Ad serenissimum principem Ferdinandum Archiducem Austriae, Moscouitarum iuxta mare glaciale religio, á D. Ioanne Fabri aedita. [Basileae, Apud Ioannem Bebelium, 1526.]

21쪽

D. O. FABRI AUT HORE.

uidetur, deuotionisq spiritum augere' ut cum sacerdos diuina celebraturus est, in coniugi constitutus, maximeque in illa celebranda obseruari solet, minime phas esse putant, praecedenti nocte cum Xore dormire periculum enim illic est ueretur, si non cum peccato id sat.

Ideo quoque pro pleniori reuerentia noes e sequenti ab uxoribus quoque abstinent. Ea est in his quidem tanti corpori sanguinis mysteri reuerentia, is cultus, haec spiritus persuasio. Videant igitur hinc nostri quam pollutis manibus hoc sacrosanctum mysterium, pignus

omnis redemptionis nostrae, tractare bleant. Moue re optarim uel unicum Dauidis exemplum qui cum extremo iam fere ieiunio laboraret, non tamen propositionis panes ab Abimelech obtinuisset, nisi ipse .ser ut eius ab heri, nudiustertius ab uxoribus aut alijs inlidi fuissent. Cur igitur non mundiciei ille quoque tu deret magis, qui uasa domini, imo ipsum domini administraturus est manibus contre flaturus 'st aliud

ossicium sacerdotum praecipuum, ut Uangelium Chri Commune aliud,

si populo an nuncient, salutem scilicet iacem id mod His seri consueuit ubiq; omnibus diebus dominicis, festi ' . .. .

quoque diuae uirginis Mariae, apostolorum item quo rundam confessorum, martyrumque Verbum autem domini pari deuotion praedicatur, auditur Ma gna quoque est illis reuerentia uirginis Mariae, crebris quidem orationibus, ueluti Christi mater pro interces sione apud ilium rogatur Vere enim ea putatur, cum

22쪽

MOSCO VITARUM RELIGIO, Theotin uene theolocos sit, quae pro nobis in terris plurima possit anlio consequi. Festa itaq eius, Annunciationis, Purifica

tionis, Natiuitatis, Assumptionis, quotquot denique inciderint, ieiunij indiffis, orationibus, missis tum leolis

Misio tum decantatis celebrare, pro communi ritu ecclesiae solent Graecorum quemadmodum toto anni spatio, ex

cepto quadragesimali tempore, quando S. Gregori mis fana theologi celebrare consueuerunt. Est autem utra que missa ter proliXior quam sit ea quae apud Latinos communis habetur. Qualis autem sit missa S. Gregorij papae non omnino ignorat SerenitaS tua, cui non unquam interfuit in Hispanijs, ubi in quibusdam partibus per gi compertum est, mihi tua aliquando referente solennitate. Devotis quidem mentibus accedunt illam populi audituri, tanquam participes futuri eius. Solet aute hoc differre illorum missa a nostra, quod Moscouitae in pane fermentato, Graecorum more, conficiunt Calici item tantum aquae quantum uini rubet miscent quam aquam calidam esse uolunt, quod ex latere domini non me mysterio magno profluxerit sanguis, aqua, quam calidam fuisse credere phas est alioqui enim miraculi uix censeri posset. Hoc sacramentum corporis, sangui nis a solo acerdote cosecratur, qui ueluti nostri fere, stola alba indutus, tota mente ad deu eleuata, id eiscere conatur mysterium, quod pro sui scienti pignore omnium promissionum suarum Christus in ultima coena reliquit, quemadmodum uniuersus orbis fatetur. Epistolam item& Euan

23쪽

D IO FABRI AUT HORE.

Euangelium aeque in missis habent. At lecto Euangelio no mox Nicenum illud symbolum, sed post angeli

cum cantum, qui Sanetus appellatur, primu fides Ni cena decantari solet, cum dominicae orationi finis a diu fuerit, mox antiphona de uirgine Maria sequitur.

