장음표시 사용
51쪽
Schaidi flumine machinarum , sepulcrales , molaresque ex imo lapides , miseranda cum obvii cujusque strage eructantium eamdem profecto imminere pestem exclamant pavidi, atque Antuer pia nos ignes . Tun vero, ut in re trepida subitaque , haereticis procul effuse ridentibus . vel gubernatorum injussu ancoras tolli cernentibus , aut ne morarentur, funes certatim abscindi nautarum ministeria militum discursibus impediri mussis ussa turbari dissonis vocibus , moniti , minis , universa compleri. Nec defuit opportunitati Anglus . consueta pernicitate, ac pelagi , Ventorumque notitia , eximiaque aculandi arte , dissipatum hostem eo die , proximisque vehementer afflixit . primaria aliquot Hispanorum naves partim in terram ejestae partim e X pugnatae . partim continenti Verberatione solutis compagibus in omnium conspectu demersae. Iamque is panum super alia incommoda , telorum quoque cibariorum penuria majorem in modum angebat Vel adulteratis, vel maligne praestitis Olympone mancipium fraude commeatibus . Hinc omnium animis a fiducia priore ad summum timorem , maestitiamque traductis r una spes reliqua videbatur , si Farnestas e vicinas locis opem ferret unctaeque in unum copiae , praerupti adVersariorum ordinibus, in Angliam penetrarent. Sed neque Farnesius tantum
egregiae pubi S, tot Veteranorum cohortes, equitumque turma S unicum
vel tuendae, vel perdomandae Belgia firmamentum humilibus apertisque, plano ad subsidendum alveo navigiis furenti Oceano committere audebat praesertim adverso per eos dies Vento Batavorum , Anglorumque classibus minaci fronte imminentibus GuZmanium, quo ne propiu occurreret , carinatae , praecelsaeque naves insidiosa passim brevia , syrtesque terrebant, vel hostilibus vel importuosis utrimque litoribus. Ita dum Duces ambo me conandi , a Vendique consΙ-lium non sine caussa fluctuant ; ecce tibi a meridie vehemens Africi vis tanto impetu Hispanica vela corripuit , ut GuZmanius iter , cumsumque in Septentrionem dirigere sit coadius . Neque a ue Xando agmine extremo abstitit racus, quoad totum emensa fretum Catholica classis in Germanicum Oceanum ad novas calamitates Vaderet Turndemum Angli magna, nec tamen incruenta victoria laeti , cum spoliis opimis, nec modico captivorum numero domum ad Xpectatos triumphos, optata praemia revertere. Hispanico na Ue cum pleraeque fulis armamentis, Oceani truculentiam minime sustinerentri omisso magisterio, alia fluctibus haustae , aliae ad ignotas insulas in pra dam barbarorum allisae . Rostrata florentina celox una praenobili in Scottae oram delata, cum haud procul a litore constitisset , ab Insulano quodam missilibus appetita flammis, cum eae flammae in pulverem tormentarium incidissent , dissilientibus cum horrendo fragore lateribus , ac tabulatis interiit. Gugmanius cum iis, quas ad se cogere potuit , Ongius ab iterra cico tim promontorix circumvectus perque Mibernicum
52쪽
mare in Hispaniae conspectum appulsus , atratos ad Regem praemisit Nuntios, qui adversum expeditionis eventum praesagientibus, ut fit, popularium animis explicaret . Ex tanto navium numero sexaginta ViX, eaeque magna ex parte lacerae, mutilaeque tanta hominum
