장음표시 사용
31쪽
MEDENDI stri temporis aegros antiquorum victum sustinere non posse, consuetudinemque mul- valere. Cim nos videamus aliquot in carceribus sanos pluribus annis pane aqua alitos vi- xisse, longe autem minus infirmo cibi, quam Lati sano debetur plus etiam alit Nisana ac decor :u eius panis, quam crudus nec volumus eum tu a pluribus annis,sed paucis dii taxat diebus, do nec morbus transeat, abstinentiam sustinere. Nec, quod dicunt de consuetudine, attenden- dum esst: quia c5tra eos facit. Antiquitus enim idem pliis cibi carniumque sumebant, ut ex histo Q m
ariis facile apparet,ut quandoque arietem no prandio ablumerent.bi igitur attendenda es PMiar ha.
set consuetudo, subtiliore nunc victum insti- tueremus. Praestat igitur ptisana aut pane co- cto, aut panico, aut oriza aegros alere, nil ex. carnibus aut ouis dare, donec morbi iudicatio pertransierit ad duos dies in grauibus acutis a que morbis . Nam aliter facientes aegros in terficiunt, non alunt. Quod si virtus valida fuerit, adhuc tenuiore victu opus est . Nam nec est est aliter facientibus alterum trium sequi, aut mortem,aut morbi longitudinem,
ut accidentia saeua. Quorum primum,malu: secundum, damnosum tertiti, timorosum. In
riana,aut duplex tertiana, parumper crassiore victu tedii est,secundu morbi magnitudine.
32쪽
uod tantus quam camis exhibent.
QV A R abusus est, cum in victu ad lcontusa laquam carnis transeunt etiaprincipio, quod valde noxium est.
Nam nutriens masticatione concoctionemn qniri r s citrido mandendi vim auferunt.
Tertid,quia plus ingurgitant, quam virtus se rat: non enimita decipimur comedendo, si cm bibendo. Quarto, quia aqua carnis longὶ deterior est iure, cum minus nutriati calibdior sit. Hoc autem dicunt,quoniam corrigiatur at nunquam tantum corrigitur, quantum oportet. Et etiam quia eadem correctio
iuribus adhibita melius proficiet. Quod etiapulchro experimento colligitur. Videbis enus excernere si cum pane de carne paueris, naturalis egestio sit. Hoc saepius animadueriimus. Vnde crede tum est non omnino probatum esse alimentum, quod ex contusi, ignitur Saepissime enim biliosa ac soluta sex ex eo pura procreatur,quod in febriente malum signum I causa pessima dici potest.Hoc peccato nullum est deterius. Nam ut hypocritae sunt omnium hominum scelestissimi, ita ea auxilia noxia magis, qua quandam auxili spem habent, noceatque Existimantcnini, quoniam faciliter deuoratur, de carnis substa uiam in se habere creditur, c cum an-
33쪽
nexis emendata videtur, proficere nullum '
posse, quia facilius est implei potu,
bo, ut dixit Hippocrates. Ci 4 α iv s igitur fuerit, donec maodendi facultas ades , ptisana uti. Quod sinecessitas alimenti cogat, carnibus leuibus cum pane. Nam Galenum ita consuluisse saepe video. Quod si cum hoc mancedi potelia non sit, utatur contuso emendatior: xcarni ius: quod si virtus adhuc debilior extiterit, iuribus correctis. O , d laudant olera, tanquam cibos.
QUI Error est,cum lactucam,en diu iam, bugiosam, lupulum cibos opti
mos collaudant, cum ratione cibi ad carnes, panem, ptis inam, lac, Oua, Origam, comparatae sint longe inscriores ac medicinalem vim habeant. Non ergo alimenticia tione absolute bona dicuntur, sed absoluthmala. Quod igitur comparative dicimus, rectum est: quod absolute, noxium cst , tum sanis, tum etiam aegris corporibus NON cst igitur consulendum fano ab lute, ut herbis aut radicibus a liquibus vescatur, lactucanaque inter olera minus pernicio bb. erilissam non bonam me dicemus aegris etiam cum animaduersione consulemus. Caeteras
34쪽
herbas vituperat omnino Galenus. Quod vinum negant Iris. p. VI. a x. artheum Ex TV Vsus non rectus est , cum vinum m. q. z'. o aegris negant,quia materias subtilici.&ad caput trahat, cium vinum album sit frigidum: multa etiam corpora humorum attenuatione indigent, atque solum his quatuor casibus noxium,quos vel dolor capitis assiduus , vel phlegmone tentat,vel delirium offendit, vel , iacti. Ἀζbri ardens cum cruditate inuasit. Caeteris Gn c. 13. autem utile est , ex Galeni docti ina, sed non inutile etiam,phlcgmonibus ad suppuratione iam redactis, Quibus autem vinii est inutile, his amplius nocent carnes: oua .Quod ergo inutile esst,conceditur, neglecto salutari potu: decepti Arabum consuetudine, quorum praeceptis, tum propter legem,quae a vino eos arcet,lum propter Eris temperiem, quae longe calidior est a vino temperare iubemur.ltaque hac de causa a vino abstinentes, morbos procrastinat,longeque tardius ad sanitatem perducunt. Is autem error eo validior perspicitur, quanto aeger ventriculo est imbecilliore, ita ut quandoque ad aquam inter curem per
CoNsIDERA Bis igitur primo, si vinia non permixta mala qualitate ab aegro sentiatur: si non phlegmone, non dolor assiduus validusque tenet, vinum album administrabis.
