장음표시 사용
41쪽
I9:biis aduersabitur. Hocque errore quapluri-,i eo dum insaniunt, ut si quis contra ausus fuerit,pro imperito eum habeant. igitur erit in febribus sere ominibus piscibus quam carnibus uti. Sint autem pisces ex mari,Gobius, Aurata, Arbor, si ex saxatilium generibus a Galeno libro de ali mentis recitatis quisquam intreniatur. Ex dul-l ibus, Lucitis,c' Persicus, Muniuersaliter, qui quam moui albas leues carnes habent, subtiles,lati, longique non antiqui salubribus tuis habitantes, Rasis aut boritate, praefe
causa impudentiam erroris crassi
reterire nolui saxatiles pisces,qui quibusdamia feneribus dis finiuntur. intelligentium pro pi-: i cibus qui inter saxa degunt, qui nulli sunt. Quod si eos qui in aquis saxosis habitat, cre-lunt. Abduani,d Ticini , potius crunt saxat, aes maritimis cum tamen saxatilium numero ullus ex aqua dulcibus comprehendatur. suo auxilia sinplicia, composita comrupta babent C. I. DECAE abusus est, chim cuiuslibet medela auxilia corrupta habeat. Hic
antiis est error, ut eius memorari me pigeat.
ro cassia lignea, corticem palustris inistra : ro carpobalsamo, miri ciusdam semen pro edoaria,quae ex oriente vehebatur, incogni
42쪽
tam ex Germania radice pro liuo Armeno. rubram Appestaterram: p solemniat erra,ves galem creta Ia pro doronico, insulsam radicem pro galanga quae aetiti simillima est, ut
Serapio docet, aliam acrem radicem: pro calamo aromatico, cuius substantia, quia calamus cst , inanis interius spectatur, acorum: pro acoro consimilem colore, opere aiatem,
sapore, gustuque contrariam pro ilobalso mo ignum incognitum. Nam quq ad nos xi lobatham quatit ita aduehitur hericiniae silua non susticeret Adde quod extinctum est modernioribus reserentibus pro malabat ro, folia lauti, aliquando citranguli pro iloaloe radicem oleastri odoribus imbutam: pro an daraca, quod naturale est, gummi iuniperi: pro acca,sandaracam in usu aliquando intelligentes pro scordion herba,scoro don,quod aleum es agreste nominis similitudine de
cepti: pro ungue odorato,inutile oct raci cor ricem pro cinabari, quod e minera eruitur,
cin aprium quod artificio argenti vivi, de sulphuris conss at similiter pro minio minerali artificiale: pro osse cordis cerui, cartilaginesiboum: pro smaragdo, iacintho,saphiro carbu iculo, granato orientalibus gemmis, lapides adulterinos, ex Europa, ac borealibus egionibus aduectos phillitim , pro scolopeiadro: lichen pro hepatica: pro salutari neruorum Pras lipa ede corvino,pedem columbinum,
43쪽
quod renenum est: pro hermo dactylo omniu auxiliorum qua neruis .iuncturis prodesse possint, praestantissimo; phemeri radicem non solum inutilem, sed strenue veneno m: pro ringo,cui nulla in bubanibus compar medicina inueniri potest, spinosam certis, sed ita dissimilem herbam administrat ut iam
cum pro maximis alexipharmacis, maxima Vcnena propinent, nesciam quid sperandum. Ita cum non sollim unum pro alio medicamen tum subministrente iam carent quam pluri bus,narcaphto, cancamo, ciphi,amomo, bab timo, ambram habent rarissimam, quae non . sit adulterina diptam una, non illud Diosco lib.yc. 7s ridis sine flore, semine, nec quo tuntur,
ille est Vergili j mirrham raram,bu glossem in
controuersia, cupatorium adhuc sub iudice est. I innita sunt, quae connumerare non est
praesciatis instituti, quoniam quidam nostris temporibus clari habiti viri de his disseruere.
