Francisci Blanchini Veronensis Utriusque signaturæ referendarii, & prælati domestici, de tribus generibus instrumentorum musicæ veterum organicæ dissertatio

12쪽

MUSICA

Veterum Instrumenta, eorumque genus insatiis seu Πνευματικον.

CAPUT I.

Alamus Pastoralis. Unde , TA . Lμον-λος Tibia eXorta , tum reliqua organa comsequuta. Meminit Μο- nauli in Thamyre Sophocles . Arundinea Tibia , Monaulos , apud Athenaeum lib. 4. & ex eo apud Bartholinum de Tibiis Vet. pag. 38. ab AEgyptiis sertur esse inventum Osiridis.Hac Tibia Occinebatur Hy raris viis. menaeo. Amagones ad calamos arma tracta- e 1 37 Α hant,

13쪽

bant, teste Marciano Capella lib. 9. & eodem Bartholino pag. IOI. Figura desumpta ex Caducaeo Tabulae Iliacae Matthassorum , ab Aleandro illustratae pag. 3I. eX APOIlodoro. & Isidoro . Bartholinus de Tib. Vet. lib. I. pag. II. Ob servat, ab Hygino astirmari, calamum, seu fistulam arundineam,inventum esse Mercurio traditum, lib. I. cap.6. pag. 2Io. In Sacris Litteris, Genescap. . Versao.& 2I. HI suit -- ter habitantium in tentoriis, atque pastorum; onomen fratris ejus Pubal: ipse fuit Pater canentium cithara, o organo. In Hebraeo teXtu

In Cimor v Hugab . A Septuaginta Interpretibus Graece redditur ψαλτήριον,

Observat R. P. Calmet Dissert. in Psalmos pag. 8 P. Verbum, Huggab, indicans instrumentum mussicum, reperiri quater in Sacris Litteris, nempe Genes cap. g. Vers. 2I. Job cap. 2I. Vers. I 2. & cap. 3O. Vers. 3I. Psal. Is O. Vers q. & ab Interpretibus LXX.& a Vulgata reddi aliquando C thara, aut abnus, aut organum. Coeterum frequentius reddi organum: quo vocabulo non intelligi perfectum organum hydraulicum, aut pneum

14쪽

maticum, quibus nunc utimur; sed calamos complures diversae longitudinis, cera , aut

glutine simul junctos , non secus ac sistula, quam veteres Ethnici tribuunt Pani, Fauno, Satyris, &c. organi origo petenda a fistulis singularibus, quas mythici dant Diis suis pastoralem vitam exercentibus, Apollini, &Mercurio greges pascentibus f uti etiam o, servavit Vossius de origine Idololatriae lib. 4. cap. 92. qui, eXVirgilii Ecloga 2. Pani datum illud inventum docet, &, ex Plinio lib. .

cap. 2. Pan Mercurii fistulam Monaulon invenisse narrat 1 aliis eam tribuentibus Fauno,

aliis Idi, seu potius Daphnidi Pastori Siculo

repertori Bucolices, ex Diodoro Siculo in fine lib. q. Haec omnia per Graecorum , & Latinorum fabulas attributa Pastoribus recentioribus, deprompta sunt ex vera Historia Mosis, perperam ab Ethnicis percePta , ac transfo mala s eX qua apparet, cognatis inventorum Pastoriae artis, calamum, fistulam, organi rudimenta , seu Hebraeum Hugab, esse tribuenda . Sunt enim . qui aliud calami genus a primis Pastoribus repertum intelligant Hebraeorum Abub, tibiam; etymologia deducta ex Abib, calamo spicae, quo etiam

A a nunc

15쪽

nunc pueri Pastorum avenas tenues compingunt : de quibus Virg. Ecloga I. Videndus Illustrissimus Huetius Demonstr. Evangelicae

Prop. IV. cap. q. num. a. pag. mihi 63.

