장음표시 사용
581쪽
cidit. Quanuis per aliquod exteriorum auxi lium petfectum sit, ut alimentum simul concoquitur, & per balnea,& per alia talia. Sed principium .quae in ipὶ est,caliditas. Finis autem
his quidem natura est. natura autem , quam diiscimus ut sormam,& substantiam. His autem in subiectam quandam larmam finis est concoctio ais, cum tale figi , dc tantum humidum , aut assetur , aut elixetur , aut putrefiat, aut alio quodam modo calefiat. tunc enim utile est, & concoctum esse dicimus. sicut mustum , & quae in tuberculis constant, cumsectum fuerit pus, dc lacryma, cum facta fue-xit sordes. similiter autem di alia. Accidit autem omnibus hoc pati, cum Victa suerit materia , & humiditas. haec enim est, quae terminatur ab ea, quae in natura, caliditate . quandiu enim insit in ipsia ratio, natura hoc est.
Quipio ptet dc sani talis signa , quae talia, M ' ' μ' . ita & egestiones ,& omnino superfluitates,
dc dicuntur concocta esse, quia indicent caliditatem propriam dominari humido. Necesse autem est quae concoquuntur, crata fora,& calidiora esse. calidum enim essicit tale melioris molis, & crassius ,& siccius,concoctio igitur hoc est. Inconcoctio autem imper se iactio est propter indigentiam propriae calidita--- tis , indigentia autem caliditatis stigiditas est imperfectio autem est oppositorum passi-uorum .quae quidem est unicuique natura materia, concoct io igitur, dc inconcoctio determinatae sint hoc
582쪽
atque Toctione. MAturatio autem est concoctio quaedam. concoctio enim alimenti in his,quet circa fructum, Maturatio dicitur. Quoniam autem concoctio perfectio quaedam est, tunc maturatio perfecta est, quando semina,quae in eo,quod circa Ductum, possuntem cere tale alteru quale ipsum. etenim in aliis perfectum sic dicimus. eius igitur, quod circi fructum, haec maturatio. Dicuntur autem & concoctorum alia multa, matura, secundum eandem quidem sormam: transatione autu, propterea quod non tu ut posta , sicut dictum est frius , nomina secundum unamquanque persectionem circa ea, quae terminantur a naturali caliditate, & frigiditate. Est autem tuberculorum ,& pituitae , & talium maturatio a naturali calido inexistentis humidi concoctio, impossibile enim est icrminare non dominans. Ex spirituosis igitur aquosa , ex talibus autem terrestita consistunt ex tenuibus semper crassiora fiunt quae maturantur,omnia. Et haec quidem in ipsam natura ducit secti- dum hoc, haec autem eiicit.maturatio igitur dichiam est quid est. Cruditas autem est contra Θμως, xium. Contrarium autem maturatio It inconcoctio alimenti in eo, quod circa fructum, hoc mitem est interminata humiditas. quapropter
aut spirituosa , aut aquosa, aut eorum,quae sunt ex ambobus est, cruditas. Quoniam autem maturatio persectio quaedam est, cruditas imperfectio erit. Fit autem impersectio, propter indi-
583쪽
sentiam naturalis calidi, & incommensuratio. Dem ad humidum , quod maturatur. Nullum autem humidum ipsum iecundum se maturatur sine siclo. Aqua enim non incrassatur, sola humi dorum. accidit autem, aut eo quod calidum sit paucum, aut quia quod terminatur humidumultum. Quapropter & tenus humores eo. rum,quae cruda sunt, & irigidi magis, quam calidi,& ine sibiles,& impotabiles .Dicitur autem& cruditas, sicut & maturatio multis modis.
