장음표시 사용
2쪽
N0VISSIMIS PONTIFICUM CONSΤI TIONIBUS,
CORRECTIONlBUS EX POSTERIORI IURE,
Bullarum ad ejusdem fontilii recreta speelantium compendio huctae. ei illustratae
APOSTOLICO RO AN CLERI EXA INATORE, ET COLLEGII EccLEsIAATICI RECTORE.
4쪽
Iudiciorum ordine absoluto, sequitur praesens liber, potissimam partem eorum continens, quae spectant ad res, seu tertium objeclum materiale juris: cujusmodi sunι causae civiles beneficiorum, contracιuum, ultimarum voluntatum, Paroclorum. Regularium. pasronorum, Eeclesiarum, et aliorum hoe libro comprehensorum. Ει quamvis materiae istae non pau- eae communes sinι etiam laicis, quia tamen principalius tangunι perso- nus in sortem Domini vocaιas. ideo praesens liber a potiori . et digniori inseribitur: De ciero.
De vita, et honoStale Clericorum. Agitur de hac materia in Sexto, Clementi n. et Oxtra v. cum . h. ι. in Decreto Can. l. d. 2 l. Can. 5. 21. et Seqq. d. 25. disι. 55. 43. 45. 44. 86. 91. 92.eι 12. q. l. et 2 . q. 4. item de consecr. Can. 55. el Seqq. d. 5. in Trid. Sess. 2.c. Sacrosancta v. es quoniam et in Decret. Relarm. sess. 14. cap. 6. SesS. 22. cap. l. scis. 25. cap. 4. Sess. 24. c. 15.sen. 25. cap. l. In Codice sparsim ιil. do Disc. et Cler. et in Nov. 125. 0uae jura civilia. nisi concordent eum Sac. CanonibuS. auctoritatem non habent. . Nota l. In omnibus quidem christis, delibus exigi vitam honestam, et inpera bona, ex quibus glorificetur Pater coelestis: maximo lamen honestatem vitae desiderari in Clericis, quia in eos, tanquam speculum reliqui oculos conjiciunι, eae iisque sumunι, quod imitentur, Trid. scis. 22. c. l. de reform. Porro honestas ista est duplex: internu quae consistit in statu gratiae sancti sicantis, et actuali exercitio virlulum theo. traicarum, et moralium: de qua hic non agitur. Ea lerna. quae consistit in decenti habitu corporis, et opere exteriori inculpabili: et de hac multa praecepta, praesertim negativa hic traduntur. 2. Nota 2. nomine Clarisorum in ampla significatione venire eos omneS, qui in sortem domini vocali, peculiariter in Delesia Christi deserviunt e. 1. eleros d. 21. uti sunt majuribus, vel mininribus Ordinibus. imo ei prima lonsura insigniti. Regulares utriusque Sexti S, etiam novilii, tertiarii in communi viventes, et eremilae sub obedientia Episcopi alicui Ecclesiae deservientes. Haec ampla significatio Cleri plerumque loeum habet in lavorabilibus: at in obligatio. nibus, poenis, et aliis odioSi S. nomine Duiliaco by Corale
5쪽
Clerieorum veniunt soli Cleriei seculares specialiter non quatilitati, ut omnino non comprehendantur Episcopi. Proetali. Canonici, et Regulares, nisi ex mente legislatoris aliud constet, vel maloria subjecta aliud suadeat. Fagnan. lib. l. De
rei. in cap. 5. bonae memoriae num.
