De methodo medendi sectiones quatuor ... / [Girolamo Cardano]

61쪽

uo frictiones dimittunt frequenter.

Cap. XXVI.

ir; G si ius sex et V abusus est, cuni rictiones non nisi paucis morbis impe

rant,propter dissae thidinem cum tam ev cunctis, nullis exceptis non sollimitii et sint, sed& necessari . Vnde Celsus, Frictio cum M. . e. 3r. sciomnibus vertebris sit necessatia, maximesta

men utilis est his, quae in collo sunt.

esione excipientium peditis, S spinalem me. 'xt pN 'dullam, quoniam Galenus de solis cruribus brachiis loqui vidctur. Nam Celsi authoritas, rnio dictant, neque dextrum hypochondrium fore in frictione excipiendum. In cunctis igitur morbis sitelio utilis est a necessaria, quocunque morbi tempore, sed pro eorundem diuersitate varianda.

uod roborationem ventricidi pra-tereunt p. XV II. V φ ξ IMVsssPTIM V error est , cuin omnibus morbis permutata victus ra

tione necesse fit ventriculum a propria sortitudine minui. Conuenit igitur semper ei pr sdium admouere,quod tamen negligunt.

I Vnde Galenus ad Glauconem,In cura tertia Inlri . nae nothar, quotidianae,consuluit, tanquam a magis manisseste,ctatriculo laborante, coni fortalia admouere praesidia, tum crinterius,

iiij

62쪽

tum etia per exterius.In frigidis calida: in si cis aurem solam lactis pinguedinem prodesse

inueni. In reliquis autem causis maxima auxiliorum copia non deest Couenit igitur omni morbo, omnique uniuersali eius tempore,

ni moroo, Omnique niueriali eius tempore,

haec duo semper prae manibus habere rictio-

s. iEi Bubonibus, caeterisque abscessibus,

ad Glauco quos natura foras ad loca minime peri- η - culosa destinat, sanguinis minutionem salut rem decernunt, solumque quod qualitas m teri aufertur,considerant. Qui, d autem modo non conuenienti, non aduertunt, deceptili de hiri; authoritate Galeni. Cucurbitula non nisi v om uato corpori conueniunt. Nam cum medela haec ad diuersum trahat, periculo maximo vim naturae,ac conatum impedit. cumque ab extra ad intus, perniciem molitur. Duplex igitur malum est, natura impetum rationalem auferre, ac ad loca periculosa materiam trahere. Ialenus autem eo loco Cucurbitulas sine scarificatione, non uincisione damnauit.

PRsTITE Ri igitur pluribus in causis copiosa uti sanguinis detractione percucumbitulas,cum profunda incisione. Nam scrico natum natura iuvabis, sanguine minues,

63쪽

materiam ad locum salutarem derivabis: uando autem 'uibus in cisibus, docebut libri contradicentium medicorum, quos

Quod in laterali morti minuunt ab adue

V erat phlegmone,cum quidam ex aduerso,ali ex eode latere alij in pede ex ini-

o venam incidant, cum ipsis sit persuasum, alenum, Aueetoar, Me sue,& Rasim, ac Prin-ipem, diuersa sentire, nec ulla magis in me- Ua esse discordes,cum tamen in nullo,quod uaerunt assequantur, dumque omnes pariter udent imitari Cmonstrum nouum nullum euitantur,ebque insania ventu est,ut a Prin-ripe decepti, saphenam praeferant,morb6que iam procedente primam sanguinis missio in ex aduersa parte molliantur. sane in vera Pleure si tantsi in saphenarectionem, Galenum .Hippocratem hortuisse video,uti etiam in ea,quae in inferius cois est, potius eius de brachii, quam pedis se-i tionem praetulerint cum tamen ea sanguia is detra aio a loco patiente, nihil demat,nisi orde intercepto. Qia' modo igitur unquamilutarem saphenae minutionem dixisset Hipocrates, aut Galenus in laterali morbosu- Deriore,binis interceptis geminationibus in-

64쪽

ter venam minutam, locum patient

Quod igitur ipsi habent pro familiarissineque in me te sui unquam Galeno, vel Hrocrati.

