Anacephalaeoses, id est, Summa capita actorum regum Lusitaniae

61쪽

vrcinum Mimdae , habet caput in eodem Er-n iiii monte rapidirm est,in valde praeceps, maginamque devolvit aquarum copiam , nisi Nabonem uvium ad antiquum Nabantiae oppidum ostenderet , quo immixtum Tago confunditur , nomen non ignobile inter Geographos obtineret siquidem impetu in Tagum influit, ut longo spatio obvium dividat torrentem .suam discretam adhuc servet aquam, quam facile ex glauco colore inter crystallinam agi deprehendes. Re senilius Zecarum appellat, quod ita scriptum invenerit antiquam Irenes in histori , quam octingentos abhinc annos scriptam

constat.

VOVGAM antiqui Geographi majores in 'ρ π ter Hispania fluvios meminere Plinius Vac-Cam nominat, Strabo acuam, Ptolomaeus Vacci m. Scaturiginem habet prope montem Alcobam brevi suo cursu spatium conficit,&alios cursim parvi nominis excipiens fluvios, Aguedam aridem sibi aequalem, tam nomine , quam aquis, spoli: at , quo ditior in

non contemnendo agmine , ad Aveirum Oppidum mare ingreditur. Agueda fluvius , qui φδ μ Vougae immixtus amittit nomen , olim Emi -

62쪽

niti audiebat, nomenque civitati, quam inistersecabat, indidit. Eminium olim civitas erat Episcopali sede insignis , cujus Toletanum Concilium meminit, aetate Flavii Re- redi, cui Possidonius Eminiensis Episcopus

interfuit. Durim. DVRIV maximos inter Hispaniae fluvios memorabilis aquarum copia Tagum superat: viginti leucas supra centum excurrit , antequam Oceano infundatur ad ortum denique Lusitaniae urbem cum devenit, innaare tandem se exonerat e plurima laque

magna ex itinere fluenta suscipit, is vergam videlicet Carrionem , Artancam , Duratem , Tormem 4 consimilia, ignobilioribus omita sis plurimis ortum trahit a palude horribili, omnino immota, datis ampla , in quam unde scaturias fons prorsus ignotum. Est

palus in summo montis vertice , Orbium dicunt, novem a Soria leucas , ab antiqua Numantia distat septem Primo statim ex ortu tumidus aquarum pondere devolvitur plurima loca nobilia praeterlabitur, uti Arandam, VXamam, quae nunc Osma vocatur, lentia-

felem, Turrim Syllanam, sive ordesithas , Sarabrim , quam aliqui Taurum , alii amo

Tana

63쪽

iam nunc est contendunt, quae duo oppida in us testa proluit, ut in Lusitania irendam Alvei latitudine, quandiu per spatiosas ac planas defluit Regiones , suam satis aquae

inclicat opulentiam , donec Lusitaniam ingrcitus montium causa , quo interlabitur brevior astringitur tramite Mirandam praeterfluens , ad Sanctum Ioannem a Piscari s oppidum est in Lusitania' accedens ,

praerupta nimium cataracta in praeceps cadit horrendo aquae decidentis fragore , ubi muraenae plurimae diversi generis pisces alii capiuntur. A fluminis ostio ad hunc usque locum viginti quinque leucis majores ascendunt nave neque Durius suis caret arenis aureis , uti cecinit Claudianus

Hic certant pactois tibi, Duriusque Tagusque. POs Durium ante Minium minores alii V Adefluunt , sed Oceanum suis quoque subintrant ostiis. Horum alius est es , , apud Pomponium Melam Celandus , cujus Capita, cum parvo inter se absint intervallo, exiguum navigationi praebent spatium ; propQ Matosin hos in Oceano terminatur pisceS ferme eosdem cum reliquis alit fluminibus Lusitaniae Avus brevem item facit cursim , Ανωι