35쪽
Si vero desiderat vehementer, materia concocta,aut suppurato phlegmone lateris, labis vinum album dulce ita enim consulit Rasis 'Et nos destitutum aliquando quodam me. dico, ac persuasum animani efflare, quoniam in pleures vinum conuenire non putabat,sanitati restituimus. Erat enim aeger annorum 7o,d suppdrato phlegmone, nihil eoru Fuc
intus erant,ola virtutis imbecillitatem expue re valebat. Cum vero ventriculus valde iii, firmus es ,rar 'inum negabis. Plures enim sanauimus in morbis pestiferis aegros dereliarchos sola vini potione, clam virtus tantum atri tenuata Tet,Vt infra horam, expirare crede Tentur. Oportet autem medicum esse erudi-Ituna, de natura prudentem mon enim paucis verbis tantum arcanum distingui potest. Luod melones praeponim multisfructibus. cap. VII. S, IM V s usus non admittendus est, tam sanis, quam aegris, cum melones tan- luam minus culpatos fructus concedunt,luod odore sint non ingrato, sapore autem iucundissimo. His autem qualitatibus decer mitur cibi natura eo autem maxime, Quia patrum deterior cibus aut potus, suauior autem, P r elioribus quidem, sed minus suavibus est,raeferendus Chim vero consideras paruitatem radicis,ac stipitis eximia magnitudinis
36쪽
cius habita ratione, de quam proximus terrarsit in quod super eam perpetu iacet, quod ab omni aeris qualitate permutatur, cquod augumentum eius est velocissimum, confiteri cogeris, melonem, nil aliud esse, quam putridum terra humorem, aliena qualitate coloratum, vitia omnia habentem, noxium ventriculo, iecori,spleni intestinis pul-1noni renibus, vesicae humores non solum putridos,sed venenos siluxosque ficientem. Ad febres acutas pestilentiales, ad apostema ta ad dolores, ad dissicultates intestinorum paratissimum , a nullo author quanquam legregio, satis vituperatum,noxas omnes horari fructus tanto habet ampliores, quanto eius magnitudo, succi multitudo,paruitasque causae concoquentis,omnibus aliis fructibus maior est. Adde quod nulli potui rei te sociatur. Nam cum vino humores pessimos pro ducit, vesica maxime obest, de iecori, renibus, de phlegmones gignit cum aqua leuitates intestinorum, celiacum morbum . difficultates intest inorum, appetitus deiectionem subit,operatur. Quod autem Hippocrates cousulit, rectum est, ut parum deterior, non multo deterior cibus sit praeeligendus Bonitas autem saporis,&odoris mansuetudo, in eodem genere cibi ad iudicandam salutarem vim multum proficiunt. At in diuersis gehcribus nequaquam. Siliqua enim exitialis est
37쪽
ibus, si Galeno credimus, fungi, iube-a, boletique, helongena. Nemo tamen alubri cicorio ptisanaque ordeacea negabit gratiora. N 'LI M igitur meum ea , ut non blum dimittatur, sed ab usu humano explo- atur, etiam principum eta etia Nam quaeue est perniciosior,qua quotannis multa milia hominum pere ut Mirumque,qubda melicis haec pernicies consulatur, omissis uis fictibus eiusdem temporis fructibus longe
uod cibum beriorem dant inpirandi quam
usus explodendus est, cam cibum uberiorem capiendum in radio, in cena leuiorem consulimus: alij oppositum otum, utrique ita grauiter errantes, ut nul ibi amplius. Nam cum post coenam quies
1 empus prolixius,&somnus,5 continentis rigiditas subsequantur, merito cum hae om- . de Quanes causae concoetionem iuueni,cibus incce cr
ia copiosior debet esse quam in prandio. Qv d etiam Galenus in consilio morbi comi tu Gais
i talis sentire videtur,ac alij plurimi celebres ci .ebri. authores: Quod si nimio cibo peccare conti Mer ' Azrit, Vel noxio, cum error ille vomitu leuis
in corrigatur qudd hora somni seri ne
muit conuenit, qudd admissus error in copio iij.