T ex quis edi carmenta, antiqua,nua cida, corrupta, adultarina defici exilia quaenam oratio tot vitia posset amplecti Z tuntur etiam quibus dasn herbis non satis cog iitis, quales sunt Daneia, Scabiosa, Pimpinella, quas de si omnino damnare nolis, confitcritamen cogeris talium sum diuina sopotius, quam medendo su ste comparatum. T composita medicamenta , quae simplicium non solum peccatis scatere neces
44쪽
se est, sed etiam quibus da peculiaribus delia
quiis, unde quis sanam Theriaca, aut integrum Mitridati demo strabit unde sapientissimus Venetorum magistratiis,toties eius compositionem fieri vetuit, cum perfici posse no existimaret. Cum in clarissima urbiu haec non potuerint seri in nostris tamen non solum ciuitatibus sed oppidis distribuuntur medicique, quod admiratione magis dignum est vitatur. Melius igitur, set, ut de quocunque simplici, publica inter medicos concordia quid es set qua loque statueretur: deficientibus succidanea Galeni, aliaque alia ratione inuenta substituerentur,pondera leges, ac electio adiui geretur.Demum ipsa compositio no sine medici consilio fieret. publice simplicia exponerentur. Quis sane,rogo, fuit antiquus, qui vel simplicium, vel compositorum medicamentorum doctrinam non diligentissime fuerit prosecutus Nostri autem temporis medici Pharmacopolis ignaris, aut avaritia stimulo delinquentibus derelinquunt. N one hi solum in famulitio medicorum censentur ξchi Ala uis destillatis utuntur.
Duo Drci Mus abusus huic die istus
est, eadem materia, dissimili tamen ratio4ae,chim quis destillatis utuntur in quibus nec odor, iec sapor inuenitur, cius ci e quo
45쪽
facta est exceptis rosa cea, violacea, arden- te. Nam Absinthi aqua praedulcis est : ubi autem nec sapor, nec odor ibi virtus esse non potest. Adde quod plumbo aere fiunt, quae tuo metalla humano generisint perniciosis ima,cum viderim aliquos ob usum earum ad ventriculi tabem redactos. E quibus unus fuit Franciscus aegius physicus ac lector qui iu- uenta prima, hac de causa mortuus est. Perniciosissima, c generalis hac consuetudo pro- pter facilitatem operandi, ac labores vllados, saporis iucunditatem inducta, tot miseris aegrotantibus damnosa, tum a medicis, tum a Pharmacopolis. CON svLTius igitur fuerita antiquo Arum more cum decoctis operari. Nam in illis svirtus residet &mos ille ab eis,licet opero- a sor, comprobatus.
E, T ivs DECIM, error est, quoniagloriae spe multa cum simplicibus opcrari pollia sperant, e quibus etiam nunc sunt qui-zam celebres medendo habiti contra quos, quia opusculum edidimus, inuehi nunc nones tempus.
46쪽
DEM ETH o Dotes quandam habeant normam communem
medendi in principio cum Cassia luc Venetiis etiam cum electuario lenitivo, vel de sebesten: Ferrariae, cum Catapotiis: In Hispa- ista cum pomis die tam moli utur triduo tria te
ita omnes calo podio uno calciare nituntur. Quod si Cerdones no aliter,multi magis na- dis pedibus, quam cum calceis, spectarentur. Hunc modum aliqui canonice medendi vocant, quem propter usum perpetuum norunt aniculae, Pigmentari j,Tonsores,nobiles omnes Veneti. Iam si omnes abusus tantum in dicis, quantumllic obessent, nemo certe unquam medicus villam,aut praetoriam domuna emisset. At dicent,in cunctis lenitio alui, iuuatiua a principio es e quid si non lenite sedera dic aliue purgare conuentia quid si venter lenis sit quid si venae sectio morana non patiatur quid si ventriculus sit imbecillis 3 145nne prius corroboradus antequam leniendus M si v s igitur est , si sanguinis detractio
moras non patiatur, Venam incideres si venter lenis est concoquere: si ventriculta et imbecillis, corroborare. Quot vides a principi lenitivum sine utilitare volatuisse Θ uoci unquam a priticipio purgant radicatis cap. X v. QVINTvs DECIM V error est, iam nunquam a principio eradicatit: pur-
47쪽
int, sed illam operationem ad statum pro- ucunt, In principio lenitivis contenti, vel is quae materiam solum minuunt. Itaque yt xitiale est quiescete materia eradicati uelut re, ita turgente ea ad inferiores partes, ma-ime ac in venis interioribus non purgare, longe magis mortiferum. PRAEsTITERI igitur, quod mihi sae 3c numero contigit, ea rurgente, phlegmo nis metu liberasse aegros,forti a principio me licamento exhibito. Vnde saepius contingi nebus pauperes medicatos esse, quam diuil es oberrandi timorem. Quod etiam Gale Ii. post aias suo tempore de cataplasmatibus, testa, mς us est , in curativa arte, quae iuxta praecordia
' aprincipio emper a te ribm inchoant.
