Eloquentiæ preludia, seu compendium eorum, quibus institui, & exerceri solent, qui literis humanioribus dant operam, & rhetoricæ initiantur; Ex Aristotile, Tullio Quintiliano, alijsque probatis authoribus, a P. D. Demetrio Supensio cler. regul. barna

발행: 1720년

분량: 464페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

De Deseriptionibus 2Ab ijsdem serme Locis , , a quibus

Prosopographia , deducitur . In id maxime niti debet , v raptas rebus sormas accommodet, abiectis humiles, illustribus egregias , laetis amabiles , noxiis horridas . Denique Ficta voluptatis ea a sint proximaveris . Horatius de Arte Poet. Sic Plutarchus de Fortuna Romanorum Virtutem descr ibit incessu mitem , aspectu decoram mista cum authoritate verecundia, Heroum caterua, trophaea gestantium , itipatam . Contra Vero Fortunam , motu velocem , spe, ac fiducia ferocientem e iungit, Terrae , ac Maris opes ex Amaltheae coinu profundentem, comitante Regum, & Imperatorum sequacium

Rarius ab Orator1bus adhibentur Somatopoeiae, frequentius a Poetis, quibus exempla petes. Haec interim habeto .

P HILOSOPHIA.

Ex Seuer. Boet. de Consolati Philos. Profa I.

Adstitisse mihi supra verticem visa est mulier reuerendi admodum vultus, oculis ardentibus, & vltra communem homi-

302쪽

. De Descriptionibus. 27'hominum valentiam sa) perspicacibus , colore uiuido , atque inexhausti vigoris 3 qtianuis ita aeui plena foret ,

ut nullo modo nostrae crederetur aetatis . statura discretionis' ambiguae ;nani nunc quidem ad communem sese hominum mensuram cohibebat 3 nunc vero pulsare Coelum summi ve licis cacumine videbatur. Quae, cum caput altius extulisset , ipsum etiam Coelum penetrabat , respicientiumque hominum frustrabatur intuitum. Vestes erant tenuissimis filis, subtili aditificio , indissolubilique materia perfectae, quas cuti post eadem prodente

cognoui suis manibus ipsa texuerat, quarum speciem, vehiti sumosas imagines solet, caligo quaeda in neglectae vetustatis obduxerat. Paulo inferius ita loquens inducitur. Tum vero totis in me intenta luminibus. Tune es ille ait in qui nostro

quondam lacte nutritus , nostris ed catus alimentis in virilis animi robur euaseras λ Atqui talia contuleramus a ma, quae, nisi prius abiecisses , inuictate firmitate tuerentur. Agnoscis ne me ile quid taces pudore , an stupore

siluisti t mallem pudore ι sed cui video

stupor oppressit. Virtutem , ac Voluptatem per So-

a me est potentiam , siue aciem .

303쪽

28o De Descriptis. ι' :matopoeiam describit Seneca de beata

vita c. 7. valerius Maximus Crudelit te in lib. 9. c. a. Tertullianus Patientiam in fine tractatus de eadem Virtute. No

Ouidio lib. 8. Metam. Fab. II.

Hirtus erat crinis, caua lumina ,

pallor in ore 2 - . .

Labra incana situ , scabri rubigine

Dura cutis, per quam spectari viscera possent. Ossa sub ineuruis extabant arida

lumbis.. -

Ventris erat pro ventre locus et pen- i. de re putares Pecttis, & spinae tantummodo crate

teneri. Auxerat articulos macies, genuuinque tumebat orbis, & immodico prodibant it here tali.

TIBERI s.

Ex Claudiano in Paneg. Otib. ac Prob. illi glauca nitent hirsuto lumina vultu , Caeruleis insecta notis , reddentia Patrem

304쪽

Vertice luxuriat toto crinalis ha

Quam neque fas Zephiris frangi ,

nec sole perustam 2Estiuo candore morti sed υ nis frondet AEquaeuum complexa caput. Taurina leuantur Cornua, temporibus raucos sudantia

Distillant per pectus aquae: srons hispida manat Imbribus, in liquidos sontes se barba

repectit.

