장음표시 사용
311쪽
volare sed est genus palumborum, quoi melius vocant Arabes Altaiugi: gene-liter sunt optimi, tui sunt ad modia iuuenes. carnibus aute pedestrium melior est lice ina suilla &arietis qui excesserit num
annum. Verum circa suillam ista tria obserua-da sunt, primum, quod sit masculi suis secundum, quod non excesserit annum, vel parum: aliter enim fit valde dura ius caro. Tetium,
duod sit educatus in nemoribus&agris, ubi sie exercuerit. debet autem eligi caro clunium 'sque cute de pineuedine . Post has carnes est caro vituli lactentis caro quoque ericii v-tilis est, maxime magni Dicebat Dioscor. Erici caro confert renibus, cachesiae, hydropicis& elephanticis Caro quoque apri iuuenis confert: utilis est, ut suilla caro cuniculi de lumbis loquor etiam edi potest. Reliquae non sunt utiles Solom restat dicere de gallinagine, qua licet vescatur pisciculis, quia tamen vescitur etiam vermibus, habet rostrum subtile,ideo cum sit etiam suauis gustu, edi potest. Caro pauonis est nimis dura. Caro galli paui muli sim nutrit, Tua uis est tanto
melior carne pationis, quanto deterior carne
pulli. Ideo comedi potest, si sit iuuenculus. Praeterea ius testudinis, cochlearum etiami ultum couenit, sed longe magis testudinis: ro autem est nimis dura, praecipue cochlea-um. Carnem accipitris multi laudata ego ta-
312쪽
menio sum expertus Caro bubonis aliis optima pro difficultate spirandi, scilicet similiter pulmones vulpium receles, si sustineat edere, nec abominetur na haec mulium poterunt illi conferre in longo sanare ipsum Cibi quoque omnes, qui farina constant, pessimi sunt, ut tria ilia. Farcina quoque carnes salitae,istia lucraica ,botelli,nihil horum ei conuenit.Ex oliribus praeter cretanum marinum mentat& reliquas dictas,conueniunt cardui narconfirmant ventriculum irinam ciunt, appetentiam excitant, tumores dissecanti . Ab asparagis tamen cauere oportet. pluri
petrosilium turbam,quam vocant Ali xandrinam,quae est species api probo. Ex fri ctibus vita past, possunt edit, quia multiplici
habent utilitate conferunt enim ventriculcpulmoni, iecori: in his eligendae sunt simgues,recentes,dulces tenui cortice, hi lda'. si quis utatur succo earum absque cor ilice,melius erit .Pistacioriana vero usus node
bet esse simplex,sed olei tantum . Vel hoc modo: Contundantur pistacia optime, inde cui duplo sacchari, vel etiam cum tantundem so lium, portione maceris sant offa , coqua tu in furno leuis caliditatis: nam exhil poterit comedere in fine prandij, inoceri ei utile: vesperi autem poterit ut oleo mygidalarum recuti. Huius autem causam superi ill
313쪽
docuimus, quado diximus quod in die nimis celeriter cibus a ventricii descendit , iii nocte nimis tarde, de cur a caeteris oleribus fructib praeterquam mass granatis dulci 4us tempore magnae sitis ab omitibus ra- dicibus caueat licebit tamen quandoque ede-
e quatuor aut sex cappares sale conditos. Co- firmant enim ventriculum, Dii sitis refert, ouent aluum,aut urinas detergunt, dissecat, periunt obstructiones appetentiari cibi ex- itant, flatum potius discutiunt ii m gene ent,cum sint e genere calidorum in tutio or' dine Ex piscibus si quado uti velit ruta, me- , uiocris masculari e flumine lapidoso et Meet,inde perca talosa:sed capita vitare oportet,atque haec de genere cibo tu Tercula lint, chondrum panis coetus, panis infusus in iure, panicum, pulmentum e carnibus,pulmentum ex ouis,oria malari cibus albus. De potu noest aliqua difficultas,quia oportet ut sit vinum
medium inter flauum S album clarum suave, maturi aliqualiter astringens, odorat si omnia enim sunt iucunda de amica ventriculo. Et si quis per duas horas ante aliquando infundat corticem citri nam ipse ventriculo utilis est sed tenuissimum, medium inter siccumri viridem, erit utile.Vel eius loca metam vel pipinellam Licebit, quandoq; imis ponere aliquid maceris. Licet etiam in fine
cibi non siiperbibendo edere nam olivam
314쪽
Hispanicam. A qua nulla conuenit sed si mri do necessaria est ncoquatur macer cmomum tenues, aquam,auro candenti lirater aut quinquit chalybeatam. R.igitur 5xxxx,quae dum feruet auri frusta qualaut quinq; igna accensa in ea extinguaim tur, inde adii antur inamomi electi incisi nuissime,sed non contrit 3 g. macerisimillia terso .coquantur paululum,sed vehementer, perna latur refrigerari. De quantitate autsi cibi sit 1ixta somnum, ut dixi, appeteriam, iuxta qualitatem ipsorum ciborum . nam de
cibis mediocribus aut qua multum nutriunt, aut quae sunt durae concoctionis,minus come de re oportet De mediocriter autem nutrientibus optimi alimenti aliquanto plus conredi licet. Si comedit, vitella ovorum potest assumeretria, comedat etiam plus in vespquam in mane propter causas dicta supta heQuia quod videatur concoxisse cibum ciri .docuimus esse falium, to nisi longa otinent si suetudo. De tempore oportet ut in ter prandium icenam sint nouem horae saltem. Prandeat secunda hora diei in hyeme, state tertia hora diei, post cena tardet per
nam horam, ante litam ea dormitum meccomedat, nisi bis in die, cibos magis nutriε- te vesperi. Dei: paratione ciborum videtur oleum jecundum Dioscor multum conuent' re nam de omphacinum confert ventriculo.