64쪽

32 EsCRIPTIO siquidem iuxta Vimaranum habet sontem ina*Do illam Comitis ostium. Neiva, quem Geographi ebim vocant a loco scilicet , quem praetervehitur ex Antonini itinerario , antequam Oceanum attingat , nomen deponit claristi, CadaVO infusu , confuso tamen alveo mare ingreditur intra Fam ' possende , duo parum inter se disiit oppida Abundat diverso piscium genere valde sapido , maliquo a mari spatio est flumen istud navigabile. 'qV DivgRs imposuere nomina Limae flu-nis iumen vi antiqui Historiographi Strabo Limiam Belim dixit. Alii communi nomine oblivionis fluvium appellarunt, alii denique graeco Vocabulo Lethen , quod latine oblivionem sonat. Neque hoc oblivionis nomen Kfabulis , ut aliqui autumant, ortum traXit , sed ab historia satis vera Lusitani Celtici qui uadiante ripam incolebant, inita cum antiquis Turdulis amicitia, occupabant Turduli, quae Durium, uadianam interjacet, terrae plagam copias junxere paribus

in eamdem expeditionem animio transvecti vero imam , orta ibi seditione , Commu Nem amisere ducem, nec diutius acerbis fue-x animi , quin imoin simultates obliti,

65쪽

suere Imperitum deinceps Vulgus credidit eos aquis illis insita virtute tantam patriae potasse oblivionem. Ita vero ista in posteros opinio emanavit, Vt anni postea volventibus cum Iunius Brutus, Romanorum duc cura exercitu ad Limam Veniret, nullo posset imperio Romanos milite adigere , uti fluvium transmitterent , omnibus sibi persuasis statim patriae suae aeterna oblivia subituros ; neque aliter eos dux potuit a sententia dimovere quam a signiferi manibus vexillum avellens , in ripam alteram transmisitis, suos illinc , Ut transmitterent, exorans Iulius Florus in

Epitome auctor est quocirca Plinius fluvium appellat fabulosum Lima fons ab liginosis locis emanat inter Auriam , Uae Un Cilicitur Orense in oppidum Montem Regis. Omnis illa regio Lima confine populi

dicuntur Limici. Mi Ni V inter celebriores Hispaniae , o Immemen a Minio , quod ripa profert, ut Uat US est , si Iustino est danda fides Callaicis reclamantibus, qui hanc potius laudem suo Silcontendunt adscribendam , cum Minium solus edat ut etiam iniquis antinis patiuntur,

66쪽

3 DE se RIPTIO elim Si illorum fluvius Minium aquartam copia longe superet , Minio permiXtiam nomen perdere Minius est Populi , quo praeterfluit, valde commodiis, qui vel ex hac causa inter reliquos Hispaniae sunt abundatilli mi. Vbi exin triginta defluxit leucas , intra Tti densem civitatem , Maminiae oppidum nobile in mare influit Plures hoc in fluvio lupi capiuntur , salmones , alosae , iis ces

alii inter omne illarum regionum laudatissimi. Statiui a capite ad Ara Sextianas , quae civitas nunc Lugo appellatur , magnam trahit aquarum Cc Piam.

PLVRΕ adhuc sunt fluvii Lusitaniae , de quibus antiqui Geographi non scripsere , vel cuia eorum notitiam non fuere assequuti, vel quia ipsi mare impromiscui non attingant, uti egere , Uem supra diximUS transnaontanus item alius, Coam dicunt vulgo, qui supra oppidum Alsaites enascens , prope Villam novam de asco Durium ingreditur. Illum Romani Cudam δε attiguo p pulos uda nos Transcudario appella-Tunt , cuius meminit inscriptus lapis in Al

67쪽

MUNICI P. PROVINC LUSIT STIPE

COLLATA QUAE PONTIS OPUS PERFEC. COEDITANI LANCIEN OPID TALORI INTERAMNIENS.COLARNI LANCIENS TRANSCUD. ARAVI MIDEBVRG. ARABRICENS BANIENS PRAE SVR.

