장음표시 사용
11쪽
patrem, in ejiis furorem augeret & ignominiam; Guillelmus vera electita Imperator Aquisgramma expugnavit, ct in ea urbe ritu solemni corolla tus est. Contra Frisios rebelles sortiter pugnans Gu demus in glaciem incidit sub equo subsidentem, qua cum subsilite haud posset, jaculis ae eontis a nescio quibus eonsolius periit anno MCCLVIL Post Guictimi obitum Prineipes Electores, varia in studia distrata,
duos ereavere Caesares, Rubardi scilicet Cor- nubiae Comitem, Henrisi m. Angliae Regis fratrem, &-stella Regem Drdinandi III. Hispaniarum Regis filium. Utriusque electio eo ram Summis Pontificibus Alexandro IV Vrbrino IV. Gemente IV. cum diu disceptata millet, Richarsis parum firme se in Imperio consistere posse cernens, in Angliam rediit ; Alphonsusve io, Pruiceps excelsi ingenii & eximiae litteraturae, dictusque cognomento clim undique imminentia bella conlpiceret, conliliis Gνινον ii x Summi Pontificas permotus, spolite celsit Imperio, de in Hispaniam suam se recepit. vacuum itaque cum iuriusque electi Caeratis . Ossione roiciuin ellet Germaniae Imperium,
sumus a. Comitia indixit, in qui misri bus Comes Habspurgensis electus est Imperator pridie Kalendas Octobris anni MCCLXXIII. Vir justitia, religione, & bellica virtute Imperio non impar, quique sicut Scritores non obscuri tradunt, pietate sita diu- tumum sibi, suisque posteris asseruit Imperium ob honorem exhibitum Sanctissimo Eucharistiae Saeramento, dum in venatione de tempore
pluvio occurrens Sacerdoti illud lubrico & disificili itinere ad infirmum deferenti, E vestigio
equum, cui inuidebat, dedit, pedesque equitem hiaxima religione deduxit ad aegrum, ae in Ecclesiam reduxit, eique religiosia quaedam firmina amplissimum honorem a Deo in remunera tionem tam pii facinoris augurata est, sicut lath refert & pronat Strarius libr. s. Rerum Mean tinamum, Aliud post sumn ad Imperium electionem insigne pietatig areumentum dedit idem Rodu hus. Nam cum hialitatis Sacramentum ei recusarent He res, quod Sceptrum Imperii non adellet, accepta ille Cruce ait: Ecce Agnum, in quo nos ct totus Munrita est redemptus ι θ hoc
signo utamser loco sceptri, eamque mox deosculatus, caeteros, ut idem facerent, invitavit, & fi- delitatis Sacramento sibi obstrinxit, sicut res runt Ster , de Gerardus Austores coaevi. Pliu a
in Germania bella gessit Rodalphas, in quibus,
virtute summa&selicitate suffragantibus, tot f te victorias retulit, quot praelia commisit. Othocarum ipsi Parcre detrectantem armis ad orietum revocavit, sed reparatis viribus post veniam adhuc insolentem acie siperavit, in
qua Othocarus ipse a gregario quodam milite seremptus est. Hujus victoriae praemium Ro-du has tulit Austriam, quae Alberet eiusdem δε- δε bi Imperatoris filio concessa. Augustae Λustriacae familiae imperatorum feracissimae in posteris nomen & originem dedit. Alia insit per bella gessit eum Helvetiis & Burgundis, quae ipsi feliciter cellerunt. Obiit Roda bas imperator anno Christi MCCXCI. pridie Kalend. Octobris, anno aetatis suae tacXIII. impetii vero XVIII. Rodulphum excepit Ado bas Naisiviae Comes, qui avaritia, crudelitate, libidine insectus Imperium extenuavit, disicordias de bella nut invit. Populos inbutis inlotuis oppressit, odium Procerum sibi coni lavit, praeteritin ex pactione , quam eum Morda Angloruin Rege fecit, ei vi delicet suppetias ferendi conva Phil pum Pat-chrum Francor. Regem, prius ab eodem Edaiardo
accepta iumma traginta millimia marcarum. Glectoribus igitur eum indignum Imperio iudi eantibus, in ejus locum susteinis est Albensu Au triae Dux, Molphi Imperatoris filius, contra quem Ado has imperio dejectus bellum m
vens, commisia acerrima pugna per sex horas in campo dicto Burgent νιch prope Woma aliam, Visectus est, de ab eodem Auerto vulneratus cecidit in praelio anno MCCXCVIII. Post Adia i n cem electionem suam a Septemviris in tam liaberi curavit, eamque Bonifacitis Vm an no MCCCII. approbavit sicut Colmari ense chronicon testatur. Nonnulla bella in Germii
nia gessit Auertas Imperator, nimirum contra
Electores, Trevirensem, Moguntinnm, Colo niensAn, de Lodulphum Palatinum, qua sexdus
contra ipsum inserant, eosdemque reprellit. Purigilavit et ruin conua Ottonem Bavariae Ducem,
qui Salisburgensis Episcopi artibus adjutus Hungariae Regnum aflectabat, tumque Imperatori venenum ab Salisburgensi
propinatum est, quod dum anc medica evom re conatur, oculum amisit, indeque MonoculM cognominatus. Movit etiam Albertus in Henricum Carinthiae Ducem, ut Bohemiae Resiam re
cuperaret, quod ille . Imperatore inscio. sibi usurpaverat; sed facta suorum eo piratione, a Principe fratris sui filio, cui Sueviae Ducatum , tanquam nimis prodigo, abstulerat, Pu
gione ictus nefari E trucidatus est Kalendis Majianni mallesimi trecentesimi octavi, tinperii de cimi. vivis sublato, post varia et in
rum distidia, quorum sistragia distrahebantur a Philippo Pulibro , Galliarum Rege, qui Hen
rico Valaesio fratri ibo Imperium aucupabatur, tandem electus est anno MCC III. Imperator Comitis Lutum burgensis, de Reain tricis Hannoniae Comitillae filius, qui in Italiam
anno MCCCX. cuna numeroso exercitu veniens,
Mediolani corona serrea ab Archiepiseopo redi mitus est. Deinde, qtiastam Italiae civitates. quae Imperii jugum excusierant, sabegit, alias in deditioriem accepit, de Romam ingrestias anm, MCCCXII. a Cardinalibus, quibus Suissimus Pontifex Clemeηικ qui tunc temporis in Galliis, seu Avenione Sedens habebat, hanc provinciam
demandaverat, solemni ritu inauguratus est. Bellum gessit cum Florentinis, & cum Roberto Siciliae & Apuliae Rege, qui eis favebat; sed in me diό rerum cursu sit blatus est apud Bonconven tum, qui pagus est duodecim millibus Senis in
Etruria distans, anno millesimo trecentesim
decimo tertio, Imperii ab Electione quinto, a
Romana vero coronatione anno secundo per
mensem unum & dies viginti quatuor inchoato, sicut Iorianus coaevus Seriptor testatur. Nonnulli Historici falso ni more decepti tradunt, Henricum VII. Imperatorem obiiste ex veneno ipsi porrocto in particula Sanctis lima Eucharistiae manu Mνnardi Potitiani ordinis Praedicatorum , qui Imperatori erat a Confessionibus, Se apud ipsem auctoritate, & gratia pluri naum poterat. Sed
hanc elle Sanctissimo Ordini & de Ecclesia be
12쪽
ne merito Metam calumniam mestu momentis
evinci potest. Primia quia multi Salptores , quos
inter censetur Agertinas Mugatus, cti evus
Author, disera asserit, Henricum VIL Imper
torem naturali morte occubuille. . Continuator
tiarn Grillelmi Nansi, qui tum vivebat, ad ann.