2. Hic propter materiam communem. quae do Clericis dicentur, proportionaliter applicanda erunt S. R. E. Cardi uali. hus, Episcopis, et Regularibus, exceptis iis, quae specialiter illorum dignitati. et Malui attribula sunt, ut certus etior, elsorma habitus ete. d. 0. l. 0uid speerat ad honestalem habitus elariealisit Ante responsionem nota. numine habitus latius areepti venire non solum vestem, Sed et tonsuram Clericalem. ut ex Condit. Toletan. IV.Can. 40. hinc R. l. Honestas habitus Clericalis consistit in tonsura, ei veste Clerieis propria. ita ut ex habitu exteriori primo aspectu Clericus discernatura laico: speus percutiens Clericum veste plericali non indulum. justam habet
nisi ali nnde scivisset esse Clericum. Cum vero qualitas tonsurae. et vestis Clericalis non sit determinata a Sae. Canonibus. desumenda erit ex rationabili consuetudine dioecesi s. ei praescripto Episcopi. Ea tamen, quae modestiae Clericali adversantur. specialiter hic prohibila
reseruntur. Unde. 4. R. 2. Clurici non debent laxare comam more lascivo, vano . el la mineo. Decbarbam nutrire. c. 4. 5. h. t. nee siclo capillilio. vulgo pervecis. uti, nisi rati0n bilis causa. et dispensatio accedat. ut an-lea In n. XII. ei restenter Ben. XII l. in Conc. Rom. c. a. h. t. prohibuit. 0uam disi ensationem presbyteris a tu eelebrantibus Bened. XIV. in Iusti . eccles. Insiit. 54. 3. 4. probat concedi non posse neque ab Episcopis, neque a legatis Sedis apostolis. 2. Non dobent uti veste nimis brevi. vel nimis longa, sed talari communiter
recepta, non rubra. vel viridi, virgata, seu partita, hoc est, diversos colores. Et acu picturas reserente: nec manicis consulitiis. seu chirotheeis. quae silis aurcis. argenteis. et holosoricis distinctae, et quasi consulae Suni: nec solutaribus rostratis. seu calceis in sormam rostri porreelis, lunatis. et comulis: nec fraenis, sellis. ei pectoralibus, quibus sequi ornantur. aut caleoribus deauralis, aut aliam superfluitalem gerentibus: si bulas omnino non serant, nec c0rrigias auri. vel argenti ornatum habentes. sed nee annulos . nisi quibus competit ex ossicio dignitatis. Ita haec. et plura similia indoeora prohibentur in Conc. Genet Later. sub Innuc. III. relato e. 15. h. t. et in Viennen i relato in Clem. 2. eod.
possint annulum . dubitatur gantium sententia est iuri consorini sima : lumquia doctoraliis non est dignitas Ecclesiastica proprie talis. sed quidam honor Cleritis. et laicis eommunis. qui lato m0do dicitur dignitas. Clem. 2. de Magistr. tum quia non omni . sed certis lanium dignitalibus jus serendi annuli conceditur: quale ius doctoribus suisse concessum nullo iure eonfiat: tum quia instrumenta investiturae doctoralis. inter quae Duili os by Corale
6쪽
etiam est annulus. non serunt Secum usuili, alias Clericus deserre posset lorquem aureum, cum ei iste ei iradatur:
et Clericus. qui per sceptrum investitur de laudo, etiam Sceptrum deserre poSSet. Et hae rationes evincunt, quia neque Clericus rector Universi latis deserre pos- Sit annulum, cum nec iste habeat dignitatem Ecclesiasticam, cujus jurisdictio proprie extendat se ad Clericos. nisi Speciale adsit privilegium contra citat. Cone.
Lateran . quo concedatur usus annuli.
Celerum eae Decretis S. Biluum Cong. relatis a Bened. XIV. loco morcu. hujusmodi usus interdictus ess uni. versis sacerdotibus. licet prolonolariis Apost. aut qualibet dignitate. et Canonici titulo praedilis. etiam in calhedralibus, et metropolitanis, dum missameelebrant.