ALivs est Tamaca fluvius , qui antiquum Tamaea:

servans momen S. Gondi ali ab Amarantho oppidum frequens Divi sepulchrum satis nobile, interfluens, ad Duos fluvios ita locum appellant incolae murio immiscetur. Populi, quos circumfluit suo e nomine olim audiebant Tamacani , ut Resendi auctore antiquus lapis prope quas avias fidem sa- Myri cit Nabanu , ut supra tetigimus , mediocre item flumen, quod OZecarum adauget, quem 'μ admodum Sotare Pantiquis Ancus' undam. Fluentia item Sor Tagum prope Abranti um locupletantra nec non Caia, valde tam Castellanis quam ' Lusitanis motus Regnis quia illuc utriusque Regni in confinio anti quo ex more Castellanae Lusitanis , Lusitanae Castellanis tradebantur . dum fata , Dei que smelan . Similiter Seira, quae antiquum re tinen nomen , lago vicino communicans,

68쪽

36 DESCRIΡΤΙΟ ante Con imbricam Mundam ingreditur. Itena Seda , Palu , Montragi , Canc , Cor hic he,

quae magnam deVOlvunt aquarum Opiam. GA, SADVM Omnibu longe majorem nulli an liqUoriam meminere, uno CXCepto Ptolomaeo,

qui Callipodem nuncupavit. Nudum fluvius

hic agnoscit caput , sed , plurimis in eum Variis e rivulis confluentibus , haud contemnendo gurgite intumescit. In unum siquidem congeruntur Enxarram , divellas Garcia minino, Ianta deten ari cum jam horum per se singuli ex vicinis fontibus aquam XCepe- Te , in eundem conspirant adum fluvium

Cursu suo duodecim conficit milliaria, Mad Salacia aestuarium delapsus , ad Cetobricam mari excipitur. Est flumen ad Regis portuna usque, uti Vocant, majoribus cymbi Mnavigabile: abundat maximis, & valde sapidi capitonibus , multis occis, anguillis , Mobsi scatum plurimum , venationem ad illius

Tipas , nec non fluminis amoenitatem , plu-yes Regni proceres illic ver primum solent traducere oscitantes. Si omnes vellem fluvios Lusitaniae recensere , foret opti immensum, quod sibi volumen posceret non exigitum.

Strabonis illud fuerit satis , beatam scilicet

69쪽

Lusitaniam ob fluvios innumeros, quibUS Vndique intersecatur. Auri argentique fodi me in Lusitania. INTER Omnes orbis nationes fuit olim Hispania valde celebris ob immensam auri Wargenti vim , quod inde facillimo compendio vehebatur , quod nulli antiquorum scriptores sui in libris praeteriere , Graecos si religas o Latinos. Qi iocirca auri splendore illein Graeci, Phoenices in omnes denique tam Europae , quam Asiae nationes , ita Hispaniam commutandi gratia adnavigabante studio , quo nostra aetate Hispani homines divitias inquisiturn in remotissimas navigant

NED E metalla ista e terrae Visceribu Pyrevetois extrahebant, sed desuper , uti modo lapides , Atiis. projecta , vel gratis , vel certe vilissimo pretio commutabant. Huiu feracitatis originem non erit X tra rem pauci legenti inculcare Pyrenaei montes communis inter Gallos terminus mispanos' longo adeo telluris CXCUrrunt tractu , Ut mare utrumque mediterraneum scilicet attingant, OceanumI. Hi qua

Galliam spectant, praerupti fuere , -Xca-

70쪽

38 DESCRIPTIO vatici qua vero Hispaniam respiciunt , antiquissimis arboribus obsiti, nec commeabili sylvarum densitate cita siquidem longissimo annorum decursu sua sponte sylvescentes nulli erant incolis sui. Forte accidit , sive casu ac temere , sive pastorum consilio pascuis armentorum consulentium, ut injectis ignibus inculta illa, tot annis intacta sylvecta, conflagrarent neque incendium tanta , tamque pingui correpta materia vires posuit longo

tempore , quo aestuantibus intus terra venis ,

vapore calido fatiscentibus , latens intus argentum, Maurum plenis canalibus in subjectos agros manantii in morem aqua des Udarunt. Incolae ingenita animi simplicitate ,

metallorum pretium ignorabant, quem ti-Nam candorem in nostram adhuc aetatem retinerent caeterum gentes exterae auri , argenti fulgore occaecatae, Certatim accurrebant, .gratis auro naves implebant , ad suosque cum antennis aureis is anchoris remeabant , ferreas incolis in auri pretium relinquentes, quod Diodorus Siculus, raristoteles testantur. Hoc denique exhausto metallo , cum illud summa jam tellure deficeret , fodinas locis variis aperuere , Vnde au