bre ex hae vita excessiste, veneni auigia propina
tionem ad vagos & incertos rumores refert, idem
que faciunt fiat in Vitis Pontificum inclemen inde Ioannes Nauclerus, Praepositus Tubingensis, qui solum rumorem veneni Henrico VII. Imperatori propinati testem proferunt. Secundo, si Hemisus VII. veneno periisset, omni pro culdubio signa veneni in cadavere apparui sient, α tamen constat, Medicos post moriem Impera toris accersitos, disiecto ipsius cadavere, viseera, cor, iecur, par ea ue lingulas diligenter inspexi sese, nec veneno, sed naturali morbo obi ille Henricum VII. Imperatorem testatos sutile litteris de strumentis publicis, quae in Chronicis exstant. Tertio, si Berrardas Potitianiratam nefandum scelus perpetrasset, debuisset mortem B inrici Imperatoris, ut vitae suae consuleret, ad Florentinos. aut ad Roberrum Siciliae Regem Heurui imperatoris liostes fugere, non fugit in-men , sia simi bene conscius mansis apud Henrisi Imperatoris amicos, calunuliam a malevolis dilis
seminarum intrepido excepit animo, certae certius habens. eam facile dissipatum iri, ii cui r veri dissipata est , tum Crementis V. Pontificis Maximi sententia, tum sudicio ac testimonio Prin ipum Imperii, & praesertim Daunis Bo- hemiae Regis, ipsius Henrisi Imperatoris filii Diplomate, quod ex veteri membraea authemtica in Conventu Virdunensi re Praediuatoium asservata, publi-vit Uit doctissimus Stephanas
Eata uus lib. I. Assietaxeorum pag. Is a. tuin
denique ex singulari illo affectu , quo Carolus IH Imperator, Danηis Bohemiae Regis filius, &Henrisi Inn eratoris nepos, Ordinem Fratrum Praedicatorum semper complexus est. Ille quirph a Magistro Generali ejuldein Ordinis obtinuit, ut Pragae, quae Bohemiae Metropolis est ac Regia Civitas, Comitia generalia Glebrarentur. Die ibicia Pentecostes Eucharistiam in solemni Sacro de manu Magistri Generalis accepit cum Imperatrice , Dipomata aureis Hillis appen-ιis munita, quibus Praedicatorum ordinem magnis exornabat Privilegiis, concessita omnes Patres Capitulares Imperiali convivio in Regia excepit, multisque affeeit honorabus. Credibile autem non est istannem Bohemia: Regem, de se Prui VII. Imperatoris filium , speciale Diploma ad
vindieandam Fratrum Praedicatorum Dan ei iam concedere, ejusque filium Carolum IV. Imperatorem, de Henrici VII. Imperatoris nepotem ,
tot beneficiis & privilegiis ordinem Praedicatorum donare voluiise , si Brenardus Potitia sejusam ordinis Henriso ML Imperatori Hostiam veneno illitam porrexisset. Quarto, praeter haec antiqua integetiimae fidei monumenta, motius Serarius societatis Iesu, vir doctissimus, Libro s. Rerum Mogantisarum duos laudat Authotes niti emium, & Conradum Ve-cerium Scriptorem Vitae Henrui VII. qui hoe execrabile minus a Rernardo Potitians L in mini-eano amoliuntur, de ad ejus tuendam innocentiam multa proferunt argumenta, quibus Scrib
res, videlicet Henrisum Spondanum pamiarum Episcopum, & Odoruum Ravηaldam Congregationis Oratorii Presbyterum, quorum primus in Rimalibus Mesesiasticis ad an MCCCXIII. Num. H. ab hac putida de immani calumnia Dominic mim ordinem egregi h vindicat, de locupletissimis
testimoniis rebat, FII. Imperatorem morte iraturali ob use, ejusque infirmitatena cintille ab apostemate in coxa, deinde venisse in s brem, ex qua decesserit decima post die. Alter vero, seu Odoinus in Annalibus Ecclesiasticis ad ann. MCCCXIII. Num. XIV. ait, ejusmodi caliuraniam perperam ordini Praedic torum impactam,& pietatis osoribus consistam eadem facilitate reselli, qua objicitur. cum levi
recendiorum auctoritate nitatur, de veteres Historici morbo namnili Henrisum VII. Imperatorem
extinebim futile assinarent. Non me fugit, quosdam scripturiisse, ob sacrilegum δe parricidiale
Bernardi Politiani facinus Praedicatores omnes a Romano Pontifice hae poena suille mulctatos, ut Saetum facientes manu sinistra Corpus Christi soniant. Sed hoc purum putumque commentum esse, evincam in Colloquio sexto, ubi agendo de
Monastica disciplina, quae Saeculo Ecclesiae decimo quarto vaguit, ostendam hunc ritum, quem etiamnum LMminicani Sacris operantes observant. ab ipsis ordinis exordio invaluille. D. Redeamus, quaeso, ad seriem Imperatorum , qui sis illo decimo quarto post μα-νicum VII. summa rerum in Imperio inciden iis potiti sunt.
M. Mortuo Henrus VII. Imperatore, die S Bartholomao Sacra an . MCCCXIII. extitit Iinterregnum mensium quatuordecim, de divisis bi se iam Principibus, alii Ludoinum Bavariae Du- ωm, alii Friderisum Austraacum Imperatorem de signarivati Potior fuit Ludovici Bavariae Dii electio, ad quam Electores omnin6 quinque con spirarunt, Petrus Moguntinus, e BaldainusTrevi rensis, Alcliiepiscopi, i amnes hemiae de Pol niae Rex, Malomarus Marchao Brandeburgensis,
de Dannes Dux Saxoniae. Electio vero Frederita Aoriaci duobus dumtaxat Electoribus probata est, videlicet Henriso Archiepiscopo Coloniensi. Be Rudo'ho Comiti Palatino, qui ad Comitia
vocati eis uatereste noluerunt, de Frederisum eintra locum de diem constitutam Imperatorem
elegerunt. Ea distensio Germaniam atroei bello aban. MCCCXIV. usque adas . MCCCXXII. distinuit, sed post multa praeta Fredericus com
missa in Bavaria cum dorica pugna, ab eo vi ctus de eaptus est, atque triennio apud victorem stetit in vinculis, inde anno MCCCXXV. dimissus est, ea lege, ut Austria sita penitus contentiis,
oinni iure ad Imperium cederet, omni ambitui reni inciaret, omnia in instrumenta&litteras,
quibus sua fulciti poterat electio, in Ladorici
manus deponeret, & quaecunque ipse, enseque statres de Imperio tenebant, Ladsino re stituerent. Litteras pacis ex Archivis Serenis simorum Bavariae Ducum descripsit Heroartautomo I. pag. 328. Sic semoto fit inordinem reiadacto ne reiso. Imperii aemulo, Ludoviciu Baveriae Dux, imperium solus obtinuit, sed a se nnaxn. quem alii appellant XXII. quibue anno MCCCXVI. Summus Pontifex filii electus, in
augurationem dc coronationem Impetrare haud
13쪽
ruit, immo ipsem monuit Summus ille Pimulo, ut subpiniis excommunicatioius ipse saeta incurrendae, intra trium mensium spatium ab omni Regni & Imperii administratione cessaret, nec eam amplisis resumeret, nisi post approb tionem ejus Perionae a Sede Apostolica iactam. Hujus Pontincti mandati gravitate exacerbatus I ad ricas , cum in sua animi obfirmatione pedi severaret, ab eodem Summo Pontifice quinto
Idus Iulii anni MCCCXXIV. declaratus est comtumax,& omni jure Regni & Imperii, si quod sibi ex sua electione competere pist, privatus. Huic sententiae, quam Memone pubi tam, alibi etiam per Gerniarum, Italiam, in Regna promulgandam Praelatis direxit Ioanhus, an parere noluit ma cut, de exeussa ea, quae debetur Sedi Apostolicie reverentia, ausas est Epistolam publicare virulento calamo exa satam, qua i aurem An uti injustum innocentium perleeutorem, Clavium subversorem, E clesiae Iesum temeratorem, denique incorrigibilem&haereticum notorium impetiit, & universo orbi declaravit. Posthaec. invitantibus Gibbellinis, Italiam ingressius, habitis Tridenti mistiis, iterum mnmmau. sexdecim eontra ipsum oppositis articulis, luereticum palam denunciavit,
eum non jam Pontificem, sed Presbinam hau- - irrisori appellans. Inde Mediolanum progressus, Corona ferrei ab Episcopis duobus pro
Fer crimina exauctoratis redimitus est. Quae omnia, ubi rescivit yoannes XXI. et invito ri ia
cum , eumque non comparentem, contuma
cem, velut naereticum damnavu, ec bonis onmi-hus mobilibus, de immobilibus, ae juribus privatum edixit, Vasillosque ipsius, de quascum que personas ei obstrictas a iurainemo fidelitati, abselvit, prohibuitque Hueli ruis universis,
ne illi obtemperarent, aut cum illa comm nicarent. Hane Pontificis selitentiam ex Codire Vatieano descriptam edidit Oderisas Mus ad annum MCCCXXVII. Num. XX. Ecinuentibus. Ea Pontificu lententia seroetor niactus Bararer, cum quatuor millibus
Equitum Romam ann. MCCCXXvIII. septimo Ianuatii die ingressissest, & in Basliea
Sciam Glant Imperator roriatus est, de a. uena Venetiarum Episcopo inunctus. Tune Iono majora moliens Guaricus Ba νus ,
dieXII .mensis Mi ejusdem an. MCCCXXVIII. qui gloriose Christi in Coeliu Ricensionis eel
brabatur selemnitas, Schisinaticis 3c Apostatis quibusdam Minotitis , eum Abbate Fuldensi, Fabrramense, aliisbe ejusdem seriuris hominibus cum promiscita plebe congregatis, Pintrum Rar lumi da orbaria, Oppido Dioecesis
Reatinae, ordinis Fratrum Minorum, qui Romae in Conventu S. Maria de in Caeli residebat,
Antipapam constituit, ab eoque iterum corona
tus est, cum ipsi prius purpureum pileum imposuisset. Sed de hoe Pseudo-Pontifire dicto Nicolas V. plura dicemus in s uenti Collaquio.