Consecratio ita aeque ab ipsis uerbis fit a Christo pro

batis, quibus Meam uim concesIam credunt, ut prola tis ipsis a sacerdote, movcreatura creatori suo cedat, illud quasi necessarium esse. Dum uero sic conscitur, ecce panis iusta magnitudinis ordaceus apponitur, in

cuius medio hostia est, cui crucifixi forma, perinde ut apud nos, impressa cernitur, quam ut benedictionis in corpus Christi conuersam sacerdos sibi sumit, an ducat, reliquum uero panis per frusta diuisum petenti bus distribuit quem singuli, non ut corpus Christi, sed ueluti benedi flum aliquem, quodammodo sani tum panem cum summa deuotione suscipiunt. Solent itaqhas missas celebrare de trinitate, de beata Virgine, deqalijs sanctis. Et quonia illis cul dubio purgatori opinio est igitur assidue pro defunctis orant, missis subueniunt. In qua quidem re tanta illorum ess religio, ut pleri bina pro mortuis anniuersaria, ut uocant, agant. Alterum qui fatalis quo mortuus est die agitur: alterum

autem, quo ab ecclesia ins itutum, sancti illius, cuius nomen habuit propriti, festu celebratur. Ad haec sunt frequentes oblationes, eleemosynae Christianorum. Hoc quicquid est rituu potissim missaru omne quidem

24쪽

charisia. Baptismus.

MOSCO VITARUM RELIGIO, ex institutione primaeva ecclesia esse Trinant, uti tra

dunt etiam Chr, sostomus, Basilius magnus, ac regOrius theologus. Haec igitur sint breuius dicta quam uel par sit huic mysterio: nemo enim facile reperiri poterit Christianorum, qui humanis praeconij satis Commen

dare poterit turba fidelium, adeo multum momoti, re missionis uitiorum ex hoc pendere merito credimus.

Iam uero ad reliqua salutis Christianae sacramenta pe-

eram tum ti dona cons Cremus Eucharistiae quidem sacramentum,

quatum ipsis in usu est, populo administrari solet, tempore quo Christus ipse instituit, dein sequuta ecclesia, pascali scilicet, alia tamen serie forsan quam Romana

ecclesia faciat atque decreuerit Baptismum pro sacramet primo, adeoque praecipuo ducunt, quapropter hoc si quisquam negleXerit, deriseritque, mortis poena assii gitur Baptizant itaque pueros in nomine patri iiiij spiritus sancti Huic muneri fungendo, quaecunq necessitas inciderit, nemo hominum susscere putatur, nisi sacerdos extiterit. Prius uero quam baptismus administretur orationes iunt frequentes ac deuotae a sacerdo te a parentibus, a patrinis, a proXimis, ab amicis qui cunque deni adsunt, quo deus optimus maximus se se coelo per plenitudinem gratiae suae puero per uniuersum uitae suae curriculum assistere dignetur. Quibus certe precibus ad deum fusis, in ecclesia, ad quod pera gendum illic baptisterium ordinatum est aut tempore brumali, molestiam frigoris fugientes, in loco secretioripuer

25쪽

D. M. FABRI AUT HORE.

puer baptigari solet. In cuius rei testimonium adhibentur patrini, pro more etiam nostro, quibus ex pollicitis incubit, ut huius baptismi memores esse uelint, ut puerum olim, cum aetas patitur aut expostularit, in fide erudiri non negligant, ut deum pro tanta gratia laudoni, acorent, ut donum hoc diuinissimum fidei datum in- dies augere dignetur. Praelestis itaque orationibus,

atque etiam Xorcismis cum puer fortioribus naturae uiribus apparet, ter totus immergitur, alioquin aqua tingitur, raro tamen: conspersio enim minus sussciens iu

dicatur Oleo, chrismate interim quoque appositis fronti, scapulis. Sal uero quod a nostris adhibetur,

lutum ex saliua puluere, non admodum receptum est Mosco uitis: abrenunciationem uero trinam, fidei quo confessionem trinam in usu retinent. Haec certe

cuncta ab his qui apud os lanos prima id ei funda

menta iecerunt, quasi per manus tradita, illi perpetuosirma syncera incorrupta seruarunt: neque Christia ni hominis esse ducunt, instar arundini uent agitatae, facile cuiusquam persuasione ab his pro turbari in futurum, neque si angelus de coelo descenderit, cerae instar torquendas dabunt mentes eorum ab hoc instituto. Interrogati dein per nos quantum ipsi circu cisioni tri buerint, num ipsi in usu haberet procul quidem ab eis abesse responderunt, ut uel scintillam ueteris laboliti Iudaismi observent, imo in detestationem illius, nec quisquam Iudaeorum per uniuersum Ruthenorum impe

