장음표시 사용
71쪽
'68 EPISTOLARUM vir. Idus April. mane mihi tuas literas M. VarIsidius reddidistet, easque legissem, ineredibili gaudio
sum elatus: cumque magna multitudo optimorum
virorum 8c civium me de domo deduceret,
feci continuo omnes participes meae volup atis. Interim ad me venit 3) Munatius noster, ut consuerat: at ego ei literas tuas: nihil dum enim sciebat. Nam ad me primum Varisidius, idque sibi a te mandatum esse dicebat. Paulo post idem mihi Munatius eas literas Iegendas dedit, quas ipsi mis ras, & eas, quas publice . Placuit nobis , ut statim
ad Cornutum, praetorem urbanum, literas deferre mus I qui, quod consules aberant, consulare munus iustinebat 6 more maiorum. Senatus est continuo convocatus, frequensque convenit propter famam, atque expectationem tuarum literarum. Recitatis literis, 7 oblata religio Cornuto est , pullariorum admonitu, non satis diligenter eum auspiciis operam dedisse: idque 8 a nostro collegio comprobatum est . Itaque res dilata est in postesum. Eo autem die magna mihi pro tua dignitate contentio eum Servilio ; qui cum gratia effecisset, ut1ua sententia prima pronuntiaretur, frequens eum: senatus reliquit, & in alia omnia discessit; meae- que sententiae, quae secunda pronuntiata erat, cum
a clientibus deducerentur, reducerenturque ; etiam ab amicis &familiaribus. CeIIaris Μunatius T. Munatius, de quo in extrema epistola. Hic. Planci cognatus potius, quam frater, fuit . Nam ille alter T. Munatius , quem redianus ait huius L. Planci fratrem fuisse . an calaris Antonii fait: ut patet epist. 3. 4. 23. Manu .i 6 More majornm,Eius prima dignitas erat absentibus Cor. I em. ObIata νeligio Cornuto es, Hoc est, religione. auspiciis im-Peditus fuit ne in senatu quicquam ageretur. Reisgio est metua deorum, qui inhibet facere quae velis. Plaut. Mercator, U. Religionem illis obieeta : νet,piam me illiae . Hoc est, exobis vati ne ominia δεισιδωμονιαν ineussit. Christiani dicerent Icruri putam eonscientia iniuit ne hoc vel illud faciat. Gravι .
72쪽
frequens assentiretur senatus, rogatu Servilii p. Titius intercessit Res in posterutri dilata. Venit paratus S rvilius, Iovi ipsi iniquus, cuius in templores agebatur. Hunc quemadmodum fregerim , quantaque contentione Titium intercessorem abiecerim , ex aliorum te literis malo cognoscere. Uniim hoc ex meis: senatus gravior, constantior, amicior tuis laudibus esse non potuit, quam tum fuit. Nec vero tibi senatus amicior , quam cuncta civitas. Mirabiliter enim populus Romanus univei sus, & omnium generum ordinumque cons nsus ad liberandam rempublicam conspiravit. Perge igitur, ut agis, nomenque tuum commenda immortalitati: atque haec
omnia , quae habent speciem gloriae , collecta ina-hissimis splendoris insignibus, contemne , brevia ,
fugacia, caduca existima. Uerum decus in virtute postum est, quae maxime illustratui magnis in rempublicam meritis . Eam facultatem habes maximam equam quando complexus es, tene; perfice, ut ne minus respublica tibi, quam tu reipublicae debeas. Me tuae dignitatis non modo fautorem, sed etiam amplifieatorem cognosces. Id eum reipublicae, quae mihi vita est mea carior, tum nostrae necessitudini debere me iudico . . Atque in his curis, quas contuli ad dignitatem tuam , cepi magnam voIuptatem, quod bene cognitam mihi T. Munatii prudentiam ,& fidem , magis etiam perspexi, in ejus ineredibili erga te benevolentia & diligentia. III. Id. April.
XIII. T TT primum potestas data est agendae di
gnitatis tuae . nihil praetermisi in te or- Mando , quod positum esset aut in praemio virtuti . aut in honore varborum. Id ex ipso senatus tonsul-E 3- to
73쪽
to poteris cognoscere. Ita edi m est perscriptum , in a me de scripto dicta sententia : quam senatos frequens secutus est summo studio, magnoque consensu. Ego quamquam ex tuis literis, quas mihi misisti , perspexeram te magis iudicio bonorum , ruam insignibus gloriae delectari: tameneonsideran. um existimavi, etiam si tu nihil postulares, quanis tum tibi a republica deberetur. Tu Ii contexes extrema cum primis. Qui enim M. Antonium o presserit , is bellum consecerit. Itaque Homerus
1 Gηιexes ertrema eum primis Bellum a eonsulibus & osa. vlo uisana i m ex parte prostigatum , ipse penitus, oppressio Antonio, conficies. Manuasau. α Non nec acri lim trumque tityre sortiorem. Idem os- Quia bello Troiino , inutia sua capto nis Rincenso, finem Deit. Mam. 4 Πτολίπορθον Vastatorem urbis . Semper eum vocat Η merus πτολίπορθον , ut ait Iusto lib. I. - .