Qui morbus lateralis in initio est, tu si parum sanguinis sit detrahendum, aduerr3- δε-ge parte fiet. Ob haec Arabes oppositam laterpraetulerunt. Qus d si multus sanguis sit trahendus, ex eodem latere fiat. Copiosa'nim sanguinis detrachio ex latere eodem aversiae, qualiscunque fuerit, praestantiore Haec igitur utilior semper, illa quandoque cutior Quod igitur periculosum magis, ut lius etiam est quod vero securius plerunq&inutile euadit. M o D vra autem sanguinis mittendi est,

totum conuersus consuetudini medicorum .ret denti Nam Hippocrates,& Galenus praecipiunt, 12.t c cir sanguis mittatur bonus, claras, donec in

cipiat apparere liuidus, aut niger. Nam tunlignum eli, quod languis, qui in Phlcgmonerat, minuebatur. Tunc ergo si virtus constat etiam aliquid ex eo minuendu est, aliter tunsupprimendum,ita quod terminus suppressi,nis secundum Galenum, est in sanguine malo. Medici autem nostri temporis, non magis in hoc, quam in reliquis actionibus prudentes, totum oppositum faciunt. Nam cum celefebre sanguis, qui primo exit, quoquo modo niger sit, cum tanquam noxium detrahunt:

65쪽

M 'im autem sanguis probatus incipit exite, istunt, quoniam thesauriana naturae ab Aut quin a 3 enna appellatum vident. Itaque totum ab cessum intactum relinquunt. a grum hoc modo occidunt labentque in hoc aut bori 'us dictum est, de postematibus dictum etia, verum putant Tam rasis ergo ignoran-z: Elia multiplicique occidunt egros quatuor de- . ei lictis. Primo, tria ex saphena mutant. Se- cundo quia exaduerso latere. Tert id quia ni- nais parum detrahunt, non expectantes,qubd

sanguis niger,aut liuidus exeat, cum id citra multitudinem haud fieri queat. liarib, quia terna inum sistendi oppositum rationi de directo constituunt, cum bonus sanguis exiret incipit.In morbo igitur tam frequeti tot in Odis peccant. CONCI uno igitur, quod in morbo la- terati, in quo virtus steterit,msanguis minu- cndus sit,quod omni tempore, siue in princi l pio, siue augmento detrahendus est sanguis ex latere eodem, ex brachio ex interna vena, a Gn ex communi, ut plerunque faciunt, do

nec sanguis niger, vel liuidus apparere inci- piat. Quod si dolor acutissimus extiterit, δίvirtus valida , etiam ad animi usque defectionem.

66쪽

44 DE METHODO cu)d in urinis turbatis anguinem mittunt. TRIGE si ius error perniciosus est, cum turbatis vrinis ad sanguinem minuaendum properant, quoniam per eam inflammationem sedare sperant tales autem sunr, quibus natura morbo perfecte dominari nopotest,unde indicatio per abscessus exteriores est expectanda. Cum igitur minutio uiuetutis tenorem tollat, ad contrariti naturae impetum retrahat, merito causam mortis dodisse videbitur. O, Ni muri his in casibus, ubi nullii phleginonis interioris signu apparuerit, tutius per sanguisugas, & cucurbitulas sanguinem ausis res copiosum pro qualitate temporis, morbi,

virtutis, tumorum, abscessuique viam co- parabis, nec ad exacerbationem bilis deduces. Considerandum tamen an ex feruore, an venenosa qualitate turbentur. Luὸd in aemutoicorum curationesunt segne .

R ic Esi Mus PRIMus abusus est, in harmoptoicorum curationibus, quos Omnes certe destinant morti. Nam cum in his co piosissima sanguinis minutio conueniat,scq; omnes a die prima liberentur, ut Galenus testatur, ac repetitis exemplis demonstrat: Medici tamen nostri temporis non audent, sed

67쪽

reuem antercisam detractionem faciunt, utantes se Avicennae praecepto munirimum imen sciant Hippocratis dictum A sangui is sputo, sanie sputum: a laniet sputo, Puttii j his a Phthisi autem mors.Vnde Galenus, EO Ocis. um, quos iam saniosum ulcus occupauit, ne s et

nitiem sanatum vidi: parum post, Cam ero phlegmone inuasit, exigua spes est sinutis. Cur igitur cum a latere longa tabes,egri ruciatus, familia infectio, dispendium amatissimum,mors certa sint constitutet, ab altecto,si vena prompte ac saepius copioseque L uatur,solum mortis periculum,rarissimumque immineat: praeeligunt tamen tantam infirmi,ac domus suae iacturam periculosa sanitates Vellem in hoc mihi aliquem ex his,qui ita acuti sunt ad accusandum caeteros, nunc respondere ac defendere, quoniam in propa tuto est,ex ruptura venae in pulmone nullum, in pectore autem rarissimum conualescere. Quare in curativa arte,Thuci didis dictu prohatur,quibus alia Calutis ratio non est, 'uae vinica videtur ea dubia est, necesse est eos aduersos periculis ire. Dii g, T igitur in hoc medici certa calamitatis iactura demonstrata, si a cura absti ut eant,praeceptisque ac antiquorum sucit tis imminentisque periculi, habita admonitione,curam veram n 5 fucatam, qualena Gal. docuit, amplecti,

