De vita Hieronymi ÿmiliani Congregationis Somaschæ fundatoris libri 4. Augustino Turtura eiusdem Congregationis clerico regulari auctore

11쪽

ner Erumpebant quaque nune hae noua eius vIta mulgatione in totam Religionem evibrata, atque diffusae.sὸμ 3. Tanquam scintillae in arundineto discurrent, vid maiora virtutum opera aemularida nostros animos inflammabunt. Vt enim inficiari non posum sanct νnm virorum exemplis, undecunque illa petantur , magnam inesse vim adfusa pietatis in nobis excitanda , ita fatendum omnino en domesticis. O auitis ne scio quid amplius momenti, O auctoritatis ad hoc ipsum insidere: τι adeo a scriptoribus memoria prodiarum sit , statuo, σ imagines Auibus nobiles famia' lia exornare aedium atria, O porticus ambitiosὸ sole bant, non tam positas fuisse ad mortuorum memoria propagandam, quam excitanda studia vitiorum, ut eo veluti incitamento parentibus νῆ, nepotes auisquam smillimi esse contenderent. Vnde apud Romanos hoc Uu receptum , quin etiam Senatus decreto cautum erat, vis quis sio aedes alteri locaret, ne nouus in Iulliani quidquam de conductarum aedium imaginisus, maiorumve gnis detraberet. Erat quippe mamlinius , maximii excitamentu exprobrantibus

quotidie tectis imbellε Dominum ingredi in alienum triumphia. Et quem ali finem miHpropossum putatis,si vobis, non mutas maiorum imagines, Mna,vel marmore expressa vel arens, vel cola ribus adumbrata, sita communis Paretis inuam pene,

ae spirantem, O loquentem effigiem propono, ns'ι

maximarum virtutum commemoratione, quae in Hieronymo nostri Instituti Parente, aonnullisique alijs maioribus nostris floruerunt,illud Deos auente consequa Ut conuertam corda patrum in filios. Nequὰ

dissicilem rei eventum mibi polliceor, suu ad r-

12쪽

res in via Dominἰ, siue ad perfectiores, siue ad omnes simul huius libri lectio dirigatur .

e tenuioribra enim νι exordiar, de quibus ebielem interpretor, cum ait. Ostende eis templum , ut confundantur ab iniquitatibus suis. Muis quaeso, inter vos erit in religiosa disciplina adeo remissus, o elanguens, qui proposito sibi ad contemplandum boc absolutae virtutis templo, iden in pare te , O antesignano suo defigens oculos non veheme ter commoueatum s torpeat, non excitetur; s tepescat non inflammetur se ab eius instituto aberret, pudore non suffundatur , O planὲ confundatur ab iniquitatibus suis , hoc eri non indignetur lys erratis, quae licet alioquin pauca esse videantur; quia i men in religiosio viro harent, eos iniquitatis nomine Propheta damnauit. Quod serin eam mentεm eorum

aliqui fortasse venerint qua minus firmis in via Domini saepe daemonum assu ini,citur 9 νι existiment nimis aspera, ac penἐ intoleranda esse,quaecumque legibus instituti religiosi mandantur, aut quae δεμ, vel

pastoralibus litteris , vel paternis cohortationibuu ab ipsis conor impetrare, facilemini habebunt, σμα ratam in Hieronymi vita, quam morbo suo medicianam faciant, O errores ipse sui semet arguant, nam ea de eausa hoc tuis virtutum exemplar obtrudi, lycletum nobilem illum Rutuarium in consimili facto non inepte fortassis imitatus. Euulgauerar is aliquando Commentarium , in quo de exacta , O ad musm membrorum omnium commensuratione , ac δε- metria in es ingendis futuis obseruanda diligentiis-mὸ praecipiebat, qua in re permultos, qui eam artem

propterentur graui1μὰ peccare animaduertebat:sed

i s non

13쪽

non deerant item quamplurimi eIus arili videlliet non admodum periti qui negarent posse quempiam scalpella tam absoluti operis flatuam effingere ; addebantque facili quidem Polycleto fuisse praecepta illa

scriptis mandare, sed qui exactὸ eadem tu opere retineret inueniri posse neminem i quem errorem ille egre gia confutauit, non verbis, sed fabricata statua ivxta commentaris, sui praescripta, oe ad Jecimen operis absolutissimi; qua palam omnibra proposita, contendebat ab unoquoque, possentne , qua de arte statuaria praeceperat omnia re ipsa accuratὸ seritari , o religiosὰ retineri; unde prouerbio locus est factus, H cum de perfectissimo opere loquimur . Ad cainnonem Policleti factum dicamus. Iam vero in simili causa , nou dissimili argumento utar; cum enimo evulgatis nonnullis consititutionibua , qua magis