26쪽

MOSCO VITARUM RELIGIO, rium admittetur, etiamsi multis millibus aureorum hoc consequi praesumeret. Id tamen non negabat, Tartaros sibi multum persuadere e praeputio, eos . Omne circU-cidi pro labe abluenda ueteris Adae, contagionis instar contracta : in hoc Mahomaticam legem sequutus, quam Mahomet instituit, ut statim quam plurimos sibi com

pararet sequaces, cum pronos ac benevolos ad eam suscipiendam faceret idaeos. tiam rem sedulo assirmabant ab eis procul abesse, nihil quod, ex omni par te Euangelicae ueritati, orthodoxae fidei, huic quam tot seculis, intemeratam, impollutam sanetam retinue rint, osonet redoleretq, quod ab ubere ipso tenelli su Xissent, admittere. Cui si quid contrarium inciderit, per haereses sese intrudere coeperit, principio quid obstat,

antequam uelut cancer latius serpat, quam eradicari possit, statim pontificali censura, quasi ebrum putridum, resecant ac reijciunt Christi professionem ac crucem eius nunquam se neglesturos constanter assirmantes, neque unquam idololatriae obnoxios futuros. Esse a

me plerosque in sylvis , longius a conuersatione hominum, qui facti sunt idololatrae.

Gis misGhi, Cum uero iam adulati est puer, per Elam aetatem

consequutus, ita ut suae fidei Christianae temmonia reddere potest, ad pii copum ducitur, ut confirmationis huiusmodi idei sacramentum recipiat, quod chrismate in fronte per signum crucis confertur Administratio uero huiusmodi sacramenti nulli concesta nisi episcopis quo

iacramentum.

27쪽

D. O. FABRI AUT HOR F.

quo coniecturare licet, atque argumenti loco haberi, quandoquidem omnem religionem suam per manus traditam habent ab apostolis impositionem illam manuum uel in confirmatione, uel in ordine sacro soli episcopo traditam fle, sic hactenus monumenta Omnia tenuerunt, atque perpetua obseruatione custoditum est. De matrimonio si qua dicenda sunt hoc certum est affirmarunt, consanguinitatis, simul atque assinita tis multum cura ac Llicitudinis esse ipsis, neque unquam facile negligi, adeo quoque ut nec unquam in quarto gradu uel repertus sit, qui contraXOrit, neque indultum, uerum perpetuo illicitu. Hoc enim a sanctis patribus sancitum semel, nunqua irritum facere conantur. Et quod plus est, illud quicquid est cognationis

quod in baptismate, confrinatione contrahunt se trini, in uniuersum aeque obseruare solent, atque ecclesiae Romanae decretis cautum est. Quod si in his decernendis concertatio oborta fuerit, lis omnis episcopo rum arbitrio dirimitur, ita tamen, ut nequaquam indulgentia causam leniorem fecerint, quo nulla fraus sat omnino constitutionibus. Adulteri abominatio fortassis maior illis quam nobis existit. Illud enim summa execratione detestari ci persequi solent Lex est etiam firma, ut quandiu uir uixerit, simul alteri nubere uxor non possit, at hoc defuncto primum etiam lege libera tur, alioquin indiuidua consuetudine uitae cum marito

28쪽

MOSCO VITARUM RELIGIO, comorandum est. Unicum etiam solamen omnium miseriarum calamitatum qua accidunt, tum felicitatis aeque summa aestimatur proles, laborum patientiam parit: infeliciunt tolerantiam, spem melior i fana e curam, uirtutis calcar, sudoris sedulitatem, reliqua hii iusmodi, quibus parentes posteris suis adcommodare student. Sacri ordines quoque apud ipsos suis quibusdam obsecrationibus .caeremonijs sacerdotibus conferun

tantitam commen tur. Neque illi clauium potestas tradita creditur nisi

ad imitationem Christi in aures illorum dicatur: Accipite spiritum sanctum, quorum remiseriti peccata, remittuntur eis. Huiusmodi certe Euangeli forma, a Christo nobis praescripta, omni huic qui ab episcopo uoca tus, Ordinatus in presbyterum fuerit, authoritas tribuitur, qua uel a peccatis soluere, uel ijs ipsis obnoxios si

