D. Iustiniani ... Institutionum libri quatuor. In gratiam cupidæ legum iuuentutis noti maxime necessariis explanati a Io. Sam. Strykio ..

141쪽

LIB. I. Tir. XXVI. Si tutor copiam sui non faciat. 9. Si quis tutor copiam sui non faciat

ut alimenta pupillo decernantur: cauetur epistola diuorum Seueri & Antonini, ut iupossessionem bonorum eius pupillus miti tur: dc qine mora deteriora futura sunt, dato curatore distrahi iubentur. Ergo ut suspectus remoueri poterit, qui non P

stat alimenta. Si neget alimenta, vel tutelam redemerit.

io. Sed si quis praesens negat propter inopiam alimenta posse decerni, si hoc per mendacium dicat, remittendum eum esse ad praesectum urbi puniendum, placuit: sicut

Ad I. s. Decernantur Sc. a Magistratu proratione facultatum pupilli l. 3. q. I. resin. ni pupill. educi Vel ab ipso tutore L M. C. de Alim. pupilli praestand Bonorum ei- Sc. tutoris l. I. g. 2. F. b.e. Mittatur Et ex bonis alatur. Quod hic sp ciale, cum alias immissus ex primo decreto qualis hae immissio est ex bonis non sit alendus I. I. pr. . quib. ex caus in psi. eatur. Mora, deteriora siue quae tempus corrumpere

solet. -

Ad L Io. RemittendumJ Nam olim urbe praefectus cognitionem & Vindicationem eriminum habebat, praeter solam iurisdictionem. Ill Dn. de Fuchs in Paraphr. b. LPuniendum Quia velut praedo alienis bonis incumbit, & ita non modo ut suspectus remoue

142쪽

DE Susp. T. VEL CVR. I 23 ut ille remittitur, qui data pecunia mi- stertiun tutelae acquisiverit, vel rede-

m liberto fraudulenter administrante. II. Libertus quoque, si fraudulenter tulam filiorum, vel nepotum patroni, geS-sse probetur, ad praedictum urbi remittiar puniendus.

Si fispectus satis inerat.

Ia. Nouissime autem sciendum est, eos, ut fraudulenter tutelam administrant, tiamsi satis offerant, remouendos esse ait ela : quia satisdatio tutoris propo- tum male uolum non mutat, sed

iutius grassandi in re familiari facul

tatem Remittitur) Et poena eorporali assicitur d. c. I s. h. Linc I p. de O si praes vrb. Data pecunia) Nam ιχ eo ipso suspectus est, uod operam suam obtruserit altericas. depro-ιν. dum enim pretium offert,non pupilli commo-um, sed proprium lucrum intendit. Ad I. II. Remittitur puniendu Et eo magis,uo arctius pupillo libertus obligatur, propter da-am libertatem tot. tit. A de Obsitu. Patron. es

arent.

Ad 3. II. Satis inperant Quia magis expediaupillo rem saluam habere, quam tabulas cauti iis l. s. re 6. 1. h. t. add. I. sin. C. in quib. caus in ut r. rest. nece non est. Diut M traffindi Non obstat, quod fraude ap-nrente remoueri possit; Haec enim saepe tegitur ullide, ne iudici veI cognatis innotescar.

143쪽

I24 LIB. I. TIT. XXVI.

talem praestat. Suspectum etiam eum putamus, qui moribus talis est, ut suspectus sit. Enimvero tutor vel curator ,

quamuis pauper sit; fidelis tamen re diligens, remouendus non est quasi suspe

ctus

-ribiss) Hinc nascitur praesumptio ex vita antea male vel bene acta L. s. s. a barbaris F. δε

uasi si 'ectus) paupertas enim neminem δε-i cit suspectum, sed mores i. s. C. h. t. t. I. g. ἀπιut.s r. dat. etiamsi ante tutelam pauper ae pomea locuples reperiatur l. Io. Carbitr. tutet. vide tamen Brunn. in Exere. h. l. Sed si quid metuatur, adiungi potest curator L6. b. t.aut honeste dimittendus, non remuuendus.

144쪽

NSTITUTIONUM IURIS

DIVI IUSTINIANI

LIBER IL

, D. I. 8 XLI. I.

E RERUM DIUISIONE ΕΤ ACQUIRENDO IPSARUM

DOM IN IO.

Prima rerum diuiso.' periore libro de Iure personarum

exposuimus, modo Videamus de re- bus: quae vel in nostro Patrimonio, Vel LIBER ILΤΙΤ ULVS I.