a. ossea Tisia. Nonnulli ex tibiis gruum

factam putant, cum Plinio lib. I 6. cap. II. vel ex cervinis ossibus,indicante Barthio, Ad-Vers. lib. 33. cap. 2I. Thebani AEgyptii exhinnuleorum ossibus tibias fecerunt, qui etiam reliquos Graecos docuerunt, tradente Athenaeo lib. I . Vide Bartholin. de lib. Vet. lib. I. cap. . Pag. 23. Hanc etiam Tibiam osseam Minervae tribuit Callimachus in hymno Dianae , ibidem relatus, Nondum hinnuleorum osse perforata erant, Opus Minemae, ex quo cemis pernicies. Figura Tibiae osseae, quam mythici tribuunt Minervae , cui alteram Marsyas adjecit , ex Plinio lib. I. cap. 36. petita est ex ti- hiis Marsyae in pluribus anaglyphis expressis : sed quoniam evidentius exstat in marminreo anaglypho Neapoli asservato in aedibus Principis Diomedis Carasae, olim Comitum Magdalonensium, nos inde maluimus eandem figuram desumere . Vide etiam Bonar. Num. Carpin. P. y68.3. B

16쪽

3. Buxea Tibia . Nihil ferme dissert a figura

Praecedenti, cum tantum materies diversa sit, sed, cum torno elaboretur, potest a forma Tibiae ex cruribus animalium nullo torni adjumento levigatis & imminutis paulisper dirigi, & repando orificio donari. Hanc vidimus expressiam cum Panis fistula. & cum Phrygia Tibia recurva in anaglypho Romae spectato, editoque per Boiffardum tom. Pag. I. &per Bartholinum de Tib. Vet. tab. I. Ovidius in Fasiis: Prima terebrato per rara foramina buxo , Ut daret, esei, Tibia longa sonos. Figura Occurret rursus num. s. & T. q. A ea Tibia, quae & militaris, quali

nunc utuntur Helvetici milites Praetoriani etiam Romae, aequalis est, & calamo similior. Usae hac feruntur AmaZones, dum arma tractarent , afferente Marciano Capella, uti retulimus supra num I. cum Bartholino. Us

Tibiarum ejusmodi sonitu ad pugnam etiam Lacedaemonii, Tyrrheni,Thebani aliique Pinpuli,ut ibidem ostenditur a Bartholino. An &Romani a Rege Servio Tullio, clames, &Centurias instituente i Livius dicitur affirmare lib. I. cap. I. cum narret, ab eo Rege inquinis

17쪽

quinta classe censitos Accensos, Cornicines, Tibicinesque. tres in Centurias distributos tunde passim in lapidibus Romanis, & Historicis Tibicines memorantur.In eXpeditione Ducica Trajano sacrificanti Tibicines occinunt , expressi num. Is . in ejus Columna cochlide . Sed Vir Clarissimus Fabretius negat,inter OG ficia militaria Romanorum Tibicines meminrari, & Livii textum, a Sigonio castigatum eX emendatioribus codicibus . Tubicines sociare Cornicinibus. & Accensis, non Tibicines. Consulendus Fabretius de Columna Trajani, pag. 2o6. Lipsius lib. 4. de Militia Romana. etiam Tyrrhenis Tubas tribuit in militia, non vero Tibias. Fuerit igitur Lacedaemoniorum tantum bellica Tibia, eadem certe utuntur hodie Helvetii, & quidem aerea 3 qualia Romanis fuerant universa instrumenta militaria, quorum cantu accenderentur ad pugnam, tradente Lipsio lib. 4. de Milit. Rom. pag. mihi 3I2. Unde AEneatores dicti genus unive sum ejusmodi, buccinis, tubis , cornicibus, lituis inflandis deputatum. Figuram ex FIel-Vetica retinendam duco , utpote ab antiquis saltem Lacedaemoniis usurpatam . En ma mor antiquum anno IT 3. repertum sm. svo

18쪽

s. Tibia Thogia Matris Deum, eX calamo . eum adjuncto cornu leniter inflexo. Hisce Ti- hiis recurvis utebantur Antiqui in Sacris Matris Deum i ut ostendit, cum vetustis Scriptoribus , etiam anaglyphum relatum inter admiranda urbis Romae, sol. II. Inde imaginem desumpsi, cum Bartholino Pag. 26. tab. I. num. 2. Similem Vides etiam num. 3. ejusdem tab. I. Bartholini, desumptam ex Bois sardo TOm. 3. pag. I. Bartholinus cornu Vitulinum suisse docet, Pag. 26.