copia non plus decem millia supererant Gique ipsi vulneribus, fame siti, vigiliis , longa navigatione conse Stit. Ad infelicem eam turbam pro christiana charitate refovendam solandamque Rex, quamquam ingenti ipse dolore affectus, idoneos viros cum auri quinquaginta millibus in Gallaeciam destinavit is quoniam novi subinde Nuntii de classicorum exitio, afferebantur, magnoque in luctu universa erat Hispania, cum amicos hi cognatos illi, cum lamentis , gemituque desiderarent Philippus ad evitandam nobilitatis vim , plebisque consternationem, publice complorari defuncto , vestemque mutari , nisi ab archa admodum propinquitate conjunctis, edicto prohibuit. GuZmanio Imperatori, non minus animi, quam corporis aegritudine laboranti, uti res a domum ad suos valetudinis curandae caussa concederet, benigne permisit. Haec tanta, tamque inopinata Hispanorum clades haereticis interim exultandi , Catholicis moderandi animos , rerumque humanarum imbecillitatem agnoscendi cunctis divina judicia cum timore , ac tremore pensandi , satis amplam in multos annos materiam praebuit ' ac
simul dilati sapienter a Sixto subsidii , vel iniquis obtrectatoribus
apertam confessionem expressit Farnesius pereuntem regiam tanti nominis .impendii classe s auri centies quadragies in eam insumta constabat specula miseratus opitulandi potestate praecisa ' deque praesenti spe dejedhus Angliae primum, dein Hollandiae, Zelandiae potiundae, ad maritimae rei damna, terrestri bello aliqua saltem ex parte sarcienda sese convertit receptamque per eos dies ingenti labore Bona nam , quam priore anno per insidias captam a Schenchio Calviniano retulimus Archiepiscopo Coloniensi restitutam Hispanico praesidio , ipsius Archiepiscopi voluntate firmavit . Possit deinde a Manstfeldio Legato castra ad Vachien ducum, quo praeter Batavorum cohortem dedititii Germani a Bonna sese receperant, finesque Rarem undae Urbis 3 omnem circa agrum latrociniis , ac rapinis infestum habebant ' alia quot oppugnationibus multa cum strage defatigati, ad extremum , exeunte Decembri, sese an stfeldio permisere . Batavi , ex conditione , cum singulis gladiis is candido scipione dimissi . Germanorum arbitrium, qui deditionis pacta violaverant , absenti Farnesio reservatum est. Haec ferme in Christiana re variis Europae locis, anno saeculi hujus duodenonagesimo gesta Solutus dein lesensis in Gallia conventus haudquaquam satis digno operae pretio ' quippe vel metu, vel odio Henrici ab uisana caede paullatim dilapsis regni proceribus, ordinum. que procuratoribus Horum testimoniis , dum apud suos quisque cives Regis perfidiam atque immanitatem accusant, recrudescere, supra quam credi
53쪽
eredi possint, hominum irae tantum facinus, nulla interposita mora vindicandum, neque ultra ferendam importunissimi tyranni malitiam audaciamque frementium. Neque interea enriciani, quos alii reagios, alii politicos, quidam etiam theos vocitabant quamquam haud
exiguo numero, tamen aut sociare consilia Viresque, aut furenti mulatitudini ac magistratibus , arciumque praefectis opponere semet audebant : tanta, tamque subita rerum conversione , perterriti silentio , ac
simulatione transitum tempestatis opperiebantur atque iisdem fere diebus super eo statu consulti Sorboniani Theologi ' Senatum , populumque peracto sacramento solutos in Regem, parricidam, Numinis aeteris ni contemtorem, Verbo pariter, ac scriptis incenderant. Reliquum videbatur esse, uti Sorbonianam sententiam Pontifexmaximus Apostolica auctoritate , a judicio comprobaret . Is ubi post aliquot monita obduratum nihilominus in contumacia, ac retinentem in custodia Sacerdotes, intestabilem, sacrilegum , is hostem Ecclesiae declarasse visus ' tum vero velut abruptis imperii frenis , depositaque omni formidine, Parisienses detracta e publico , privatoque Regis insignia lacerant : inque absentem certatim probra contumelias aciunt ad vindicandam Lothamngiorum indignissimam necem , itemque violatam infando per jurio publi a comitiorum fidem, ac libertatem, tollendosque regiae superbiae, libidinis, avaritiae ministros, sese mutuis adhortationibus incitant. Μayneum firmo cum exercitu ad Uentantem, utpote vacuo Valesiorum solio Interregem summa cum potestate renunciant. Denique crioribus in dies iracundiae stimulis veluti uno contactu, Gallia usque adeo exarsit ' uti e tam multis , ac tanta celebritate proVinciis, tria dumtaxat oppida Turrones , augentia , Bleiae in Regis fide permanserint. Ille , quo mitigaret animo , blando rursum
