장음표시 사용
31쪽
rari, ijsdemque Sanctorum imagunculis dele ctari,& capi, firmo vis assueuerit. Non omnino sterili solo commissa tam egregia pietatis sata ἴquae, licet densis vitiorum vepribus ,& dumis aliquando obducta, radicibus tamen hac priama aetate iactis, uberes tandem solidae virtutis fructus attulere.Cum primum per statem licuit,
idoneis praeceptoribus adhibitis,insenti facilitateδε primo illo discendi ardore, eos breue in Bud ijs progressus fecit; ut aequalibus suis docilitatis, atque industilae laude antecelleret. Ad decimum quintum annum fere in litteris fuit. Tum ut est ea aetas sque laboris impatiens, ac libertatis appetens nouis illorum temporum helli motibus a primo sudiorum ardore tantisper avocatus, breui alio cogitationes & ani mi studia penitus conuertit, factoque cum musis repudio,armis ει militia se oblectare coepit; affinibus ici indigne ferentibus,& Macre quam maxime reclamante; sed mente ille in armis obfirmata,suos tandem pervicit monitores; pessima, ut tunc quidem videbatur,victoria,sed quae tandem, diuina prouidentia, victorem ipsum salubriter aliquado vinceret. Cum electis enim omnia proficiant in bonumitti occulto Dei numine,coelestique instinctu accidisse minime dubitandum: vi,antequam spiritale contra spirata les nequitias bellum susciperet , hostium vis bilium pugnis, & victorijs exerceretur, indeque primo sternae salutis existeret initium,unde da- nationis sempiternae certissimum imminebae
exitium. Sed quae prima fuerint eius militiae ruindimenta
32쪽
di menta,aecuratius est dicendum:nam, qui de Hieronymi rebus gestis antd me scripserunt , ab eo admodum adolescente literarum studia magna cum affinium Matrisque molestia,noui belli ardore reiecta consentiunt; qua tamen in expeditione prima ille induerit arma , hau adistincte ab ullo accepimus. Quod enim de Cainstri noui praefectura, ubi diuinitus prima illius conuersionis sunt iacta semina, subi jciunt; non est eiusmodi, ut vel in hanc immaturam aetatucadere, vel cum aliqua suorum Matrisque molestia accidere potuerit:quippe trigesimum se re iam annum natus, satis ei muneri maturus, di aliquot annis ipsi Matri superstes, eam praeufecturam obivit; quae certa historiarum luce prete unte , in dubium vocari nullo modo potimnt. Quibus igitur ali is primum motibus ad arma sit excitatus, tradendum est.
QVoniam vero in obscuris, ae difficilibus
rebus , & vetustate penὰ obrutis , bene etia dubitasse non postrema lausi liceat nobis in re perantiqua, S a scriptoribus parum dilucide explicata quasi diuinando coniectare; ea tamen lege,' ut maxime veritati affinis nostra videatur coniectura. Quod non erit, opinor , difficile ostedere, cum haec una apud Venetos belli occasio, quam modo subtexam, in hanc
Hieronymi aetatem inciderit , γε illum a st rimum ad arma transierit.
33쪽
diis auocatum facile ad arma traxit. Cuius prauissimi belli initia paucis omnino repeten ea sunt. Carolus Octauus Galliarum Rex, ex Peditione in Aragonios Neapolitanos Reges suscepta, ingenti cum exercitu in Italiam traf- misit, nulloque ex Principibus nostris prohibete, paucis diebus Italia fere omni pacatissime
emensa, nullo belli discrimine, nulla aduersae fortunae alea obiecta, Aragonijs Neapolitano Regno pissis, eius Prouinciae Imperium paucis mensibus occupauit. Cuius victoriar fastu Rex tu uenis mirifice elatus, ipsaque natura, gloria:
studio, & vasta Imperij propagandi cupiditate vehementissime incensus, reliquam ferm8 Italiam animo sibi destinare videbatur; cum reliqui Principes non ignari, quam pernici Osiim uniuersae Italiae bellum intestinum atque domesticum ab exteris illatum, & tanta victo Tia confirmatum, suturum esset; rebusque suis, tam lacile Aragoniorum opibus excisis , ab insolente Victore nemo non certam impendere cladem rimeret; ut Carolo noua, S libertati Italiae maxime perniciosa molienti, sese obij-ciant, uniuersi, decernunt: Gallorum amicis aeque, ac inimicis maxime verentibus, ne numium auctae victors s potentiae, uniuersa tandecederent. His enim ut ab inimico victore certa pernicies; ita illis ab amico non certa salus expectanda videbatur. Adeo hominum vesana cominandi libidine rarum, S insolens in summa victoria summae moderationis exemplum.