6. Fisula Panis, seu Syringia, ex pluribus calamis diversae longitudinis ssimul junctis, ut,

citra necessitatem eXcavandi plura foramina in eodem tubo seu calamo, soni diversi, labro per dispares calamos Percurrente, ederentur . Quare Lucretius lib. V. Et supra calamos unco percurrere labro.

Visitur in compluribus signis anaglyphis , &picturis referentibus Pana, Atym . Pastores. Ex ara vetusta Μatris Deum,cum Atyde edidit Boissardus Tom. 3. pag. 4T. quae imago recusa nuper est in nova editione Gruteri Αntiquitatum Tom. I. pag. 27. Inde hanc figuram

19쪽

ram desumpsi cum Bartholino, de ΤΨbiIs Veterum tab. I. num. 3. & 8. Ante Ethnicorum fabulas inventas, Vidimus supra num. I. fusi modi organum, aut organi rudimentum , asiliis Iubal usurpatum, dici in Sacris Litteris

I. Tibiae longae, & Spondiacae, sive Spondialis, Isidoro ad hymnos idoneae, qui a suppi, cibus in Templis canebantur. De his Bartholinus , ex Μario Victorino. pag. S. FigurameXpressimus ex pictura veteri Pyramidis Cestiae, impressa in recenti editione Romae Veteris Famiani Nardini, & a Petro Sancte Bartinii inter picturas veteres, sol. 6s. 8. Tibiae pares. De quibus Bartholinus Pag. 8. eXScaligero, aliisque Scriptoribus. Figura visitur in SarcophagoΜatthassorum in Monte Caeli, Musas exhibente. Sponius edidit Misceli. pag. 4 . ubi Μusae Terpsichoraeis attribuit calamos , seu pares Tibias potius appellandas, ut ex materia, & figura constat. hic a nobis ad mussim ex prototypo delineatas. Materiam demonstrant fragmenta tria ejusmodi Tibiarum, paucos ante annos repedita in antiquo sepulcro Vineae Moroni ad Po tam Capenam, intra Urbem. In his fragmen iis s

20쪽

tis, tubus interior Tibiae est eburneus, externe contectus tenui lamina argentea , in quo tubostramina supersunt ita disposita a ut anaglyphum Matthadorum exacte monstrat, quod nuncexstat in Academia Etrusca Cortonensi. Tibias longas sepulcris adhibitas, sed latiores. ostendit, ex Galeno, aliisque auctoribus ant, quis . Bartholinus pag. Is R. AEquabiles, & c lamis communibus sive arundinibus crassitie .& tubi continuato commensu respondenteS .

anaglyphum illud exhibet, ex quo figura nostra delampta est. Quare pares Tibias, & calamos Musa illa cum teneat, Clio dicenda potius est cum Horatio, acrem Tibiam illi tribuente,nempe acutum sonum edentem; quem

admodum ex Vocis etymo intelligimus, &innatis legimus ad Odem XII. lib. I.

suem Sirum, aut Heroa, ora, mel acri

Tibia. sumes celebrare, Clio tHeroum vero,& ClarorumVirorum laudibus celebrandis deputatur Clio a quorum adhibentur in sacrificiis, & in ludis Tibiae pares et tum in ludis, inquam, tum in sacrificiis . ubi scilicet funebres eorum memorias indicari observat Tertullian. lib. de Spectaculis cap. αλ α 9. A templis, o aris, inquit, o illa infel

B eitate