quotidiano usui inseruire posse videbantur. additisq; saepius tum litteris, tum cohortationibos, id quod religiosa perfectionis est ab omnibus exigere sim cona- tua; non deerunt fortassὸ, qui quodpraecipitur, id bu-mana imbecillitati nimis rigidum, ac mini, fere

dum conquerantur , sed Pobcletum sequutus, nouagam verbis, ipsum illis Hieronymum nostrum abin solutismum exemplar propono. Ad canonem Hieri TOnymi eos prouoco , quem diligentius contemptaurius intelligent, multo maiora esse in exemplari virtu tum incitamenta, quam qua illi, vel religionis legiabus , vel paternis vocibus , ct hortamentis obseruare iubentur, O inspecto semel hoc virtutum templo, ex

Propheta oraculo confundentur. Ita Gregorius ad rem nonram egregia est. Sanctorum virorum ex e

Pla conspicit, atque eorum comparatione se

14쪽

pensans, iniquum se esse deprehendit

Sed neque rudioribus solum . minusueperfectis,uia rem etiam perfectioribus huius viιa lectionem, v hementisime profuturam aio et qui se ad Hieronymi normam vitam suam , O mores expendent, ex illius contentione facilὸ animaduertent, quam long/ ab eo perfectionis gradu di Ilent, ad quem idem Pater viam munit , O inuitat . Utinam i Ilii licet lectatisma probitatis viri Metiantur fabricam baius spiritualis aedifici, , quia illis oferimus , seque totos cum eo

comρonant , hoc enim est, inquit S. Gregorius , Me-s. Greg. tiri fabricam , pensare subtiliter iustorum vi loco citatam, quam dum metimur, necesse est ut ex curectis, quae facimus erubescamus . Certὸ quicunque in bae religione datis nominibus serio perfectionem aemulamur , instar eorum videri possumus , qui aurum venaritur in fodinis, cum pro μο quisque ιι dio , cir conatu absoluta perfectionis aurum, qua νγ ra , O folida Garitate continetur, quaerere, G com

pararesibi contendat; σ fortasse ρermulti satis ab eo instructos, satis munitos sie ipsos putabunt et sed qua D videant , ne falsa opinione decepti, hoc tantum bonis migratulentur.Suad eo vobis Patres emere au 6p0ς xubgnitum: σ ne quis fallaci stetis decipiatur,en 'P'i' lapis Lydius, oe Coticula, ad quam illud exploret ,

O examinet; en Hieronymi no Bri visa ; illius compam ratione se probent ini ; conferant, quasio, obedie tiam, paupertatem, animi demissionem , in in priamis suam in Deum, proximos charitatem cum Hieronymi cbaritate, ali'sque virtutibus; hoc enim est , quod aiι Propheta Metiri fabricam hoc en quod interpremι- ό. Gregorius. Metiri vero fabricam.

15쪽

est pensare subtiliter iustorum vitam licea

ab his virtutibus sint non planὸ destituti, vel etiam

proia exculti : Hieronymi tamen comparatione erubescent cert/-ex intimo eordis lectu coacutie tur , quia Dum metimur fabricam necesse est , ut ex cunei is, quae facimus, erubescamus. Hoc Lyncerum, hoc parum , O recoctum lilud aurum est, quod vobis comparandum suadeo, cum vitam Hieronymi nostri propono, O ad eius Canonem omissis ali rum sanctorum exemplis, vos constanter urgeo, atq; prouoco. Et quamuis non paucos ex vobis Patres igne

charitatis injiar carbonum succensos sciam, quorum Hrtute ignescit domus Domini , repentium pectora incalescunt ;sepissimὸ tamen quae humana ιmbecillita. eti) aliquibua etiam errorum cineribus aspersos δι non obductos, noui, quibus excutiendis inius xitae lectio tanquam fabellum profueriι , ut purius emicet charitatis ardor, O diuini amoris flamma ar

dentius excitetur.