Ad Rubr. Rerum) Res ad iurisprudentiam perent, non qua tales, sed quatenus acquirendae,1 seruandae & transferendae L M. F. de LL. Prequirendo ipsarum dominio) Hanc partembricae ab omnibus manu scriptis abesse, testantur,utius & Pacius; nec Τheophilus illam habet eum id sine dubio incuria describentium fa-im est. Cum & nigrum de acquirendo domi- agat I. D. seqq. h. t. Hinc Paciuis refutacchou. in Comment. ad h. l. Ad pr. Rebus Res dicitur omne illud quod honiam usibus inseruit' Ergo & iura res sunt Las. e V. S. l. s. F. eod. Patrimonii h. e. in bonis alicuius priuatois n. Siue: quaedam sunt in commercio,quaedam

i extra

145쪽

116 LIB. II. ΤIT. I. vel extra patrimonium nostrum habentur. Quaedam enim naturali iure si) eommunia sunt omnium, quaedam sa) publica, quaedam sa) uniuersitatis, quaedam 4 nullius, pleraque singulorum: quae ex variis Ca sis cuique acquiruntur, sicut ex subieetis amparebit. De rebus communibus. r. Et quidem naturali iure communia sunt omnium haec: aer, aqua profluens,

ct mare, & per hoc littora maris. Nemo igitur

extra commercium. Aliter Caius in L I.pr. 1. b. t. Quod omnes res vel diuini iuris sint, ut sacrae, religio lae, & quodammodo sanctae; vel humani, vi publicae & priuatae. Auadam enim) Non est species prioris diuisionis, ut nonnulli putant, sed eius explicatio; quoa .

ex voce enim patet.

Ad S.I.Communia Commune hie dieitur,quod ad omnium usum a natura proditum, nullius d c minio continetur e. I F. de A. R. D.

Aqua profluens Quae in flumine publico iaperpetuo cursu est. Sc. est communis quoad potandum , lauandum δα. Ill. Dn. de Fuchs in Pa rapuer. h. t. Mare) Sta uniuersum, nam pro parte est, &potest esse, in dominio, ut contra Grotium tr. de Mari libero probauit Seldenus Tride Mari clauso. Cuiua sententiae adstipulatur l. Io. V. de R. U. L. I 4. 1. de Iniur. L. 3. I. 1 Ne quid inue. pubi. Dominii maris effectus sunt, detractici veli, captura halecum Vid. Conring. de Dominio Maris. Per hoc. h. e. per consequentiam 3 cum maris usuε

146쪽

DE RERvΜ DIVIS. 127tur ad littus maris accedere prohibetur: in tamen a villis & monumentis re sediiis abstineat: quia non sunt iuris gentium,

ut est mare.

M fluminibus f portubus.

a. Flumina autem Omnia st portus, puca sunti Ideoque ius piscandi omnibus inmune est in portu fluminibusque. Definitio littoris. 3. Est autem littus maris, quatenus hymus fluctus maximus e urrit. De caseu proprietate riparum. q. Riparum quoque usus publicus est iure

Ad S. 2. Flumina Sc. nauigabilia, oc illa quae a reddunt nauigabilia. Nam dantur & fluminauata l. 8. A. is Aqu. N aqv. pluu Publica fiunt in In sensu Reip. democraticae, ubi ad publicum dicitur, quod populi; quia pene

pulum est summa potestas. Haee autem per L. giam in Principem translata g. 6. Inst. deI. N. N Ciu. sequitur, quae olim publica fuerunt, ea statu Monarchico Principis esse. Casp.Ziegi. de Mais. l. I. e. p. b. II. & sic etiam flumina. te pertinet Ius Geranti, Ius Stapuia, Ius Grutia, Ius exstruendi Molendinum. Omnibus In Rep. democrattea, non Monam ca, ut modo dictum. Vbi ius piseaudi is ha-t, cui id Princeps concessit.

Ad s. 3. Excurrit) Siue qqa maxime fiuctus aestuat L. IIa. A. de HS.

. . . ,

147쪽

i 18 LIB. II. Τ IT. I. gentium, sicut ipsius fluminis. Itaque naves ad eas adpellere, funes arboribus ibi natis religare, onus aliquod in his reponere, cuilibet liberum est, sicut per ipsum flumen nauigare. Sed proprietas earum illorum est, quorum praediis haerent: qua de causa

arbores quoque in iisdem natae eorundem sunt De usu proprietate Iutorum. -

s. Littorum quoque usus publicus est , ct iuris gentium, sicut di ipsius maris. Et ob id cuilibet liberum est, casam ibi ponere , in quam se recipiat, sicut retia siccare, ct ex mari deducere. Proprietas autem eorum potest intelligi nullius esse, sed eiusdem iuris esse, cuius & mare, & quae subiacet mari, terra vel arena. De rebus uniuersitatis' 6. Universitatis sunt, non singulorum, quae Ad I. 4. Sicut Ergo si flumen est priuatum,

ripa quoque talis est. Hodie flumen eius Ρrincipis dieitur, qui utriusque ripae dominus est. auorum praediis) Adhuc hodie, quia ripae olim non populi, sed priuatorum fuerunt.

Ad g. s. Casam) Non aedificium, inhabitandi

causa.