38쪽
siure coena hac de causa grauior fit, quam in prandio quia propter quietem de somnumno ita facile, aut vomitu, aut a piloro crudum descendit in serius Vehementius igitur spiritualia offenduntur Non igitur recte consulunt, qui peccare leuius in coena dicunt. Ob
hoc neminem vidi illorum qui assumpto ve
neno, antequam o merent,dormierunt,cur
tu fuisse Tutius igitur in mali: cibis, aut valde nimiis periclitamur in prandio, quam in
M E UI igitur est in coena plus comedere ubi vel moderate comedendum sit, aut leuiter peccadum, ita ut peccatum illud citra vomitum, aut alui deiectionem possit emcndari. At si peccatum graue futurum sit,ut non possit corrigi citra eiectionem, ut quando numis copios implemur, aut prauum omnino succum ingerimus, tunc leuius peccamus in prandio,rarosque veneno in prandio sumptimori contingit ob hanc causam . Non igitur iconsulendum est in altero duorum, cum di-εstinguendum sit. Adde ne usum eius, qui longo tempore assueuit,permutare coneris, si inculpata valetudine vixerit. Multos enim atros hos ea de causa damnum non leue tassecutos scio, cum plus detrimenti ex muta tione consuetudinis, quam iuvamenti ex re icto vivendi more consecuti fuerint.
39쪽
consuetudo sit quorundam medicorum in omnibus etiam leuissimis dispositionibus consulere aegris victum tenuem , dc medica mina imperarem ut in grauedinibus, in corri-
is,in oloribus membrorum exteriorum, in f ephi meris spontaneis. Nam talia saepenume- ro sunt naturae dimittenda: non semper natu tram auxiliis medicinae asque sacere debemus. quoniam pigrior redditur ad deliqui instau randa: multo est grauius persaepe nocum c-- tum, quod medicina conciliat, tuam morbus qui aufertur. Simile est hoc his qui per foenus debita persoluunt. In grauis ima enim semper i labuntur,dum modica extinguere putat. Hoc rest,quod dixit Princeps Amplius scire debes di ut prii' c. Sufficit in talibus, maxime bi Virtus for 'a tis est, moderat uti regimine, reliqua na- turae dimittere, dummodo periculum acrio- i is morbi non immineat, quod facile a perito
V N in obseruandum puto, omnes mor h. bos ratione certa victus egerrisue sint insana ' '. biles, siue grauessanabiles tamen, sue omni nolevissimi, nequis forte ex superius dictio creo rem concipiat. A differt, nam in insura. bilibus&leuis imis, Victus pro sola vir tritis
40쪽
nituendus est, quantitatis ratione habita, in qualitate es b, ut contrariusia morbo, Si causae tu orbum facienti, hic eri a victi cxacth salubri. At in bis, qui graui conflictuntur morbo,non solum qualitatis ad virtutem habenda est ratio, sed etiam quantitatis .ita ut minor sit cibus, quam a virtute concoqui possit, ut morbo augmentum non ferat Longe igitur copiosius insanabili morbo,quam sanabili detentus paribus virtutibus existentibus alendus erit. uod carnes piscibus praeponunt in om
D caM errandi locus est, cum generaliter carnes febrientibus dant, J pisces negant,moti aut horitate Rassin,',ad AlmasO.cap.is. dicetis, qud omnes piscessunt durae concoctionis, de longam moram in stomacho trahunt, de litim faciunt cum no animaduerterint dictum,primo ad Glaucone cap. Io. ia probari pisces in febribus tertianis,iquartanis,eo'ubd facile concoquantur,pra ferreque eos carnibus in tertianis exquisitis. Rasis autem corpori sano comparauit, magna parte improbatos cuctos damnauit. Pc saepe enim medicinali alimento est piscis,&vt plurimum cococtionis leuioris contrariaeque qualitatis febri omni:cui si contingat, ut