Igitur Veneta Italiae dignitati studentes, cunx
34쪽
rim periculo vacuam, di armorum terrore li- heram cuperent, in commune foederis societate alios couocarunt; initumq; foedus est anno MCCCCV C. cum dece iam annos Ducariam dignitatem in Venetos exerceret Augustinus Barba dicus. Foederis iuramento conuenere cuVenetis Summus Pontifex Alexander Sextus, Maximilianus Caesar , Hispaniarum Rex Ferdiis nandus,& ipse Ludovicus Sfortia Carolo belli auctor,& suasor, Regulique Eliensis, S Gon2aga. Eo vero nomine R dus evulgatum est,ut pace inter socios seruata,communibus armis bellorum incendia ab Italia arcerentur, eiusq; li herras,& Summi Pontificis auctoritas,&Mai stas seruaretur; ci j cuiusque ditionem tueren
tur , di quo magis citra Caroli iniuriam haec facta viderentur,nec ipsi negatus in 'dere locus, si socijs amicus, hostili ferro ab eorum finibus abstinuisset.Verum ille accepto de fidere nuncio, quid tandem consilij subesset probe intelligens,scederatis vehementer iratus, extremam illorum rebus perniciem illaturus mox Neaporilitano Regno discessit. Quo nuntio cum rebus suis a Gallo excidiu imminere haud dubiὸ omnes intelligerent,ut tantum, ac tam propinquupericulum, S tam comune ex foederis lege mutuis propulsarent auxilsjs celerrimὰ quisq; iniunctum sibi militem describere maturate laq;
Veneto Senatu,cuius amplissimum erat in Ita Ita Imperium, studiosissime curante, te sissima nobilium virorum manus,ad publicam rem tutandam infinderatoin castra confluxit,in qu
35쪽
bus Hieronvimum fuisse, si hac ille aetate quod Produntῖ auctores in in armis fuit, mihi persita'ium est a Quod Matri non accidere non mole li stissime, tuit; nam paulo ante Angelo coniuge carissipolinis integra aetate, in ipso magnorum honoru cursu,non immaturo magi S, quam .cerbo funere ex humanis praerepto,silium hucinatu minimum, Patrem inter caeteros refere
tem veluti unicum praesentis olbitatis relictum solatium,in ea viduitate thori, ea aetate ab se losius abesse periniquo animo ferebat ; tum vero libera illa militum vivendi licentia nondum satis firmatos iuuenum mores labefactari, canitatem haud dubie quati, conceptos pietatis igniculos cosopiri sciebat excitatis si licet amatorijs, di turpioribus domi sub pudoris ciueri. has delirescentibus. Ad haec varios casus S p Ticula, quae militem adite necesse est, inceptos, o aduersus plerianque belli euetus Hieronymo
vehementer extimescebat; in quo uno eximium familiae decus, re magnaru rerum laudem inge- ti spe collocarat. Quare cum illam, de amor, respes,& metus, N. quae matetnos animos mirifice torquet diuturnior absentia solicitam haberet;nihil intentatum relinquere,amicos adhibe re,interponere affines,nullum lapidem no m
uere quo filium a suscepta animi sententia d terreret et sed ille vel militaribus amicorum vocibus, vel insta illa animi magnitudine, alacriatate naturae ad ardua & eximia quetque extimuin
Iante,vel quod ad familiae decus, di honores in
Repub.fibi parados armorum studia literariis praestare
36쪽
Congri Somasi funda Lib. I. τῖ