edicho com uia, unde abierant revocare conatus, cum acerba, ne sine
irrisu responsa tulisset aperte monstravit quantopere tum a ceteris mortalibus, tum ab iis praesertim, qui in alios imperium exercent
veritas constantia dis forum colendaci quamque sit damnum existimationis irreparabile . Ab ea frustratione in rabiem ad iis foederatos omnes, quique eorum us fumo consilia sequerentur , seditiosos ac perduelles, Regis Μajestatis violatae manifestos publice declaravit sibique magis metuens a Blesiis haud ita munito loco Turronium, Ualidam Urbem cum praetoriano milite, primariis aliquot e nobilitate sese recepit eodemque ad voluntates Civium demerendas ab utetia Curiam, judicia transtulit. Ibi a Mayneo propemodum oppressus, cum accita ab Helvetiis, aliisque nationibus auxilia morarentur incertus consilii, variis curarum aestibus angebatur. Haec omnia dudum velut e specula avari reus observans , inque omnem eventum haud
absurde ratus Henrici amicitiam sibi ad Legni successionem magni sore momenti suam cilli non emel tam resis in rebus operam, studiumque
54쪽
drumque detulerat. Qiuae Rex novae infamiae metu cum aliquandiu respuisset , ad extremum in aliis de res desertus accepit ac Mavarraeo
capti per eos ipsos dies aliquot Pictonum oppidis, prospere admodum agenti sese permisit. Iamque foederati aliquot populi, vel ingenii mo-hilitate, vel taedio confesti , vel desiderio qualiscunques Regis mutare in ossicio, in communi caussa coeperant . Silva nectum primis quod abest Lutetia non plus triginta millia passuum , instigante aegia factione ab societate descivit. Eam Urbem Atim alius tumultuaria manu cum recuperare tentasset , superveniente i cum vetera nix cohortibus
insigni Hugonotarum Duce Nonio, haud sine gravi damno repellitur: Mayneus per cidipsum tempus P exercitu o, inopiam Utipendiorum
valde imminuto ab Turonibus autetiam es egressus caput aerum desereret, politicis praesertim in omnem proditionis occasionem , intentis, intra mamia sele continebat ' Parisienses coram socios Ier literas , nuntiosque subinde confirmans . Interea Reges ambo unctis c
piis , ac foedere propalam . cito ante , omnia fatueres Lutetiam seipsam Urbem ad terrorem aliarum ferro des fame subigere, haud ignari paucorum dierum cinesse m limenta . plurimumque imbellis inconditae multitudinis , i quippe cum incolarum quadringenta iere millia dicenserentur iique vel deliciis ob magnitudinem . divitiarum , vel studiorum otio, vel mercaturae, aut opificiis, diurnoque labori ob inopiam dediti. Simul regiorum opera, tumultus mes seditio sperabatur . Ergo ca-sfris non longe ab Urbe locatis . atque ad .subvectiones arcendas circummisso equitatu, c stationibus ines opportuna doces dispositis, lari. 1 enses brevi ad rerum omnium penuriam redacti , vix paucos die obsidionem toleraturi videbantur seditiosa passim audiebantur Voces pacis bona, Regisque fidem efflagitantium . Neque Μayneo ad comprimendos motus ejusmodi sat virium suppetebat Inde Guisianis Irimo paVor, tum desperatio is Vales, capta lontis ara Pontes Sancti Clodaldi occupato , propediem utique patuissent portae , nisi certa jam Victoria laeto, 3 quo maxime genere poena