장음표시 사용
291쪽
lerent in fundo tota,quod falsam cst. Qui dixerunt,qubd cst vicus Uanies, ieco-
profluens sed inoc dubium est,ciam non areant signa reliqua ulcerum, de maxime
V o autem compendiose, quod turbula urina fit propter materiam,quae est pila do, sicut alias declaravi: quia illa pingue-on potest separari vel propter imbecilli φn caloris, ut in hyeme quae ramen non', ut dixi, vel propter vehementem pertionem, sicut videmus in decoctis, quarunt turbulenta. sed si parum sint cocta, citorrescunt: sin autem diu, tarde:etsi adhuc dius,nunquam. Dico ergo, lubd haec urina turulenta significat multum liquamen, liu con-oistum cum ipsa urina propter impedimen-m obstructionum, de imbecillitatem calo-
naturalis cum magnitudine praeternatura-
caloris: de propter hoc seqttitur,qudd splenit duriim,qui si urina no potest scparari,quae est res quea, mulio linus se separatio in sanguine. Ex quo sequitur , qu bd ipse sit paratus icirrhos, dein pulmone, in iecore, Min nanibus membris,&causa dis cultatis spi-iandi inde proueniant totae sint. Hinc etianiectari licet, unde nam proueniat tumore in cruribus, qui quidem est ex genere an arcae dicebat enim Hippocrates in primo ognostitorum: Quibuscunque ab pate
292쪽
aquae inter cutem oriuntur, his tusses tussiet idique promptitudo accedit, nihil memoro bile expuunt, pedes tument, venter nos egerit,nisi duravi coactus:& circa aluum fici tumores,aliqui in dextra, liqui in sinistra,
te tum consistentes tum considentes. Manis istum est igitur, pedum tumorem tum etiati crurum, esse ex genere anas arcae . non viae lematis. Sed quia curatio illius pendet ex ratione tympanitidis, ideo non longius prciferam sermonem.
Visi v M vero dicatur a scilicus dico quo sub uno sensu non dicitur vere asciticus,id ei quod plurima aqua collecta sit in vetre. duibus autem aliis modis asciticus dici potest,sc. licet quod quae pars est in ventre: alio modetiam dicitur scilicus insensu aquae intercitis, quia aqua continetur inter cutim ieitoneum .principalior tamen morbus est yipanites.
Hi s diligenter consideratis, deuenio Prognosticum: dico quod hic morbus, potest breui sanari, quoniam est compositi cx pluribus Secundb, quia sunt morbilon in aetate senili. Tertib,quia est quasi conat illi. Addo quartam,qubd ipse patiens non conatur morbum propellere exercitationibi aliisque rationibus, quibus tales morbi dim
N i quod ad primum attinet, multi atqu
293쪽
i difficilius propellu tur quam simplices:
atque etiam eo magis, lubd cotrari sint temperaturae,iuxta illud Hippocratis: In morbis auus periclitantur aegrotantes, quorum na-ae aut consuetudini, caetera. Quod ad se-ndum spectat, licebat Hippocrates Morbingi in senibus plerianque illos comitantur
ortem . Quod ad tertium attinet, manielium cst quod raro hi qui sunt la, magno affect uin membro principali, vel necessario test diu vivere, a difficillimis morbis eua
dere Maius autem periculuimminet ex sup-ssione urinae nam statim ut ad illam e eniret, venter intumesceret spiritusque deficeret, atque ita breui periret.
autem paratus ad hanc suppressionen illis de causis:ptima, quoniam urina est cras in turbulenta, quae facile intercipi potest. cunda, quia ad lint obstructiones magna duricies in visceribus, tu que calorem na- uralem obtundendo tum comprimcndo moesia urinam facile supprimere possunt. Teria est flatus qui similiter comprimendo dcefrigerando impeditia entiam urinae afferre 3otest. Omne enim elementum, ut alias di- ,frigidum est, quamuis id Aristoteles, Ga-enus negent. usi si demonstrationibus a: bis allatis quisquam pertinacius repugnet, ii stat saltem experimento ita esse atque hoc oriculum ex ordine morbi atque naturae,
294쪽
etiam si omnia rityperagantur, contingerSECvNDv periculum est,defluxioteriae a capite, ex qua posset facile suffoSed ad hoc ut minus procliuis, eo magis naen in illud facilis lapsus,&nulla redem
Propterea caueat pro hoc Veneris usum modicum, coniunctum cum nimio potu, iter in Sole ardenti, ex quo possent colli qcontenta in cerebro violenter, atque ita si focari. Tertium periculum est , ne incidat
febrem aliquam malignam ex magnis cur ad quas procliuis est, ex metu vitae filiarii Ab omnibus tamen his spero tutus erit digenti obseruatione. DIC secundo, quod cura ista perficiet satis bene, propter quatuor gradus, qui ui in ea, cum quibus tanquam per scalam asce dendo perueniet ad speratam sanitatem.
