Theologia Dogmatico Polemica

231쪽

meminerunt. Seripsit nimirum Librum aduersus Mamcionem , Librum contra Gentes de Scientia inscriptum , et alium de Disci lina : Librum ad Marcianum 1ratrem de Apostolica hraedicatione: Libellum pariarum di-Sputationiam , seu pariorum tractatuum : Librum de Opdsade contra Valentinianos. Epistolas , unam ad Blas tum , quam inscripsit de Schismale alteram ad Flo rimina de Monarchia , seu quod Deus non sit conditor malorum. Item Epistolas de die Paschatis cule brandi ad S. Vietorem Romanum Pontificem, quibus eum dehortatus est ab excommunicatione in Episcopos Asiae minoris serenda. Sed horum omnium jacturam sane dolendam jam a longo tempore iacimus praeter pauca quaedam langmenta, quae apud Eaςebium Caesariensem extant in Libris Historiae Ecclesiasticae. Initio saeculi III. in persecutione Septimii Severi , cum omni fere civitatis suae populo martyrio coronatus fuit

S. Doetor Lugduni die XXVIII. Iunii, qua Ecclesia antiquissimi hujus Martyris triumphum celebrat. CXLI. S. Isidorus, junior saepe dictus, ad distinctionem alterius Isidori II ispavi Cordubensis Episeopi, qui Honorio et Theodosio II. imperantibus ,

circa annum 412. Paulo Orosio Commentaria in Libros Legum dicavit, Carthagine, seu Carthagenae in Hispa- Lia natus, patrem habuit Severianum , virum nobilissimum ex Gothica stirpe, Carthaginis Praefectum, fratres S. Leandrum Hispalensem in Baetica , et S. Fulgentium Astigitanum , ae postea Catthaginensem in Hispania Episcopos, sororem S. Florentinam irginerti. SanctimOuiae, eloquentiae, ae doctrinae laude clarissimus, post obitum Leandri fratris Hispalensem Ecclesiam, sibi demandatam, por aunos circiter XL. Sa

232쪽

etissime rexit, maximo totius Hispaniae hono. Obiit A. 636. sub chintilano Rege, die IV. Aprilis, quo

Ecclesia quot annis ejus memoriam celebrat. Corpus eius Hispali sub Ferdinando I. Castellae Rege saeculo XI. Legionem translatum , i hi summa gum veneratione asservatur. Concilium Toletanum VIII. Cap. II. A. 653. hoc S. Isi lorum exornavit encomio: Nostri saeculi Doctor egregius . Ecclesiae Catholicae nouissimum δε- cvs ; praecedentibus aetate postremus : doctrinae comparatione non insimus: atque quod majus est, jam saeculorum Initorum doctissimus, cum reperentia n minandus Isidorus. Genuina S. Isidori Hispalensis opera sunt: Et mologiarum , sive Originum codex, quem S. Brau-lio, Caesaraugustanus Episcopus , persecit, et in Libros

XX. divisit, Libri III. Sententiarum , stoe de Summo Bono. Libri II. de Diuinis, siue Ecclesiasticis of sciis , ad Fulgentiam fratrem suum. Libri III. DIP-rentiarum seu de prostrietate Sermonis. Libri II. S noni morum, si se Soliloquiorum. Exhortatio poenitendicum consolatione, et misericordia Dei ad animam δε- tura iudicia Iormidantem. Lamentum Poenitentiae versu , ac duplici alphabeto editum. Liber de natura rerum , seu de mundo, ad Si subuluin Regem. Chroni con ab initio Mundi usque ad annum quintum Suinthi lani Regis Gothorum . Christi 626. Historia Gothorum , Vandalorum , et Sueuorum. Liber Proemiorum de Libris ueteris , et noui Testamenti. Commentaria in Libros Historicos Veteris Testamenti. Allegoriae quaedam Sacrae Scripturae in Libros peteris et nopi Testamenti ad Orosium, non celebrem illum saeculi V. Historicum et Presbrterum, sed Episeopum quem-

233쪽

dam Hispanum. Liber de Scriptoribus Melesiasticis

post S. Hieronymum, et Gennadium. Libri II. comtra nequitiam Iudaeorum, ad Florentinam sororem.

