장음표시 사용
231쪽
rto L i s. II. ΤΙ Υ. In remanebunt, & pater ampliore summa finietur, pro tertia, dimidia potiturus. De seruis nosris. 3 Item vobis adquiritar, quod serui vestri ex traditione nanciscuntur: siue quid stipulentur, siue ex donatione, vel ex legato vel ex qualibet alia causa adquirant. Hoc enim vobis di ignorantibus & inuitis obuenit. Ipse enim teruus, qui in potestate alterius est, nihil suum habere potest. Sed si heres institutus sit, non alias, nisi vestro iussia, hereditatem adire potest. Et si vobis iubentibus adierit, vobis hereditas adquiritur, perinde ac si vos ipsi heredes instituti essetis: & conuenienter scilicet vobis legatum per eos adquiritur. Non solum autem proprietas per eos
quos in potestate habetis, vobis adquiritur; sed etiam possessior cuiuscunque enim rei possessionem adepti fuerint, id vos
mini generaliter praecesserit, ut in concessione pe
culii l. I. I.6 f. de acqu. pos alias inuito vel res vel possessio adquiri nequit L 3 9. I a. rel. 44. S. I. F. eod. Si extra peεulium seruus domino inuito
quid adquirat, dominus id repudiare potest l.46. t . de pact. Vestro iussit) Ne dominum aere alieno implicet
t. 8. Hasem hered. Vobis legatum Etiam ignorantibus, quia in i gato nullus metus aeris alieni l. 22. I. Mand.
232쪽
pΕκ QvΑs pΕRs. C. AnuvlR: 1upossidere videmini. unde etiam per eos usucapio , vel longi temporis possesΙio vo bis accidit.
Defrueruariis s bona fide posses i.
4. De iis autem seruis, in quibus tantummmodo usuinfructam habetis, ita placuit, ut, quicquid ex re vestra, vel ex operis suis adquirunt, id vobis adiicianir; quod vero extra eas causas consecuti sunt, id ad do. minum proprietatis pertineat. Itaque si is seruus heres institutus sit, legatumve quid ei, aut donatum suerit; non usustu fhiario, .
sed domino proprietatis adquiritur. Idem placet & de eo, qui a vobis bona fide possidetur, siue is liber sit, siue alienus seruus. Quod enim placuit de usi ruehiario, ideinplaeet & de bonae fidei posse re. Itaque quod extra istas duas causas adqui .ritur, id vel ad ipsum pertinet, si liber est; vel ad dominum, si seruus est. Sed bonae fidei possessor, cum usuceperit seruum,
quia eo modo dominus fit, ex omnibus causis per eum sibi adquirere potest, fructuarius vero usucapere non potest et primum , quia non possidet, sed habet
' Ad I. 4. Re oestra vel ex operis ) Hoc aliquo
modo adplicari potest nostris seruis. Nam & illi
nobis, non nisi ex re nostra aut sta is operis, quate nus eas nobis locarunt, adquirunt. 'Nonposit) Sc. ciuiliter, eum animo sibi habendi ; utut naturaliter possideat, h. e. rem detia
233쪽
2I2 . LI B. II. ΤI T. IX. ius utendi fruendi: deinde quia scit, servum alienum esse. Non solum autem proinprietas per eos seruos, in quibus usumst
elum habetis, vel quos bona fide possidetis, aut per liberam personam , quae bona fide vobis seruit, vobis acquiritur ; sed etiam possessio. Loquimur autem in utriusque persona secundum distinctionem,quam proxime exposuimus: id est, si quam possessionem ex re vestra, vel ex suis operis adepti Iuerint. De personis liberis. s. Ex his itaque apparet, per liberos homines , quos neque vestro iuri subiectos a habetis, neque bona fide possidetis, itemper alienos seruos, in quibus neque usum-fin Mim habetis, neque possessionem iussam, nulla ex causa vobis adquiri posse. Et hoc est, quod dicitur , per extraneam personam nihil adquiri posse: excepto eo, quod per liberam personam, veluti per
Procuratorem, placet, non solum scientibus, sed & ignorantibus vobis, adquiri possessionem, secundum diui Seueri constitu Ad I. s. Nulla ex causa) Nisi in quantum ope- .
Ignorantibus ) Sc. spetialiter; sussieit euim in
genere hunc procuratorem constituisse,vid.LIde Acquir. rer. dom. Constitutionem quae extat in L I. C. de adquiri
234쪽
PER QvAs PER s. C. A QVIR. 2I3stitutionem: &per hanc possessionem etiam dominium, si dominus merit, qui tradidit: vel usucapionem, aut longi temporis praescriptionem, si dominus non sit.