quo manifestum est, quod oportet ipsumligenter, luaecunque pertinent ad sex res noe naturales,obseruare quia illis sunt magis incessaria: Tertio dico, quod haec cura nec sario erit prolixa, δ,hoc propter quatuor ca, sas prima est , morborum magnitudo lixitas secunda est , multitudo corum tertiae si nobilitas subiecti, quae facit ut debeanais abstinere ab omnibus medicamentis validit atque potentibus iuxta illud quod dicebat calenus in libro de prςdictione ad Post humus: In principibus non debemus uti medicame
295쪽
tis potentibus, neque ullo modo si assectis cluarta causa est, ascensius per gradus de quolicam suo loco. Posset addi quinta scilicethiod ipse non obseruabit cuncta,quae ei prae-ipientur, ita ad unguem, ut deberet. Ex qui- is concludo, qud sista cura non perta cietur,oc anno, sed in duobus annis tantiam, aut iam tribus. M si curaret magna ex parte: itaquδd aestate videretur sibi sanus, eo ma istiam in autumno, maxime in fine tamenayeme reuertet morbus, licet nocidei, scaevus, acut fuerat antea nihilominus maxima cura erit circa praeseruationem, ne labatur in de- aerius, non ut possit perfici sanatio.
SECvNDA pars praedictionis est, quod uersis temporibus valde diuersam subibitonditionem, primum ex ratioue partium m I. nam vere mediocriter se habebit, dein-
e melius iuxta finem veris de per totam aesta em dimidium autumni bst deterius cinaxime vi profunda hyeme de φυταλια. Item temporibus pluuiosis ac ventosis, maxime orealibus: deinde austrinis deteriusquam se-
o coeli aut Euris vel Zephyris spiratibus. deterius etiam nocte quam die, cinite vesperi, quam mane de post cibu quam a te cibum eius semper. Et hoc generaliter, ut aliquando regula hae fallunt. Et haec n5o u n conferunt ad praedictionem, sed etiam
296쪽
ad curatione, quia periculosioribus temporibus oportebit cautius agere, e diligerius p rq icauere: sicut etia in accessionibus, ac reliquis A prognosticu etiam pertinet scire, quo niam quantum flatus discutietur, tantum eti decedet ex difficultate spirati di quod tu imor ille ventiis modb descendet in scrotuna emodo etiam usque ad pedes crura α ludos propulsata materia tumorem ingentem in il lis excitare possit. Quod si contingeret, periculosum esset secus de tumore scroti. Est igitur periculum de incremento ipsus anas arcae Illud etiam est co sideratione dignu quod genera haec hydropum inuicem com ut an ruri augentur: una aliam fouet, similiter propter dies una Avicennae.Et quandoque a lieria, qu est in pulmone transmutatur ad te cur,& facit hydropem. Haec igitur onini ad bligenter sunt animaduertenda: 'ubd una corpus impurum sit, erit etiam paratum he,rysipetalibus 4erphage lenis ulceribu malis, de scabiei. Nam scabies is ora fiunt
ex humore seroso corrupto. Et si contingeret ulcera in cruribus, facile euaderent in prauitatem magnam, difficillime sanarentur. H expeditis deuenio ad curam,quae iuxta scopos triplex cis debet: praeseruatiua, sanativa, de symptomatis curativa. Hic enim morbus expostulat hanc tertiam partem, sicut etiam docuit Avicenna decima ter iij. unu
297쪽
apric L MPI AND r. 27squodque liorum perficitur tribus auxiliis vi-
ctus ratione medicamento,&manuum ope
ratione. Rursus in his scopos scire oportet, cuiusnam ordinis sint primi, secundi, tertii, uarii, ac sic deinceps.
P irius ergo scopus est, dilatare vias
melitus, siccare atque extenuare vetrem.
ntque hic est primus scopus in intentione.