xiv. Gratam famam biduo ante victoriam, de subsidio tuo, de studio, de celeritate, de copiis. Atque etiam hostibus fusis, spes o-'mnis in te est. Fugisse enim ex praelio Mutinensi dicuntar notissimi latronum duees. Est autem non minus gratum extrema delere, quam prima deperulere. Equidem expectabam iam tuas literas, idque cum multis . Sperabamque etiam Lepidum. reipublicae temporibus admonitum, tecum & reipublieae satis esse facturum. In illam igitur curam incumbe, mi Plance, ut pe quae scintilla teterrimi belli reislia
74쪽
AD FAMILIARES LIB. X. IIInquatur. Quod si erit semime & rempublieari divino beneficio affeceris, & ipse aeternam gloriam
PLANCVS CICERONI. xv. Is litens scriptis, quae postea aeeidissent.
A A seire te, ad rempublieam putavi pertinere. Sedulitas mea cui spero & mihi, & reipublieae tulit fructum , Namque assiduis internuntiis
cum Lepido egi, ut, omissa omni contentione, reis conciliataque voluntate nostra , communi consito reipublicae suceurreret: se, liberos, urbemque plu-xis, quam unum perditum abiectumque latronem, putaret: obsequioque meo, si ita faceret, ad omnes res abuteretur. Profeci itaque per Laterensem intemnuntium . Fidem mihi dedit, se Antonium, si prohibere provincia sua non potuisset, ballo persecutu-xum: me, ut vςnirem, copiasque coniungerem, rogavit : eoque magis, quod & Antonius ab equitatu firmus esse dieebatur, & Lepidus ne medioerem quidem equitatum habebat. Nam etiam ex paucitate eius , non multis ante diebus , deeem , qui, optimi fuerant, ad me transierunt. Quibus rebus ego cognitis cunctatus non sum o tu eursu bonorum consiliorum Lepidum adiuvandum putavi. Adventiis meus quid profecturus esset, vidit vel quod equitatu meo persequi atque opprimere equitatum eius pol semet vel quod exercitus Lepidi eam partem , quae sorrupta est, &ab reppblica aIienata, & eor. rigere , & coercere praesentia mei exercitus possem.
Itaque in Isara, I flumine' maximo, quod tu frubus est Allobrogum, ponte uno die facto, exe
75쪽
ettum a. d. quartum Idus Maii traiauxi. Cum ve- .m mihi nuntiatum esset , L. Antonium praemissum eum equitibus & et ) cohortibus ad Forum Iulii venisse: fratrem eum equitum quatuor millibus, ut oceurerret ei, misi a. d. quintum Idus Maii. Ipse maximis itineribus cum quatuor legionibus expedia. tis,& reliquo equitatu subsequar . Si nos mediocris modo fortuna reipublicae adiuverit λ & audaeiae perditorum , & nostrae sollicitudinis hie finem reperiemus. Quod si latro, praecognito nostro adventu , rursus in Italiam se recipere coeperit, Bruti erit ossietum oecurrere ei: cui scio nec consilium, nec animum delaturum. Ego tamen, si .id acciderit, fratrem eum equitatu mittam, qui sequatur, Italiam a vastatione defendat. Fac valeas, meque mu
c a Cohistibus Tris manIpuli, qui R emi riae dicebantur, unus hastatorum, alter principum, tertius triariorum , cohortem faciebant. Erant autem in singulis manipulis milites CXX. exceptis manipulis triariorum, in quibus erant LX. tantum; ita ninumerus CCC militum in cohorte. Aliter vegetius, mutata mi Iulla. Nos Polybium in manipulia , Cieeronem α Varronem lucohortibus: nam eas Polybius nunquam nominavit. Et cohora . uidem, cum legio peditum sena millia habuit, id est, Cicer nis aetate, ex quadringentia militibus constabat: quod ea epist. I. Iib. I ad Attie. licet intelligerer cum vero quaterna tant' mil- Iia, & dueeni in cohorte fuere, id est, belli secundi Punici tem Pore , A deinde aliquanto post, non plures quam tercenos vi ainti cohors habuit, ex tribus manipulis supra dictis. Dem.
e GICERO PLANCO. XVI N TIhil post hominum memoriam gloriosus, 1 l nihil gratius , ne tempore quidem ipso
opportunius ateidere vidi, quam.tuas, Plance , literas. Redditae sunt enim Dequenti senatu Cornu
to, eum is frigidas sane & ineonstantes reeitasset li
ARG. Gratismas senatui fuiste Planet Ille ae , fastumque S. C. signifieat, divi in subitis rebus senatus consilium ne stupet et, sed ipse a sese consilium capiat, auctor est. anno V. C. 71..
