장음표시 사용
301쪽
D DI Fic Vt spiRA Nn . a , bd morbus hic in deterius labitur in dies cet videatur melius se habere. Patet, quia o
oes imprima est vitiata, ideo secunda doleri e reo corpus quotidie magis grauatur cru-itatibus Gergolabit irin deterius nisi quanam ex euacuationibus adiuuatur sed ita d, istant vires: ergo unica spes in virtute vitalli. Duae alio modo labentibus aliis cas possit re- nuere non estir sentis negoti ut ostedam,
iis constat id fieri posse. Ex hoc sequitur in aliud, valde necessariu scitu,& est quod' melius se habebit, quando vesperi sen-j se non concoxi Te, di similliter mane quia tunc virtus retentrix incipiet co firmari Postmodum melius se habebit, cum mane sentiet se concoxisse, vesperi autem non . Rursus o- time, ci iii mane vesiperi sentiet se bene
oncoxis . Scio quaedam hic posse vellicari
ropter imperitiam quo rudam: sed qui rectὁlua scripsimus percipiet, de hoc orditae in nebus procedendi non dubitabit. Ex hoc etiam aliud valde utile sequitur, quod ad cura itinet: de quo inferius dicam. md ad qua-ltatem exercitationis attinet, dico quod de- mbulatio non est exercitium in via Galeni, amen est res omnibus utilis: ipsi vero non so in villis, sed etiam necessaria. ex hoc Gnere est frictio. Cum ergo expergiscitur, decet surgeret deambulare parum ex quo Litus mouebitur deinde reuerti in lectum, de
302쪽
fricari atque inungi, postmodum indui. Equo ordine duplex commodum cosequetv num certum, crit quod frictio siet poexonerationem alvi,quod est iustum de viil secundum erit minus certum, sed si sequaterit tilissimum, scilicet si denuo, postqua E,
surrexerit, aluus soluatur. Secundum genu exercitationis est equitatio quae debet exedaceri,postquam inambulauerit, quantum sat est in mane. Vesperi quoque vitando sempe Vtrunque crepusculum, ut inferius dicemus Quantitas vero exercitij, ut ab Hippocratdecernitur, generaliter in uno quoque auxilio est conueniens tolerantia. Alia genera evercitiorum ab histribus neque laudo , nequit
ipse ferre poterit Laudari solet ascensus p acclivia, sed ipse neque laoc seret.
I x x vi non omitte tum est omnino,pen tinetque ad motus: quietis rationem, quo, . non decumbat pronus, ut solet, sed sedeat nCum enim sedendo,,5 solum stando Vrge tur difficultate spirandi, pronus perpetuo maneat,tabulae aut cathedrae incumbes quo sit inihil est deterius dimoto ventriculo e sua scde,ita ut non quiescat super intestina, sed sui
pensus maneat hoc autem cum pessimu . semper sit, deterius tamen etiam a cibo tura
enim soluitur ipsa ventriculi substantia, ses: laxitas texturae in ventriculo, qua parit unumam imbecillitatem, de cui non est remedii
303쪽
DE DIFFICUL. 4 PIRANDI 28r xta sententiam Principis. CREPusCvL memoria me adtractan. in de aere inuitauit. Vitare ergo debet a m nocturnum, tanquam pestem, ambo epuscula item pluuias omnes, solem c ae in nubilo sum, ventos validos. Poterit mei auras ante leni se exercere, ac serenis inporibus: ubi vero praedicta obstant,in co- auibus longis se exerceat, tutus a vento δί gore Et ubi periculum sit in utroque, mas estis frigore quam in calore: 3 s datur calore, ubi calor cessauerit, cessabiti noxa, non sic in frigore quia ut recte dicebat ut 'tenna, frigus est inimicissimum pulmoni. Cubi illum etiam debet esse purum, mundum, rapositum orienti, debet verri quotidie:&quia quaesitum est, an aer nativus sit illi salu--ris,respondeo quod sit, caeteris paribus. 'si si sit aer in colle saluberrimus, mini- ne humidus: ubi homines diutius vivant,3 nascatur coniferae arbores,& mulieres sint ibsque gulae tumore, tueri floridi coloris, victimae candido adipe, rubicunda car- pulmone, absque lapillis. hic aer mul in ei prodes et: nam in difficultatibus spira caeteris morbis pulmonis nihil plus facit an aeris qualitas, seu bona seu mala ad iundum nocendumve. Hoc autem num sci-
expedit, quod oportet diligetissime caueat iis post calorem . est enim mortales. Item
304쪽
1 si solem super caput: nam vi ac frigidus est micissimus pulmoni,ita sol capiti. Α, et v M ac quintam intentione, leste uacuatio de repletio, dictum est, quod portet habere beneficium ventris, quod si habeatur, fiant clysteria. clysteria quid emollia non operantur,& nimis acria exiccat corpus Sc ideo impediunt in posterum benficium ventris. Oportet etiam et resoluantium: resoluentia flatum sunt sicca siccastringunt aluum. Praeterea clysteria repellusatum sit pra de maxime sint statuo v si seorum non est multum ad pro potitia nisi sint valde necessaria aut valde utilia, a valde bene praeparata. Desseribam aut csormas eorum, similiter duo genera lupsitoriorum. Prima descriptio.
