Hugonis Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

371쪽

De commerctis vide mandata Vicario portus data apud Cassiodorum vit. 13.Leges εἴ exactiones Ilistini.ini. in commercia, tum in Hellesponto, tum in Bosphoro Thracio, tum in ipso portu Constantinopolitano habes apud Procopium in arcana historia. Iustinianus imprudenter ademit mercatoribus libertatem eundi in Persidem, per quos consilia externorum explorari solebant. Docet & hoc nos dicto libro Procopius.

st . .

Si qui inclytas nominatim metunis hi,sus rivitates transiredientes J Menander in excerptis : Διε-πώλ

imperi , per mias ix olitia itinera caperent , sid per Ni bimac Daras.

Vide Vopiscum Aureliano.

DESPONsALIBUS ET ARRIS SPONSALITIIS

& proxeneticis.

L. Mulier.

372쪽

AD IUS IUSTINI AN EUM. 33

Apud Varnos, Germanicam nationem, Germanosque alios renuntiari quidem sponsalia poterant, sed non fiebat grauissima partis alterius offensa : unde saepe non inimicitiae tantum, L. & bella oriebantur. Docet hoc nos Procopius Gothicorum 1 v. ideo misi grat hi statuere, ut annulo in arram dato, non liceat uni parti inuita altera mutare voluntatem, II l. I. .

DE NUPTIIS.

. L. Imperialis . Haec lex per scribarum erroum nomen habet Iustiniant, cum sit lustini, sicut & apud suidam, &alios scriptores saepe permutata sunt ea nomina. Iustinus hanc legem fecit in gratiam Iustiniani, quem imperio destinabat, & qui scenicam duxerat Theodoram. Ampliahit hanc legem postea in uxoris suae .gratiam Iustinianus . voluitque etiam illustribus licita esse coniugia talia , & quidem sine rescripto, Novellis L I. LXXXIX. CX V i I. Causa legum, &tota huius Theod sat historia est apud l 'rocopium in arcana historia. Resisti formulam qua inaequalis duci permittitur,lia apud Cabodorum VII. AO. .

L. Sancimus. ' a ' . Sancimus nuptias, qua inter masiculos ac foeminas maiores vel minores sexagenius, vel quinquagenariu , lege Iulia, vel ' Papia prohibita sunt, homines volentes contrahere , m. m. nudo modo. vel ex nulla parte tale, nuptias impediri J Lex

Papia cauerat ne mulier quinquaginta annis minOI

373쪽

sexage 11ario nuberet: neque vir minor sexaginta,quit quagenariam duceret. Meminit Lactantius benecae verbis,&Apuleius Apologetico rI. Sustulerat olim hoc caput Claudius Suet.' . Vlpianus in Fragmentis, tirias. Repositam ab aliis imperatoribus, iterum sustulit aut Iullinus, aut lustinianus. Eustathius sensum huius le- sis sic exprimit: η ν ξ - γα se

lieres ad quinquaginta annos concipere posse, viros . pictu .nque gunerare ad sexagesimum; dc noluit foecundos foecundasve .m infoecundis copulari.

DE INCESTIS, ET INUTILIBUS

Vel sororibis coniungendi i Quortiodo Honorius habuit Mutam, inde Thermantiam Stiliconis silias. Constantinus quoque magnus,si pater eius,sorO-

, res duas habuere. Testis ranaras. Licet quium. certis legum conilitoribus placuit , cum corpore non conrieuerit, nuptias non videra esse contrahi, J 'd ius Hebraei aiunt esse antiquius Mose: eo tempore nuptias fi l .as consensu, si & colu ubitus secutus esset. FratrisDJ ii tral uxorem ducere Romanis antiquis legibus li-cuta. Exemplum in Crasso apta Plutarchuni. Mutarunt

374쪽

itant id Christiani Principes, etiam apud Longobardos II. vi II. 3. nimirum imitatione legis Hebraicae Leuit. xvii I. ubi tamen excipitur vidua liberos non habens

SI NUPTIAE EX RESCRIPTO PETANTUR.

Priscus in excerptis: ου κναις γυ υc ga. o IUVas apud Romanos mulierem inuitam cuiquam destonderi. Attamen Theodora omnes nuptias pro imperio faciebat. Narrat id Procopius in arcana niltoria.

Felices ρηιmae nuptiae: secundae fugiendae. Causa apud Homerum Odysseae o

i stifoeminei qua mens in pectore Imus: Crescere vuli eivi, eui quaeque est nupta, penates: Nee sobolis cura est illi, nec cura sepulti, Cui virgo quondam fuerat sociata, mariti. Ambrosius Hexaemero concubitu patres δε- p Mantur ,praelatu filiis posterioris copulae: negle hue autem his, qμi ex priore progeniti siunt. Hinc praemia univiris, poenae nuptias repetentibus apud plerasque gentes, de quibus agit Chrysostomus 1 1.ad V iduam.& ad FuriamHieronymus. Servius ad illud iv. Eneidos: a Z Σ .

375쪽

Huic τmsesin pateram siuccumbere culpae. Bene culpa, potius p am amori, propter antiquum ritum, quo expellebantur a sacerdotio: item Fortunam muliebrem non co- ronabani bis nupta.

DE IURE DOTIVM. L. Vbi adbuci

Rebusque extra dotem constitutis J Haec Graeci voeant,: Latini veteres, receptitia, quomodo recte eam vocem apud M. Catonem interpretatur Gellius

x VII.