Post mortem hannis XXI. conatus est Benedictas XXL contumaciam Ladoini fiam , litreris ae Nunciis ad eum inissis, frangere, de cujus re- oonciliatione semel iterumque actum sub ipsius Pontificatu, consectum mnit. Denique, elim domisas Bavarus se infestum semper de impium adversus Sedem Apostolicam exhiberet, omnibus concordiae viis Sacerdouum inter de
Imperium seustra tentatis. Cremeηι re qui
1uccessit, latam olim vi Liaco iam Ba ram a Danxe XA I. sententiam renovavIL omnique jure ad Imperium, Ducatum de Palata natum exuit, Principesque Electorea converitiae jussit, ut alium Germaniae Regem creuerit.
quem Sede Apostolica in imperatorem promo veret, ut videre est apud Oiarisum Ragniadam ad annum MCCCXLvI. num. III. dc ια ubi timemu m. ea de re meretum, litterasque ad Principes Hectores directas refert. Mandat Pontantis morem gesserunt Principes Electores. qui in Comitias habitis in Villa Riam Dioecesis Trevirensis, quae iupra Confluentiam ad Rhe num si inest, Carolam IV. Regem Bohemiae in Romanorum Regem elegerunt anno MCCCXLVI. Obiit verbiain istia ναι anno sequenti, seu
MCCCXLVII. non sine Iespicione veneni Austriae meisia propinati , quod fiuina
cum vomere tentastet, sperans asatatione corpo
tis illud diuolutum iti, venatum ut, ubi dum hementius equitando aprum insequitur, subita apoplexia cocreptus, lapsu equi obtritus est. Eum Christianae poenitentiae signa edidisse, Cumnianus,Paulus Langius, aliique Austores ab Le
ν νιο laudati allecunt, alia vero negant, ut vide
re est apud-ad annum MCCCXLVILIllud omnino certum est, Liadovicaran αν--
nunquam a Summis Pontificibus abistutum fi- isse λου excommunicatione, qua repetitis frinquemissime dirissimis sententiis just. ligatus
Moriuo Lxoriso Ra re anno MCCCXLVII. Carolia IV. filius Joannis Bohemiae Regis, dc ne posHωλVII. Imperatoris, qui, ut mox diximus. a Principibus Electoribus anno MCCCXLVL creatus fuerat Romanorum Rea aliquos post obl- itum L Dpui Parari expertus est Imperii aemu los. Bavari siquidem Principes, de hi, qui a parti bus eorum stabant, Imperium Maiam a Regi Angliae detulerauit, sed huic injustum ae Plenum periculis honorem recus ti suffecerunt Fr demum Thuringiae La gravium , Misitisque Marchionem, qui oblatum tibi Imperium subire detrectavit. Tertio igitur loco substituerunt Gunitarum, Comitem Mhoartaburgensem. qui
Francosurtum veniens public acclamatus est Imperator, quam tamen dignitatem dumtaxat d
sustavit. Carolus quipse hujus nominis IH
Imperator, corrupto Fruisse mitis rubm Medico, operam dedit, ut venenum ipsi pro pinaretur. Quare intra sex menses Ganrberare, qui ad electionem suam armis tutandam sese conlparabat, sublatus est, Carrias ver incruenta parta victoria. 1blus Imperio libeth potitus est, ejusque inauguratione, quae Aqui Urani anno MCCCXLIX. iacta est, quiὰvere penitus omnes in Germania excitatae turbae. In Italiam venit Graisso . anno MCCCLV. ac Romae die Paschatis coronam Imperii accepit ab . uidio OP dinali Pimitentiario Inaeserarii VI. Pontificis Myximi, statim , juxta pacta convenis cum es dem Romano Pontifice, urbe excessit, ac toti ditione Pontificia. Haud mala Imperium rexit Caraus IV. tuitque Prinre aequissimus , in utilitates Ecclesiae propensissimus , erga sacras reliquias, praelenim Crucem, Lanceam dc Cavos, quibus e fixus est Christus Dominus,
singulari pietate inectus. Ad promovenda
14쪽
1itterarum & linguarum studia, quibus erat lim tur, obseero te , quo loeo essent res Eeelenae pense addictus, Plagae Academiam instituit. Le- saeeulis XIII. & XIV. sub Christianissimis Regem dictam Carolitiam, seu Rullam auream, in Coin gibus. mitiis Nittembergaean. MCCCLvi. habitis plo- M. Ineunte Saeculo XIlI. η ill HII. eogn mulgavit, quae eontinet triginta Capita. in quibus mento Augustus. Galliarum Rex, de quo haud Praescribitiit sorma. seu modus aut ritus proediis pauca in Colloquio: primo in Historiam xl l . Eeiadendi in eelebranda sive Romanorum Regis, si- elesaae saeculi diximus, annum Regni sui agebat vo Imperatoris elemone, & determinantur sinia vigesimum, paee inita ipsum merde Danflem, diis galorum Electorum numerus, ossiet a. loeus, em ctum Sine terra, Anglorum Regem, laetissimum. miratas, jura, aliaque plura in ea statuuntur ad generale Impetii regimen attinentia. mencestium filium suum quintaei mannorum adole entem. redemptis magna pecuniae vi septemPrincipum Electorum suffragiis, Romanorum Regem cre
vis anno MCCCLXXVII. Quo facto haud pa vam nomini seo inussit maeulam. prodita propter nimium privatae suae familiae studium Impetii Majestate . si tresetto eas , qui postea Sum. Pontifex nit. dictus Pius II. Cap. 3 H,
Forica Babeisiem vita functus est Carolus m. anno MCCCLXXX lII. invigilia S. Andreae, ut Auer rus Argentisienses, de Trit semius testantur. men cesiaum, filium natu majorem, Rohemici Regni, Imperiique successorem reliquit. Hie, ut jam diximus, Patris sui Cor Mi lv. actibus ae pecunia in . Romanorum mem anno MCCCLXXVII. electus. se essit eidem in Impetio anno MCCCLXxv IIL Princeps corpore , animoque de imis,libidini,erapulaeque, incantationibus.ae saevitiae. in tat Neronis deditissimus, nihil gessit memoria dignum. Lustralem aquam, dum bapti- Earetur, Iotio resperia. sicut unus. Graeeis Imperatoribus Constantinus Gononymus, uti refert m. Marius. Imperium pessi administravit usq; ad annum millesimum quadringentesiarum. Nam Praeter mox memorata illa vitia, quibus, instat sua in uolutabro sese laedavit. Imperii iura dissipavit, Urbem, Ditionemqua Mediolanensem Dan. Ieario vit tutum Comiti vendidit, ipsumque primi Mediolanensium Ducis titulo insignivit, aete tis ab eodemeentum & quinctuaginta millibus lotenotum, latrocinia permisit, in Saeerdotes, aliosque vitos honestos crudelitet saeviit, quorum plures in flumen praeeipites egit, igne damnavit, aliisve suppliciis vexavit 3e peremit. His turpisi simis moribus insectus mentes Mus Imperator, in tantum suorum odium & eontemptum venit. ut anno millesimo quadringentesimo ab Electoribus fuerit Imperio privatus. Hane exauctorationis in mencestium sententiam a Joanne Archiepise
poMoguntino caeterorum Electorum nomine lais tam te meo rises Ragniadas ad ann. MCCCC. num. XIlI. Habes nune seriem Imperatorum,
qui SHulis XHI.& XIV. Oeeidentis Imperium gubernarunt, compendios. quidem . sed accura- is, quantum fieri potuit, descriptam.
D. Tot varios & infaustos rerum eventus,
quibus Saeeulis XII l. dcxlv. Imperium tam orientis quam Oeeidentis jactatum est, & Eeci
ta perturbata tranquillitas, dum tacitus mecum perpendo, non possum. ut eandidὸ fatear. quin vehementer indoleam , hisque Aeeens mPrincipibus Christianis, qui aestu ambitionis abre pii turbas excitarunt, & omnia in Beelesia sus
deque miselierunt. At expectatio rerum bonatum, quas alii orbis Christiani Principem iisdem ventis pro utilitata & defensione Eeelassae gesserunt, iacentem animum erigit. α indueit in spem, melioremque enitationem. Ostende io.
R. P. His nisi mist. εια τεα κsed brevenit populorum de pace gaudium. Rex quippe Dis es Parisios a Philippo Auguso voca. .