E abusus est, cum in quarta si principio semper a leuioribus curamino tu cap. Lituntur aodam canone uicennae dece i. 'hor. 6. ti, non attendentes Hippocratis dictum Ehqr io Extremis morbis, extrema exquisit reme-
optima sunt, ct medicati in valde acu - is eadem die, tardare enim in talibus malum est . Dum nim tempus procrastinant, lyger eo perducitur, ut nullo postea medicamento sanari possit. Adde quod cura non a uioribus, sed ab aequalibus est inchoanda,ve
48쪽
DE METHODOct .aν Calenus libro de temperamentis testatur sin Mat. naaximos morbos lactucis curare aggrediuitur, ut si inter plures unus euaserit, miraculus ecisse videantur si moriuntur, persuade an
facile astantibus aegrum vi morbi non mediti scitia peritis, Fides in hoc medico semper
proposita est,eum,qui moritur,non accusatrum. Ego autem tibi dico, magnos morbo non nisi fortibus auxiliis sanari a medico posse. Qu'd si aliter curentur nona medico, se sponte sua ac naturae robore, quae Omnia coimitemniti sustine causa sanitatis orta est Me , qua nullam medicus gloriam si sequi debet. ista inge Nam,ut Averroi, dixit, morbi sunt in triplici amo T. ἰ- differetia: quidam ita parui comparatione vir rQ P 3y vi sponte sanentur quidam ita magni ut etiam medici auxilio iuuati, aegri tamen pereant.In his duobus medica arte opus non est. Alii autem, ita modico a virtutis roborei interstitio superantur, ut in his medicinae auxilium desideretur. Nam res curati sanatualiter,aut pereunt, aut in praua incidunt, a difficiles aegritudin . PRAEsTAT igitur in magnis, orbis magnis auxiliis,in maximis, a maxinais in Guibus, a leuibus in mediocribus, a mediocribus initium medendi sumere. Et hoc est ab aequalibus inchoare cui odi dubitatio acci- .dat,ne in grauius aut leuius auxilium incidas, tui ius a leuioribus,paribus causis,quam a for
49쪽
ribus initium sumes. Et hoc est quod a le-ioribus molienda est cura. Melius enitia est, fra subsistere, quam exquisitissime uacua-
. Clim autem morbi natura ad statum per ugmentum accedat, sintq; in augmento fomciora accidentia, quam in principio, meatusi perti magis: merit b, si semper cum aequalibusl: ura mollienda esst, in augmento dabitur olus fortioribus auxiliis quam in principio. Igi-ur a principio respectu augmenti matus u leuioribus inchoabis,& hoc est, quod vo-liuit Princeps.Isti autem a leuibus siripliciteritium exordiendum duxerunt. Quod sit aaximis ortus est auxiliis, in illis persistes. am in talibus tempore parum differt status initio I vero a magnis iuxta statu ad ima ima eiusdem generis cura terminabitur. Quod vitant,aut procraAinanti anguinis
minutionem. Cap. x VII. ENIM UM EPTUM VI error est , cum
in putrida sanguinis minutionem vitant, Continua autem procrastinis t. Unde Ga pq t enus, omnibus putridis sebi ibus venae inciso salutaris est in arte medendi. Cum autem lintra venas humor extiterit allida virtute δ: copiosiore sanguine, de morbo imbecilliore, quia per omnia tempora auxilii praestat. Iis quatuor causis tutissime ac utilissim,
'ia a prima morbi hora minutio fiet. Quanto
50쪽
cnim citius,ed utilius, ac praestantius. Ipsi vero sim in multis interpolatis nulla obstant indicatione venam non incidant, in cotinui primam diem non solum, sed quartam desseptimam transeunt, merito fiunt periculi a mortis agri rei. Vae ixius erit in interpolatis si reliqua cosenserint,sanguis vero plurimus fuerit, aut praemissa lenitione, si oportet, aut sine ea venam incidere. Cave tamen ne materiam peccantem intra venas trahas. In continuis pro stinus ab inuasione prima venas incides, ed magis si materia phlegmonem moliatur, nitidis ventriculo, ac intestinis existentibus ardet uer liter autem lenitionem praemittas. Vnde Ra 7.cu. a.I. is in Continentibus plurimi eorum, ac in tnes ferme, qui ante euacuationem sanguinmisertit,mortui sunt qui vero euacuationem ante moliti uertit, sanati de pleuretico morbo loquebatur. Non ergo ad plus, secundam Idiem, aut terti in sine sedctione vena pertra Arisbis,si recte operari volueris, vocatusque furiris a principio.
suo parton materia purgant in morbis quietis p. X V III. DECIMUS OCTA vvs abusus es , chim Iin non turgentibus morbis partem ma- teriae purgant, a principio alii autem electuario de Sebesten, ut Venetiis, Mediolani cui