti, in interrogando ma- Νών. 7 φ. in praefat. I. 26. M. I x. D. M rend. i jestatis reo Bironio usi sinit. Commentariorum inae. Quamobrem visum est jutis conditori- enim , quibuis hostilia eum Sabaudo eousdiabus , comparationis literarum irobationem communicaverat, quatuor Ita integra, unum non esse recipiendam , nisi certis conditioni- post alterum obtulerunt: qua re iactum, ut bus: puta, ut qui literarum comparationem cum primum & tertium agnovisset, secundum urgent, literasque conserunt, jurent de ca-l inficiatus esset, quia postrema verba seeundi
lumnia, b. I. vers. -- autem. H. NOV. 7 . e. T. princ. ut literarum comparatio fiat ex instrum is publicis h. I. prine. vel ex instrumentis privaris, quae trium testium squorum duo saltem manum suam agnoscant, aut, si eam inficientur , Propriae manus collatioiae conriucantur subscriptione sunt munitae, θ. . cum primis tertii cohaerebant, convictus sit
utrumque seripsisse. Thum. histor. Lib. t xl.
Instriimentum, tutus fidem semel iudiei λcit litigator, adversarius improbare & -- pugu
289쪽
quod agitur quam quodsimulate concipitur. 2 Trurare non potest , neque petere , ut id iii cet meis iumptibus, b. L quae Graeca est Ju-
iudicio denuo proferatur. Nisi illud instru- stiluatii consstitutio, restituta a Culacio io os Lmentum adversatius falli convincere sit para- 8. Excipitur fis Aas, adversus quem a neniinetus, idque iure mando testetur, seque in cri-l instrumenta vel acta edi opor:et, Lii inscribat, b. I. Duo ergo Iustini alius exi- s.f. Excipiuntur edi. a II
Iia eos invitigit ab adversario, qui instrumet mini in judi-l affinecio leniet prolatum dc approbatum, iterum, caula nondum plane sinita, proferri postulat. I. ut iuret de calumnia , se non calumniandi anuuo novam instrumciui editionem petere,
sed quod existimet, se illud falsi coarguere
tolle, b. I. vers. sancimur. Dices: de calumnia rurari in causis civilibus, I. 2. 3. I. C. de iis e-j r. propt. cat. non in Criminalibus, non in accusatione falsi. Res . Qiri instrumen. tum iterum exhiberi petit, jurat de calumnia, ante institutam accusationem falsi, h . Giph. h. Di T. Aeeur C. ibi . Alicium quod ela igitur ab adversatio est , ut se inscribat in climcn, cIramentis plus vaIet veritas a. p iam tauonis, E l. I'Ia stilo Jure1asan-l rei gestae, quam quod scriptura simulate ilicet
inlati p. lolio ui crimen facta , instru-l ex tentetitia contrahentiti my intra potata con-mtum iterum omnino proserendam et t. ceptum est, h. l. I. i. t. 4. ω . b. tit I si quoniam &l testimoniuria non dicunἰ, h. I.
Plus υalere quod agitur quam quod
IN Contra I bis rei vertim potius quam Acriptura per iei Ecbet , h. I. In contractibus, in judiciis, ita testamentis plus valet veritas
fortuito deperditum dicat, juratus. h. t. veυ. sin autem Heat. In tes: Alleganti casum ser- tuitum non credi, nisi Probet casum : nulla jurandi necessitate imposita l. si creditor. s. C. de pign. an. Resp. ii instrumentum deperditum dicit, jurejurando adigitur, non probationis causa, sed sui pusgandi gratia. Don. b. Quid si iurare detrectet 3 Tunc itistium en- tum illud nullam vim habebit adversis eum , contra quem prolatum erat. b. I. vers. quod si praemesum. Caeterum , iterata instrumenti editio recte petitur , lite adhuc pendente, ut dixi. Secus enim est lata sciatentia , quae neque appellatione, vel re visione, neque Supplicatione, nectue remedio restitutioiiis in inte- .grum est suspensa, b. I. Verseandem. &vers.s enim iam.