tu . ut tanquam Regis Franeorum Benefietarius
pro Comitatu Pictaviensi, & Andegavens. & A. quitaniae Dueatu stat die coram illo se sisteret, responsiuus ad ea, quae ei objicere debebat, nec per se, nee pet Oratorem eomparuit. Quocirca Rex Philippus bellum redintegravit,&Anglorum Regem inobediei item in ordinem redegit. Ioannes de Sancto Uictore
num MCCXXlII. de Philino Augusto non minus de Eeelelia, quam de Regno Galliatum benὸ
merito haee set ibit, quae illum plurimum coma mendanti Hoc anno, inquit. obiit Philippus Rex Francorum ab aliquibus Mustas cogηominatara , hujus mimis II. fortunatismus, qui Regnum Francorum fere dupla ampliaνit. Hic in omnibus Acti felix, Ecclesiarum o Personarum relin Iarumaniataν O fautor, steriasiter Ecclesiarum Sancti Dion sit se Victoris Parisiis. De ipso referebat B. Ludovicus ejus ex filio nepos, quia c.m dictus Philinus Rex reprehenderetur a quodam mi lite suo GUIurio, quia tot dabat Ecclesiis, O gia personae Eccusastica musta damna ei inferuant . iura videliciat ipsus usurpando, multique mirabantur . quomodo haec ita pacifice sustinebat, os se sentio praeteribat, refindit: BenEeredo id, quod dieitis, sed quando enito Bene fieta. quae Deus mihi eontulit, eui ipsi desit iunt, & ad quem pro me preces de pro Regno seniunt, malo hae pati pro Deo, quam inter me&EGlesiam scaniadalum generare, vel Gisitare, & eos, quorum Mationes leto mihi prosuisse, contra me provomore. Di favorem etiam Ecclesia conintuit, ne tu qud st quocumque modo vestimenra Ecclesiastica,
vel ornamema Auaris, vel Cruces, aut Libros, at Missalia ct Nerius retinerent retenta redderentur
absque pecunia . se quod dicti Iudai nasii religiose
maluarent pecuniam fine licentia Abbatis μι. In Gelsa Beata Maria Parisiensis quatuor Capennias constituit pro anima mustes cimitis Britannia, O etiam pro anima Isuessis Regina, ct musta alia bona, propter qua Deus contra omnes iri mitos suos νictorem semper fecit. Nam Normemniam, Picta νiam, Andegamm, Cenomaniam, Aquitania magnam partem contra Regem Anglorum
s Ioannem scilicet, dictum Sine tecta aequi'it. Flandriam, Hannoniam, Bolania miratrem. Sed etiam tanta benignitatis ct liberaeitatis fuit, quὸd Comitatum Fundria, qxem Ferranos justὲ amiserat, reddiditMartaretha satis juveni, ct Vos semii rara uxori Ferrandi. De laiae uitar Philippi Regis disere possumus, quia a tempore Caroli Magni.nen fuit Rex in Francia qui tot agones habuit
pro Regno sustubernando, nec aliquis tot victorin. Fortunatus enim in amnibus suis, ct multas bonas
Constitutiones is Regno fecit. Bellum Belgi eum omni ex parte secundo Marte consecit Philippus
Augustus, Imperatore Ottone . nee non Ferrando
Flandriae. 5e Reginal o Morinorum Comitibus.
15쪽
nuater o cum exerestu, ad Bovinas, Tornaeum
inret & Insulam iusto praelio ptofligatis anno
MCCX lv. In euius victolis celeberrimae acincepti bmaeficii monimentum, Abbatiam prophSilvanectam eligere deelevit Rex Christianissi
solvit, Victoria nomen Abbatiae indidit. Omnium Literatorum amantissimum lacte Philippum A gustum, eoque regnante, Aeademiam Parisienisiem multum fiotruisse ostendit Butius to-mo Hi ria Uamstatis Paristor 1 pag. 1 . Postremo, Rigor diu, qui litisteris commendavit, hoc unum in tanto Rege r
prehensione dignum fuisse testatur, qubdom uim Reginam uxorem suam durius habuerit, Nab ea sexdecim annos & amplius dissenserit aquam tamen in gratiam recepit an. MCCXXIII. Mortuo Philippo Galliarum Regi succes.sit crudovicus VIII. eius filius cognomento Leo , annum agens aetatis suae trigesimum circiter se-
Ptimam, qui, vivente adhuc patre suo Philip Expeditio m Anglicanam ea oetasione suscepit. Armo MCCXVI. Innuent us III. Pomtisex Maximus ab ne dicto Sine TDraAnglorum Rege enixis ira togatus, Batones Angliae, quod Dannem E Regno Angliae expellere moliremur,
nominatim exeommunieavit. Eo summi Pon
impune omnia vastare, diripere, serro, flammis , mandare coepit, adeo ut nunquam tam luctuosa.
lugubrisq; visa suetit ullibi rerum facies, quam in Anglia, cujus misertimae cladis hypotyposim
exhibet Matthias Parisiau ad hune annum. Reb in eo postis. Barones Regni Angliae omnium reis rum inopes, nescii quo, aut ad quem coniugerent, demum, missis Legatis, Lariri uni filium
Philippi Augusti Gall. Regis sibi poposterunt in
Regem, quorum precibus acquiescens LudoνuautesPpsit, se quamprimam auxilio affuturum. Id ubi linivit Ponti sex lan 1tius III. Legatum misit in Gallias FnDηm, seu G Ionem S. Martiis ni Presbyterum Cardinalem ad Philippum, &Ludoricum cum litteris deprecatoriis. ne Dorum
Anglorum Regem iam aliund. sati, afflisum magis amigerent. At seu stri minis prohibente
Legato , Ladoricus propositi tenax exercitum d portavit in Angliam , urbes adventu suo consteris natas , aut expugnatas in deditionem aeeepit.
agros depopulatus est, fautoresque Ioannis An. lloium Regis ubique passim oppressit. Hi ne aisne Summi Ponti fieta Legato sententia
exeommunicationis perculsus est Ladori tu, qui ideo Romam Legatos ira sit . ut eum apuit Innstiscentia uul. Pontificem M. ximum excusarent νερ Da eis Angliae Regem multorum et minum insimulatent, presertim verb, quisl Arrinum
nepotem suum Regni legitimum hetedem iugulasset; sed partim illi Legati prosecerunt. Int rim Euriricus lono latiqiae in Anglia dominabatur , dumque acerrimo animorum aestu
utrinque decertaretur, eontigit & harinem Angi rum Regem de Innoceutium III. Papam mori. Dones Angliae Regni haeredem teliquit Henrisum
Primogenitum suum, qui tantum decennis erat,
Custodemqhis . seu tutorem habuit Willelmum o Penbris Angliae Mareteallum, qui sapienti- ι Consiliis suis Anglorum animos ad obse . quium tinuo Regi praestandum , & Gallos ex Atialia expellendos convertit. Quo factum est,
ut Ladonicus, eoneessis Angliae Regno Henrio hujus nominis III. filio Ioannis, in Galliam re .grellus sit, gloriam ex animi moderatione non minorem , quim ante hie ex belli ea sortitudi sibi pepererat. In Gallias reversus Ludisicus duas Expeditiones Iuseepit, unam adversus Anglos in Aquitaniam, ubi Sata ruum Masieanen. sem hule Provineiae Praefectum, & magm ha Anglica Aula nominis virum, praelio vicit, Ac Ruin pelum, quo Angli appellere solebant, in suam p testatem redWit an MCCXXIV. Alteram Expe. diticinem anno MCCXxv I. in Albigenses aggressus est, quorum omnia pene oppida, praetex Tolosam, quam pestilentiae metu obsidere n Iuit, ad deditionem compulit. Sed in citeriorem Galliam ab hac Expeditione rediens dysenteriae morbo correptus , ad A PNempenseriam in ΛDvetnia E vita migravit eodem anno MCCXXvLPtineeps suit eastissimus. qui, teste ejus Gest rum Seriptore apud Duchesnium tom r. nullam
praeter uxorem suam, foeminam cognovit unia quam, oblatamque sibi virginem eleganti soroma praeditam, dum aegrotare , 'ita morbum ex Medi eorum consilio depellere posset, constanter treusavit his verbis: non enim peccarem mortaliter sin modo, maluitque mori, quam
foedati, sicut refert Guillelmus de Padio Lainentii cap. a I. Historis Assiren m. Desuncto ειδεν co Galliarum Rege,
Solium Regale eonleendit Ludoricus u. ejus filius annum agens aetatis duodecimum, qui sta omRemis inauguratus est. Exordio Principatiis tara opicus M. stib tutela matris suae I iantha herois ei animi & pietatis eximiae serminae , Pbit nam Boloniae Comitem, Theobaldam Campamae. aliosisque Plinei pes, qui aegrὰ ieiebant, quod Mancha,
genere extera, rei uin summa in Regno potii tur, armis ad cibisquium compulit. Dem. Ω-etum bellum jam a patre tuo susceptum conistra Albigentes , qui in Ministros, & Ecclesi, simmaniter grail banti r, instat iravit . illudquaseliciter eonfecit an. MCCXXVIII. quodus, filius Ram di semotis comitis Tolosani, cujus praesidio sulta Albisensum haetesis totam
regionem infecerat, ejutata Lutetiae Patiscitum
haei es, filiam suam Alphos. fratri Ludeνici M.
Galliarum Regis, eiuri Tolosani Comitatus dote eollocavit. Finita contra Albigentes saeta mi IMtia, de quo in Colloquio tertia iterum redibit let. mo. eondit imite sanctissimi ι legibus ad Hateleos extirpationem , & ad Ecclesiasticae restauratio nem libertatis in Natbonensi, & Arelatensii Pt vineia , gravi, ae periculoso ex motbra recreatus Ludomus Iae crueis insigne anno millesimo dueei uelimo quadragesimo quarto ab Episeopo Parisiens a te epit. & Laertim bellum in AEgyptum invexit, cuius tota moles in Damiatam Urbem AEgypti inelibuit, quam Saraceni a Francis magna elade affecti ae is fugam eompulsi, injecto
igne , deseruerunt, eamque. postquam extinctus suisset ignis . piissimus Rex. nudi pediabus& eapite, ingressu est, eiusque Templum a Mahometanae sit e stitionis sordibus omni repurgavit anno MCCXL X. At, proh dolor anno sequenti post attoeissimum praelium Rex δενι ιιι IX. eaptus est a Saraeenis cum stat tibus sitis Alphonso Pictaviensi. de Carolo Andegaventi . nihil tamen eliae sita dejectus .