Palla graues humeros velat, quam

neuerat uxor

Illi percurrens vitreas sub gurgite

Somatopoeiam pertinent poeticae Metamorphoses, quae mutatas rerUrria formas ingeniose mentiuntur 3 quibus comminiscendis, ac describendis adea excelluit Ouidius, ut non aliundὰ quaerenὰa sint exempla . His adde sestiuissima Poetarum fidimenta , qui vel ut extra se rapti Protheos agunt, in varia rerum portenta pro libito abeuntes. Procul inde L ciani, & Apulei ludentes, ac rudentes in

305쪽

28α . De Descriptionibus

in Asinis. Ecce caῆtiunculam orditur migrans in olorem Horatius. Lib. s.

Carma

Iam iam residunt cruribus asperae Pelles ,& album mutor in alitem . Superne nascunturque heues Per digitos, humerosque pennae, At si facile Somatopoeias inuenire volueris , confugies ad Iconologiam Caesaris Ripae, quem ducem habere . . Poteris ad rerum formas eiungem

scriptio. Desumitur a Causis , a partium Distributione, &ab Adiun

iis locorum . Ita si velis Urbem describere, spectare poteris antiquam illius originem,primosque Conditoresstitum, figuram, mcenium ambitum, munimenta, vias, compita, sera , sacras, & profanas, priuatas , & Pu tilicas aedes. Praeterea ciuium frequentiam , splendorem, opulentiam ,' me ces , artes, equestrem, politicum, militaremque ordinem &c. Si Regiam descrIbas, occurret aedificii maiestas , ad quod erigendum, Ornandumque a

306쪽

De Descriptionibus. 289tertarunt artificum ingenia , & par materiae pretio elegantia formae. Pe curres atria , peristylia , conclaui , , omnia signis, picturis, marmore, auro, gemmisque nitentia &c. Pro describe dis autem aedifici js legendus. vitruvius, qui propria docebit vocabula ad Λγchitecturam spectantia. Si quae sunt aliae Locorum Descriptiones , vel ad Toponraphiam referuntur, vel ad rem nostram non per- tinent; ut Geographia , & Cosmogra phia; illa Terram , haec Orbem Vnitiei sum describens , quas artium earum profestaribus , ac stiidiosis relinquimus , '

EXEMPLA TOPOGRAPHIAE .

Hispania descripta,

Ex Latino Paeato is Pan. Theod.

Tibi mater Hispania est , terris omnibus terra felicior , cui excolendae , atque adeo ditandae impensius , quar caeteris gentibus supremus ille rerum fabricator indulsit, quae nec Austrinis obnoxia aestibus , nec Aretois subiecta frigoribus media fovettir axis utriusque temperie; quae hinc Pyreneis mom

307쪽

184 De Descriptionibus tibus,illinc Oceani aestibus, inde Thydirent maris litoribus coronata naturae solertis ingenio, velut alter omis inclinditur. Adde tot egregias Ciuitates , , adde culta, ineuitaque omnia, vel fructibus plena , vel gregibus: adde auriserorum opes fluminum, adde radian- stium metalla gemmarum. Scio fabulas Poetarum auribus milicendis repertas aliqua nonnullis gentibus attribuisse miracula, quae dum sint vera I sint

singula , nec iam excutio veritatem . sint, ut scribitur, Gargara prouentu laeta tritici, Meuania memoretur arrmento, Campania censeatur monte a Gaurano, Lydia praedicetur amne Pac

tolo ; dum Hispaniae uni quidquid

laudatur assurgat. Haec durissimos mi lites, haec expertissimos duces , haec facundissimos oratores , haec clarissimos vates parit, haec iudicum mater, haec Principum est. Haec Traianum

illum, haec deinceps indrianum misit Imperio; huic te debet Imperium . Cedat his terris terra Cretensis parui. Iouis gloriata cunabulis , & geminis Delos reptata Numinibus, & alumno Hercule nobiles Thebae. pidem consare nescimus auditiis : Deum dedit Hispania , quem videmus. Postrema hac Emphasis omnias adulatoria est ex profana vetustatis licem

308쪽

eia,eui facillimum mi homines consecrar re. Sed Iouis, caterorumminarium Deo-ram non maior iuuinitas,quam C aris.