315쪽
licentia tamen δ Isaac dicunt, quod om- olea labefactant et riculum Solvitur haec fi ultas ex Galeni verbis, cum dixit qubdo astringentia conferunt, confirmantilabra sed reliqua relaxant Oleu ergo omisti acinum clim sit astringens ventriculo con-rt tum aliis rationibus4 loge magis oleum istacioru quo perpetuo in eduliis debet uti. fatu quoq; si cibis utile est, Minisu fuit antiuis. Detergit enim atque astringit: multosagis sal quod etiam digerit Veriam garum
fistu iucundius est. itaq; moderatus usus conit. Inter reliqua quae pro condimentis con- leniunt, et macerriquod quidem initium calitatis tertii gradus attingit, quamuis alibi Gaias aliter sentiat .sed de hoc de cotradictio-us scripsimus Matthiolus credit aliud esse cim, aliud macerem neque Galenum vidit libris de compositione secundum locos. nee est adeo siccum, ut Galenus refert. Con-t autem ventriculo multum, quia duplici stantia est hic cortex Altera quidem paruida S vehementer sicca:altera ferme temata in humido,d vehementer calida quot vehementer excalefaciati exiccet, necen extenuet de confirmet ventriculum,acum discutiat. At tenuet autem ac dissecet,
oniam tenuium est valde partium quo fit navi ipsum solum nux myreplica nu-t inter optime odorata nam neque piper
316쪽
294 CARDANI neque cinamomum, nec gingiber, nec card . monium,aut aliquid eiusmodi nutrit. Ac t in exigua quantitate admodum stringit, dissecat, appetentiam excitat: copiosum autem maxime nocet. C tera pinguia aut omnino labe factant ventriculum, aut astringentibus sum commiscenda, interque nihil melius his sed recenti. nam loni odoris particeps est pia ta eius Acida quoque omnia vitanda suntlave hementer enim ventriculii laeduit Crocus,si vacat astringete i. Piperetia quandoque,sed parce:& non contusum, veru vixi Ofractuna. Vt vero de praeparatione generalius loquar quinque sunt modi coquendi edulia: elixatio, assatio, super prunas, in veru, iurulentuna atque frixum Elixata parum nutriunt, is frigerant ideo vitanda omnino. Frix quoque
anhelitum cohibent,quoniam pingue sim
ne aqua concoquitur aduritur illius tenuior pars. quamobrem anhelitum maxime laedit. Qua ratione d summa cutis assatorum in veru vel etiam super prunas suspecta est. Si quid
vero crassius est, in intima parte non coquia tur, quamobrem quae assantur in veru, ubi, halauerit pars quea, continudatque perpe-
tub vitulina pinguedine,aut gallinis uni aspergendaci nec pinguedo ipsa pura sit, sed quae
immixta sit autem flamma vehemens, ut celeriter excocta caro non siccetur nec aduratur, neque summa pars nec intima sit sui.