Vnde & utinae, & egestiones, & destillationes
crudae dicuntur,propter eande causam. eo enim
quod non victa sunt a caliditate, neque consinunt,cruda omnia appellantur. Longe autem procedentibus,dc fictile crudum, & lac crudum.& alia multa dicuntur,si, cum possint transmutari, & consistere a calidi tate , non passa sint. Quapropter aqua elixata dicitur, cruda autem - non, quia non incrassatur. Maturatio igitur , M. cruditas dictum est quid,& propter quid virum-20 μυε- que ipsorum. Elixatio autem est secundum t tum quidem concoctio a caliditate humida in- existetibus interminati in humido. Dicitur au- te nome proprie solum in his,quae elixatur. Hoc autem Vtique erit,sicut dictum est, spirituosum aut aquosum. concoctio autem fit ab eo , qui in humido, igne. Quae enim in sartaginibus,ata . santur ab extrinseco enim calido patiuntur: in quo nutem est humido, facit illud magis siccu. in seipsam reassumens. Quod autem elixatur,
cΟΙ. Mium sagit, excernitur enim ex ipso huis
elisis aist misium a caliditate , quae est in extrinseco hu-.'' mido. Quapropter elixata sicciora sunt, quant asta non enim attrahunt in seipsa humidum, quae elixantur. dominatur enim extrinseca ca-- ' Iiditas
584쪽
Iiditas ei, quae intus est. Si autem vinceret quae intus, traheret utique in seipsam. Est autem non omne corpus elixa bile . neque enim, in quo nullum est humidum, velut in lapidibus, neque in quibus inest quidem, sed non potest vinci ob spissitudinem,ut in lignis: sed, quaecunque corporum habent humiditatem pastibilem ab ea, quae est in humido, ignitione. Dicitur autem aurum elixari & lignum,& alia multa, secun- adum formam quidem ' eandem, sed transatio- . ais 'ne . non enim paria posita sunt nomina differentiis. Et humida quoque elixari dicimus, velut,lac, & mustum,cum qui in humido sapor
in sormam aliquam transmutetur ab eo, qui in circuitu, oc extrinseco igne calefaciente. quare modo quodam simile dictae elixationi taciti Finis autem non idem omnibus, neque his,quae elixantur. neque his,quae concoquunturised his quidem adesum, his autem ad sorbitione, illis vero ad alium usum. quoniam & medicamenta elixare dicimus. Quare qu*cunque crassiora Elisabi possunt fieri, aut minora , & grauiora, aut haec qua. quidem ipsorum talia, haec autem contraria, propterea quod disgregata haec quidem incraia saniux ,iIIa autem attenuatur, sicut lac in serum,& coagulum,omnia elixabilia sunt. Oleum autem non elixatur ipsum secudum seipsum, quia horum nullum patitur. Secundum elixationem
igitur dicta concoctio, hoc est , & nihil differt,
in instru mentis artificialibus,aut naturalibus si fiat: propter eandem enim causam Omnia eruta Inquinatio autem inconcoctio quidem, con Inquisam. traria autem elixationi. Erit autem contraria λptimae dicta,inconcoctio eius,quod in corpore,
intermin ti, propter desectum caliditas, quae
585쪽
in humido,quod circum. Desectus autem cum frigiditate quod sit,dictum est. fit autem propter motum alium. expellitur enim concoquens. Et desectus autem aut propter multitudinem stigiditatis in humido, aut propter multitudinem, quae in eo,quod elixatur. tuc enim accidit eam, quae in humido, caliditatem ampliorem quidem esse , quam ut non moueat: minorem autem quam ut aeque , & simul concoquat. Qua propter duriora qui dem inquinata fiunt elixatis,humida autem disterminata sunt magis. Eli-xatio igitur , di inquinatio , dictum est & quid Assatio. est , di propter quid est. Assatio autem est concoctio a calidi tale sicca, & aliena. Propter hoc, di si quis elixans faciat trasmutari, & concoqoi non humidi caliditate , sed ab ea , quae ignis, cum completum fuerit, assum fit, & non elixatum:& excesia adustum esse dicitur. A sicca autem caliditate fit,cum siccius fit, completum. quapropter & exteriora sicciora interioribus: elixata autem contrarium. Et opus est in manufactis magis assasse luam elixasse, dissicile enim exteriora, & interiora aequalitet calefacere. semper enim propinquiora igni exiccantur citius : quare & magis . coeuntibus igitur exterioribus meatibus, non potest excerni intus existens humi dii, sed includitur,cum meatus clausi fuerint. Assatio bitur, & elixatio filii quidem arte, sunt autem, sicut dicimus, species uniuersaliter eaedem , & natura , similes enim quae fiunt passiones, sed innominatae. imitatur enim ars. natur1. quonia & ali meti in corpore concoctio Ammqim similis elixationi est. etenim in humido,& cali- ρη ρμ ρηε do a caliditate corporis fit .Et inconcoctiones quaedam similes inquinationi. Tt an at non usu fit
586쪽
fit in ipsa concoctione, sicut quidam aiunt, sed
in excretione,quae putrefit in inseriori aluo,deinde ascendit sursum. concoquitur enim insuperiori ventre , putrescit autem in inferiori excretum. Propter quam autem causam dictum est in aliis . Inquinatio igitur elixationi contrarium. Ei autem, quae ut assationi dictae concoctioni. est quidem aliquid oppositum similiter.
minus autem nominatum. Erit autem utique, si
fiat Tostio, sed no Asatio propter desectum ca T. A. Iiditatis. quae accidet utique aut propter pauci-
tatem exterioris ignis, aut propter multitudinem aquae,quq in eo est, quod allatur. tunc enim amplior quidem est, quam ut non moueat minor aute,quam ut concoquat.Quid igitur est co- coctio,& in cococtio, S maturatio, & cruditas,
& elixatio, & assatio, & contraria his,dictu est.