Veris quando non uni , vel alteri hominum g neri ; sed uniuersa domui Istaei templum oriendere Dominus Tropheta denunciat. Ita ego nou cum perfectιoribus , vel minus perfectis seorsim agam , sed uniuersam prorsus Congregatiovem nostram ad U-sduam huius νrta lectioneis , accuratam imitationem incitabo, hanc enim sepius euoluere, O attentὸ contemρlari non minus esi omnibus futurum utile , quam fuerit mibi eum illis offerre necessarium . Camse m i i η-Τμώm m διι recurrerent illa diuι Bernuria uer incant.ba. Discite Pszelati matres esse , non domini, studete magis amars quam metui, suspendite verbera, producite uberatara ego mecum tacitus repu-

16쪽

gratiora, aut qua cum illorum stomacho magis conue mant, quam Hieronymi communis Tarentis nostri uita 8 propterea quod, vi es d pHlosiophis Gurpatum, quibus rebus eonstant uniuersa , ijsedem etiam nutriun tur, O construantur; cibis utimur ex elementis omnibus concretis, quoniam Me ipsam corpus humanum constaιην ex imis; materno lacte uiuit infans apte is, quodὸ sanguine matris illud corpusculum natura compegit; at qui lac ipsum sanguis en, qui in mammis cara dicas, σ in eiusmodi uitalem huceum digeritur. Limnero quis ignorat Congregationem bane nostram Somaschensem Hieronymi Influatoris nostri, charitate , paupertate, humilitate , alijsique virtutibus veluti via , tali sanguine olim eo actam fuisse , atque concretam ' Udemque Decis ab illis, qui proxiis Hierony- .mum hequutisunt, toriquam materno lacte connaturalique cibo nutritam, felieiprogressu adoleuisse, ac proinde in ροIterum etiam non alieno elbo , oe insueto ,std simili nutrimento uirtutum, ac spiritalium , exercitiorum esse conseruandam 8 Quamobrem cum Praelatos illis verbis ancirem commoneri: Produci te ubera, diutius moras nectere non potui, quis rum illud, s natiuum Iae nestra Religionis , ac m- mi spiritus nutrimenta vobis instillarem , smulquὸ ζ veterem apostolica voce. Quas modo geniti i n-fantes, rationabiles sine dolo lac concupisci retrite. Auertat enim a nobis Deus, ut natiuum succum c. . nostra Religionis aliquando fastidiamus, is nos humilitarct , abiectis Aus Hiero mi pudeat , ut eius mortificationis exercitiorumque taedeat: quid enim bou

17쪽

risiis Sancti domicilium demo in ἐφ e laterea e dis Murtha ratione depellere e neque enim soli MOAm m tuque ποιιrum illa dicuntur. Inspice, & n Q secundum exemplar, quod tibi mon stratum est in monte Hegauit Deus se inter populum Israe-

Lucum commoraturum, tris prius constructo ab eis tabernaculo, ad exemplar, quod ab illo in montesiae rat indicatum; σ nobis maximὸ vercndum est, Pa..tres, si ab innitutis, O virtutum exemplis per Hiero inimum, a Domino indicatis defectamus,s eam re- ιigisse disciplina speciem , quae semper eadem esse de

Hι immutare, refringere velimus, ne unquam nari

scum habitare Spiritus Domini dignetur, vel but o , quod Parentis nostri mores imitari exprime re nou conamur. VI eniim ad illud tabernaculum et ganter construendumsegulari quodam priuilegio armtifices fuere Beseleel, O Ooliaba Domino delecti, sedemque sapientia, atque intelligentia, O Spiritu Dei ubertim instrum; ita norsus relixiosarum congregatimum Parentibus, o Conditoribus singulare quoddam sapientia manus ad eas innituendas inseri , o 'opria quadam virtutum dona , ac exercitia tribui exinimandum en , quibus ei dem instituti homines facilius qd pietatem, O suauius ad communem resimilara vita perfectionem ducantur , quae avide semperi primo illo fonte ba rire, O veluti a nMura insuarbona quotidie excolere, em retinere unumquemque. nostrum permagni refert, Atqu/boc illud est , Pa, tres, quod in bac historia evastanda , O vobis ob oculos proponenda spectaui a nimirum , ut eundem spiritum vinimis vestris instillarem , qui Hieronymitti

18쪽

sua. Facti enim suavis paruuli in medio vestri,

tanquam si nutrix foveat filios suos, vivos , inquam, ad Hieronymi eram n exigerem cuius ista,, meditan es ψὶuus quam simillimi esse Audeatis, quo in Deruues ligionis nostra eorpus similitudine Iludiorum . ω animorum coniunctione eo actum, rusique sibi siuria capiti cobaerens diuina beneficentia riui co osius influerent , Attendite, igitur, ad peis Iti iram , unde excisi estis . attendite ad Patrem