68쪽

ηις DEM ET ODO uod in οσnitio bae mutouorum pro sine aberrant. Cap. xxxi. Ric Es M vssECUN Dus abusus est circa eundem morbuierb. Nam cuni maxima intersitii: Her etia inter suo rem sanguinis, sputum,unum pro alio capi ut, cum tamen longe differant Nam sputum sanguinis nisi in tabifico sit, omnino caret periculo, suo autem maximo semper periculo copu-

i. I, R My vn ς Hippocrates, Sanguis quidem su-

pra,qualiscunciue fuerit, malum: dicitur enini suor, ut Aurelianus reseri, cum sub quantit . te magna sanguis expuitur, rutilans non congestus: sputum vero,cum pituit permiscetur,naodicumque excernitur,aut congestum,qu

te in logis orationibus, in resudationibus grauedinibusq; excerni solet. Vno Plautus, Iam l ludum spuo sanguinem quasi longum, non perniciosum nominauerit morbum apertio. ne enim orifici venae etiam expurgatur. Fit etiam propter erosionem: in hoc salsum sputum apparere necesse est, aut hominem tabiscum fuisse. Hi sunt, qui magno malo curati creduntur, cum nullus hic morbus sit, nulla haec sit aegritudo .Haec est medicorum iactan tia,eum curasse, qui nihil mali habet, eorum verb,qui vero laborant, haemoptoica passione,neminem fuisse sanatum. Nuper dum haec

scriberem, quidam aduenit, qui sanguinem

D merca

nudi U

69쪽

gmati permixtum spuebat, cum nec sal sputum esset, nec homo tabidus Iussi essi trimere: cumque quod viscus er purgaret, is em repentὸ sanatus es . Cum hic alias dem asse istum habuisset, medici dixerunt fore hae inoptoicum. Itaque fidem ex praestiterunt, aliquos sine periculo,max

minutionis posse liberati. aE sputum sanguinis citra a ac salse dinem ad te veniente: ptisana cuaro eum cibabis,caput curabis,frigidis le- usque glutinantibus medicinis opitulare. m vel ex faucibus,aut E capite, aut aspera Peria,aut resudatione aliqua prouenit,ita ut

mino liberum a periculo aegrum esse iudi- . Quod si cum hoc etiam febris inuaserit, issimum signum est, non exiitentis quoris.

od si cum hoc subniger est congestus,

c certum salutis indicium. Est enim ex ar-: venali, in asperam transitus spiritus, quo ir desertur. Hic si dilatetur, sanguinem, quil illa continetur, in asperam transmittit Assae noxa Non quod oscula venarum aperi-

tur, ut existimat Trallianus.Ob id illud estitueri edum aphoristicum, a sanguinis sputo ite sputum. Neque enim semper malum sanguinis sputum,quod ex pulmone pro, enit, ut Galenus dicebat, sed ob erosionem

rupturam.

70쪽

puluerem gustu cibis permiscent. In hoc ones, vos medici, percu chari vellem: nam vobis cocedatur, lapides illos veras esse germas quanquam hoc superius reprobatusit piimum an sciatis, quod res dulces adciendam opilationem sunt veloces. Vnde Srapio, Mulcia sunt ad inflammationem knisia tri pati parata quod dictum Alexander a Grmidor. . . leno iam sustulerat. a. de alimentis. Quid a γ', r se tem magis hepatis inflammatione, de obstre i D. M. ctionibus periculosius , cum trunque pat matris aegritudinem vicem geras Nam et obstructione putredo a putredine morbul ab hepatis inflammatione, tabes, febres, o dis aestus,hydrops, caeteraque perniciosa mala non magis alia causa fieri possunt. SECvNDo, si alexipharmac haec esse cre dunt, necesse est magna in eis vim credere ria,' Vnde Galenus, simplicium medicaminum Necesse est , cum alexiteria inter humanun corpus,ac deleteria sint costituta, qua ratio ne ab

nudi U