317쪽
ecet etiam roris marini ramulos circunducit luna coquitur,at intus foeniculum in ludi cui assulis atque petrosilio, vitulinaque pingue linea quae immixta: iuuat etiam non parum luna torretur, aquam frigidam superfundere, calor in intima se condens, coquat carnes, teneriores reddat. Sit aute omne quod sic orretur, succulentum eadem quoque sere ratio es e debet eorum,qua sit per cratem lut prunas assiantur. Iurulenta autem optima unt,in quibus parui pulli atque teneriores turaues minores coqui possunt. Quae vero in pa- lillis coquuntur, non omnino mala sunt, sed tamen inferiora caeteris iurulctis, si ipsi pastilli non sint iurulenti Sunt enim pastilli iuruleti, tum grati tum salubres. His ergo admiscendast sunt, pinguedines,acida cerastici sed non pru- a passae vitae, maxime nigrae, macer crocus, et rosilium, menta, foeniculus, piperis aliquid. Quaecunque enim grata sunt, iuxta Hip. sententiam, etiam si paulo deteriori sint, melioribus quidem , sed minus suavibus sunt praeserenda Cruda velo omnino vitare oportet. ubi lardum adsit. Est etiam animaduersione dignum, quod ipse tanta imbecillitate ventriculi, istiam quia non mandi cibos,ed deuorat, deberet omnino abstinere a ci-: siccis omnia quae edit liquefacta edere, potius bibere. Quapropter ei melius co- errem carnes optim contusaei spissis. Et
318쪽
ego scio me hoc uni o praesidio iuuasse mul. tum Archiepiscopum urbis. S. Andreae. Vbi enim est summa imbecillitas ventriculi,&ho
mo non mandi dilligenter, meliora sunt con ltusa ex carnibus,quam carnes ipsae. In ouis au lici melior praeparatio est,ut cum cortice o lquantur in aqua , aut subcineribus d non ista dura,sed pala, ut vocat Galenus: cum modico sale de pane edantur. Ipsa etenim qinultu sunt necessaria in hoc casu. De ordine i aute dici solet, quod omnia liquida in fundo liventriculi, ego autem potius dicerem omnia lbene nutrientia, atque haec est rei veritas.
Dico ergo, quod in initio debet accipe tela irum contus,velut essent j iii, di sic ut illa sit lbas totius prandisve coena potius quia in dccena debet accipere plus, veluti iii. contusi spissi, Z in prandio 3 ii.& nolo reddere rati nem, ne sim prolixior . Vnum est, quod nisita feccrit, ignoscat mihi ipse aeger, vix pote ii
1it diu perdurare. Tres enim sunt colo innae .lvitae suae, exercitatio, somnus,&contusa,quia inon manditur, loc quoad ratione victus, non loquor nunc de medicamentis. alius or ido est, ut non bibat nisi iuxta finem ipsius cce inae&prandij:&inprandio colluat bene os iter 'uater, antequam bibat. Deinde bibat parum, in vespere autem bibat usque ad de lcem vel undecimincias, in mane autem nisi lΞ iii. ita hoc modo minus bibet, istim
319쪽
magis. Si etiam comedere velit res ronfirmantes ventriculum, si sint res frigidae, is menda sunt post cibum veluti citonial ondita, quae non vitupero, modo sint facta una saccharo. Si veris sint calida, debent as iam ante cibum Est etiam sciendum, quod portet ut conetur mandere panem durio-aedulia diu, non deuorare sicut facit: Madiae pro mutanda consuetudine ego apponc-em horologium dimidia horae, quod tepus ellem consumere in ipsa comestione. Opore etiam scire, quod diuersitas ciborum ma-:nam difficultatem in concoquendo ventri-ulo exhibet. Ideo unico cibo vel duobus adummum intelligo, tamen exceptis bellariis, 'tpote ossa, pistachina aut citonio, vel facchao vel oliua, vel cum similibus vellem esse co-entus. Quandoque vero licet uti ferculis,quet ocum nutriendi habent, de multorum fercu-orum,quale est hoc Capiantur germina' rosith,& modicum absinthij, si placet, tria utea uorum,&modicum casei florentini, luem vocant maretolinum solus enim ille va at lentore in optim mixta cum malua aut eta,fiat ferculum vel solutia, vel modum of-rum cum macere modico in giberis, o quantur in iure pingui,& bene. Hoc enim erculum est gratum vetriculo: non admisceoccharum iuxta dictum Avicennae: scias bd res dulces ad faciendam oppilationem,
320쪽
sunt veloces .Et Paulus: Res dulces inflamant iecur, ideo caueat ab omnibus dulcibus praeterquam uis passis. De numero assumen dicibum, constat quod non plus quam bis opollet comedere in die sed si fieret debilior luco portet assumere ter, in minori quantit te.Et si contingat quod male se habeat, numquam tamen debet abstinere ex toto a cib0. in quo peccant multi, existimantes se optimὸ facere chim eunt dormitum ieiuni quia ut habetur a Galeno tertio de Facultatibus naturalibus.Ventriculi tunica interior nutritur excbo assumpto. Et ideo tantum nutrimenti assu mendum est ab habentibus ventriculum imbecillem etiam stante cruditate aliqua, quantum potest nutriri ventriculus,ut pote veni
culus si non sentiatur cruditas, sed si grauatus ab alia dispositione ast uina vitellum oui etsi sentia cruditatem, asstumat Si panis mades a cli in iure pulli, modo cruditas sit citra pondusi nauseam. Illud etiam ob scrvandum, quod cum vitellus oui sit viscidus lentus,
debet admisceri aliquid quod dissecet sique
temperatum,quale est modicum xymelitis, sed longe melius parum offae ex pistaciis, aut modicum herbae, quam draconem Vocamus: aut cretani ex aceto. Et scias quod superius inferculo illo admisi beta,quia aperit vehementer obstructiones iecoris, authoritate ori