Secundus scopus est, ut materia impediens, quae coniuncta est,&dicitur flatus .cra Litor humor, tum caro in pulinone discutiantur. Vt verb hoc fiat, tertius scopus insurgit auferendae malae intemperiet,iecoris, pulmo- ais,ventriculi: lienis. Ex quo habetur quartus copus, ut auferantur duricies,quae sunt in teneo iecore, atque obstructiones. Quinius scopus, ut materiae antecedentes euacu-:ntur ut non amplius generentur sed ut ruacuentur, insurgit. Sextus scopus, ut prae arentur. Praeparatio in quatuor consistit, ut assa attenuentur, lenta dividantur, aperiani obstruci iones, ut aluus facile suat. In-entio verbprohibendi generationem mate sar antecedentis, est duplex, scilicet ut den- cibi excrementis carentes, ut bene con- 'quantur. Ab ista igitur sexta intentione cu-atiua operando inchoare oportet, Vt per
Oniamus ad primam. Et hoc seruatis tribusllis conditionibus, quas Galenus in Arte cu-atura refert ut citissime scilicet salutem,qu
298쪽
seri potest, adipiscatur, ut perfectissimὸ ut absque periculo ullo,vel noxa. Eri quia, ut dicebat Galenus libro de Atituante victu morbi diuturni plus rationectus, quam a medicamentis iuuantur. Est aanimaduertendum; ut consuetudines sensim immutentur, aliter nimis laederet V tergo ab animi affectibus incipiamus .nconstat animi affectus non minus mutare crpus nost rum, quam labores atque reliqua Igitur talitiari spes, salutis optima sunt: tare autem tristitiam, iramque oportet. At magis a cibo,de hora somni,in qua omnes c gitationes, etiam si tristes non sint, multui
laedunt. v om ad somnia in attinet, cum teste pocrate somnus coctiones iuueti. manifestui
est,qud quanto plus indulserit somno,tanis illi melius erit. Et quod debet esse iuxta Hippocratem in loco obscuro, in conclauisset diore, bene contecto corpore pannis, inchbiculo respiciente orientem sicco, interdiu
solaria in hyeme ignis alatur, in vere instumno sol ingrediens locum illustret,in aesti te sit perflatus a ventis de si non potest o mire decumbat saltem semper in lecto,us' ad decimam horam ab initio de cubitus Lis tu nihil dicam,qui oportet ut decumbat potest: etsi nimia pra matur vigilia, inunga tur pulsus eo ne nuptiarino: si non lus
299쪽
,unguento populeon. Vngatur etiam regioudis: tutio: es etiam in hoc sunt pillulae no- .rci PE styracis calamita optimae oleni fiant pillula quatuor cum vino mom- Vel vinaciola dulci de his capiat natio vespere post coenam per nam hora. id nostrum expertum, de est ultimum, ex rans animam, de est absciae cristodia. AC ip saccharinenta phari seu ex num-
esecti gra xv. Misce bene capia post celam. Possunt etiam fieri stillicidia, odores,
somnum conciliantes, italgia, Merrhina. Sed haec minus probantur. A nimaduertere nam decet, quod iuxta somni longitudinem ortet metiri etiam ciborum quantitatem, si paucus sit somnus, modico etiam utatur o: in autem longus, uberiore magis nu- te, velut carnibus tuis. Super omniatem caueat ne tempore somni de tristibus gitet. Sed solum iucunda sibi proponativi
laria, prata venationes. Mortis etiam mentare decet iuxta sonam prolixitatem nam bene dormierit, optime se exerceat ubile, penitus non se exerceat sed solis frictio visi equitatione sit coiciatus de dormiat ite elato,d pectore,ventre autem imo de- lse, cruribus. M vero in motuum mentionem inci-
300쪽
2 3 CARDANIderimus par est ut de illis nunc agamus tuum igitur ratio a quatitate,qualitate ac ti ore sumenda est. Qi 'dad tempus attin i
dicebat Galenus in libro primo te ibis P. Dii mali succi Exercitatio tante cibum nptima est,ita a cibo pessima: ideo cauedi est diligenti l si me ut a cibo assumpto omnino quiescat quod si deliquerit in hoc , a
reo in comodo afficietur. oportet autem qui cere a cibo septe horis Animaduertat et lai quod licet ex exercitatione videatur cibu uventriculo descendere, ipse que leuius se Ibere, atque facilius spirare non tamen in hi commodo confidat, quia successi tempo res in deterius labetur, sentietque detrimem falsa speratae utilitatis poenitebatque ac coia queretur se deceptum. Ex hoc etiam pati ratio cuiusdam problematis,scilicet cur vidit tur cibum concoquere melius de die quam in nocte cum hucusque nox fuerit die longi : somnus soleat coctiones adiuuare , edtenebraeὶ Ratio est, quia in die propter sit uia cibus descendit eventriculo in nocte vercum decumbat,non potest descedere: ex t . colligo aliud multum necessarium ad curat ad prognosticum, scilicet quod nuquam benconcoquit Non de die, quia prius descend cibus antequam sit concoctus non de noctqui illii percipit in ventriculo mane atqi