Transitio. 6. Hactenus tantisper admonuisse sum-ciat , quemadmodum sngulae res vobis adquirantur. Nain legatorum ius, quo &ipso singulae res vobis adq*riruntur, item fideicommissorum, ubi singulae res vobis relinqvnntur, opportunius inferiore loco referemus. Videamus itaque rannc, quibus modis per uniuersitatem res vobis adqui
rantur. Si cui ergo heredes Γυ factisti, siue a P cuius bonorum possessionem petieritis, vel si 29 quem adrogaueritis, vel 649 si cin
ius bona libertatum conseruandarum causa vobis i ucapionem sed non nisi scienti d. l. I. σι 49. I. M. β. eod. Ad I. 6. Per uniuersitatem Ita dicitur, quia
non tantum res alterius, sed& iura omnia, tam activa quam passiua consequimur, quod praecipue contingit in sereditate & adrogatione. Libertatum conseruandarum ) Hoc ita contingebat ; quando testator obaeratus, variis seruis lubertatem testamento dederat, heres scriptus vero ob aes alienum hereditatem repudiabat, tune ne
perirent libertates, alicui ex seruis, quibus liber tas relicta, addicebantur bona defuncti, oblata cautione, quod creditoribus satisfacere velit. vid. infra l. 3. tu. I a.
235쪽
vobis addicta suerint i eius res omnes ad vos transeunt. Ac prius de hereditatibus dispicismus. quarum duplex conditio est: Nam vel ex testamento vel ab intestato ad vos per- tinent. Et prius est, ut de his dispiciamus. quae ex testamento vobis obueniunt. Qua in re necessarium est, initium de ordinandis te.
Etymologia. TEstamentum ex eo appellatur, quod testatio mentis At De antiquis modis testandi ciuilibus. i. Sed ut nihil autiquitatis penitus igno, retur, sciendum est, olim, quidem duo gonera testamentorum in usu fuisse: quorum altero in pape ct otio utebantur ,
TITVLVS X χἀ pr. Testatio muntis Non definipo est, sed allusio ; ubi resula non valet, nisi negative. De finitur in cr. Is b. t. quod sit voluntatis nostrae in sententia, de eo quod quis post mortem suauiseri vult. Vbi iusta est illa, quae legibus conor mis est, & sic qiisque herodis tostitutionem x citet
236쪽
DΕ ΤΕsTA M. ORDIN. 2Is quod calatis comitiis appellabant: altero, cum in praelium exituri essent, quod procinctum dicebatur . Accessit deinde tertium genus testamentorum, quod diceba
tur per aes s libram: scilicet, quod per
emancipationem , id est, imaginariam quandam venditionem agebatur, quinque
testibus, ct libripende, ciuibus Romanis puberibus praesentibus, ct eo, qui familiae eintor dicebatur. Sed illa quidem priora
duo genera testamentorum ex veteribus temporibus in desuetudinem abierunt.
Quod vero per aes & libram fiebat, licet diutius permanserit , attamen partim αhoe in usu esse desiit. De ratione testandi praetoria. a. Sed praedicta quidem nomina testa-ιnentorum ad ius ciuile reserebantur: postea vero ex edicto praetoris forma alia faciendorum testamentorum introducta est.
Ad I. Comitiis In huius locum successit teis stamentumPrincipi vel iudici oblatum,quod etiam publicum dicitur. Et nullam requirit solennitatem vel testes, cum praesentia principis suppleat omnem solennitatem & acta iudicis faciant iidem sine testibus L. I9. C. b. t. Non dubito eodem iure censendum testamentum in comitiis imperii
Famitia emtor Qui his verbis utebatur ζ Hm itus ego familiam, qua mihi empta est hoc are, aene que libra, iure diuisitium meam esse aio. vid. Rosinus antiqv. Rom. l. 8. c. 6.
237쪽
116 LIB. II. ΤIT. X. est. Iure etenim honorario nulla emanciri ratio desiderabatur,sed septem testium signa iussiciebant,cum iure ciuili signa testium non
esient necessaria. , De coniuncisone suris ciuilis σpraetorii. 3. Sed cum paulatim tam ex usu homia Bum , quam ex constitutionum emendati Nibus, coepit in unum consonantiam ius ciuile & praetorium iuugi, constitutum est I ut uno eodemque tempore, quod ius ciui
le quodammodo exigebat, et) septem restribus adhibitis, 3 9 subscriptione testium,
quod ex constitutionibus inuentum est, vi ex edicto praeroris ais Agnacula testameneis imponerentur: ita ut hoc ius triparibtum esse videatur: & testes quidem, & eorum Ad I. a. Necessaria) Sc. in testamento per aes αiibram Ad f. 3. Septem te μου Quia in testamenta per aes de libram r. fuerunt, s. sc. testes, ciues Rommani, libri pens, oc emtor. Nam ad imitationem illius testamenti hoe introductum f. IO. infra b. t Sub septem testibus, etiam qui scripsit, numeratur
ae. Domitim 27.Τ b. t. .Plures quam 7. testes non vitiane testamentum l. II .pr. F. h. t. Testes autem rogati essed. l. II. g. a. re LII. C. h. t. dc rei tuto
rem videre debet. I. 9. N Ia. C. h. t. nec inuiti de tinendi L IO. g. . 1. h. t. Substriptione testiumI Propria manu facta l. 3O F. h. t. Si votis scribere nesciat, alter cius nomine iubscribit L sis. C. b. t.