Epistola ad Ludifredum Cordubensem de DiscῬi UINcio. Distola ad S. Eugenium Toletanum. Regula Monachorum in XXIV. capita distincta. Tria S. Is id ri opuscula ex iis quao S. Braulio , ejus olim discipulus, recenSuit, periisse videntur: nimirum Liber de Numeris, Liber de meresibus, et Liber de Vita et morte Sanctorum, sive de ortu et obitu Patrum; qui enim de hoc argumento extat hodie lum, ab Eruditis compluribus supposititius censetur, et ob multa falsa quae in eo leguntur , Isidori nomine indignus. Dubia S. Isidori Opora sunt: Epistola ad Claudium Ducem. E ositio in Cantica Canticorum Salomonis. Liber de ordine creaturarum, quem Lucas Dacherius edidit Tomo I. Spici legit. Supposititia sunt: 'istola ad Massonem, de lapsu Sacerdotis, et reρα- ratione. Distola ad Redemmum Archidiaeonum. Liber de confictu uitiorum, et Dirtutum , qui Ambrosii Aoiperti est. Compilatio, seu collectio Decretallum stolarum Veterum Pontificum , et Canonum Conciliorum , tacta ab Isidoro Mereatore, qui longe alius est ab Isidoro nostro. Opsera omnia S. Isidori Hispa-Iensis prodierunt studio Margarini Bignaei, Ardennae in Normannia Abbatis Commendatarii, P.irisiis A. I 58o., atque iterum Parisiis A. 16o1. curis Iacobi de Breuit Monachi S. Germani Parisiensis O. S. B., Coloniae redusa A. 1617. Nuper novam pollicitus est editionem I v. Volum . in folio Franc. Auton. Zacharia S. I. Sed au Vir eruditissimus promissis suis steterit, igaoro.

234쪽

isIDORUS MER ATOR. CXLII. Isidori Mercatoris , seu ut alii Iegunt .

Peccatoris, Collectio Deere talium Epistolarum medio fere saeculo IX. laeem aspexit. Nam S. Leo IV. Romanus Pontifex, qui A. 8 7. obiit, in litteris ad Britanniae Episcopos Decessorum suorum Decretales Epistolas repensens, quibus in dirimendis Ecclesiasticis con troversiis tunc utebantur , Decretalus illas Epistolas priscorum Pontificum, quae in sola Isidori Collectione exhibentur , tacitus praetermisit , et a S. Si ricii Decretali hus Epistolis ex Oisus est. Equidum earum mentio fit in Capitulis LXXX., quae ab Uadriano I. saeculo VIII. ad finem vergente conscripta fuisse, atque Angliramo Metensium Episcopo tradita dicuntur. At communis est Eruditorum sententia , euindem fuisse Capitulorum , et Epistolarum circhitectum. Quisquis enim Capitula isthaec cum Isidorianis Epistolis comparaverit, illico animadvertit, quae in plerisque Capituli, continentur , totidem verbis in Epistolis illis extare, eodemque consilio utrumque opus fuisse subricatum. Etenim pleraque Capitula eo spectant, ut ne Episcopi accusari possint, etsi accusati fuerint, ut ne accusati O Di deseratur: utque ex causis multis repulsis testibus, et Judicibus recusatis, Synodorum retractentur judicia. Quis Isidorus ille Mercator fuerit certis argumentis

DCndum CC pertum est. Existimatum 'lili quando soli. S. L; idorum esse Ilispalen Seni Episcopum : cum praesertim Canon lim Collcctione in quamdam consecisse feratur ,

quam et Antonius Augustinus , Archiepiseopus Tarraconensis, vidit, et in Bibliotheca Ecclesiae Urgellensis extare narrat Si Phanus Saluatus in Praefatione ad Reginonem. Ieru ui 1 siclorus ille Mercator multa proserimonumenta auiale S. Isidori Hispalensis, qui A. 656.