tonsuram. eι habilum elariealem 3 R. 1. Omnes in sacris constituli, ei minoristas beneficiali, Clem. 2. h. t. quam consi mal Trid. S. 14. e. s. de res Statuens, ut transgressores ab Episcopo monili,
etiam generaliter per edietum publicum. primum suspendi ab ossiciis. et beneficiis : si vero semel corropli, denuo in hoc deliquerint. etiam privari ossiciis, ei henesciis possint, et debeant. Quas jura exasperavit Sixius V. Const. lnei p. Cum
saerosanetam l589. die 28. Ian. volens Clericos. non tantum jus in re, sed etiam jus ad rem. Seu ad beneficium, aut pensionem habentes, ipso licto privari beneficiis. et talibus iuribus, si habitum non deserant clericalem. Sed constitutio istan0n est ubique usu recepta. et ideo non stringit Canonicos in Germania, qui in minoribus eonstituli a tu non sunt residentiales, nec ullos fructus participant. Neque locum habet in pensionariis lat. eam pensionem ab Ecclesia habentibus. ut declaravii idem Papa Const. Pusiora lis. Vide notula Elench. VI. n. XXIII. T. R. 2. Minoristae non beneficiali absolute non obligantur ad deserendum habitum, ei lonςuram Clericalem. bene vero conditionale. si velint gaudere privilegio fori. cum inter alias conditiones.sub quibus hoc privilegium conceditur. praecipua sit delatio lonsurae, ei vestis
clericalis: secus. hac non servata, certo
amittitur privilegium fori. Clem. 1. h. t. Trid. S. 25. c. s. de re fori duae lamen
jura, cum vetaemur in materia odiosa .n0n extenduntur ad amissionem privilegii Canonis, ut docent Pignatelli. Carcia sol alii contra Suar. Laym. ele. nisi consuetudo aliud oblineal. vel Clericus person lentiam privilegio Canonis privetur. At si Clericus habitum dimissum reaS- sumat, reeuperat privilegium fori. eum eo privatus fuerit lanium conditionale, donec habitum reassumat. cit. Clem. 3. h. t. ibi: quamdiu praemissis institerint. 8. 0. III. 0uae specialiser prohibeam tur Clericis, tanquam adversa hon stati clarieati Z R. seqq. I. Incontinentia, ei quidquid speciem incontinentiae
pracsesert e. 15. h. ι. nam decet mi. nistros purissimo altaris ministerio con. Seerat0s puros eSso. Ex quo capite prohibotur Clericis cohabitatio cum mulieribus sit. seq. ingressus in monasteria Ionialium sub poena depositionis e. 8.
municationis latae sententiae. nisi adsit Diuitiam by Cooste
7쪽
lieentia Episcopi in scriptis data, Trid.
sen. 25. c. b. de B q. 9. II. Armorum delatio sub poena excommunicationiS serendae c. 2. h. t. Clem. l. eod. nam Clerici sunt milites coelestes, illii Studere debent orali 0ni. etc0ntemplationi, non digladiati0ni, ei ja- eulationi. Religiosi autem intra septa monasterii sine i centia superioris arma tenentes, ipso facio exeommunicati sunt, Clem. l. 3. quia vero de statu monach. Consuetudo tamen permittit Clericis in itinere constitutis arma ad defensionem
0. III. Intemperantia, Seu erapula et ebrielas, e. 14. a erupula hoc tit. quia omnium xiliorum lames, ac nutrix
St, c. sinat. d. 55. Ex quo capite Clorici non debent certam, potando ad hau-
Slus aequales: secus m0niti, et non emendali, ab officio, ei beneficio Suspen, dendi. ibid. nec accedere ad convivia praesertim nuptialia. o. 9. d. 54. c. 6. I. 44. nec ingredi tabernas. nisi itineris necessitas excuset Can. 2. ρι seqq. d. 44. e. i5. h. s. haec enim, et his similia temperantiam laedunt, animos Secularium ossendunt, et vili pensionem status
elericalis pariunt. l. IV. Avaritia, et omne id, quod avaritiam sapit. Ex quo capite non debent exercere usuras sub poena eXcom municationis eap. 2. hoc su. nec quaestum secularium negotiationum: secus
ter monili quoad bona sua perdunt privilegium seri, cap. sin. h. t. nec munera, aut salaria accipere pro ministerio judicandi, c. 10. eod. de quo egi lib. l. sis. de of jud. Denique abstinero debon tab omnibus indiscretis exactionibus, et
divitiarum corrasionibus, ne. dum pecunia solicite quaeritur, aurum charitalis amittatur, 12. quaest. l. Can. 26. eι seqq. eι 12. quaest. 2. Can. 70. eι seq.