praeliare existimaretinuitis vel precibus, vel difficultatibus expugnatus, iugo maternae seruituistis excusso, iugum prauae libertatis, ac militaris licentiae subdita ceruice letius excepite adhuc ignarus summum esse seruitutis genus,l uuen tuistis licentiam. Quinto igitur, S decimo aetatis anno,militari Sacramento est addictus: qua et aetate Sanctus Martinus prima militiae stipendia fecisse dicitur. Summa vero totius belli tan dem haec fuit. Gallo Venetos lacessent annuc. tibus Melchiore Triuisano, S Luca Pisone Leagatis, pugnatum est in agro Parmensi ad Tari huminis ripam adeo felici marte;vt victore exercitu fugato, opulentissimaq; tanti victoriae prae da direpta, parum abfuerit, quin a Veneto Serinatu Italia leges acciperet. Atque haec quasi diuinantes in tanta rerum obscuritate: ne rem inis certam pro certa prodere videamur Sed reliqua quae clariora,& magis distincta accepimus Prosequamur. I
Deprauati adolescentia mores. p. IV. I
IN primis autem certum est ab ea aetate Hieἀronymum ita militari studio delectatum, vanihil cum voluptate praeter arma tractaret: qui hus ille se totum aetatemque omnem propi rea magno laudis ardore deuouerat, quod maxiama interdum terra, marique bella Reipub. im
37쪽
referre intelligebat, si vel externis bellis Rem pub.vexatam propugnare, vel Imperij fines ar
mis longius proferre fibi contigistet. Sed nobilem illam, di Matri postea non adeo ingratam
armorum tractationem infecti militiae mores , quibus illud hominum genus foedari solet, comitabantur. Nam secutus castra contraxerat in ide solita vitia & labes: militares vero & feroces adeo spiritus hauserat,vt identidem audax animus,& efferum illud ingenium sese proderent squippe leuissimis etiam de rebus vehementer excandescens ita animi furore abripiebatur, ut iam pene ferri non posset. Quod impotentis irae vitium ita paulatim in naturam abiit,vio Rerosius postea ab uno irae motu,quam caeteris viatijs animo expurgando laborarit; iracundia vero sedata,nihil illo mitius,nihil humanius. Α tiquior illi militiae gloria, quam aut literarum , aut etiam christianae pietatis,laus erat In serendis amicitiis, aut in conciliatis,& firmatis misetuis deinde beneuolentiae officijs excolendis studiosissimus . Ex quo factum , ut aequaliabus esset unice carus, eiusque consuetudine, fleamicitia delectarentur uniuersi; quibus tamen ille, di deprauato naturae sensu impellente, de iuuen ilis aetatis impetu concitante, non tam ita amicitia socium,iquam in patrando scelere ducem dii igentissimum se praebebat; siquide amatorii vesaniae, & voluptatum illecebris deliniatus, naturaeque blandimentis sopitus, cupidit tibus omnibus facile obtemperabat; in quibus
aetatis storem, cum magno dapno, tum pernit
38쪽
cioso sodalibus ad imitandum exemplo, misera consumpsit. Sensit tum eius Mater prudentissi tria foemina se haud dubiam coniectricem de illius moribus,& vatem extitisse,cum ptimum militaribus eius stud ijs refragari coepit . Haec Hieronymum ApE ad se vocatu maternis adhortationibus, saluberrrimis consilijs, Be precibus ad saniora reuocare consilia, grauiter obiurgare, reprehendere, impietatem, S audaciam iuue nilem detestari, ut dignum suis natalibus in- at ingenium,obtestari. Sed incassum suis vel cum lachrymis preces. His seueriores accede. bant fratrum obiurgationes, quibus saepissime ab illis tentatum, si forte eius animum tam ob firmatum,& tam durum in scelere aliqua ratione mollire possent. Verum ille licenum momorderat, qui obiurgationibus , non quasi iniecto frceno coerceri , sed veluti acutis stimulis ad peiora impelli videbatur; quam esse improborum naturam Spiritus sancti voce comm nemur . Sed ita cilesti nutu permissum quo diuinae gratiae vis,roburque splendidius eluceret pquq inueteratas in scelere voluntates,& diu o
firmatos in malum mores repentd commutat ,
eque impense improbis egregiὰ Sanctos efficit.
