장음표시 사용
361쪽
xeriore tegente costas, ana siti' . melius in latere dolente; qua uesceret. Assidentia verosigha Gyaeci χr νωγυοι ἁ dicta. inter-simul cinsorbo una adoriuntur,interdu sqpervenium,
nonnunquam omnino absunt.Nequq enim e
sentiam.nior, cransti unus a proprias, diffsturentias essiciunt, ut sputum familiarite est Heli xitico:estia signi propriummon tamen sempesapparet, neq; pleurit dis essentia ii μὴ hituit. Si sit reta quidem in principio pleuriti dis ni .expuitu
νώ -- cum tamen pleuritis adsit. Est&aba signorum 'Myri divisio nam tuaedam indicant pra rita, quae' dam futura, quaedam praesentia. Praeterita noui non multum spectat Medi us,licet aliquando, semia. exemplo Hippocratis primo Nognostici infimeatur.Sed praesentia atque futura. Pr*sentia. quidem quae δαροωςαὰ appellanturmi ia ce
tam cognitionem morbi deveniat. tura,quae προγνωσικἀ dicuntur, tribus de usis,quarum. pruna est,ut se peritum isae artis declaret;ali
xane in lethali aegritud ne in intimii iocurrat: tertia, taegro prospicipi, & curationem se rem instituat. Aliter ςnim in brevim xbo,ata fer in longa, messicindum:siclut lethaline manus Rusem admovenda; ut Hippocrates monnet. Nam aeger de quo nulla fres est, eum soli progn0sti eis relinqvxodum che bona remedia.
infamentur & ut prudentes nos praestemus,ne que in dedecus,& reprath ensionς incurramus ijubemur. Loc autem seu fontes signorum indicantium praesentem. affectum, & pxognostiri: lς0xum: sunt prorsu eadem quae superi u l, , t tamerconsiderata. in signis enimproin liasticis
362쪽
Ricis. eollatio habetur magnitudinis morbi & ι'
um,cum vires valentiores morbo sunt,se
per in spem bonam erigimuri Spectatur etiam utru signa praesentis morbi seu diagnostiea sint intensa-maligna; vel r missa & benigna. Sin. intensa & maligna sint, malu denunciant. Si remissa&benigna, bonum. Sed insignis prognosticis Hippocrates id est decretois xxsa, quae si coAionis tempore se prodiderint. semper sunt bona: cruditatis vero, mala , ut vel iudicatu dissicilia, vel mortifera, considerat : de quibus hoc in loco brevitas , qua sequimur, dicere non admittit Fhabitis igitur&consideratis signis,quq morbum indicant:eoque recte Cuinatisris per suas causas cognito 3 ut eius. Curatiqnem. πώρή- . aggrediamur, xestat.: Princieto vero illud teqnen dum :. Medicum ex arte tantum rem fae xe: quantum recte cognoscitiEst autem Hippocrati xatio, remotio eius, quod laedit, de quod contra naturam est, videlicet, vel morbi, vel causae permanentis Procitarcticae enim cunon permaneant;nihil indicant per contrariu . Seous e. Hic apparet, scopum universilem artis sati- ratronis. ae esse: movere contrarium contrario, a quo universalis nascitur indicatio, quae est ξακολουθseu, id est lux consecutionis in in ellectu Medici de morbo seu n ente, &remedio. teu iuvante cogitantifexcitata , quae quid in actione sequendum sit , ut tollamus vel removeamus ex humano, corpore,quod ei nocet,&gravitex fertur, monstrat. Cqm autemhie sto pus contraria contrarii rem*ηenda) gener lissimus sit, eo iisq; dum ad particularia Omilia f.
deveniamus ; & quid primo, quid secundo.