secundum morem patriae. Ex qu0 ea- pile non debent personaliter exercere Ussicium carniseis. seu macellarii, labernarii, nec agere ioculatores, goliardos. bushnes, seu mimos, et agyrias, aut iutaresse speclaeulis jocul alorum, cop. unic. hoc sit. in 6. Clem. l. eod. sub poenis ibi expressis: nec ludere aleis, seu laxillis, quo nomine venil omnis lu-Sus magis fortunae. quam arti Subjectus, c. 5. h. t. eι Cun. 43. Apost.
5. VI. Ad honestatem Clericorum
Spectat cura, ne. quando sacra mysteria celebrantur. laici sient, vel sedeant inter Clericos secus altare, cap. l. h. t. ne
ludi theatrales fiant in Ecclesia, c. 12.
eod. De muStea vana, et laseiva in dixinis ossiciis producatur, Ertra P. un. Docl.
h. c. int. com. musica tamen artificiosa.
et gravis, Sirio Ecclesiastico, utique longe diverso a theatrali concinnata. non prohibetur, ut patet ex cit. Eaetrav. g. sin. Per hoc autem. ubi ratio additur, cum hujusmodi consonantiae auditum demulceant, derotionem provo ent. eι psallentium Deo animos torpere non sinant. Cetera prohibila Clericis. ut venatio, helio testamenti, studia medicinae. et legum, alebimia, et alia suis libiulis ditentur. Diqiligod by Gorale
8쪽
De cohabitatione Clericorum, elmulierum.
Agitur de hac materia in Decrete dist. 5 2. Can. 5. 6. l6. et seqq. dist. 55. c. sin. dist. 54. Can. l. et seqq. dist. 8 l. Can. 15. et seqq. item in l8. q. 2. Cun. 19. et 26. in Trid. scis. 21. c. 6.el sess. 25. c. 14. de ref . In hoe titulo generaliter prolabetur Clericis cohabitatio, et familiaritas cum mulieribus quibuseumque de incontinentia suspeetis: tum quia Clerici per tales mulieres in eandem incontinentiae suspicionem trahuntur: tum quia mulieres exurunt conscientiam viri secum habitantis. S. Hier. Can. 17. d. 52. haec
lamen regula nou est Sine exceptione. uinea
2. 0. I. 0uibus mulieribus Cleriei lieite eohabitura possinι' R. l. Con- sanguineis in primo, et secundo gradu,
uti sunt malor, soror, avia, amila, male
tera, neptis ex fratre, vel Sorore: ita Conc. Nicen. relatum Can. 16. d. 32. cum enim ipsa natura horreat conjunctionem incestuosam, in his personis na- iurato foedus nihil permittit saevi criminis suspieari. c. s. h. t. Si tamen consanguineae istae essent de incontinentia Suspectae, neque his Clerieus cohabitare potest: sed si opus est, necessaria eis ministrabit in alia separata domo e. s. h. t. Porro eo easu, quo flerieus lielle cohabitat suis consanguineis, etiam e0habitare potest earum anelliis, et pedisse-quis: dummodo heminas istae in discre
5. R. 2. Faeminae extranae prevectae aetatis saltem 40. annorum. si sint honestae famae, et nulla incontinenliae suspicione laborent, permittuntur cohabitare Clericis. ut habet plurium dioeeω Sum consuetudo, interpretans ciι. Can. s. d. 52. ibi: aut etiam eas idoneas per-S0nas , quue fugiant suspiciones. Cum vero sae minae affines in L c. non excipiantur, imo generaliter excludantur c. 51. d. 8 l. sequitur Clericos eis cohabit, re non posse, nisi, ut personae extraneae ab omni suspicione incontinentiae alienae sint: quales maxime videntur affines in primo gradu, ut noverca, Durus ele.