Puni eat nere potest. Sacerdotali enim hoc ministerio Moscoui

lis A. tae a poenitentiam utuntur uilis qui nanque ad pro

Uelliorem aetatem, at eam uenerit, qui ingeni sui ui ribus uti potest, ac discernere inter bonum malum, reinum irauum, lepram non lepram, per contri tionem sese peccasse agnouerit, refcte spiritus contribu lati sacrificium reddens, o ad pedes sacerdotis procidit in in aure illi, ut qui sedem dei teneat, scelera omnia admissa sigillatim, quantum memoria recolligere potest, ex ordine cum plandiu aut gemitu declarat a quo postea beneficium absolutionis, tanquam Christi uica rio, accipit. Muic rei conficiundae quoque tempus ha

29쪽

D. O. FABRI AVT HORE.

bent constitutum quotannis enim paschae festo pro ec clesiastica ordinatione facere coguntur : pleriq tamen deuotiores ad celebriores festiuitates exomologesim auricularem facere non negligunt. Id si quis constituto tempore paschatis neglexerit, anathema esse solet omni bus, abominaturq, ipseque ab omnium conuersatione, adeoque ab ecclesia ingressu coercetur. Confessus ita

que quo digne particeps fieri possit tanti mysteri cor pori sanguinis domini, prius per aliquot dies Orpus affligat oportet, in seruitutem us redigat carnem suam, reliquos poenitentiae rudius dignos in testimonium afflictae conscientiae peragat pro in ieiuni Ieiunium.

um illii quadragesimale a Christo apostolis nobis

institutum prorsus Trinant, quo quidCm tempore, quoniam omnium procreantium Veneri commodissi mum est, at pruritus acerbiiutinos animantium cunctorum non est quod plus prouocet, opus est summe, ut ueteris illius Adae insultus perdomemus carnis ab stinentia : quae certe abstinentia, apud hos quidem septehebdomadis summa diligentia perficitur, adeo ut hoc tempore in perpetuum nulli suorum hominum, carni bus, uis, caseo, tu tyro vesci liceat. Praeter hoc etiam

decima die Nouembris ad festum iis Natiuitatis saluatoris nostri Iesu Christi, ieiunant, habent alias hebdomades continuas, quibus ieiunant ut in Iunio ad se stum etri Pauli. Aliquot item hebdomadas in Augusto ad festum Assumptionis Mariae. tum diem e

30쪽

MOSCO VITARUM RELIGIO, neris per uniuersum annum, quidam Mercurij. o tum proin fecerant octo ex peregrinis illis, qui cum tua Serenitate fuerunt, ut singulis hebdomadis tres dies ab esu carnium abstinerent, Lunae scilicet Mercurij, QVeneris : id quod diuina gratia hactenus obseruatum aiebat interpres Tanta est autem illis harum costitutionum obseruantia, ut quocun ieiunio piaculum esset, alique carnibus uesci aut ouis. Narrabant interim quo eX suis inueniri, qui cum ieiunia persoluut, nihil quod unquam uisum sit uita fungi, neque pisces ipsos ederet. In ueniri alios qui ieiunio statutis diebus neque uinum, neque quicquam aliud potuum bibant. Qua re audita

ita moti, ut mente, ενθουσιασμω correpti, destituti uide

remur, quod admodi iniquam esse nostrorum Christia norum cum illis in rebus istis Christi religionem con

cernetibus coparationem apparabat nec magi unquam

quicquam animis nostris tenacius inhaesit, quod nos qui nobis ipsis multum persuademus de arbore fidei nostrae, seu Ru quidem deteriores illis esse contingat Oremus igitur sedulo boni Christiani, ut semel obdurationi huic pharaonicae cordium nostrorum finem imponata gratiam retribuat, ut cum alijs quos alias ferina uitae aestimamus, cognoscere liceat his fructibus bonae arbo risci ut est abstinentia animas nostras deo hicrari, deum propitium, immemorem scelerum nostrorum fieri, quandoquidem intuitarum poenitentiam ac ingemiscentem, filictum spiritum semel est oculis immensae mi sericordiae