AEDES MAGNIFICAE

Ex Petro Firmiano in Gne Gallo.

Amplissimae erant, ut assentatorum turbam possent admittere, & maiestate ipla testari dominorum potentiam . Porrectissimam aream , lectisque stratam lapidibus, ne quid invenustum . calcarent aduentantium vestigia , vn dique cingebat magnifici operis nim es e hanc aequis intςruallis distinctae ac vari j laboris trecentae columnae e XΟrnabant i pleniores acceperat pars humilior , ut incumbentium Ordinum sondus securius , ac decentius ferrent. ἰeque hic se totam exhauserat artim cum industria: quippe structura cremscente, veluti per gradus, simul princedebat elegantissimae domus , ad regulas artis, non ad barbarae voluptati gustum, ordinatissima dignitas . Laetior erat, quae priori innitebatur, siti

gentis aedifici j facies, & nobiliore diligentia , marmorumque frequentior

incrustatione spectabilis. Opus ab luebant lusus illi omnes in lapide, as doliςix artis, quas prima inuenit supra

309쪽

186 De Descriptionibus

pra caeteras Graeciae urbe& in. edium cultu Corin mus luxurians. Ubi in atrium peruenisses, duodecim eximiae procerit tis columnae , magno emptae, quidquid ante stupoxem secerat, delebant ex animo . Porph reticae eranis ex aere capitella, δέ bases, intermisti Heroum statuis, quas egregia arte nobiles lax etianx cocimqndabat antia

quitas a. -

Ex eodem in se si Genio Hortus. erat in suburbijs amoeni mus, quom omni spectabilem , seu arritis , seu naturae vaerietate , DpuuS Pamtris Ueres Apollonius. possidebat, Ru diorum consortio Se ipse nobi& coniunctissimus. Illic non modo flores,qui apud nos colore , Rut odoribu& Praemstam 3 verum & ex peregrinis. praeci eui visebantur , quos V sieni soli patietilatiam adduxit nostraei aetatis diligentia Neque minori studio undique colle is arbores, quotquot fructibus. viiles. sum, ex consilio ita diuersa distributae, ut nor uniu&p rtis tota es t foecunditas. Plures tamen ini viridaris. ambitu muri Lassi xae opportuniori sole fruebantur , &fructuum m*turescentium colore Prinuecto

310쪽

De Deseriptionibus. 28

uecto ad priesentiorem voluptatem inuitabant intuentes. Non molles ex

fronde porticus, non statuae dispensatis per fistulas aquis manantes, pulcherrimo loco deerant a non in multos passus ambulationes productae, non deniq; ad se litudinem inter det tisi inas arbores surtiui recesus: ut siue confabulari velles , siue extra conspectum spatiari, necessariis curis sine teste intentior , dissimilis voluptas iucundissima successone assiceret diuerse cupientem.

AMOENISSIMAE REGIONIS PROSPECTU .

Ex Io: Barelato in Icone Anima- Ingens planities. aliquot suspensataco liculis , rursus montes in Orbem ςffusi neque cito castigabant oculos, ne que illos per immensum Coelum sparogebant . Tamesis laetissima ubertate in viciniam exundat, & ad radices mon iis redeuntibus in girum fluctibus insulam pene molitur Passim toto alueo

naues, & Omnis generis onerariae : ut Prox t mas quidem totas aspicerem , caemterum longiux stantes, aut sub altiori ripa , ex malis antennisque, tanquam

SEARCH

MENU NAVIGATION