L. Consensi . Causias autem repudij hae saluberrima lege apertius δε- Anamini Rex Wisigothorum Theodoricus ediisti cap. 34. causas iustas repudij habet, si maritus homicida, maleficus, aut sepulchrorum sit violator: si mulier adultera, malefica, vA agagula. Agagula est lena.

iam petitioni mutua restonsum fuerit Jpetitionum mentio apud Tertullianum adueri is Mar

376쪽

Ao ivs IVSTINI AN EUM. . DE CONCUBINIS.

olini concubinae ferme erant libertinae. Imperator Tacitus constituit, ne sumerentur nisi ingenuae.

DE EXCUS ATIONIBUS TUTORUM

ET CURA TORVM.

Concilii Aurelianensis iv, canon vult a tutela excusari facerdotes. Congruit id veteri Episcoporum statuto, cuius meminit Cyprianus epistola Lxv I. Ne quude elerιcis cir Deι mini bia tutorem vel curatorem testamentosιο constituat. Addit, si quis id faceret, pro eo nec os. ferri solitum, nec sacrificium pro dormitione eius selebrari.

SI MAIOR PACTVς ALIENATIONEM

factam sine decreto ratam habuerit. L. Si quando. Nisi post viginti quinque annos impletos, inter praesentes

quidem vicennium, inter absintes autem decennium donatore acquiescente em l Eustathius titulo xxv. eiu οσυγμομί--αἰώσας viri, Cocta . α ρο υσρους κε η κόοιαν Si minor qui aetatis veniam impetrauit, donationem Iecerit,

377쪽

HVGONIS GROTII FL. SP. DE ERV S FUGITIVIS, ET LIBERTIS,

& ad diuersa opera deputatis& ad rem priuatam, vel dominicam pertinentibus. De his qui aliena mancipia sollicitant est titulus i. in lege Salica. de eo qui fugitiuum caelaverit, lex Misigothica ix. tit. i. lex Burgundica,tit. vi. & in legibus Kanuti sit. n.

DE FURTIS ET SERVO CORRUPTO.

. Bene furta fugam sequuntur. Martialis: A pedibiu didicere manvi peccare proterua: Non miror furem, qui fuytisin erat. Et bene furto additur corruptio. Aristoteles Rhetoria

legum conditor furem mare imis asscit panis , ita in grauifim e punire oportet deceptores Nam hι animum furantur. L. Ancilla. Cum etiam hi or i aliena mancipia comparauerim , si hanc causam non gnorent inuni actione teneantur J Baba Κ--

378쪽

AD IUS IUSTINI AN EUM: DE IMPUBERUM ET ALII s

Vel expresse, mel compendio J Id est, quandocunque decesserit. Hinc male appellata Iurisconsultis serioribus compendiosa substitutio.

SI QUIS ALIQUEM TEsTARI

prohibuerit, vel coegerit. . L. Iudicium.

Deest hic lex quarta, quam supplere possumus ex synopsi Attaliatae: ἐπι et να

λ F,λμαεπαι. Si-abluem testari prohibuerit, aut e plum testamentum perficere, ei qui ob id damnum pesses est, tenetur ex prohibitiοηe ,siue is sit qui fuisset institutus hares,nili bις ipse prohibuerit. Si olyid praeterea in mortui bonis restat, id Do addicetur ,- se per omne vita tempus exsilium feret, eisquid post panampersolutam ei bono rum restat,Whoc additatu sto.

379쪽

Iuvenalis: Propter me scriberis heres: Legatum omne capis, nec non m molle cadum 1 Vbi Scholiastes:-heres, o non pateras poenas ors eatis. Laudat Valentem Ammianus libro xxxi. quod si qui ex Palatinis, ut sunt talium auidi, caducum p tisset, contradicendi copia seruata, dabat petenti partem , simulque tribus aut quatuor aliis, qui non petierant, ut ea re auiditatem petentium refraenaret. Caducum appellatur, ait Vlpianus, quissibi testamento relictam aliqua ex causa non ceperit, merbi gratia ,si coelibi, i l Latino Iuniano legatum fuerit, nee intra dies centum, mel caelebs ιτι paruerat, vel Latinus ius miritum consiculus fuerit, aut si ex parte Ariptus vel legatarius ante veram tabulas d cesserit, vel peregre i lege peregrinu, in factus sit. Uides hic vocem, capere, quae propria huic rei Statius Papinius: . Stat domo capta cupidus sivesei. Iuvenalis: Si capiendi

Ius nullum uxori.

Vbi Scholiastes: Sι iure impediatur Accedere. lius: eas ceperat iste.

Non legabit opes. Mania

380쪽

' AD IVs IUSTINI AN EUM. 367 DE TEsTAMENTARIA MANUMISSIONE.

L. Si iure. Cum non fuisse assiectum , ut pro eodicillis Ariptum maleret, proponas J balem clausulam produximus ex testa mento Gregorij Nazianzeni, ad L. ex ea scriptura, D. qui testamenta facere possunt. L. Cum constitutio. Sed plures quidem uno momento, dieque, vel ampliores JVterque pro duo est positum.

DE LIBERALI CAUSA.

Factum tuum filiis obese non debet JPari de causa proposita quaestione, de iis qui liberi nati expositi, deinde sublati a quibusdam. & in seruitutem educati essent, respondit Traianus, nisi ius speciale doceretur, nec assertionem denegandam iis, qui ex eiusmodi causa in libertatem vindicantur, neque ipsam libertatem redimendam pretio alimentorum. Alibi lex erat, ut expositum qui agnouisset, solutis alimentis eum reciperet. Seneca controuersiarum iv. x6. Alij Imperatores expositum omnino vetuere repeti, sed tamen

esse liberum. Vide inra, de infantibus expositio.