363쪽
saciendum sit,appareat is distinguendus
quiascopus, & indicatio,ialiquam duo con Iativa, semperstarespondent, consequitur,ut
distincto scopo generali, distinctae indicationes emineant, quae eo certiores sunt,quo dilia
gentiusscopi speciatim ponuntur, & considerantur. Actio enim Medici versatur circa si gularia,& individua; eamque gubernat indieatio,quae ut diri,a scopo,que statuit Methodus, petitur. Ita vero generalem seopum recte
- stinguimus: 'si considerabimus; quot modis possintremoveri contraria contrariis. Remesqventur autem considerata vel substantia, vaquantitate esus quod removendum, vel quali, ν M. tale,vestempore, in quo fieri debet remotio,
t. quo in loco. Substantiam hic non intelligimus proprie:sed deforma aut materia morbi. illi' occurrimus remotione scilicet eius, quod n H. Ghforma tantum,seu qualitate.Ut inephemo ra,in qua sola quMiras peccati solaa ratione in eontrarium medemur.Formaliter enim fui sic loquar) substantiam morbi intelligimus, alte . rationem, ex qua sequitur noeumentum. Sub lato igitur suo contrario sormaliter , id est, iterando ad oppositu, consequitur sanitas. Suh- stantia vero morbi materialiter intellecta; est ipsa materia immediate faciens morbum di quae cum sua praesentia noeeat; removenda est per evacuationem. Atque hine oriuntur circa se i sirino- stantiae considerationem duo ἐνδειξ c,seu indi icationes, id est, collationes artificiosae nocenstis cum juvante,quae demonstrant nobis cohae
rentia consequutionis ut Galeni verbis utar
364쪽
in actione. Videlicet quid primo, quid secum do. quid tertio nisi siquid quod iugeat, i iruod κατεπειγον appellant, intervenisub agen um. Est autem hoc primum in setoneelu isto praeceptum. od inresolutione seu cognisitione ultimo offertur primum in actione est debere. ηstio vero Methodica prima:Quid i M 'est. Etsi autem quid ut in scholis docemur de substantia quaerat, non de aceidente tamen p. non proprie aecipitur: Morbi enim sunt aeci, dentia, ita quid de morbo & ejus causa qua rix. Nam hoc est methodi:nihil fieri sine
causa.Cum vero causa est pra*sens,ea tollendM: Exempli loco sit febris putrida. Io baccum c etiior natur iis in praeternaturalel a pu ridis ex ,
b lationibus sublatis ad cor non enim calor asseiens cor vere febrisest,nisi innatum cal rem illius alterero sit mutatus:putredo vero M ἡ ἴhumoribus: licet illa non de corruptione se cundum omnes partes . neque de 'redine quam definit Aristoteles;dum naturali gener tioni eam opponis et sedde e quaeκοιτα est,intelligitur, quamvis illius quae di- ' citur,naturam semper recipit, eum insebribu eputridi vapores uiacunque sit eorum tacus ad cor ferantur. sicut in peste siminaria contadii leu νοσερη μοκρισιs extra tuum subjectnm e lusa de spiritu mediante aere in quo harretha sta,subito eor& insitum spiritum&ealoremi thaliter oppugnant: Humores a em Putre'. stant; propter prohibitam transpiratione Transpiratio vel propter crassitiem,velcopiambumorum prohibeatur; hiae insurgunt indusationes: CQpiam humurum minitendat
365쪽
tiem attenuandam; procurandam transpirati qtiem. ita putredo cessabit:& febris curabitur. Habitis indicationibus a forma & materia . morbi desumptis, ad secundu est progrediendum: & pro altera indicatistne alius scopus instituendus, videndumque. Quantum sit agendum,id est, quo usq; alterando,vel evacuando
procedendum. Hunc vero moderatur virtus subjeilai, seu virium aegri constantia, & ea quae his connexa videntur. AEtas,regio,in qua vivit aeger,tempus anni. Constitutiones quas Hippocrates του ἐνιαυτου appellat : Haec enim virtutem seu robur aegri augere, vel minuere , morbique vim frangere atque tollere posse notum est. Cum vero eo usque piogredi in medicatione possumus : quoad vires aegricum suis connexis nobis concedunt: haec praecipua cura Medicis incumbit: ne vires, quarum conservationi semper studere debent, sua culpa concidisse videantur, sed coserventur. Cum
virtute & viribus aegri firmis omnia hossibilia Medico sint: collapsa unica spes rocuperandis
sita. Natura enim morborum est curatrix: Medicus administer naturae. qui minime recte officium suum fecisse existimatur : cumion vi morbi, sed medicatione vires fractae atque debilit tae succumbunt. Itaque cum vacuandum est,tantum detrahendum,quantum virtus tolerat diligenterque opera danda , ne unquam vi res aegri exhauriamus. Sublatis enim viribus; nullus amplius medicationi locus relinquitur. Est ergo haec praecipua & difficili ma indicatio, quae a quantitate petitur. in qua cum praecipue elucere debeat prudentia Medici:
366쪽
Bpera danda in mimis potius quam nimium si ve alterandum, sive vacuandum sit egisse via deatur. Praestat enim viribus integris morbi
materiam aliquam in corpore remanererquam
iis fractis & debilitatis ad morbi curationem omnia referre, Tertilis scopus ad insitatem ait, agendi directus est:videlicet,qua ratione cura tio perfici debeat, id est, quomodo sit operan
dum. ut cum corpus refrigeratum, calefaciendum est,hoc est,sorma morbi tollenda:vel usu calidorum actu,vel potentia talium: vel frictio- , ne,vel motu . item siniateria peccat : an insta hoc fieri oporteat : an missione sanguinis , an vero pharmaco, vel aliqua diversione per liga- 'turas,frictiones, ves perenemata. Sumitur au- hem indieatio modi agendi, a multis eoindia . ,
cantibus: praeeipue vero a consuetudinet aegri, .ut quidam facilius potionibus t quidam aliis .