235쪽

Dbiit, longe posteriora; meminit Onim Concilii Tolo-tani XI. A. 625. CPolitani III. Oecumenici Λ. 68o.

habiti, Gregorii II. ao III. ac Zachariae Romanorum Pontificum, et S. Bonifacii Moguntini , ut multa alia silentio praeteream. Alii ad Isidorum quemdam , Setu Lensem Episcopum, contagiunt, suamque opinionem c0rfirmant nul horitate Chronici S. Iuliani Toletani , ac I. uitprandi Ticinensis, in quo dicitur, Isidorum Selubensem ope Monachi euiusdam e Impilationi Canonum operam dedisse , obiisseque A. 8o5. Verum utrumque allud Chronicon supposititium estis fidemque omnem apud Eruditos amisit. Hincmarus Rhemensis opusculo LV. Cap. XXIV. scribit, Epistolas Isidori ex Hispania allatas, a Riculta Moguntino , qui A. 8IS. Obiit, Germanis fuisse communicatas. At multi putant incertis rumoribus deceptum fuisse Hiuomarum, easqae nou ab Hispanis , sed a Franco-Germano quodam forte Moguntiae fuisse procusas. Addunt aliqui, haud inverisimiliter, earum fabricatorem fuisso Benedictum Levitam, sive Diaconum Moguntinum. Et sane tres ille Capitularium libros iussu Olgarii, Moguntini Archiepiscopi , circa annum 845. collegit , tribus Ludovici Pii filiis imseriptos , Lothario Imperatori, Ludovico Germaniae , et Carolo Calvo Franciae Begibus. In iis libris passicae Clementis, Anaeleti , Pii, Evari ii , Fabia ut, ct caeterorum Pontificum apocryphis Epistolis, quamvis suin Presso illorum nomine , authoritas petitur. Hos Capitularium ilhros paulo post falsae Romanorum Pontificum Decretales Epistolae forte subsecutae suerunt, Praefixo enerando Isidori nomine, quas eX Hispania acceptas, a Bieulso Archiepiscopo Germaniae illatas fuisse asseruerit Benedictus Levita, atque a se in Archivo M0gunti

236쪽

eonjiciunt. Verum quiscumque demum fuerit Isidorus ille Mercator , certum est, Veterum Romanorum Pontificum Decretales Epistolas ad Siri cum usque , quae Isidoriana collectione ex hi I,entur, supposititias esse atque adult rinas. Ostenditur, id I. ex alto Dionysii Exigui silentio qui cum professus fuerit adhibuisse se Romae saeculo VI. omnem curam et diligentiam in conquirendis Romanorum Pontificum Decretalibus Epistolis, illas tamen priseorum Pontificum. ab Isidoro editas, ne memoravit quidem. II. Ex salsa Consulum nota, quae plerisque Epistolis adscripta est. III. Ex Sacrae Scriptu-Tae versione uteronymiana, quae multo recentior est

Summis Ponti fieibus , qui iti Epistolis illis ea usi fuisse dicuntur. IV. Ex styli similitudine, quam omnes illae Epistolae habent. Siquis enim illas percurrat, Et statim

Persuasum erit, ab uno eodemque Scriptore eas omnes Prodiisse. Neo quisquam erit qui in animum suam im ducat . tot Auctores, tanto a se locorum, ac tem P Tum intervallo dissitos , easdem non Sententiam modo, sed Periodos, easque Bene longas, ae bene multas. eadem ex Pr, ssas dictione, eademque serie dispositas usurpare potuisse. V. En silentio Veterum omnium usque ad Sae- eulam IX. Cum enim plurimae earam ad omnes Ital ae,

Galliae , Hispaniae , Africae , Siciliae, Germaniae , autolius Orientis Episcopos datae dicantur; qui fieri umquam potuit, ut nemo quisquam ante Saeculum IX. inventus sit, qui vel unam ex illis laudaverit Z Ut ita ab omnibus aut ignoratae, aut neglectae fuerint, ut neque in Synodis ad dirimendas disciplinae controversias habitis, neque in Historiis, neque in Actis monumen