4. R. 5. Episcopi, ut Praelati cohabitare possunt. sicut alii Clerici. heminis
consanguineis, et extraneis, nulla suspicione laborantibus: nam Canon Nicaenus citat. cap. 36. dicι. 52. non excludit, sed expresso complectitur Episcopos.
Interim consultius. et laudabilius est ad imitationem S. Augustini. ne Episcopus domi suae ullam saeminam patiatur, sed necessariis suis in alia dcmo necessaria subministret: tum no Clerici in domo Episcopali seandalirentur: tum quia illae, quae cum Sorore mea Sunt, Sorseres meae non sunt Can. 25. d. 81. Quo sensu explicari etiam potest em sultiva Iuth. Discopo C. de Dise. et Cler. ut ita jura ista concordent eum. Can. s. d. 77. et eis. c. 25. et 5 l. d. 8 . 5. B. 4. Ad vitandam omnem suspicionem inoenlinentiae statuunt M. Canones, ne flericus solus ad heminae tabernaculum accedat, vel solus cum sola sabulas, seu sermones misceat, etiam praetextu relisionis, aut spiritualis colloquii, vel obsequii: sed similia fiant prae Disiti eo by Corale
9쪽
sente alio Clerico, vel gravi christiano c. 20. 22. 26. 52. dissineι. 8 l. qui Ca- non eS, regularibus institutis firmati
quam maxime a viris Religiosis obser. vandi Sunt.
antur concubinarii, et quae poenas in eos statutae 3 R. ad 1. Concubinatius ille censetur. qui domi suae. vel alibi extra domum. saeminam instar uxoris sibi associat, et cum ea aSsiduam c0nSuetudinem habet. Et quidem quoad larum
internum, et sacramentale concernit, certum est concubinarium non p0sse ab-
Solvi a peccatis, nisi concubinam dimit. iat, ei tollat proximam occasionem peccandi, ut patet ex propos. 4 l. ab Alexandro VII. et propos. 6 l. et 62. ab innoc. XI. damnatis, de quibus plura T. Morales. At quoad forum externum, et p0enas in eo debitas, concubinatus Clerici debet osso notorius nolori elatu facti, vel juris. seu plene probatus per testes, vel praesumptiones vehementes. S u Viinluntas ex indiciis valde propinquis delicio.
eubinarios beneficiatos praescribitur a Trid. sen. 25. c. 14. de refor. et quidem 1. Clericus monendus est permnaliter, ei si post primam monitionem non abstinuerit a concubinatu, ipso facto privatur tertia parte fructuum. Ecclesiae, vel alleri pio loeo arbitrio Episcopi applicanda. Hic lamen, cum veriemur in poenis, n0mine fructuum non videntur ventro distributiones quotidianae, ut d0cent Carcias, Selimal g. et alii contra Barbos. c. d. h. t. n. 5. Pirhing. etc. 2.
Si post alteram monitionem Clericus non resipiscat, eo ipso privatur fructibus omnibus, dictis locis applicandis, et pro arbitrio Episcopi suspendi debet ab adiministratione beneficii: et si ita suspensus in eodem delicto perseveret. tunc ossicii S. et beneliciis privari. inhabilis ad ea reddi, ei tandem si nec his poenis emendetur, exc0mmunicationis gladio plecti debet. 8. Colligitur autem ex verbis cit. Trid. quod privatio beneficiorum. Suspensio ab administrationc beneficii. et excommunicati0, sint poenae Sententiae serendae: privatio vero seu tuum. licet ipso jure, et helo incurratur, non tamcnstringat ei lius, nisi post sententiam it elaratoriam criminis, quae retrotrahitur ad tempus delicti: tum quia poena vindicativa non obligat ante sententiam: lum quia in eis. Trid. ad exequilonem harum poenarum requiritur ministerium Episcopi, vel alterius ordinarii. b. Il. 5. Clerici concubinarii non boneficiati, pro quali late delieli puniendi
0. R. 4. Episcopus, quod absil, si monitus a SNodo provinciali, ab hujusmodi crimine non abstinuerit, ipso k-clo est suspensus: et si perseverat, a Papa Episcopatu privari potest. Ei haec est dispositio Trid. loeo est. qua jura antiqua corriguntur, vel potius dele minantur, ut Can. l. d. 54. Cun. 12 et seqq. d. 8 l. c. 2. 4. 5. h. s. l. Cum vero in Trid. poena Suspensionis ipso facto incurrenda, lata sit in solum Episcopum, cuius dignitas pecea- Diqili co by Comb
10쪽
tum aggravat. recte insertur celeros Clericos concubinarios non incurrere suspensionem ipso facio: maxime cum suspensio ista clare non colligatur ex iure antiquo e. hin. h. t. c. 5. d. 52. c. l2. 15. 16. 17. d. 8 . 0uilibet autem concubinarius Clerieus incurrit Suspensionem tale talem. seu simplicem prohibitionem, qualenus jus naturale vetat eum sacris mysteriis operari, donec per poenitentiam peccatum deleat: quo sensu procedit est. c. 15. d. 81. eι c. sin. h. t.