rebelles assiceret agitanti, atrox novus ab omni memoria casus intervenisset Gregarius quidam erat aristis familia Domini cana Sacerdos . natione Gequa nus Jacobum Clementem appellabant annum agens aetatis tertium circiter, vigesimum, ingenio perquam apertus aes fatuitati , quam Olertiae propior. Is periniquo ferens animo Gallicanam vitae Religionis arcem liberalium artium ossicinam ab eo , qui se Christianissimum ferret, diris adeo modis tam acerbe vexari, divinarum legum interpretes quosdam semel atques iterum interrogavit , jure ne posset barbara feritate Ierfidiaque Tyrannus pariter, anathema de medio Iolli Cum illi posse nec sine magno quidem merito censuissentri imminente
iam Urbis deditione tam gloriosam sisti rebatur ipse palmam publicae Talutis ramantibus omnino praeriperes statuit neque planea celabat
55쪽
eonsilium I in circulis,' colloquiis Valesii saevitiam , atque improbitatem sine fine detestans brevi se universo hominum generi sermonem in multos annos daturum, cunctis irridentibus , mrmabat. Quod fando persuadere nemini valuit, hoc postmodum ipsa re factisque praestitit. Sacrificiis, precibus, lacrimis, aliisque piamentis quo piritu incertum et ipsbs dies caeleste Numen sibi propitiare perrexit Dehinc secura mente, vultuque prorsus intrepido pridie Kal. Augusti fratri bos etiam atque etiam valere jussis, in castra attrito vestitu , despico bili vultu contendit Sciscitanti vigili arcana se mandata cum literis ad Regem habere, ipsoque convento sibi opus esse respondit . Ab
Guelio deinde Regis procuratore, cum is nihil tali tempore spernendum existimaret , postra die mane ad Henricum adhuc seminu)um in penetralia est intro ludius : dehinc remotis confestim arbitris , mandata quaedam venerabundus exponit, ac simul ab amicis reddit epistolas . tum repente succedens venenat s uti ferunt cultro, quem manica tectum erebat incautius leuenti suffodit inpia in a. Rex Vociferans eodem ex
tradio ferro percussorem in capite vulnerat ' ad Volant stipatores , perque iram non eXpectata quaestione Clementem repetitis ictibus contrucidant renidenti milem, atque uti semet ad novissima quaeque jam
ante paraVerat, nequaquam sibi caro tantum stetisse facinus in extremo spiritu gloriantem . Vulnus deinde inspiciunt medici neque letale initio visum omen ricus ad sedandos tumulius paullo post exercitui sese ostendit , ehimque diem per jocos , lususque consumst. Ingruente demum nocte intumuit plaga, perforatumque intestinum certis experimentis apparuit. Superveniente dein febre vehementi , cum deficerent vires, accitis ad se proceribus mandata, ut fertur , in suae necis assine ultione Henricum orbonium Navarrarum, Regni heredem disertis verbis publice declaravit. Sub haec ingenti suorum dolore cum expirasset, militari funere, quod ab hoste Dionysiana tum Sepulcra tenerentur, ad oppidum Piccardiar Compendium exigua pompa translatus'
ibidemque tuto interim loco depositus est. Jacobo Clementi, quod sponte vitam in caussa Catholica profudisset, caelestes honores cum inclyto Μartyris Christi vocabulo a arisiensibus decret . quae tamen sanctio, utpote nulla pontificum audio male fulta , postmodum evanuit. Interfecto Valesio Principes Regii generis quotquot in Castris erant, collatis inter se capitibus, ne per ipsorum dissensionem externo cuipiam ad imperium patesceret aditus, NaVarraeum jure sanguinis legitimum Gal- is universae Regem sine mora consalutarunt ea tamen lege, uti ApΟ- stolicae Religionis professionem, ac tutelam in sese jurejurando reciperet quod ille recepit, modo sibi per idoneum odiorem errores eriperentur, jam inde ab infantia per domesticos magistros in olla . rincipum exemplum sequuta confestim reliqua multitudo paucis tantum enotalitate exceptis, quo Vel privatas ob caussas , vel haeresis nomine