Caeterum, etsi ea militari licentia, laxatis vitiorum omnium habenis,in extremam prorsus animi perniciem, nullo penitus prohibente, rueret videretur; quandoque tamen fluxos aetatis motres,& periculosam iuuentutis libertatem humana quaedam iura mirifice moderabantur. Cum
39쪽
quam virtuti,& morum integritati deferri in te ligeret;maxime verebatur,ne suis flagit ijs apud Senatores letis de moribus opinio impediret , quo minus propositas nobilibus viris dignitates assequeretur.Itaque ardens illa honorum s iis,& ad magnos in Repub. progressus flagran tissima cupiditas, quae eius animum vehemen- ter accenderat,nonnunquam, a sceleribus auocatum,ad frugem, & libero homine dignam vivendi consuetudinem reuocabat. Adeo misera, vel cet ca hominum ingenia, potiora diuinis humana iura ducunt; di facilius terrenae ambitionis gloria, quam christianae pietatis disciplina
Iterum discillimo Reipub. tempore ad
arma reuocatur . CV. U .PAucis omnino annis ab ea tempestate sedata turbulentior alia procella exorta est , Mnescio quo infelici aduersoque Reipublicae astronouo rursus belli turbine Venetorum re Sinuoluuntur. Rem multorum celebratam literis Placet hic,nec longa, nec a decursu narrationis aliena egression e , ab ipso principio repetere.
Maximilianus Caesar, nobilibus aliquot oppidis Cermanicae ditionis ad Carnorum iuga, Liuiani Venetorum Ducis opera spoliatus, nec dissimili exitu ad Tridentinas fauces bello vexatus rVenetis vehementer infensus, eorum Imperio excidium animo concipere, reque ipsa moliri
40쪽
tum aduersus Rempub. copijs, atque opibus , terra marique insuperabilem comparandum; nisi communi omnium Europae Principum con sensu & viribus, arma in Venetos expedirentur; quos ille uniuersos certa coniectura facillime sibi assensuros non dubitabat; fuitq; votis euenistus. Qui enim tum sacris praeerat Iulius S cundus, infenso in Venetos animo,prouinciam minime detrectauit , quod primariae Urbes Ariminum,Fauentia,& Rauenna Pontificiar ditioni ereptae, & saepius repetitae, minime redde rentur. Ludovicus Gallorum Rex Cremonam, α Brixiam, aliasque Urbes Mediolanensi Im perio detractas vehementer dolebat. Hispaniarum Rex Ferdinandus minus tutam & integram Neapolitani Regni possessione putabat rcum maritimae Apulorum Vrbes Tranium, Monopolis,Brundusium,Hydruntus, Barteia,Sipontum non ita pridem ab Aragonijs oppignora die Venetorum praesidio & imperio tenerentur. Ferrariensis vero Dux Rhodigio, Mantuanus Asulo in Cenomanis, Pischeriae inhiabant; nec ullus fere Principum erat, qui non aliquam
Veneti Imperii partem ad suam pertinere diistionem, quoquo tandem iure, non assereret. Quare uniuersi euocantur, tanquam ad solem
ne sacri belli edictum,totius Europae Principes; reisque indictus apud Cameracum Morinorum in Belgis conuentus; ubi ad diem statuta illorui Oratores frequentes adfuere. Totius delibellationis summa fuit, ut omnes uno belli foedere