238쪽
DE ΤΕsTA M. ORDIN. M7 eum praesentia, Vno contextu, testamenti celebrandi gratia, a iure ciuili descendant: subscriptiones autem by te toris, ct tmstium , ex sacrarum constitutionum observatione adhibeantur: signacula autem, dc testium numerus, ex edicto praetoris. Solennitas addita a Iustiniano. 4. Sed his omnibus a nostra constitutione propter testamentorum sinceritatem, ut nul
la statis adbibeatur, hoc additum est: Q ut
per maniιs testatoris, testium, nomen h redis exprimaetur, & omnia secundum illius constitutionis tenorem procedant. De annulo. 's. Possunt autem omnes testes & uno annulo signare testamentum: quid enim, si su-
o eontextu Quia actus solennes uno contextu fieri debent, t. I 37. F. de V. O. Sed hoc de solennitatibus intelligendum, nam testamentum diuerso tempore scribi potuit. L II. pr. C. h. t. Actus extraneus interueniens, qui non est naturae& necessitatis, vitiat testamentum l. 2 8. C. h. t. Tsatoris) Quodsi hic litterarum imperitus , Octauum testem adhibet ca I. C. de Testam. Si testamentum a testatore propria manui criptum, &hoc testamento expressum, subscribere illud non tenetur l. 2 8. f. t . C. h. e.
Ad I. 4, Nomen heredis) Hoe postea iterum
239쪽
ais L iv. II. Τ i T. X. si septem annuli una sculptura fuerint, secvnaum quod Papiniano visum est 3 sed αalieno quoque annulo licet signare testamentum.
6. Testes autem adhiberi pollunt ii, eum quibus te mentifactio est. Sed neque mu-uer , neque impubes, neque servus, neque furiosus, neque mutus, neque Furdus, neque is, cui bonis interdictum est, neque ii, quos leges iubent improbos intesabilesque esse, possunt in numerum testitim adhiberi. De
Hio signo , modo habeati L. 22.
f. s. h. t. in quo textu omissa particula non.
Ad f. 6. Testamenti factio ) Tantum passiua;
h. e. qui ipsi aliquid ex testamento capere possunt. Vid. g. . infra de hered, qual. re diss l. I 6. pr. . h. t. Mulier Vera ratio est, quia hoc testamentum sueeessit in locum testamenti per aes de libram 3. Io. b. t. in hoc autem nulla femina interueniebat. Quae ratio cum in codicillis cesset, hine etiam feminae admittuntur; ut & in reliquis testamentit priuilegiatis. Surdus in Neque coecus; quia testis videre test torem debet. L. 9. C. h. t. ad euitandum periculum subordi nationis. Intestabilesque Intestabilis est, qui nec ipse i stimonium dicere, nee ipsi testimonium dici potest l. 26.st. h. t. vi damnati ob libellum famosum LI 8. . I.ν. b. t. ob dulterium L I .f. de restib., cri-
. men repetundarum LIS .eod. haeretici Auth. e. dentes C. de Haret. Αpostatae L. 3. C. de Apost.
240쪽
De seruo, qui liber existimabatur. . Sed cum aliquis ex testibus testamenti quidem faciendi tempore liber existimabatur, postea autem seruus apparuit, tam dinus Adrianus Catoni, quam postea diui Seuerus& Antoninus rescripserunt, subuenire se ex sua liberalitate testamento,ut sic habeatur firmum, ac si, ut oportebat, factum esset, cum eo tempore, quo testamentum signaret ui omnium consensu hic testis liberi loco fuerit, neque quisquam esset, qui flatus ei quaestio
De pluribus testibus ex eadem domo. 8. Pater, nec non is, qui in potestate eius est, item duo fratres, qui in eiusdem patris potestate sunt, utique testes in uno testamento fieri possunt: quia nihil nocet, ex una domo plures testes alieno negotio ad
Αds7. Existimabatur Error hic non ius fineit, sed ut actus b. f. gestus subsistat, essicit. Aliud exemplum in l. 3. β. de Uri Prat. Postea autem Itaque habilitas personae tan tum tempore actus gesti requiri r. c. 73. de R. I. in K O.
que uniuersit. m. Coniunctio ergo testium inter se non vitiat testimonium. Nam in testamento extranei nulla suspicio fraudis locum habςt , LIV.