56쪽
ab avarraro alieni, ac velut exauctorati morte Catholici aegis , domos quisque suas diversi abiere. A foederatis contra quamquam admodum dero Carolus iorboni usi Cardinalis Mavarrae L patruus o cum adhuc in custodia teneretur, publice item Rex appellatus , Ita in duas factiones divisis Gallorum studiis, ab utraque Orator petendae confirmationis ad Pontificemmaximum est destinatus Ab avarraeis FrancisDeus Luxem burgius, idem, qui Pontificatus initio a venerationis gratulationis caussa Romam a Valesio venerat . , A, adversariis Jacobus Dion ius e Hierosolymitana militia viro genere religione conspicuus. Ac u Xem burgius quidem licet avarraeum, ad conversionemen animose pronum aes accipiendam ab apostolica Sedes quaslibet
conditiones paratum amrmaret tamen ut in re admodum ancipiti ac perobscura, non modes in Senatum publice , , sed je ad rincipis quidem aures privatim, nisi lente, perque summam ' cautionem , admissus est. Subdolam, ambitiosam in 1 tempus fiam Megis Ioenitentiam Vulgo interpretabantur. Dion ius cum favore acceptu non modo fidem adversae parti abrogare conatu est sed etiann i denunciando, instandoque pervicit uti ad iustentandas ad verius haereticorum insidias machinamenta, antiquam religionem, austoritatemque Romani Pontificis, revocato auro ceno Cardinale, quod ob ard am cum Menrico Rege amicitiam, Lotharingi sanguini suspectior, atque invisior esset novus e Principum numero Legatus in Galliam primo quoque tempore mitteretur missus a Sixti latere cum Pontificum aes Teologorum delecta manu Menricus a jetanus Romanaes Ecclesiae Camerarius vir nobilitate, ostrina, moribus , opibusque praecellens. Saullo antequam haec in Gallicana caussam gererentur Anglum , propudium, Elisabetha Hispanorum anni prioris accensa conatibus , itemque secundi S praeter spem suis , rebus ivehementer , inflata , ingentem classem ad ornaVera ,
quindecim ferae millibus bellatorum impositis queis iranciscus Dracus Eduardus Horrejus j par cum imperio praeerant, ad Philippi metalla 4m ultimis uerri s quod frustra Gam saepe aentaverat invadenda, nec non ad ampla, frugifera cocci, glastique i commercia ab Hispanico litores in ingliam arans serenda Perniciem hanc Deus rerum humanarum per vicem plerumque moderatori sequissimus, ab Hispanorum fortunis seri hunc Maxime P modum invertit Antonius erat
aemulus Thilippi, Regis, commisso temerea cum Hispanis , praesio , dudum e Lusitania , profugus, cui quod i magnum L popularibus desiderium sub reliquisse liceretur tutam, honoratamque i ii Anglia Sedem Elisabeth praebuerat Philippo ceteras i inter minas armatum ab se quoties feaepediret patriam aediturum ostentans. IS, sunt Xulum spes ad Tuadenda quae a cupiunt nimio Ilus facundae . immensis pollicitationibus Reginam, Consiliarios denique finduxit, uti prius quam Hispanus a maritima prioris anni sese reficeret clade , paratas in
57쪽
Peruaua litora vires, duce, vel comite sese in Lusitaniam' secterent Ioitur a Plem uilio profecta classis , Oceano Transmissis, ad Corunni ac circa a j mensis initium appulit. Facta ibi descensio : Vc die s alia auoc in oppugnanda, Urbe me quidquam absumtis . Piscaria iuburbio dumtaxat incens , ad Penicum ora Lusitaniae 4 ab Olysii pone : triginta quatuor passuum millia processere Vicum, natura loci, is per male munitum. Ibi expositis per otiuis duodecim armatorum , millibus Antonio urgente, Horrejus ad Turrim veterem , inde ad arcem Sancti Sebastiani, ac denique ad Olyssi ponis Suburbium cui a Bono prof-