Regulagiter nemo mihi instrumenta sua coiitur edere adversus se ipsium t cogitur adverus alium actione in factum , si editio mihi
prydesse pocliit , dc nihil noceat edenti: scilis I eq. D. ribere . insit. L 6. g. I. D. δε ost praef. l. 1. C. de emane. lib. Si, Inquam, albud actu .n & gestum sit, aliud scriptum vel err re, vel per simulationem , probato eo quod gestum est, plus valet veritas quam scri prura. rid, stcsa potior, quam scriptui a habetur , ait Diocl. int. 6. c. si quis alteri velsibi. Exempligia ia: Fundus emptus est: p Iacuit contrahentibus, in insitii mento scribi , fianduin donatum esse. Donatio non erit, sed emptio, quae revera gesta est, b. L. Opp. Conventioni coii- trahentium standum est, I. I. D. depasI. Resp. Non hoc inter coiitrahciates cou venit, ut in situ metito staretur, sed ut, quod gestum est, tegeretur & dissimularetur. Opp. l. antiquae. 23. pr. C. ad SC. V Di. Mulier dixit in instrumento publice consecto, se pecuniam accepisse a Titio, ut pro eo sponderet: placet, ei coii- sessioni & scripturae stari, etiamsi nihil se a cepisse iam dicat. Res . Hoc ideo, quia m lier contrarium probare non potest. Negat 'jam se accepisse pecuniam: cujus simplicis tam gationis non est probatio. I. 23. supra δε probat. Quod dicitur, veritviem Eotius iuspicien-
290쪽
In specie huius L nimia facilitate Victor in-
dam , sic accipiendum , si veritas probetur. quod scriptum , sed emod gestum est , inspici Opp. i. si alii. I'. in M. D. de usu uusi. tur. Emptori nemo nabet jus pretii offerendileg. Buerdum in testamen tu plus si itur a va- Llet, quam quod aesum es. Hoc quoque tune llocum habet , cum doceri non potest, telia- liorem aliud sensisse quam verba exprimulat. lRoger. laudatus Accursio, ε Sichard. b. n. 2. Raguel l .iul. 3. C. deliber. praeter. Illud strumento non lecto iubseripus se proponitur: hic monendi sumus, quod dicitur, plus valere' quod omnes fere Principes hodie facere, ais . quod festum est, quam quod scriptum , non s Sichardus comm . a b. I. Damnaturqueaturi de simplicuer verum esse, sed hactenus, si sine ille mos Carini, etiam Imperatoris, qui ma- scripto valere potuisset: nam quod 'st, sine nu vicaria in subscribendo usus fertur. Fosiiii ltrumento Hon valet, id renalio ni iniri vale- idiumsubfraibenaei tantum habuit, inquit Vopis bit, etsi simulato inlii umento aliud scrip n . cias in uiu vita, ut impinum quendam, c mguo sit. I. r. C. de eo: VI. ob rvrp. ca0. Quibus i meri iesemper incabatin, adsubscribenaeum po- autem argumentis, conlecturis&mdiciis pro-ines et, quem objurgabat plerumque, quo btrabetur coluractus smulaim , vid. Fabrum ad 'suam imitaretur manum. b. tit. de . I. Tulden. h. n. q. O seq.
Emptiose pignoru eausa facta , - ρ δfriptum, sed quo sinu es, insuestre, b. I. Aetasius de Sis tardus hanc Imrp. Diocletiani
R Maximiam coiistitutionem cla emptione in fraudem legum facta conceptam rati, speciem ejus posvciunt de pignoriam lege commissoria . Male: haec eium pactio commissoria nondum iterat legibus vetita. Mal E etiam Done is ejusd. l. speciem ponit de fructibus rei pignoratae acquirendis m fraudem coistituti vim , quae usuris modum imponunt: nihil enim in laudem earum fit, si convenerit, ut viis usitatum Ductus fundi oppignerati cedant lucro
nil in in lidum divertis eontractibus obligata, si secundus creditor, cui in eo pignorepraeferebatur primus, id ut obtineret, & servaret sibi. et iit a primo: huic Merendae pecuniae debitae terito Credita ri jus potestasque est , qε ita non tam acquirendi dominii, quam servandi tui pigitoris caula secundus .ereditor rignus emige intelligitur, in L L. e . Atque Ita non
Commodatarius non praestat rasium solis
tui tum , vim majorem , veluti incendium , ruinam, naufragium, vim l tronum, hostium incur item, vel aliud dam. t num fatale. Res commodata perit commodatario b. t. t. s. F. η. D. b. t. Quae certissimal est juris Romani doctrina: a qua, peculiari
quadam haeresi, recedit Mornacius in obstrum ron. ad h. I. Iniquum, inquit, mihi semper vi-sem est, is qui amici officium in rem Mando notitit, damnum sentiat, quod alias, si nihil eommoaeasset, passιrvi non erat, ex Lβρσπ-6 I. g. . D. turt. Αt, inquam , cum d minium rei commodatae penes commodantems manserit, res autem pereat sito domino, LF pignus. q. C. ripi . as. Sc in potestate domini fuerit, rem non commodare, atque eo am-
. plius indemnitatem sibi pacisti potuerit, non video, quid iniquitatis habeat hoc caput Iutis
Civilis. Tribus tamen casibus a commodatario, praestatur casus fortuitus: si culpa sua causam dederis casui, d. f. s. 3. 4. I. conina . 13. D.