16쪽
ram sortem ae magnaminum in sua raptivitate exhibuit animitin , ut, Babyloniae Sullano a suis Oeelso. Mammat vectis de eo in Regem eliyndo liberarint, idque te psὸ praestitistent. nisi Ra-ligionis dissimilitudo obstitistit . ut hiari astellatur. Reddita Saracenis Damiata, Rex inhh matem alsectus annos quinque in Syria eom. -ratus est . ubi omes Ribae, paritet &Cnt Dianae virtutis numeros implevit . eaptivos reis demit in niuneros. & complures Saracenos ad fidem Christianam eonvertit. Aecepto Landem mincio de morte Reginae Matris, eui Regni Procurationem demandaverat . in Gallias rediit
anno MCCLIV. Lutetiam reversus Ludovicus Ir. Promovendae publieae utilitati, atque amplificandae Religioni totum se dedidit. Iustitiam caste administrati. sanctissimu eoaditis legibus. iudicibusque integerrimis nastum, non solam curavit Rex optimus, sed etiam subditis suis , maximὶ pauperibus, ius ipse dicet e lolitus erat
ad Nemus vinemnarum seb patulae quercus umbra causas ipsorum audieiis. Meminerat quipph,
se a Deo Regnum aeeepilia, non ut sibi, sed igionis, ae subditorum tranquillitata eonia. Ietet. Hine illo amplifieandae fidei nunquimintermissus ardor. plena animi pietas, plena dignitatis & modestiae ad pervidenda. quae Re
publieae Christianae ratioclibus e dueebant, pr dent sagaestas ad eonfieienda, quae perviderat, constantia singulatis, mens tecta. ut nihil velletialiud, nisi quod esset optimum ἱ fiamma auctoriagas, ut quod optimum esse intelligebat, ad ope eam exitum id emὸ perdueeret. Hi ne summa alia Guitas, qua ordines Fratrum Peaedicat aeum, de Minotum complectebatur, quorum Coenobia Parisiis, dein aliis Galliatum Regni ei- ritatibu , plurima eius sumptibus erecta sunt ι invictnm illud animi robur, 'it . pro luendatiotia DEI, Edicto sanxit, tribusplieiniae, poenaetri eandentis in blasiphemantes decreta, punia. xentur, luxus in vestibuti conviviisque repria teretur, publieae Meretriera ex iit bux dc pagis a epellerentur, de ludi aleatorii proh berentur. S ad angustior erat Europa. qu m ut tantam Reis g a pietatem in se eontineret. Itethm in Afri eama ino MCCLXIX. transmisit S. Ladoicata Timici am expugnaturus, ut indὲ in Terram Sanctam,
sie in χgyptum transiet; utrobique Christiarii 1 Saracenorum tyrannide vindieaturum Vo. tu tamen non respondit exitus ille. euius etpi
rae a spes iniecta fuerat. Castra siquidem Christi motum lues invasit, quae juncta dysenteriae
Sanctum Regem a filavit. Quare, eum praeci primogenito suo tradidi ilit doeumenis ea. quae Gallic. I. rinas Ilistoriae silet inseruit .Lat inε veto verterunt Gahfridus de Bello loco, ersu: Dimur Nauisti m gravit ad Dominum annaMC xx inter sanctos post mortem a Mut -ιis x III. Pontifire Maximo solemni canonietationis ritu adseriptus. Extant adhue Parisiis. inter caetera alia piae liberalitatis Sisam se reici G1lliarum Regis perpetua monimcnta, Saerum Sa.eellum ab ipso fundatum . in quo spinea Corona Salvatoris, pars vivifieae Crueia, aliaeque Reliquiae summa eum veneratione asservantur ι Et,
Domus Hospitalia vulgddicta dindecim
seu trecentorum eaeeorum, quam Saritus Ludoricara confestim post suum ex Syria reditam ad recipiendos de alendo trecentos eae a citavia.dotavitise in memorum trecentorum militum suorum , qui ab infidelibus erudeliter excoeeat fuerunt, dum ipse Terram Sanctam ab eorum
manibus eripere conaretur. S. Duisνico Galliarum Regi ab hae mortali vita ad Ccelestem translato suecessit ejus filius Philivus III. dictus, edax, qui . pace cum Tuni ii Rege certis qui-boidam Iis,bus eoiisecta. in Gallias ex Asti rediit, & Saeta parentis sui Sancti Dino νui ossa Patisios ad Sandionysiatina AEdes augustissiuia pompa funebri d etri curavit, eoque pietatis officio pet sanctus. Remis ipso die Allumptioni Virginis saetosuit ab Episcopo Suessionensi anno MCCLXX l. de more eoronatu . Ci nil
tus Tolosani , qui ejus patrui Alphos, Picta-
votum ad Tolosatium Comitis, ex Antea levi euntis morte vacabat, possessionem adiit. Cum Petro Aragoniae Rege aere ac diuturnum bellum gessit Philippus Audax Galliarum Rax, eujus originem di causam paucis apelire non abs raetit. Urbanus IH Pontifex Maximus, uitiusaque Stelliae Reguum in Carolum Andegavorum Comitem, Socii Ladoriri fratrem, traiistulerat anno M LXIII. quod idem ius Cuinem IV. qui Urbano IV. successit, novo Deereto firma. viti Caresus itaque Romae una cum conjuge Rex Stelliae eorOnatus Minfredum Stelliae tyrannum,& filium spuriam impii Fri risi II. Imperatoris . sibi eum valido exeret tu Meurrentem
anno MCCLX v I. aeie vicit, & occidit, atque biennio post Coatradisum , ejusdem Fractrici quondam imperatoris nepotem, Siciliae Regnum affectantem, ad Fucinum laeum praelio superavis.& in suam potestatem redactum capitis sententia damnavit anno McCLX v III. Hune finem habuit maledicta, se Sedi Apostolieae iure metuo exosa stirps Biderici II. Imperatotis. AdversissCarolum, utriusque stelliae Regnum legitimὶ aepaethee possideniem, Afubael Patialogus Graee
rum Imperator novo de arcano attificio maehinatus est coniurationem. Peraram enim Aragonum Regem extimulavit ad Siciliani invadendam , quasi sibi debitam jure uxoris suae Constaniar a. filiae Aga redi Siciliae olim invaseris. Haee horrenda eonspiratio, quae ob malas & odeuitas arte , quibus ineepta ae finita est , vetὸ appellari potest Negotiam peramburant in tenebris. crudeliuimum post hominum memoriam habuit
exitum. Anno siquidem MCCLXXX u. di. xxx. Martii sub eampanae signum ad Uespa tinnm orietum eonvocantis c unde Suxuram 'Draruis nomati P pet singula Insulae oppida
omnes ad utrum Galli cuiuslibet sexus. aetatis, conditionis, & ordinis ex condicto a sieulis trucidati sunt , Petro Aragoniae Rege eum sua
elasse in Λ horis rei exitum haud vald. proeul expecta me. His infaustis auspiciti Petrus Ata. gonum Rex Meiliae Regnum invasit. quem Asar tinus IH Pontifex Misimus eonfestim diris de
vovit, exauctoravit , eiusque Aragoniae Regnum
Caroti, filio Philippi Macis Galliatum Regis.
deuilli, Hane pomifieiam Regni Aragonii d n tionem aeeeptavit Philippus Aiso, iustumque bellum Petro Aragoniae Regi intulit ob videlicti
Gallorum stragem . elus, ut eredebatur . nutu
in Si lix Vespetis editam . ob usurpatum siciliae Regnum. iniuriamque illatam de Romaive E elesae de Carola Regi Siciliae patruo suo. Cum valido itaque exercitu, tot atroces iniurias B ulturus,
17쪽
I ulitatus, in Aragoniam venit Philippus Audax,
complures urbes expugnavit, &, commiss o praemlio, Aragonii lugere compulsi sunt, Petrus v to eorum Rex aecepto vulnere paulo post obiit. Ex hae belli ea expeditione in G Ilias rediens PM-Γippus --, eontracto ex aeris intemperie. α itineris dissieultate morbo, Ecelefiae Sacramentispi h susceptis , conditoque Testamento , quod Lucas Dacherius tomo IX. Spicilegii pag. refert, supremum diem obiu Perpiniani die ur. Octobri, anni MCCLXXXV. Eum jejuniis, de
mirabili eiborum abstinentia eorpus tuum maiaeetasse, ei licto loticam desuper indutum uti s litum fuisse, aliisque Christianis praesulsille vitis tutibus asserit Guid imus Navius Monachus sania Dionysianus ordinis Benedictini. Hilius Audaeisue cessit ejus filius Philinus M. qui ob formae praestantiam , & decentissimam totius eorporis speciem dictus est Pulcher. Hie Remis v I ii . Idus Ianuatit anni MCCLXXXVI. inauguratus agi dua seth eum Anglis eorumque foederatis Belgis bella suseepit. Eduar um V. Angliae Regem, qui
Normaniam de Aquitaniam invaserat, magna clade repressit duce Carrati an MCCXCIII. α per eum Aquitaniam recepit. Gnidonem Flanditae Comitem vicit ad Fuinas anno MCCXCv.& non multo post per Carolum Valesium Belgas anno MCCXCIX. ruralis perdomuit. At triennio necdum elapso, cumiacobus Golioneus, Belgii regio nomine praefectus, tribucorum gravitate plebem nimium vexaret. Belgae tam duri iugiferendi impatientes. a Philippo Pulchra defeee. runt, quos ipse, ut in ordinem redigeret, valliadum contraxit exercitum,qui ad Curtraeum eum
seditiosis infelieiter pugnavit anno MCCCII. si quippe Gallorum viginti millia. Insula, Ganiadavum, Duaeum, Castellum, caeteraque oppida Guidoni triumphanti iastes submiserum. ae potistas aperuerunt. Hujus eladis aeceptae ignominiam biennio post delevit Philippus Pulcher γ aeptistinum belli deeus teparavit. Commi lub si. quidem ab Au domatopolim praelio an. MCCCI v. quindeeim Belgatum millia profligavit, eosque
compulit, ui paeem eum illo initent, ea tamen lege, ut suis motibus ac institutis viverent,veterique immunitate fuerentur. Hie fuit belli Flandrici exitus, de quo plura scribunt Ioannes Vidanius . qui tum in Beleio versabatur, eontinuator Guillelmi Nauali , Paulus iasimilius, est. Iavs Gilius, de Papirius Masnus, aliique Francorum Historici. Cum Bonifacis VIIL Pontifiea Maximo Putibro Galliarum Regi negotium suit ae dissidium acerrimum, cujus originem& eausam in sequenti Colloquio, texendo se tiem Romanorum pontificum, commodii,s reseremus. Ordinis Templariorum extinctionem promovisse Phisippum Pulabrum , eamque aci mente V. Romano Pontifice in Coneilio Viennensi obtinuisse, suo laeo RHem ostendemus , ses in C illoquio qirario, ubi de Conciliis, quae saeculis Xul.&XIV. fuerunt celebrata, dedita opera agemus. Excessit e vita Philippus Pulcher apud
Fiaritemi laudi, ubi natus erat, S cramenti E
cletiae pie tu eptis die xxx. mensis Novembris anno MCCCXIV. Ejus conjugis yoanna plurimum eommendatur liberalitas, quippEquae Parisiiseeleberrimit in Navatrae sandavit Collegium. cvjas Fundationis litterae . aliaqtie ad eum spectautia leguntur in histotia ejusdem Collegii
Navarrae, quam edidit Dannes Duoriar Seram Parisiensis Doctor. Mortuo Philippo Pulchro Galliatum Regi sueeessit eius filius Ludovicas X.