pectu nomen tuto loco is ad excursione opportuno, castra communiit Regebat ea tempestate Lusitaniam Albertus Austriacus Vardinalis Apostolica Sedis Legatus idem Avunculi Megis Philippi Vicarius. Is ad primos de Anglicano apparatu rumores , accitis ex interiores Hispani, novis peditum , t equitumque auxiliis queli Petrus ionte jus Ducis Albani disciplina praeerat bellator eximius, adversum occulias populi coitiones vigiliis iter silentium t distributis . convectisque intra
moenia ex omni circum agro cibariis p ut primum Anglos adesse nunciatum est, Fontejo rem acriter administrante prarsidia per muros, stationes, excubiasque ad idonea loca disponit ac trepidantes nihilominus fugamque cum uxoribus, ac liberis meditantes, Civium plerosque exemplo, auctoritate cohibuit Crebra, inde eruptiones minuta
praelia cum Anglis fieri coepta . superiore semperi Hispano Cumque
nec in Urbe tumultus , neque aliunde occulta, vel aperta ab Lusitanis ulla transitio fieret agrestes dumtaxat quidam inopes . inermesque ad Antonium ossicii magis, quam belli causi x ventitarento anxius cirrito incepto Mori ejus, alimentorum penuria quotidian caede suorum exterritus, incassum obnitentes, Antonio , vasa collegit ac protinus ad Calcate Castellum in ipsis agi faucibus , qua in statione classem Dracus habebat, simillima fugae profestiones sese proripuit quem interea assici locum super infanda stupra ac rapinas is incendia templi etiam, atque aris eversis, dejectis , perculcatisque Christi Sanctorum imaginibus, omni barbara impietatis exemplo foedaverant satis aperto documento quantum Calviniana turba adventus calamitatis importaturus Hispaniae fuerit universae, ni diram luem ab Catholi corum corporibus pariter animisque Divina clementia uepulisset. Inde sublatis raptim ancoris abeuntes Anglos infausta expeditionis au torem Antonium in fine execrantes, Martinus ad illa Regius prpe -ctus, ab tergo triremibus septemdecim insequius, antequam naves omnes in alium evaderent, unam 'depressit , duas cepit totidem missili igne cremavit. Mi maxime fuit exitus inglicani tumultus Habita supplicationes, Albertus, Fonte jusque servati haud dubie Regni, custodiae a pestilenti contagione totius, uti dicebamus, Hispaniae , omnium consensu triumphalia meruere . Neque laetiores tum in Germania a suc-
58쪽
successus habuit, quamvis alia via grassaretur, haereticorum audacia Summo studio dudum enitebantur uti sine ulla fidei professiones Ecclesiastici reditus opima Sacerdotia Trotestantibus cum alibi tum Aquis rani praesertim Argentinae paterent ἰ essetque omnibus omnino liberum, solutumque divini cultus Religionis arbitrium. His aliisque de rebus ejusmodi per occasiones jam ante saepius agitatis, cum sexdecim postremo ad Rodulphum Legatos misissent, impudentibus postulatis leni tergiversatione, uti ne gentem, cuju ope multas res agebat, exasperaret, obstitit Caesar G perque frustrationem is varias ambages incerta responsa dilato , a se dimisit . Genevam quoque
clarissimam, olim Sabaudia ditionis Urbem, ac postrem, haeretici eneni ossicinam, infame aeceptaculum lessimi, cujusque aran fugae ac desertoris , arcta rursum cingere obsidione . idipsum frustra am ante conatus, parabat Carolus Emmanuel. Opem in id imploranti Socer Philippus immenso pressus aere alieno, propriis insuper implici tui bellis, nequaquam ad vota responderat. Sixtus dumtaxat Pontifex quamquam apprime cautus Tacri thesauri custos tamen , ut primum' ea Urbs capta foret, ad res componendas imperiumque , Caroles firmandum, auri millia centum benigne promisera nihilominus aegregia