237쪽

ISIDORUS MERCATOR. iastisque Publicis ulla iunquam earum mentio facta fuerit 3 Ut ipso ortu statim omnes evanuerint, et demum saeculo IX. ineunte, unius hominis opera, simul omnes revixerint Τ VI. Ex illarum scopo. Harum Epistolarum argumenta primis Ecclesiae saeculis Non conveniunt, quae primorum Ecclesiae saeculorum haeretioos non impugnant, immo ne quidem nominant: quae do persecutionibus adversus Ecclesiam excitatis, de confessorum confortatione ad patientiam , et exhortatione ad Martyrium , de lapsia , eorumque poenis canonicis, et judiciis , ne verbum quidem ullum habent. Certo si conferatur materia istarum Epistolarum Decretalium cum argumentis, de quibus agunt Epistolae Episcoporum , Opera SS. Patrum , Decreta Conciliorum , quae eX quatuor primis Ecclesiae saeeulis ad Siricium usque supersunt , nemo , quiu parum conveniat Ecclesiae nasceolis

aetati illarum materia Epistolarum , non intelligit. Addo quod in iis Epistolis mentio fiat Patriarcharum, Prim tum, Metropolitanorum, Apocrisiarior mn, multaque eo tineantur a disciplina illorum temporum omnino aliena, v. g. de Conciliis Provincialibus bis quotannis celebra dis , de distributione Provi uetarum Ecclesiasticarum , da Ordinationibus Episcoporum ab omnibus comprovinci libus Episcopis celebrandis, et quae plura sunt hujusmodi. VI l. Ex operibus et Decretis posteriorum Couciliorum , Pontificum , ac Patrum , quorum plurimi vixerunt saeculo VI. VI i. et Vli I. , ex quibus compilatae , et consarcinatae suut Epistolae illae Decretales, priscis Pontificibus affictae, ut Elondellus demonstravit in Prolegomenis Pseudo-Isidori vapulantis, cap. XlII., ubi in singulis Epistolis notat sententias, ex scriptis authorum posteriorum delibatas, et ad verbum exseriptas. .

238쪽

tium temporum, plurima ex praefatarum Epistolarum fontibus hausisse; ideoque mirum non esse , quod eaedem plerumque sententiae in illorum monumentis neque ac

in Decretalibus illis Epistolis legantur. Nam qui fieri

potuit, ut tot Pontifices , tot Synodi, tot Sancti Patres, scriptoresque alii , ex iis Epistolis verba , sententiasperiodos integras totidem verbis sumerent, et Nemotinus uinquam Pontificem , aut Epistolam , unde hauserat, laudaverit, sicut tamen alios honoris causa nominarunt saepissime, quorum testimonia usurparunt 3 Quid quod si sententias illas apud Auctores suos legerimus . ita cum iis, quae praecedunt, et quae sequuntur , apte coisjuncta reperiemus , ut naturali quodam vinculo copulatae esse videantur. At si v. g. S. Augustini sententiam in aliquam ex Epistolis Isidorianis insertam iuvenias, statim non Isidorum, sed alium loqui sen-ties , alium orationis sonum , alium stylum deprehem des : ut non S. At gustinum ex Illa Epistola, sed Epistolae auctorem ex S. Augustino sententiam illam ex-

nicolaus Card. Cusanus modio sere Saeculo XV. primus fuit, qui Epistolarum illarum suppositionem Praesensit , atque indicavit Lib. III. de Concordia Catholicu,

Cap. li., ut, qui saeculo sequente scripserunt, Centuriatores Magdehurgenses neutiquam gloriari possint, illarum suppositi sinem se primos olfecisse. Eodem saeculo XVI. Antonitis Contius Iurisconsultus, et Antonius Augustinus Tarraconensis argumenta multa et firma ad probandam suppositionem attulerunt. Hinc Card. Bellar minus Lib. I l. de Rom. Pontifice, Cap. XIV. scripsit : Iadubitatas esse Epistolas illas priscorum Pontilis