2. 0. III. Ouid juris circa jud
cium in crimine concubinaιus y ll. l. Iudex in hoc judicio est stilus Episcopus, non vero vicarius generalis, nisi id ei specialiter commiliatur: nec Archidiaconus. vel .alius inferior, Trid. cit. SeSS. 25. c. 4. de res. c. 2. de of c. Viear. in s. Nomine autem Episcopi vo-nit qui eumque Praelatus ordinarius plenissimo jure cum Gero, et populo eTem plus: nam Trid. promiscue utitur nomine Episcopi, et 0rdinarii. 2. Antoquam Episcopus procedat ad poenas, concubinatus doliet pleno probari, vel
ex notoriolato la si, vel per teSles, et violentas prassumptiones . eum certae
poenae non debeantur nisi certo delicto. Si vero sola fornicatio probetur absque qualitate concubinatus, altento jure communi. dictae poenae non habent locum,
sed aliae, quae hodie plerumque Suni arbitrariae pro qualitate delicti: licti Dpiscopus contra Clericum fornicarium. si monitus se non emendet, procedere possit ad privationem fructuum. et beneficiorum. Suspensionem, aliasque minnas contormitor Can. 32. d. 81.5. Εpiscopus praemissis monitionibus supra.
LUS II. 9diclis. institulo processu summario sine strepitu, et figura iudicii, et sola facti veritate inspecta, plene tamen probato delicto, decernet poenas a Trid. statulas: quarum exequilonem impedire, vel suspendere nulla potest appellatio. vel exemptio, cum respectu Clericorum exemplorum Episcopus procedat ut Sedis Apostolicae delegatus, Trid. Dc. cit.
4. Concubina Clerici pariter subjicitur judicio Episcopi, et condignis poenis ab
eo infligendis: nam concubinatus est crimen individuum. adeoque clericus
reus trahil Secum corream concubinam
ad eundem iudicem ecclesiasticum. In praxi autem judices laici solent procodere contra concubinas iacticorum; maximo si a judice ecclesiastico eorum auxilium imploretur. 5. Licet Episcopus eogere possit Clericum ad concubinam dimittendam. non lamen ad illam objurandam, seu ad praestandum iuramen. lum de illa non reeipienda. c. 5. h. l. tum quia tale juramentum non est necessarium ad finem hujus correctionis: tum quia periculum est pessurii. Nec est parilas ex. eon. s. ab isto 55. q. 6. et e. 2. qui Cleric. vel vov. quia consensus internus, vel dissensus in matrimonio,
aut haeresi non potest melius probari, quam delato iuramento. 5. 0. IV. An Clerseus concubinarius vitandus siι in divinis offletis, es Sacramentis 3 R. Cum distinctione. si
concubinalus est oecullus, nsn est vitandus Clericus, no forsan ex mala Suspicione illius fama minuatur: at si notorius est nolorietate laeti. vel juris, de jure antiquo vitandus erat: ut nec Missa ejus audiri, nee Sacramenta ab eo reeipi