pietate juvenis marte suo rem aggressus . iam V ad commeatus intercipiendos in lacu Lemano biremes instruxerat, variis docti Castella χxcitarat, ac denique damnis, cladibusque Gene vates ad consilia deditionis propemodum adegeratri cum repente hinc fremitu , minisque Galli Regis, cujus erat in fide Civitas , inde Helvetiorum haereticae factionis conspiratione i armisque a, inceptis prohibitus est Eodem ' anno Cardinales Romani duo praenobiles diem obiere, Alexander Farnesius,
Ρrosper Sancta crucius . Huic quantum politiores iterae , neque Vulgaris rerum scientia, difficillimis praesertim rei Christiant, temporibus exhausti in Galliae Regnes labores addiderant Tama tantum superitas ingenii, rei familiaris multo in fies Senatorium mensum angustiae, de vitae splendore, ac nominis celebritate detraxerant. Farne-1io super claritudinem generis amplissimas clientelas . Regumque
maximorum Unitates , congestamque a majoribus opulentiam , corporis quoques decora proceritas, orisque majestas morum ac literarum elegantia, .comitas inerat, divitiisque magnificentia par aedificia sacra aeque ac profana, domi forisque regium cim modum extru-Xit, religiosa coenobia, orbos, orbasque, complures tum e nobilitate, tum ex infima plebe familias, statis is extraordinariis clargitionibus munifice sustentavit benigne fovit semper ingenia, neque prinstantes modo in liberali qualibet arte viros apud se in honore habuit; sed etiam eximia indole adolescentes inopia pressos, in celeberrimis disciplinarum gymnasiis aluit. Gravissimis praeterea clargitionibus perhonorifice functus, mulios ex amicorum numero ad Senatorium radum
59쪽
aliquot etiam praevalida sustragatione summum ad fastigium extulit quos tamen scide fallaces, improvida sunt cogitationes hominum infensos, infestosque ut plurimum expertus est. magno ipse animo infestationes maledicta contemnens, nullas unquam ultus inimico. injurias. Obiit prope septuagenarius, longior quae totius erat habitudo corpori utique usurus aevo, ni super acerbos art1culorum dolores, ex ancipiti rerum stat , assidui curarum aculei , congruae sperata vitae spatia praecidissent . Luxere defunctum praeter ingentem familiarium turbam, Clerus ac populus universus . idemque non Romae tantum , sed etiam variis promiscue per Italiam locis exquisito
ritu ac caerimonia parentatum est.
60쪽
Ixtum interea in omnes Reipublicae partes intentum Gallicani porro tumultus angebant, horrentem haud immerito Christiana Religio tam saevis dudum agitata procellis quo tandem Vaderet. Quippe orbonius, quo uno Calviniani praecipue nitebantur, quamquam ab Henrici Tertii caede imminuto , uti dicebamus, exercitu tamen haudquaquam animo fractus QPrincipum Regii sanguinis concordi cincinus corona ad foederatorum distrahendas vires atque consilia copias ita diviserat , uti partem unam in Piccardia fines, alteram in Campaniam cum delectis ducibus mitteret. Cum tertia ipse Diepam oram ormanicae petiit , quo ex Anglia unde auxilia subinde expectabat, facilis tutusque trajectus est. Appropinquanti portae illico patuere ' perque summam gratulationem a praeseEt Oppidanis acceptus, paullo post in eodem tractu te num Urbem pari Ci-Vium Voluntate, mox Neocastrum, sedem olim regiam, territis incolis in deditionem recepit. Inde Rhotomagum quoque caput ejus proVinciae tentare ausus , eruptione repentina trecentos e suis amisit ac simul mayneum accito variis e locis exercitu infestum adventare cognOVit. Quocirca , metu, ne si pertinacius ibidem haesisset, ancipiti mox praesto ab tergo, fronte rurgeretur populatus agro retro Die