cognominatus id est . rixosius pervicax, annos viginti sex natus. Remis inai raritus bellum suscepit Belgieum, dc Cur traeam ob sidione cinxit, quam tamen brevi solvete mactus, rediit inglorius. Supremum Senatum Lutetiae in Palatio Regio ecilloeavit. & ordinarium inristituit. Veneno sibi aliis est Ludoricus X. die
ruinta Iunii anni MCCCXVI. Regni undevig
imo mense. Reliquit filiam ioa uo ex pristi
uxore, de clementiam alteram uxorem suam gra.
vidam. Qua reus eius frater, qui obstaturae pinceritatem fuit lingus appellatus, arisios veniens Regni administrationem sufeeph, dum clementia. uxor Ladorici x ejus fratras. peperisset. si mastulum pareret, donee adolevisset. Pepeo in Clementia filium ioanrum I. dictum, qui pa cos post diei mortuus est. Tuanti Philippus huius nominis V. statet Ludovici x ab omnibus Rex agnitus est,& Remis die Epiphaniae inunctus, rejecta Ioanna, I.-oνisi x fidia, propter legem Sali. eam . qitae foeminas in Galliis a Corona Regia arcet, eamque sistis maseulis adjudicit. Nihil Iraeclarum gessit Philippus hujux nominis V. Galia larum Rex, .& ineunte anno sexto Regni sal obiit. nulla ex se virili prole relicta. die III. D. nuarii anni MCCCXXll. Post Philinum Longuae
regnavit in Galliis eius frater Creolus egre giam formam Pulcher nuneupatus, de quo, P κ
ter bellum Aquitanteum, quod duee Grais y lesio selieiter gessit, nihil laude ae memoria di. gnum dicendum oecurrit. vita sunctus est Cur Lus Pulcher die i Febi starii anni MCCCXXVIILRegni sui inelime anno septimo. Uxorem navi gravidam reliquit , quae mox filiam enixa est, seque per legem Salicam omnisah deserit,ae iure Regni excidit familia misivi M. dicti P ebra Galliarum Regis. eujus tres filii. qui post ipsum suecessive regi Miunt , sine prole inas Iacontinenter mortui sunt.
D. Defieiente famili Philippi IV. Pa chri
cognomine dcinati, euinam delata fuit Galliarum Regni corona M. Mortuo Carolo IV. qui ultimus sare exstirpe Philini Palchri oriundus, de Iure ad Galliarum Regnum diseeptavere fiduardus G. M. glorum Rex. Elit abethae serotis Carolim. fili ira, ae subinde eluxdem Caroli nepo . de Philina, mustas , qui defuncti Caroli IV. patruelis erat. Haec lis inter iurumque Prinei rem de Iare ad Galliarum Regnum sit horta, diu agitata est, aetandem Philino misso omnium Regni Patium eonsensu adiudieata. Hie , lices Bene Fortι--tus Rex suetit appellatus, Galliarum tamen Regnum math sartunatum fecit. Bello eum Eda Mox L Anglorum Rege infeliciter gesto. Eo liqui. dem bello saepius Galli su Ece victi, primsim ad Cissus in Flandita navali certamine die xxx tr. Iunii anni MCCCXL. Deinde. terrestri ad crus flatum die xxvi. Augusti anno MCCCXLvl. in quo praelio Principes undeeim. Equites mille ducenti, peditum triginta millia in Francorum exercitu cecidεre, & ex eo Caletum oppidum in potestatem venit Anglorum. Felieioc tim ni linus milesius Rex in bello Belgie quod statim post adeptum Galliarum Regnum siscepit. Nam mmissa ad Ollellum pugna, Belgarum amplius duodecim
18쪽
invictim millia internecione delevit, Castam, P peringa, ra, Brva, Urbes munitissi nae deditionem secerunt. Ob Philippusmalefius hu)us miramis V . die XXII. mensis Augusti anni
MCCCL. de in ejus similia, nusiana senichi ,
Galliarunt Regnum ducentis annis, hoe est, usque ad obitumHenrisi Πί. constitit. Hic autem duas res memorabiles, quae, regnante in Galliis μυο chntigerunt, silentio praetermittere
In prinus, regnante Philippo em, am est anno MCCCXXIX. celebris illa causaEpiscopo-xum, de Ratorum Regiorum, seu Ecclesiast-corum& saeculatauin Judicum. Praetores Regii, teste Papirio Massono, omnem jiuis dictionem ad Episcopos transire conquerebantur; Eeiscopi v ma Praetoribus Regiis insuriam sibi heri mere-hant, quod clesiasticam libritatem infringere, quantum in se erat. non dubitarent. Phil Apus Ausus Rex de hacee eontroverita cognituzus,
Lutetiam eos convocavit. Tum Petrus nerim
seu de Cuneriis, vulgo Gallice , sed corrupte, Maine Pierra du otinet, ex ordine Equestri Consiliarius, de Advocatus in Senatu Paruiensi. causam Praetorum, seu Saecularium Iudicum, egit acerrime, adversus quem pro iurisdictione E clesiastica di utarunt Patrara Reterii Rui Mim
de ad Pontineatuni Maximum evectus est, ocvocatus Clemens VI. -M Bertrandus 6uerisia
is copus, postea S. R. E. Cardinalis. Primas responsiones ad O e Petricii nerui ecit Pinas
Roterim, caeteras Bertrandas Episcopus . um
sis. Exitus judicii hie Hit: Rex, ne posteris
exemplum daret de Sacerdotum privilegiis aliquid detrahendi, nihil immutandum pronunci
vit, Sequuara Euvamam austa, qtam imminuta monuit atramen Antistites, ut Ecclesiae abulus& excessiis eorrigerent, & sic tollerentur deinceps omnes querelarum occasiones, ut videre
est apud S mianam ad annumMCCCXXIX. Hae periculosa lite disceptata, tantam sibi invidiam
constavit, odiumque ui se concitavit Petrus Canerisu, ut omnium sibilis exploderetur , atque ad maiorem ei imirendam infumis notam, quia E
cletiam insta iurisdictionem Regiam deprimere contenderat, fac nesti ius simulacrum simum e deforme, inque Chori Cathedralis Meles Parisiensis parietem obscuro in angulo infixum sub repraesentatione orci sive Inferorum, quod lici ci praetereuntes suis stylis scriptoriis, pugnisque confodere atque confundere tolebam. Qua de re plura legesis apud iam citatum θον danam,ic apud Erassam Balaam lom. 3. Hinria νersitatis Par ληm p . 222. Altera res memorabilis, quae ad tempora
Philinis usi Galliarum Regis referri debet, est
Provinciae, seu, Principatus Delphinatus ad Retias ditiones Meessio, donatione Hiamberti Delphinatum Principis, qui rerum saecularium per taesus. ac filiisorbatus, mundo nuncium rem sit , & Oidinem Fratrum Praedicatorum refellius est,
relicto sui Principatiis , sive Delphinatus haerede Primogenito Regis Galliae, ea lese. ut supe
site parente, ante aditum Regnum, Delphini nomen & Insignia ferret. Quam dimationeni laudavit, approbavitque Gemens n. Potui sex Maximus litteris Apostolicis, quarum meminit Doricus Ra a dus ad annum MCCCXLiria n. LXII., di ad annum MCCCXLV. num. VIII. Postquam Phil pus Valesina GaIiarum Rex
ex hac vita minasset, anno, ut superius observavimus, millesimo trecentesimo quinquagesimmo, Joannes Mus filius cognomento Bonus in illius Iocum suffectus est, Princeps excelsi qui dem animi, sediti gerendo cum Angloriam Rege haereditario bello insiliciorem, quam pater, habuit exitum. At enim, cum Eoarco Ualliae Plincipe, Maam 2 VI. Anglorum Regis filio. Maelium in Pictonibus die XIX. mensis Septem -hris anni MCCCLVI. magno quidem animo, sed
praeeipiti consilio commisit, tamque infeliciteres Ouit Martis alea, ut caelis sex Francorum millibus, atque inter caeteros PetraBorbanis, aliisq; Proceribus, & octingentis Equitibus primariae Nobilitatis, insemet Rex Dames captus fuerit eum Philippo titio rimani mo, qui a Patris lintere nunquam divelli potuerat, eum , supra hominem pugnans, acriter des erat. In Angliam itaque Ioannes Galliarum Rex captivis abductus est; sed quarto, postquam captus mera
anno uicies centum aureorum millibus, hoe
est, tribus aureis millionibus redemptus, Patisos rediit, de in Resnum,. variis ob ejus aiuntiam factionibus ae seditioniam procellis agitatum .