76쪽
. teras Lepidi. Sub eas statim recitatae sunt tuae, nousine magnis quidem clamoribus. Cum rebus enim
ipsis essent, & studiis, beneficiis iue in rempublieam
gratissimae, tum erant gravissimis verbis, & sententiis. Flagitare senatus I institit cornutum , ut referret statim de tuis literis. Ille se eonsiderara velle. Cum ei magnum convicium fieret euncto a senatu , quinque tribuni plebis retulerunt. Servilius rogatus rem distulit. Ego eam sententiam dixi, eursunt assens ad unum. Ea quae fuerit, ex senatu ia. consulto cognosces. Tu , quanquam consilio non eges, vel abundas potius , tamen hoe animo esse debes, ut nihil hue reiicias: neve in rebus tam subitis, tamque angustis a senatu construm peteρ dum putes. Ipse tibi sis senatus. Quoeunque te ratio reipublicae dueet, sequare. Cures, ut ante sectum' aliquid a te e regium audiamus, quam futurum pumtarimus. Illud tibi promitto, quidquid a te erit factum, id senatum non modo ut fideliter, sed etiam . ut sapienter factum, comprobaturum.
XVII. A Ntonius Id. Maii ad Forum Iulii eum. Lx primis copiis venit. i Ventidius bidui
ARG. Praesentain belli statum destribit, eum exeusatione finis tri. a se climissi , S commendatione suae dignitatis . Anna in Q TI . I antidius P. Ventidius Picens, humili loco natus, qui hoc anno, praetor ciuu effet, consul factus est in Ioeum demortui Q. Pedii, sustem In Ioeum Hirtii ad Mutinam interfecti. Hic a Pon Peii Magni patre, ut ait Valerius lib. VI. in triumphum ductus. Postea vi Rum sordide qua fuit, mulis A vehiculis magistratibus, qui solliti provincias essent . comparandia. Extulit eum deinde sic at fortuna, aut eius industria, uoa modo ut praeliram, st e dem ι
77쪽
dui spatio si abest ab eo. Lepidus ad Forum v eonii eastra habet, qui loeus a Foro Iulii quatuor& uiginti millia passuum abest, ibique me expectare eonstituit , quemadmodum ipse mihi seripsit . Quod si omnia mihi integra & ipse , & lariuna
servarit, recipio vobis celeriter me negotium ex sententia confessturum. Fratrem meum, assiiduis la- boribus eoneursationibusque eonfectum, graviter se habuisse, antea tibi seripsi: sed tamen eum primum posse ingredi coepit, non magis sbi, quam reipublieae, se eonvaluisse existimans, ad omnia perieula princeps esse non recusabat. Sed ego eum non solum hortatus sum, verum etiam coesi isto profi-eistia quod & illa valetudine magis confieere se, quam me iuvare posset in eastris: & quod aeerbissimo interitu 3 eonsulum rempublieam nudatam , tali ei ve praetore in urbanis ossietis indigere existi mabam . Quod si quis vestrum non probabit, mihi prudentiam in eonsilio defuisse sciat, non illi erga patriam fidelitatem. Lepidus tamen, quod ego desiderabam, feeit ut Apellam ad me mitteret, quo obside ra) fide & societatis in republiea adis ministranda merer . studium mihi suum L. Gellius, s de tribus statribus c6ὶ Sex. Gaviano probavit, quo ego interprete nyissime ad Lepidum sum usus. Amicum pam reipublicae cosnosse videor;
drin sano malautum genrit, verum ellam de rirthis pclli triumphaverit , di mortuus publicra funere , quod paueissimis contiait, quasi eius populo , sit et
78쪽
libenterque ei sum testimonio, & omnibus ero, qui bene merentur. Fac valeas, meque mutuo diligas; dignitatemque meam, si mereor, tuearis, stat adhue singulari eum benevolentia fecisti.