239쪽

tum u irmare non ausum. Card. Barcinius vero in Λ unal. Eccles. ad annum 865. Num. VIII. illarum Suppositionem manifesto jam esse doprehensam diu ante Bl On-dellum notavit. Cardinalem Baronium se euli sunt Petrus de Marca, Stephanus Ballietius, Jaeobus Sirm Ondiis, Dionysius Pelavius , Christianus Lupus, DanieIPapebrochius, Natalis Alexander, Antonius Pogitis,

Petrus Coustant, ac nostrorum temporum Eruditi tam iram non omnes , qui Epistolas illas Romanis Pontifi-dibtis, quorum nomina praeserunt, abiudicanda esse cenSent. Neque propterea Romanae Ecclesiae authoritatiae Pr vilegiis quidquam decedit, quod Isidoriana Collectio, ut spuria et adulterina, rejiciatur. Ut enim Card. Baronius loco paulo ante citato scribit , Simul ostensum: est, illis non indigere Sanctam Romanam Ecclesiam; ut si salsitatis arguantur, suis Usa destiluatur iuribus , et privilegiis : cum , et si illis careat , ex legι timis germanisque aliorum Romanorum Pontificum ut stolis Decretalibus satis superque corroborata con SiStat. Et Prosecto complures emunctae naris Theologi ex indu hilatis Romanorum Pontificum Rescriptis, genuiuis Conciliorum Decretis , atque Historiae Ecclες iasticae mo numentis , quin Isidorianam Colle etionem in auxilium vocarent, Primatum Iurisdictionis Bomani Pontificis, jus Appellationes admittendi, et de majoribus causis

judicandi, Concilia Generalia iudicendi, eisque vel Persu vel Per Logatos praesidendi, d mum supremam atque tui allibilem ejus ciuilioritatem invictis argumentis Ostende runt. EX quo apparet, salso iactari a Novatori hus, Ecclesiae Bona duae iura Isidorianis Dccretalibus omnino nit . At quamvis Isidoriana Collectio spuria sit et adulterina , suffragari tamen non possumus iis, qui atrocio-

240쪽

xibus verbis Epistolas illas dilacerant : quas e sententiis et verbis Legum, canonum antiquorum, et Sane torum Patrom, qui IV. V. VI. et VII. saeculo floruerant, si pauca demas , concinnatas esse constat. Adde , quod

Ecclesia Dei, quae fatiitatem nullam, fidei ac bonis

moribus adversantem, admittere potest , Decretalibus illis in judiciis et eontroversiis Ecclesiasticis per complura saecula constanter sit usa. Ipse uinum arus Rhemensis, qui saeculo IX. Decretaliam illarum auctoritatem petere nitebatur, iisdem tamen ad causae suae defensionem identidem uti non dubitabat: quod S. Nicolatis Papa in ea Epistola, quam in causa Boihaai Suessionensis ad universos Galliae Episcopos dedit, Hinc ma-ro , suppresso licet eius nomine, exprobravit: Quamquam quidam pestrum scri 'serin ρ, haud illa Decretalia i riscorum Ponti cum in asto Codicis Canonum cory re contineri descriAta : cum ipsi , ubi suae intentioni haec su rogari conspiciunt, illis indi renter utantur. Si quis Hinc mari scripta percurrerit, comperiet, illum saept testimoniis sumptis ex Epistolis priscorum Pontificum Anacteti , Evaristi, Alexandri, Pii, Callisti etc. aperte usum. Alios quoque Germaniae et Galliae Episc pos Saecula IX. ao X. Epistolarum earumdem authoritatem magni fecisse novimus. Sio in Synodo apud S.

Macram habita A. 881., in Coloniensi A. 887., Trib riensi A. 895., Troslejuna A. 9o9., Rhemensi A. 991.

in causa Arnulphi Rhemensis Archiepiscopi testimonia ex illis Epistolis priscorum Pontificum sumpta, in medium allata suerunt, et expensa, ac si in Canonum codice continerentur.

Sunt qui putant, Isidorum Mercatorem , aut quis quis sub illo nomine latuerit, studio Apostolicae Sedis