receptus est. Tot exhaustus calamitatibus, eram contra Turcas expediti em meditatus
Ioannes Rex, crius ab-κ Pontifice Maximo Dux fuerat renunciatus, in Angliam anno
MCCCLXIV. trajecit, ut Angliae Regem in belli sacri si ietatem pellicere posset. At morbo correptus obiit Londini die VIII. Aprilis ejusdem anni. eique smus magnifie. ab Ma raparatum, corpusque in Gallias remissum. quod in Melasa Monasterii Sm-Dionysiani sepulturae mandatum est Graias hujus nominis V cognomento Sotens, mortuo patri suo Ioanni G)lia rum Regi successit, di Remis die Ix Mas anni MCCCLXIV. inauguratus es. Hie sertunam in bellis magis secundam, quam pater, experius lait. Duce Boreando Gustias Aremorico, Aerei militaris scientissimo. bellum Hispanicum seliciter eonfecit adversus Petrum Casullae Regem, dictum Cradelem, ut ulcisteretur injuriam Biaria Reginae, sorori uxoris suae, iactam, quam ille Rex Petrus Crudelis repudiaverat, probris in erat, in carcerem detruserat . ae Gempost injurias omitis generis toto decennio illatas.
veneno necaverat, sicut narrat Mariana lib.XVII.
De rebus separiae . IV. Alterum bellum gessit Carolus R. adversus Anglos, quas mari testraque vicit, & Aquitaniam, ac Novempopulanam omnem, Burdigala Be Batona exeeptis, in suam redegit potestatem. Bellum denaque movit eontra 'amium Monte tum Aremoricae,
seu Britanniae minorb Regulum, qui ad Anglos desererat. De histe bellis a Carola V. consectis
Iegendi sunt Continuator idolavi Nacuit, Fresiasiodus, mi Ibamus, Parias milius, aliique Historici. Obiit rotasse die XVI. Septembris
anni MCCCLXXX. cujus abalutissimum Elogium pangit Auctor Anonymus Operis, quod inseribitur Ommium Visidarii cap. CXXXV. apud
Mastum tom. 2. Monarchia. Carolus R. Galli
tum Rex filium reliquit duodennem, qui statim post obitum patris ex Procerum& Optimatum
consilio inauguratus est, dietasque Carolus n. cuius aetas cum rebus gerendis necdum idonea Het. Regni admirustrino adorico Andegaven
19쪽
lium mei. patruo Regis Carali natu maximo, demandata est. Hie ille Andegavensium Dux , Regni Gallias uiri Regens , quem Ioanne, Neapolis de Siciliae Regina, in filiuin α Regni Neapolitani haeredem adoptav rat , quae tamen a Carolo D -hino, in quem
Regnum Neapinianum transtulerat ,
Npresta & perempta fuit. antequam Calli ei
suppetias terre potuis lent. cus Andegae-vensis a Clemente VII. tempore Schismatis Ave- nione sedente coronatus Rex Neapolis, Siciliae de Apuliae, eollectis copiis ex Provincia digressus, per Alpes Cottias in Italiam penetravit, ubi
plurimis inestus incommodis, fatiscente Fra corum exercitu insolitis aestibus & morbis, imterceptisque ad vitam sustetitandam necessariis commeatibus, atque Italorum in dia iniectis, ut i ertur, veneno aquis commisi. praelio occisus est , magiisque Gallorum edita strages. Haee in Italiam ex tio, quam Movicus Andega- veniis, Regna Galliae Regens, & Caroli VI. R gis patruus suscepit, funesta ruit Gallianim Regno, Quippe quae Regiuin ejus aerarium exhausit. Acceuit etiam ad ejusdem Calliarum Regni
omnium malorum cumulum morbus VI.
Francorum Regis, qui in Ducem Britanniae minoris vindictain animo noctia diuque versens, in eum duxitexercitum ; sed eun Caenomanos per
veniliet, ardore alis tela capite in amentiam incidit. Quar horolo n. regnandi impote per dementiam iacto, duo superstites ejus patrui Ioannes Biturigum , & Philippus Burgundiae Duees Regni administrationem iuniplerunt, Luis Regis fratre A: Aurelianorum Duce, rein jecto, quae res Bursundionem inter & Aurelia nensem, ac utriusque stirpem implacabilis odii semen, bellique civilis fomitem subministravit, sicut commodius reseremus in Colloquio I. In Historiam Saeculi decimi quinti, ubi de Carolon
Galliarunt Rege, qui obiit anno MCCCCXXII.
plura, auxiliante Deo, dicemus. D. De Galliarum Regibus uno spiritu multa continenter dixisti, qua mihi silmmae voluptati suetuut, tantum abest, ut taedium aliquod
Itulerint, nec minorem, ut spero, voluptatem percipiam ex brevi narratione rerum, quae Saeculis XIII. &XIV. sub castellae, seu Castaliae Regibus in Hispania gestae sunt.
M. AEphansus Vin. seu, ut alii milunt, M. Castellae Regnum, ut jam observavimus in Guliniuio I. iii Hastoriam XII. Saeculi, hujus nominis III. patre suo defuncto, anno MCLVIII.
administrare coepit, ac subindὲ decimotertio ineunte Saeculo quadragesimum secundum Regni numerabat annum. Hisp iam id temporis raceni inisere vexabant. Afra linus quippe Tunilii Rex totam vincendo pervasatus Hispaniam, Arelatum & Ave monem usqile pemiperat. Sed anno MCCX. qitatuor Reges, Castellae videlicet, Aragoniae, Lusitania, Δ: Navarrae, jun. etis vitibus contra Saracenos progressi sunt, eosque tanta strage profligarunt, ut ducenta millia cecidisse dicantur, e Christianis vero viginti quanque, aut triginta dumtaxat occubuerint. Post hane ii obilissimam Hispanorum vim iam , quam narrant Rodericas Toletanus Archiepiseo. pus lib. 8. de Rebus msspania, dc Dannes Maria lib. t . cap. 23. &a . Saracenorum in Hispania res inclinare coeperunt cadeo ut paulatim amissis
Provinciis, quas invaserant, nil il eis praeter Granatense Regnum reliquum fuerit. Otuit A bonsus Castellae Rex anno MCCXIV. plenus
non tantum dierum, sed virtutibus & honore cuinulati si hexornatus, eum quo totam Castebiae gloriam sepuliam scribit idem se ericus a memM Archiepiscopus Toletanus. Vixit annis LXII. E quibus annis tribus & quinquaginta Ie gnavit, ac filiuiti reliquit Regni haeredem Heminricum annorum undecim puerum, quem ex tacui lige Leonora, filia Henrici Regis Anglia, susceperat. Post obitum itaque Arphοψ patris Rex Castellae salutatus est Henmeas uib tul a &institutione sororis suae Berengaria, conjugis AN phonii Legionis Regis. At diu non regnavit
Henricas liuius nominis primus, nam dum Pa
lentiae in aedibus Discopi cum aequalibus lud
ret, coeti laveris ictu vulnus accepit in capite,
& ex eo undecimo post die e vita migravit VIlI. Idus Junias anni MCCXVII. In ejus locum sustectus est Ferdinandus hujus nominis III. filius phans Legionis Regis, de Berengaria ejus contu gis. Utroque Regno Castellae videlicet Δ: L sionis potitus est Perdirandus, Ointubusque Hibspaniae finibus Mauros procul eliminavit, praeter
Granatam, cujus tamen Regem sibi trabutarium iecit, magna ubique edita Barbarorum strage.