PLANCVS CICERONI. XVIII. animo habuerim , i eum
Z Laevus Nervaque discesserunt a me, & ex literis, quas eis dedi,& ex ipsi emnoseere potuisti, qui omnibus rebus eonsiliisque meis inter fuerunt. Aecidit mihi, quod homini pudenti&eupido satissaeiendi reipublbae bonisque omnibus aeeidere solet, ut consilium sequerer periculosum magis , dum me probarem, quam tutum , quod habere posset obtrectationem. Itaque post distessum a legatorum, eum binis eontinuis literis & Lepidus
me ut venirem rogaret, & Laterensis multo etiam magis, prope implorans, obtestaretur, non ullam rem aliam extimescens quam eandem, quae mihi quoque facit timorem, varietatem atque infidelitatem exercitus eius e non dubitandum putavi lquia succurrerem, meque communi periculo offerrem . Sciebam enim, 3 etsi cautius illud erat e silium, expeEtare me ad Isaram, dum Brutus traiic rei exercitum, & eum pollega consentiente, exe
citu eoneordi, & bene de republica sentiente, hostibus obviam ire t tamen, si quid Lepidus bene sentiens detrimenti sepisset, hoc omne assignatum
RG. Narrst quibus Oausis ad Lepidam 'proficiscatur . AEuro
79쪽
iri aut pertinaciae meae, aut timori videbam, si aut hominem offensum mihi, coniunctum eum republica non sublevassem; aut ipse a certamine belli tam neeessarii me removissem. Itaque potius periclitari
volui, si posset mea praesentia & Lepidum tueri,
& exercitum facere meliorem, quam nimis cautus
videri. Sollieitiorem certe hominem ) non suis contractis neminem puto fuisse. Nam, quae res nullam habesat dubitationem, ue)si exercitus Lepidi absit, ea nune 6 magnam affert sollieitudinem , magnumque habet ea sum. Mihi enim si eontiginset, ut prior occurrerem Antonio, non mehercules
. horam constitisset: tantum ego& mihi confido , &
se pereulsas illius eopias' Ventidiique Mulio
nis eastra despicio. Sed non possum non exhorre-stere, si quid intra eutem subest vulneris, quos prius nocere potest, quam sciri, curarique possit . sed eerte 8 nisi uno loco me tenerem, magnum perieulum ipse Lepidus, magnum ea pars exercitus adiret, quae bene de republica sentit. Magnam etiam perditi hostes aeeessionem sibi fecissent, si quaseopias a Lepido abstraxissent. Quae si adventus meus represserit, agam gratias fortunae, eonstantiaeque
meae, quae me ad hanc experientiam excitavit. Ita isque a. d. XII. Kal. Iun. ab Isara castra movi a
contraxit. Et sic ad Q. Fr. lib. l. epist. N Graevior .s si exeretitu Lepidri absia Nulla enim tune infidelitas ania hi timotem faciat. Core. ε Magnam affera DIιieitudinem tneentem misi subiteit e Tam , ne scilicet Antonius recipiatur ab exercitu Lepidi , quod evenit. I. F. Gronovius. - . t et Muι onis ix victum comparanssi multa , terr ud in Castra convehendo, adolescena sibi comparaverat. vide Plinium Iib. VIII. cap. 43. Manua. ls NM uno Ioeo mo sen-- Nisi eonsisterem uno eodemq- i In loeo, in quo exemitum Lepidus haberet. vel pro, , le- llendum ri: ut hoc dieatr Si m nerem in eodem loco, nec ad .epidum: Prope accederem . Man. Idem tamen in suis flerio- lxibus editionibus habet: Nisi tino Ioeo meearemur . Quod I. E. Grouovis placet. Sed vita iusta, epist. 23. Diuiti sed by Corale
80쪽
A D p AMILIARES LIB. x. 7 pontem tamen, quem in Isara feceram , cistellis duobus ad eapita positis, reliqui , praesidiaque ibi Srma posui , ut venienti Bruto exereituique eius
.nne mora transitus esset paratus. Ipse , ut spero,
diebuς octo, quibus has literas dabam , eum Lepidi copiis me conjungam . Vale.
XIX. Uanquam gratiarum actionem a te non desiderabam, eum te re ipsa atque animo scirem esse gratissimum : tamen fatendum est enim fuit ea mihi perlueunda. Sic enim vidi, quasi ea quae oculis cernuntur , me a te amari . Dices, quid antea λ Semper equidem, sed nunquam illustrius. Literae tuae mirabiliter gratae sunt senatui , cum rebus ipsis , quae erant gravissimae &maximae , fortissimi animi , summique eonsilii rium etiam 'gravitate sententiarum , atque verbo rum . Sed, mi Planee, ineumbe , ut belli extrema perficias'. In hoe erit summa & gratia , &gloria. Cupio omnia reipublicae causa r sed, me hercules, in ea eonservanda iam defatigatus, non multo plus patriae faveo, quam tuae gloriae: cuius maximam facultatem tibi dii immortales, ut spero, dedere , quam complectere, obsecro. Qui enim Antonium oppresserit, is hoc bellum teterrimum p rieulosissimumque conseeerit. Vale .
ARG. GratIarum Rionem sibi gratam luita , S Iiteris eius senatum delectatum, significat, & ut redulas belu consistat . hortatur. anno in c. 71o.