Ad I. 6. Vniuersitatis) omne collegium dici

tur uniuersitas; quam tres per nae constituunt. l. 8S.Isdem S. Vnus autem conservat L. p. I. H. F. quod cuiusque Univers. nom.

Non singulorum Sc. quoad proprietatem, benet imen quo ad Uum.

148쪽

DE RERvΜ DIVIS. 229e in ciuitatibus sunt, theatra, stadia, & liis lilia, ct si qua alia sunt communia ciuiis

' De rebus nullius. 7. Nullius autem sunt res sacrae, ct retia

uete , ct sanctae. Quod enim diuini iuria, id nullius in bonis est.

De rebus sacris. 8. Sacrae res sunt, quae rite per Pontis es Deo consecratae sunt: veluti aedes sae & donaria, quae rite ad ministerium i dedicata sunt: quae etiam per nostram institutionein alienari dc obligari prohi-imui, excepta causa redemptionis capti-

Ad I. 7. Nust us) Rehu se. & potentia. Nam t etiam res nullius actu tantum, de quibus ici

a. h. t.

NM G in bonis Nisi accesserit seculari satio , im salus publica quandoque urget, υνἀ Instris

a lacram faciunt. D n. Parens in not. M. Brunn. Eccles. l. a. e. a. F. I. sc. quoad effectus ciuiles, e tamen destinatio ipsam naturam pristinam

n mutat.

Constitutionem Quae est in I. M. C. de S. S. Eo sadd. Non. I. re Nou. Ias. Captiuorum) Ab infidelibus, illorum enim maevasis omnibus sacris sunt pretiosiores, d. t. Sed ob urgens aes alienum permissa rei sacrae: natio Nou. M. es F. . e. a. Nov. o. c. s. σIao. . f. a. s e. 11. item ob causam alendorum pau-uin d. l. ari Rea vero Eccolastica etiam extra 1 . tuos

149쪽

13o Lia. II. Τi T. I. vorum. Si quis autem auctoritate sua quasi sacrum sibi constituerit, sacrum non est, sed

profanum. Locus autein, in quo aedes sacrae sunt aedificatae, etiam diruto aedificio, sacer adhuc manet, ut & Papinianus scripsit. De religiosis.. s. Religiosum locum unusquisque sua voluntate facit, dum mortuum inseri in i Iocum suum. In communem autem lincum purum inuito socio inserre non licet. In commune vero sepulchrum et

illos easus alienari possunt L. In r. C. de S. S. Ecel. Nov. n. re o. Huc pertinet concessio praeca riae l. I. . f. M. C. d. t. Exceptis decimis & titulis e. N. X. dedecim. reprimit. Cons. Guillelm. R doanus v. de rebus Ecel. non alienandis. Auctorvate se ) Publica ergo auctoritas requia ritur. Apud nos Consulorii. Adhue nranet Igitur non est in commereio L. N. pr. 1. de Gontri e t. qui est locus Papiniani, quo prouocat Imp. Est vero hoc ex gentilismo &p patu.

ratio prohibentis. L. u.1. Comm. ἀπιδSepulchrum Hodie Sepulchra uri familia sene

μι-inuitis ceteris Ηxe est limitatio d. L an Scilicet: nisi res ad certum usum destinata, ut se

150쪽

i inuitis ceteris licet inferre. Item sitiatis visfructus est, proprietarium pla, nisi consentiente vlafructuario, locum igiositam non sacero. In alienum locum a sentiente domino licet inferre. Et li- postea ratum non habuerit, quam il-us est mortuus, tamen locus religiosus

De rebus sanctis.

IO. Sanctae quoque res, veluti muri & por- ciuitatis, quodammodo diuini iuris sunt. ideo nullius in bonis sunt. Ideo autem iuros sanctos dicimus: quia poena catis constituta est in eos, qui aliquid in

Non facere) Ne, illum locum usibus hominum: commerciu eximendo, conditionem Vsu fru-tuarii deteriorem reddat t. o. f. 4. j. de V auenna . L. fg de R. I. Non habuerit J Legendum assirmative habuerit; pter L. 6. f. ff. de Rer. diu. Quam lectioαimn etiam Pandectae Florentinae agnoscunt.Quodi vero haec negativa te isto placeat, poterit eius ra-i s haec esse quod nemo consilium suum in alteri igniuriam mutare possit L. 7s. U. de R. I. e. II. i . I. in 6. IH. Dn. de Futas in Pamphir. b. t. Ad g. Io. Sancta) Τales dicuntur, quae speciali anctione a violatione hominum, sub grauiori poena, munitae L. 8. I. l. 9. I. g. v. b. r. Auodammodo) h. e. improprie, quia in V Io ter tio , quod se. in alienabiles sint, conueniunt. Poena capitis ὶ Ratio huius sanctionis est in LD. ff. h. t. quod hostile re abominandum fit, ciues Romano4 alia quam per portas egredi uia. Hodie Ia no a