tur ad consumptionem duarum tertiarum: ide colentur, in colatura addantur salis o
munis 3 i,salis nitri Ρ, olei anethini j ii hie pigrae de sexdecim jJ misce. fiat clyster hud. R. olei violati iij, aponis teneri si , melis simplicis ij, cassia fistulae 3 vi urina: in
fantis quantum sufficit .misce. fiat clyster. Spositoria hoc modo. I E cumini ruthae an Di,mellis
lati cocti: despumati j ij,salis nitri si fisuppositoria. Aliud.
305쪽
iri radices ita dis,& coquatur in oleo violaceo: post modum siccentur parum ciant suppositoria Peros quoque difficile st)urgare, quonia quae purgant, ventriculo ple-ilinque nocent Medicamentum tamen optianaumeli.
R E c terebinthina orientalis lota cunno albo septies 3 ij, vinii passi uua, seu po-
us succi i misce capiat per tres horas ante cibum Aliud. R aloes Jiij lauetur ter in vino paDiu to,inde capiat i .pro vice ante cibii. Non solum autem sufficit ventrem soluere,sed etiaucinas mouere necessarium est eiusmodi autem sunt quaei forniculo sunt, aut similibus, ' bene olet ut crithmon an lix: sed crithmon est fatis cognitum sandi non ita Crith mon autem prolicit urinam harum quoque cum oleo optimum est in omnibus cibis aluuiubducens, appetitum excitans, ventriculuconfirmans. Acoitu abstinere debet, quatum fieri potest. Oportet etiam ut antequam costmedat, excernat flatum, mandendo thus cla- um, aut Zaduram, aut antheram, aut anisum,
et libisticum, eructa lo sic ut singulo ma- , excerna feces, urinam viatum. Ci v v vero δ potus duo sunt trifariam ut distinguuntur singuli, simplices hedic ales, medicina cibis similes. Quae ut mitiis nutriti ita sunt utiliores. Huiusmodi gra-
306쪽
tia exempli est cretauus marinus ad discutidos status,& prolici edam Vrinam, excita' dum appetitum cibi . Consideranda aut ei sunt sex in cibis,qualitas, quantitas, numeri Itepas,ordo de praeparatio Cibi maxim vetriculo conferentes sunt ceres otium, quod mile est cicutae sed bene olet, sandix ab sar ithium: menta rubra angusto solio. Sed a :sinthi a propter amaritudinem vix potest e libPropterea tritum S decoctum cum passuli & vitellis ovorum edi debet. Generalit c aultem omnia quae sunt boni odoris saporis . sunt amica vetriculo. Et maxime si sint astrina gentia, velut est macer, quod vocant acin ivulgares: astringentia maxime conueniuin fine cibi, sicuti calefacientia ante cibum
Vtero de singulis dicamus, sciendum est qu bd x sunt disterentiae ciborum. prima est
ut sint boni alimenti,aut mali circa hoc dic bat Galenus tertio de Alimentis: ibi mal succi sunt,qui nutrimentum dat nimis tenue aut nimis crassum. Verum sic intellige duces vi non sufficiat quod sit nimis crassum aut tenue sed oportet ut sit, quia non sit cococtuina Sole, adeo multa sunt crassi alimenti ad modum:tamen sunt boni alimenti, quonian concocta,velut caro porcina. Quia tamen c6-
cordamus in re dico quod propter hoc octu
dunt omnia olerari omnes radices quia ole ra omnia generant alimentu serosum, derum,
307쪽
D DIFFICU L. PIRANDI 28se radices allia lentum crassum, ergo nullum oliis nullaque radix conuenit. Et si quis dicat, quod nuper laudauimus cere folium is en- tam .sandicem dico quod hoc fuit ratione
'edicine, Ex quo colligitur,qubd talibus non
icet uti, nisi in modica quantita toequia non iuuant ut nutrimentum, imo nocent, quia mali sunt alimenti. Omnia ergo olerari radices sunt mali alimenti:&est regula, quae non patitur vlla in exceptionem: quia sero sum aut crassum S crudum praebent alimentum,ergo Omnia talia sunt vitanda sub forma alimenti. Secunda differentia est, ut non facile putrescat: per hanc excluduntur omnes fructus horarij, item lac. Excludiitur etiam ista aliis de causis. Lac quidem quia flatuosum iuxta illud Hippocratis: Laodare caput doletibus, de his qui-Dus ilia murmurat,malum:horari autem fructus, quia serosum praebent alimentum Tertia differentia est , ut plurimum exhibeant alimentum . Istud enim non est necessarium in omnibus hominibus, sicut priores duae conditioneS.