.estrum , s modo religiosi tardis vestri sacrificium

aeceptum Deo, o Hici carum esse cupitis. . . Cuius rei gratia rependite vobiscum attentius, quid olim Rhemia acciderit, qui gratismum Deo sacri- Μῆςruficium oblaturui, non quemlunque ignem admoveri victimapsus ea, sed eum inquisii sit, quem ccce petum de altari, cum in Persidem eaptiui dueerentur cerdotes is miro abson erant: Merum eum nominem ,sed aquam erussam in puteo iacere conspexiFsent , neglecto caenoso humore reserunt, Sed iussit eos haurire, α afferre tibi , α sacrificia , quae imposita erant Sacerdos Nehemias a persi ipsa aqua , α ligna, ct quae e rant se popo sita. Utque hoe factiam est, ct tempus affuit, quo sel re Hlsit, mi prius erat in nubilo , ae census est ignis magnus, ita, .ut omnes mira Arentur. . Et quid eavsa esse dicemus, eur nouam sta adhiberi Dominus noluerit, sed veterem illum, cum

actae templum staret, Mi ardentem eo uiri iusserit , o hoc nudium Sacerdotis excitani ἡ dissueta

19쪽

tatis ollami e tam Garet : an non foru diuinitus ex nihilo excitari, num Melitas , ut olim demitti ρο- tui: λ quid opus erat mortuos refodere ρ qua tanta fiam non ignis, at cras , figidique limi necestas ναμ rbat λ quasi vero minus gratum futurum esset holocau- .stum Deo . si eo igne non inflammaretur. Es hoc. omnino , Patres , nobis attente meditandum, quod i πὸ permagni refert; sied ego rem , quam breus ,πὸ potero expediam. Parum laeunda Deo nostrarum virtutum sacrificia cleremus, ns illo veteri igne conricrementur , qui nante Hieronymo Sancto videlicera virtutum Templo, vixit. Sed ridete quas ne in Hie ro mi virtutes intuentes, eas quasi coenosam aquam.

repudietis, ne, si quid vobis Hieronymi exemplo ad proprij fiensus mortificationem iniungatur , illud 4

quasi coenum, Me eri tanquam vile , O abiectum opus auersemini; ne vos limo foedari existimetis, si ad illa paupertatis , O menitentia incommoda, qua

in Hieron Tino intuemiui , deueniatis: ut enim eos ius- - Nebamias aquam erassam, limosam , scilicet, O . . carnosam haurire ,factoq; experimento, non tam liamum, quam purissimum ignem esse ostendit; ita plari sentient, qui ardenti imrtatione Hieronymi se βι , ceu holocausta incendi . O inflammari studuerint . Haustam ego aquam hane crassam ex alto, O sicco puteo, penhia omnibus ignoto vobis offero , hoc est

Hieronymi gesta ex vetustis monumentis,s' tabulis penὰ intermortuis non leui diligentia excerpta propo no et O per magna eiusdem Hieroumi merita vos oro, atque obtestor , H feta consopitum antiquum iuritum charitatis ignem, qui nante Hieronymo vigui earegia Muatum Par tu noliri emul me excit

20쪽

. exemplum maiorum nostrorum, quam maximὸ comis . I . . a.ponatis: quando ad borum exemplar nos exigis Domia

im , quo gratiora illi nostri spirisalis sacrifici, holocau

t illud fores vobis excidis, quod sacrifieanti. e

roni mandatum est, ut rationale depectore penderet , ξ φι 3In quo nomina duodecim Patriarcharum gemmatis la pillis insculpta micarenι ὸ cuius rei misteria S.Greg rius aptisme adeam rem, de qua agimus, explicauis hisce verbis. Ascriptos enim Patres in pectore Regit ferre, est: antiquorum vitam sine intermissione libfo r. -cogitare. : Nam tunc Saeerdos irreprehensibi-- 'liter graditur, cum exempla Patrum praecedeneium indesinenter intuetur. En vobis Panes bu- Aiusmodi rationale attenta cura d me elaboratum, im ilro Hrorum scilicet virtutes, O exempla, non quidem

auro gemmisque intrara ,sed simplici Ibis bisse libris

expresa, τι in ea dies, noctesque acrius intueri, o eorum imitationegratisma Domino spiritus vestrisacrificia redderem suis. Hoc unum a vobis efflagito, hoc, eo paterna charitatis astu succensius, eniri contendo, quo testis est, mihi Deus quomodo cupiam omnes vos in visceribus Iesu Christi,&ρd P. hoc Oro, ut charitas vestra magis, ac magis 'e' 'abundet. Hunc igitur Parentis nostri spiritum in Dei obsequio concipite, Patres, has maiorum nostro. rum virtutes aemulamini, vestros conatus omnes, studia, oe labores antiquo illo Hieroumi charitatis igne incendite: prater enim gratissima holocausta, quae Domino reddemus, illud etiam consequemur, quod Nehemia, accidiι, cum limosa illa aqua sacri sicium asi pergi