medicamentis curantur. Praecipue veto a pro prietatibus individitis,qua, Graeci ιγιοσυγκριμ νιις vocant , ut quod nonnulli natura abhorrent a Rha barbaro;velassumentes enemata in syneopen incidunt. Item a conditione aegri . Aliter enim tractatur rustieus robustus; aliter delicatus aliquis. Scopus autem,quem tempus
operandi praescribit eum occasio sit praeceis
diligenter Medico attendendus t ne quid tempestive egisse videatur. Observandum igiatur tempus morbi r sitne morbus in principio, augmento, statu vel de elinatione.Tot n. sunt morborum temporatam universalia r quam particularia. Et sciendum, Auxilia quae inpii cipio prosunt: in statu, vel declinatione loeuda
raro habere,imo in statu praesidiis Medicissi
367쪽
in universali declinatione nihil turbanaia. est , scopus vero, que locus affectus monstrat, . - . quo;inquo;&perque fiat operatio sum .. ta indieatione i situ ι & connexione seu colli,
gantia unius partis cum altera,fecte petitur.Sit tum spectamus; cu an haereat morbus, vel na teria morbumfaciens insuperficie: vel in pro sit- sundo, observamus. ac si indicatione sumta abso, qui aspectus extersus vel interius laedant,re 'media adhibemus. Hic quoque colliganti connexio,& ductuum ratio spectaturiSiccum gibba pars epatis connςxa sit venae cavae de ' . landemii ea affecta expurgare materiam vo . lentes;urinam provocamus.Concava vero laesa ope venarum Mesaraicarum tendentium inre stina pervet trem expurgamus. Habemus igitur methodo monstratos quinque scopos a. quibus totidem indicationes curandi gener petiintur: cum scilicet rationem medicati
nis seu applicationis remedii. considerata sus stantia,ia est,sorma & materia morbi;sive qui titate; sive qualitate ae modo agendi,sive oc , casione atque tempore; sive eonvenienti loco a quo, in quo,& per quε operamur,petims. Et quando circa subjecta individua versamur age- . neralibus scopis distinctis ad distinctas & cer tas indicationes animum advenimus. Instria menta autem quibus actio Medici perficitur cum praefixo scopo sanitatem consequi, indi i sationibus, ut dixi, praelucentibus studet; tria sunt generalia videlicet , recta victus ratio.
t macia & chirurgia. atque de iis singulis ippocrates tam aphoristice; quam pr instin
368쪽
doctrina perspicua, eaq; muItis in locis exemplis declaram,agat:ad Hippocratem,& ejus interpretem GalearumMedicinae stiidiosos ablegamus. Hoc ad extremum admonentes.sem 'per medieo illud Hippocraticum,quod supra
posui tenet dum,Φύ ς νουτω,σκέσκια ,δe Natu- - qm rasaud est,uim illa quae motus actiones in eor pore ciet, tanquam intrinsecam causam principem locum in tuenda atque recuperanda sanitate habere, Medicum naturae administrum
esse, & si ille int re partes suas exequi possit.
ita spectatorem, quomodo res non natura- rIes &extrinsecus advenientes impedimentum adferant. Ubi vero Natura succumbit,a Medico erigenda, eerioque statuendum nisi ea m dieamenta ad actum deducat , ut loquuntur iMediet, acturum. Imo in fracturis, ru- pluris& membris luxatis ac emotis. Natura oopem non ferente rectὰ de seliciter laceedit. Quo magis eorum stultitia admiranda, qui in certis & expertis,ut aiunt,medicamentis atque . Chymica industria praeparatis omnem spernmorborum curandorum ponunt,& in iis adhibendis tam audaces sunt, ut ne quidem arte Mediea & praeceptis, quorii authores& inter pretes vituperant,opus putent.Sed cum istorsi nominum infinia non libet rixari. Haec autem
pro typo, universam doctrina Hippocratteam per synopsn ostendente,proposuimus.Is si diligenter Medico in eospectu fiterit;& ad illius, quasi absolutionem omne studisi, diligentiam,
di opera converterit haud dubie scelices in a te progressus, Deo studia & actiones be- , nigiae fortuname, es acturus,