si in hoc aegro est maxime necessarium, quod sic declaratur. In hoc aegro est maxima imbecillitas ventriculi, ergo minimus cibus dandus est: sed minimus cibus parum nutrimentum non potest alere corpus imb necnaediocriter nutriens, ergo necessarius est ci- bus maximi alimenti, ut quod detrahitur ex
308쪽
quantitate suppleat qualitas. Ex quo sequi tur, qu bd omnes fructus etiam non hora' sunt vitandi,quia omnes parum nutriunt. S quitur etiam quod ptisana hordeacea, quae mediocriter alit secundum Galenum, cibus ex amygdalis, qui parum nutrit, in hoc casu non conueniunt id est,in magna quantitate, neque frequenter. Nam ad recreationem, . triculi, vel quia sunt cibi medicinales, exhiberi possunt.Ista tria possunt admitti passulae, pistacia, cibus eae amygdalis. Quarta discirentia est, iubistia facilis coctionis patet, quia hic ventriculus est imbecillis valde, ergindiget nutrimentis facillim coctionis. Ergper hoc excluduntur omnia legumina NaOmnia legumina non soli ira sunt difficilis coctionis, sed difficillimae. Pro dignoscendo a tem cibos, qui sunt facilis aut difficilisco ctionis, solent dari plures regulae. Sed praecipua est illa libasij, est , ut ponantur in aqua quae celerrime dissoluuntur aut molliuntur, facilis sunt coctionis, ut panis quae tardae, difficilis ut caseus: quae nunquam, difficillimae, ut legumina Radices ergo rursus sunt explodendae. Quinta differentia est,
sint paucorum excrementorum. Haec vidertur coincidere cum cibis multi alimenti, sed non est ita nam piis an multum nutrit, noest excrementicia propter raritatem: sicut per contrarium caro iuuec multum nutrit,
309쪽
en est excrementicia propter densitatem. c igitur ratione quicquid est rarum, mul
im nutrit, carer excrementis, ut lutea ouo-
m quicquid est densum, parum nu-r,cat crementici uina, velut radices au- ra 3 ostrea. Sexta dissererentia est alimen quod rexcedentem habet qualitatem, ut sisi vellenti adj, perqua cludi seus ces. Nam li- pisce rmeciam copia apude, in marini in pronuenirent, quia sunt nimis: possiet tamen aliquis uti ea ra- eil superius. Ex hoc sequi- pisces parui vita di sunt, quia ex superius dictis, magni crassium de lentum exhibent a-imentum: mediocres ergo masculi Males possent aliquando admitti praeparati, ut dicen ut suo loco. Exclusis igitur radicibus omnibus oleribus praeter pauca condimenti gratia dc medicinae, quae sunt crithmon,menta, an dix, cerefolium,absinthium .petrosilium cichorea quoque, quod ventriculo iecori conueniat. Item reiectis omnibus fructibus praeterquam passis uis, pistaciis julmentariis ex amygdalis excluso quoque caseo lactea piscibus omnibus praeter saxa-li tiles, quorum usus rarus Te debet: ostreis quoque,&his quae crusta integuntur:tum ra-
310쪽
288 . CARDANInis,cochleis relinquitur angusta rerum, quco ueniunt, descriptio. Palam autem est,qu cibi omnes veri uno sunt sapore praediti, sci lcet pingui, aut leuiter dulci ex quo sequitu: quod mel iaccharum cibi causa non c5uc niant quoniam neque sunt pinguis sipol neque etiam parum dulcis: quare parum ntriunt secundum Galenum. Reliquum est ilgitur, ut cibi puri sim, carnes: vites oucvrum sanis:&quia, ut dictum est,oportet a cibi omnes habeant vim medicamenti, idolincipiendo a pane, dico quod panis, ut a praeparationem deueniam, ita faciendus est Rccipe farinae tritici partes duas, farinae eo seu peltae partes tres: cribrato, pinsito cum aqua decoctionis cubebarum, maceris, admixto modico vini albi , inde adde grata: foeniculi, confice panem bene fermentati spongiosum, bene coctum. Ex carnibu optimae sunt auium exercitatarum .ideo
nulla est melior carne perdicis, quia phasianus
parum se exercet. Reliquae vero aues aut sunt aquaticae,aut paruae, quae parum asserunt nutrimenti. pulli tamen cortis sunt post perdi. ceso phasianos, ex pullis meliores partes sunt ala sine cute: scilicet pulpa nec ultra has , tres aues,sunt aves bonae exceptis columbis:
sed tamen omnes non aquaticae possunt comedi,d maxime iuuenes 'ingues. Colu