Diem supremum obiit Ferditiandas Hispali Κωlendis Jimii anni MCCLl I. cum annos XXXu. Castellanis, Legionensilvis vero XXII. inrpera G1et. Ferdinando si iccessit AI onsus X. filius Βν-dinandi III. Hic ille Alphissus est, cui, ut supra dicebamus, variantibus in creando occidentis Imper tore sententiis, Imperiam delatum est, causaque sub Aisonoro IV. Urbano IV. & cie mente IV. judicata, demum sub Gregoris ae iure
cedere coactus est Astronomiam, Syderalemque Seientiam professus est idem Alphonsus, &in ea tanta cum laude versatus, ut quae modo
extant Astronomicae Tabulae, ab eo dictae finiis bonstra. Primus etiam fuit Hispania Regum. qui Leges Se Edicta gari Hispanorum lingua
condiderit, cum antehac Latino idiomate putasecis in tabulis exprimerentur. Saeros Bibliorum libros in vernaculam linguam vertendos quoque
curavit. Obiit Alphonsus Rex Castellae, a pedi duelli filio suo doctis Regno exturbatus, anno MCCLXXXIV. Regni sui XXXII. Eo mortuo, Sanctius hujus nominis M. illius filius, spoliati ejectique e Regno patris nota ad posteritatem infamis, Rex Castellae salutatus est, & undecim annis Regnum tenuit, obiitque Toleti Kalendis Masi anno MCCXCV. Princeps fuit, teste Mariana, netagnis Principibus ex quatus fortu duis,quitatis, prudentia rae Iaadibus, sed exνegie calliacus, Agax, neque uno ista crudeliratis impres axestigia ad posteritatis inridiam relinquens. Post obitum Sanctii Castellae Regnum excepit Ferri-n dus IV. Mus filius, quod annum agens aetatis nonum per matrem suam Mariam filiam Al .UInlantas de Molina gessit. UME Ferdinaxdi Rem
aetas adolescentior, ejusque matris agam cum Sanctio nuptiae, quae ob impedimentum propinquitatis serat enim Aiam neetis Sanctiis a Aiaristino M. Pontifice Maximo rescissae fuerant. Civilibus, extemisque bellis locum dedere. Una ex parte Aragoniae, Navarrae, de Lusitaniae Reges,
ex altera Alpha Uus vi ia Cerda, DanneβM P truus , quorum alter se Castella Regem, aster Legionis
20쪽
tegionis assigebat, junctis eopiis & opibus in
Feldinandum IV. arma moverunt , prudentia tamen matris ineolume lilio Ferdinando Regnum stivavit, ac pace inter pru cipes compolita, Ocho deelm cireuet annis Castellae Regnam gubernavit Ferdiu.ιudus m. ι,biitque vii. idus Septembris
anni MCCCXH. Hν ando successit eius filius
P honos huius nominis XI. adhuc puerulas , utpotὰ natus dumtaxat annum unum &dies sex, quod in causia fuit, cur, Rege adhuc minore, intestinis dissidii foedum in modum ueeratum laetit Castellae Regnum. Antio aetatis suae decimo quinis Alphonfas Regni administrationem ea pessi. it. De Mauris inligitem victoriam rein portavit ad Tati tum anno MCCCXL. & ab iis
sapienter rexit usque ad annum M CCCLXXix. quo h vivis excessit. Narrat lib. ι . de Rebui Moania cap. L. Henrisam,Callelia Regem,pra singulari amare, quo Praedieatorum tardinem, ob Ileati Dominus lui gentilis re agnati memoriam , complectebatur , voluisse propediem moriturum velle Dominicani ordinis indui ea indutum sepeliri. Addit etiam idem Seriptor. Hii paniae Regibus solemne suille ex eo numero OOrdine, seu Pratrum Praedicatorum , 5acerdotes deligere, quibus conscientia vulnera detegerant. Hine Dominicam, ut obiter dicam, ab initio ordinis ad a idiendas Callioli eorum Regum Consessiones admissi sunt, eoque praeclaro, ae per tepisti praelio victis pluta recepit Oppid/, honorifico munere continua ac perpetua temiarumque annis triginta octo potitus, pestis conta
gione correptus heessit in oblidione Castri de bratiar die xxvi. Martii anni MCCCL. Ex M.tria Litiuamae Regia filia . iusti & legitima
consuete tua. unicum reliquit filium, videlicet Petrum, Reeni heredem. Athiastnora Gus
. nia . pellice sua. quam in deliciis habebat. pla.rri tulce .nt, reliquitque liberos, Henricum sei-lieri, Frederisum. Sinctium, nelium , Petrum .dc
Didacum Mortuo Alphens lileeessit esu filius Petrus ex Maria legitima coniuge procreatus , qui Crudelis suit appellatus, noti solum quia impudicis amotibus irretitus, Blancam, Ioannis Ducis Borbonii filiam, quam tibi legitimo matrimonio copulaverat, injuste repudiavit. captivam omni solatio destitutam deii-
nuit, ae tandem veneno extinxit ; verum etiam
quia multos Uiros Prinelpes ferro peremit. Idem crudelitatis gentis exercuit in tres Battes suos nothos, seu in Frederisum, Petrum, & Di acum, potum serie magno cum zelo de Ecclesiae Regnique utilitate per sancti sunt usque ad annum
MDCC. quo, Carais II. Ait palite Rege ex Austriaeotum progenie absque liberis defuncto, Rex Hispaniae proclamatus est Philippus V. ex
Bolboitiorum Sanguine oriundus, qui Saeerdo
tem E Soeietate Ietu libi Confessarium ad seivit. D. AKGlvistine seriem Regum, qui Saeeulis XIII. & XIV. Hispaniae, seu Castellae Regnum
M. Duo adhue supet sunt Reges, qui Saeeulo XIV. Hispiniae, seu Castellae Regni gubernacula
tractarunt. Mortuo Henrico halus nominis Iccastellae Regi , quem in Dominicanum ordinem optiui affectum lauti diximus, siueeessu Daunes huius nominis L ejus filius anno MCCCLXXIX. Bellum gessit eum Lusii ianis, Anglitque disti ei I limum, quod tandem seliciter composuit. Totius RegniComitia habuitCaracaean. MCCCXC. ad deliberandum de multis rebuς Rempublicam, quotum etiam matrem Dono 'sem viam Eeelesiamque spectantibus, de ad perversam.
Phineipatus sui initio oecidit. Rubrum,' ut cum quae inoleverat, extirpandam eonsuetudinem , Machometo de Regno Granatae contendebat quique ad vellae factionis viribus impar ad. eum i confugerat, humano divinoque iure violato, jugalavit, inhians thesauris. Mos advexille seeum putabatur. eum igitur . regnante Petro ou eli.
talaestes Hispaniae saei es, de bellis civilibus externisque deformata, sicut Mariana lib. II. aliique Hispanieae gentis Historiei deseribunt,ttes adhue supelstites Petri Crudesis fratres nothi. ni mirari Horιctis, Sauctivi. & Tellus , mortem matris suae Leonera susimnia, ae seatrum suorum ulturi, ad Aragonum Regem sese rete perunt, impetratoque auxilio, Castellae fines ad oriuntur, te, expulso Petra Crudeli, reglura nomen sumpsit Henricus elus stater nothus. Animum tamen non despondit Petrus Crudelis, sed
in Vaseoniam prosectus. AUlos, qui hane Pro-
vinetam tenebant. ostentata praemi rum, prae
daeque spe pellexit, ut ei suppetias ferrent. Inito pretio adversus Henrisam victoria potitus est Petrus Gudelis . ips amque finibus Hispaniae
exegit. victus Henricus in Galliam venit. Instauixtoque bello Franeorum Regis Cirrati H auxilio adiutus, commisso apud Oppidum Montie, lem praelita, Petrum Cratilem luperavit
ptumque ae de fuga cogitantem stricto gladio XXXlIl. Regni XIl. Reliquit Restieonfodit. Asee rim: utilis mors eontigit die filium suum natum armos' dumt xxat juxta quam Pc eres Laiei in jura Meletiatum
involabant, & Patronorum occupato nomine .
Sacerdotes, exiguo stipendio constituto, Eeelesiis praeficere solebant, de ei marum multo maximam partem pro se quisque domum avertebant. Ecelesiarum iura impunὸ oceupabant, dabant de inserebant Templis mercenarirer saeerdates at que temporarios. Hune gravissimum serpentem id temporis in Hispania abiisam metito deplorat Joannex Mariana cap. I 3. lib. r 8. de Rebus minoania. ubi etiam obsetvat praeelatos uanias Castellae Regit ad aequitatem , te ad ianciendam Eeetessitum bbertatem propensi conatas fuisse impeditos Regulorum intercessioqe morem istum
per multas aetates continuatum, maiorum merita, se veterum Pontificum veniam exeusantium,
quos amplias urgeri haud visum Regi, ne n vi
offensione eorum animi irritarentur. Post haeeeelebrata Comitia, Rex Complutum v eis ianit , elimque septimo Idus Uistobris anni
MCCCXC. ad quoddam Spectaculiun Equitum
Astieaneriim exisset , aleae ut se Oble staret, ostentaretque peritiam, equum, qui vehebatur,
calearibus incitasset , ex equo praecipitatus mo. menici temporis extinctus est anno aetatis sitae --ni haeredem undecim lxxiti. mensis Martii anni MCCCLX lX. anni Henricum Kuju nominis III. qui post obitum patris
veto Regni inetri Crudelis undevigesimi. Sub- Rex salutati sest, ejus tamen aeiari minori tegenis lato Petro Cruitiis , stellae Regno, nemine re' dae, donee adoleicem, ae Reenladministrationi clamante, potitus est Henricur hujus nominis II. procurandae decieti sunt ab Ordinibus Tutores,