장음표시 사용
61쪽
omni doctrina breve aliquidincertum decet colligere , clitolin
Unde postmodum, cum res exigit, aliqua deriventur.
62쪽
64쪽
i. Institutiones uris sunt totius is igitim scientia prima elementa sive . juristrudentia Romana compendiumb. 11 . a. EasIustinianus primum Cedice Oe Imperatorum Constitutionibus tum Pandectis seu Digenorum libris ac fex immentis terim Purisconstultori in I libris compositis, postremum componiis .et. compo sitas legit, recognouit, sedit plenismum legum suarum robur iisds .
adcommodavit d. 3. Continent ergo breviter ivisere novissimul suntque conItitutiones po- es. 3.seriores qtia semper derogant γο-ribus F. d.
65쪽
quod nec multa nimis, nec antiqmrta continet, mitia facienda sudujuris. Inde progrediendum. Hac unica ad
D .flidali juris sciemiam planaque ia ,st , est. Si quis juris udiosus aliam ira e- 2. i*tur, aut serius, aut nunqualm ad
ustitia est constansis perpe ras. h. - tribuendia. I. ie S. M Ut a Delicius in Rep. administretur, discitur jus , quod est ars boni, equi b. Idem est uris pru- . dentiam quae est divinarum atque, humanarum rerum notitia, justiat, A. l. io que justi scientia se . q. uri S praecepta quaedam generalia sunt ut honeste vivere, alte. ει rum non laedere, suum cuique tri-
πνοα Positiones autem seu species juris duae sunt Publicum, privatum P blicum jus est, quod ad sta tum eipublica Romanae potasti
66쪽
Compendi . ranum spectat idque consistit in sacris , in sacerdotibusis Magistratibus Privatum est, quod ad suagulorum civium utilitatem potissimum spectat. a. A. F. Utrumque quidem collectum .d eri praeceptis naturalibus, gentium iacivilibus, sed privatum tantum Persequitur Justinianus in suis elementis
S. Ius naturale generatim defini- , si I tu , quod natura omnia anmaa 4 Lilia docuit L Sed hoc minus proprie 3 P. dicitur cum jus ἡjuria non cadant Si
. Proprie dictum jus naturale est, Inst. quod natura omnes homines docuit ζζ conditum a Deo, quo spectant religio erga Deum , ut parentibus πιι 1. , patriae pareamus , defensio vitae 3 f. r.
quaeque decalogo praecipiuntur
a Jas Gentium est , quod natura rhis lis ratio inter omnes fere Gentes iumconstituit . q. καθ' ,
67쪽
η. X hoc jure introducta sunt.bella, discretae gentes, regna condita, agris termini positi, aedificia collo-
Cata, Commercium, manumissiones
obligationes institutae, κceptis quibusdam obligationibus quae jure civili introductae sunt a.
I s. Et hoc quide strictim&pro-s I, prie dictum est jus Gentium, quod
alias etiam latius pro ipsojure natu-d R ae accipi cur b uti contra jus naturae, nobis proprie dictum alibi jus gen- acquir. tium appellatur . Hinc distinctio rer . DD. in us Gentium primaevum ωχ-
IVI. Ius Civile est quod quisque
rer di populus pro sua Majestate, hoc est 1 summa potestate sibi constituit . in m. Idque nec in totum a naturali rece-L, O dit, nec per omnia ei servit, sed ei vel 3 addit quid vel detrahit e. 7. Estque vel scriptum vel non. scriptum L fi s. Scriptum est, quod Apressat 3 3 Legi satoris voluntate constat quod j quidem Romani plerumque scribe- resolebant licet ad substantiam le-31.F. gi non pertilaea scriptura Gle, P. Scriptum autem jusRomanum gib. est
68쪽
est LeX, Plebiscitum , Senatusconsultum , Principum placita praetOtum edicta, Responsa prudentum
manus Senatorio Magistratu interrogante, veluti Consules, constituebat b.
II. Plebiscitum est quod Plebs Lege Horatia Mortensia hanc potestatem consecuta Plebej Magistratu interrogante, veluti Tribuno, constituebat Plebs autem a Populo eo differt quo species a genere iam appellatione populi universi Cives significantur, connumeratis etiam Patriciis Senatoribus. Plebis autem appellatione sine Patricus cienatoribus caeter Cives significan
2. Senatusconsultum est quod Senatus permittente populo vel Principe jubet atque constituit da sI3. Constitutio Principis est jus, quod Princeps sive decreto, sive epistola , sive rescripto , sive alio quocunque modo jubet atq; constituit. Nam quod iunque Principi placet ut sit Lex Legis habet Vigorem. rq Lege enim Regia, qua Populus
69쪽
Ius et in eum omne Imperium suum .potestatem contulit, effectum est, ut Princeps non tantum
leges ferre possit, sed & ut ipse legibus civilibus ejulmodi sit solutus M Nec enim iisdem legibus ut civis
st dis priVatus potest teneri, quas ut Uri
legi ceps pro Majestate sua imperat. Nam Imperans: parens simul esse non potest. Legibus ergo Dei,
naturae, adeoque & regni fundamentalibus tenetur. I s. Constitutiones Principum autem aliae sunt universales, quae totum populum ei subjectum obstringunt aliae personales, quas non nisi ad certas personas perimere vult. Nam quod alicui ob meritum indulget, forte privilegium concedens vel si quam poenam irrogat singularem , vel si cui sine eκemplo subvenit beluti gratiam faciens damnato ad supplicium haec nec incXemplum trahuntur, nec per nam bd. transo rediuntur a. s. 6. h. Praetorum edicta . sive jus ho-rn norarium, sunt jus . quod Praetores ricis aliive id genus Magistratus proposit. nebant, permittente scilicet populo
70쪽
Ius Civile per eos adjuvari, supple a g. .ri, emendaria, non tolli, aut mu- tari, eod. 17. Responsa Prudentum sunt I. tr. sententiar opiniones Iurisconsulto sqrum, quibus permissum erat de jure 'ia
respondere. Ab his non magis quam νὸma jure Civili, quod interpretabantur , Prudentes, licebat judici recedere e ' Unde, jus Civiles ejusque viva d ιvo dicuntur s.f. 18. Quando autem nec Senatus,
nec Magistratus, nec Prudentes Ma j 'ς jestatem habuerunt, Consequitur eo ea. g. rum consulta, edicta, responsa mi stnus proprie jus diciis reliquis uris' si Oscripti speciebus adnumerari. 4. 9.is Ius Civile non scriptum est, A. quod ullis approbavit f sive quod gi. 3 p tacita populi voluntate introductum est. Dicitur etiam longa consuetu ii is do h laniturni mores, quia tantum c. mcltemporis, eaque actuum frequentia sit istra
ad hoc jus introducendum requiri-
tur , quae sum ciat ad probandam a i l. s.citam populi voluntatem .
1 O. Recte autom introducta con suetudo legem imitatur, Oe est in . eandem cum lege vim habet L. Nihil . Inss. cnim