Summa Secunda.De Speciebus,apassuis qualitati-biti prodeuntibuώ. caput Primum. de Siccitate, ae Humiditate di uuorporum principiu. Duritieque, O Mostitie. Assivorum autem humidi,& sicci dicendum species. Sunt autem principia quidem corporum passiua , humidum , & siccum, alia autem mista quidem ex his,ex quocunque autem magis, huius magis se ndum naturam sunt, ut haec quidem sicci magis, haec autem humidi.omnia autem haec, haec quidem actu erunt, haec aurem in opposito. habet autem sic liquatio ad liquabile. Quoniam autem humidum quidem bene terminabile,siccum autem dissicile termi
587쪽
adinuicem pati situr. humidum enim sicco eausa est ut terminetur, dc utrunque utrique velut
Tmθιδε. gluten fit.sicut & Empedocles fecit in Physicis, farinam aqua conglutinans. & propter hoc ex
ambobus est terminatum eorpus. Dicuntur autem elementorum propriissime, siccum quidem terrae, humidum autem aquae. Propter hoc omnia terminata corpora hic non sine terra, Maqua. cuiuscuque autem plus,secundum potentiam huius unumquodque videtur. Et in terra Ec in aqua animalia solum sunt, in aere autem, di in igne non sunt, quia corporum materia, haec. Corporalium autem passionum has primas necesse inexistere terminato, duritiem,aut mollitie. necesse enim quod ex humido,dc sicco mu-- aut durum esse , aut molle . Est autem Duru quidem,quod non cedit in seipsum secundu superis ficiem: Molle autem , quod cedit, non circum- obsistendo. aqua enim no mollis: non enim cedit compressione superficies in profundum, sed circum obsistit. Simpliciter igitur durum , aut molle,quod simpliciter tale, ad alterum autem, quod ad illud est tale. Ad inuice igitur indeteris minata sunt per magis,& minus. Qimnia autem ad sensum omnia iudicamus sensibilia , palam quod & .durum, & molle , & simpliciter ad tactum determinavimus, tanqua medietate utenistes tactu. quapropter excedens quidem ipsum, durum,deficiens autem, molle esse dicimus.c ut Meundum. Causarum μινιιianu,Θ Liροι- Iactionis c aderatio. N Ecesse autem durum,aut molle esse terminatum corpus Proprio termino.aut enim cedere,
588쪽
cedere, aut non. adhuc cocretum esse:hoe enim definitur. inare, quoniam omne quidem te minatum , dc consistens aut molle, aut durum rhaec autem concretione sunt: omnia utique eis nant corpora & composita, & terminata non sine concretione. De concretione igitur dicenis dum. Sunt itaque causa, quae circa materiam
duae , agens , & passio. agens quidem, ut unde motus et passio autem, ut sorma. quare & conis
mectationis. Agit autem agens duabus virtutibus M patitur patiens passionibus duabus, fi-eut dictum est. agit quidem calido, & frigido:
passio autem aut praesentia, aut absentia calidi, aut frigidi. Quoniam autem concrestere exiccari aliquo modo est, de hoc dicamus pri-mα Patiens itaque aut humidum , aut siccum, aut ex his. Ponimus autem humidi corpus, aquam : sicci autem,terram: haec enim humi do. rum . di siccorum passiva. quapropter & frigidum, pastiuorum magis, in his enim est .etenim terra, & aqua frigida supponuntur. Actiuum autem frigidum , ut corruptiuiim , aut secundum accidens, sicut dictum est prius. aliquando enim & vrere dicitur , & calefacere frigidum , non ut calidum, sed quia congregat, aut quia circumobsistit calidum. Exiccantur autem quaecunque sunt aqua, & aquae species, aut habent aquam siue superinductam, siue connatam. Dico autem superinductam quidem, velut in lana: connatam autem , velut in lacte. Aquae autem species talia, vinum, urina, serum, di omnino quaecunque nullam, aut paruam h - V 'bent subsidentiam. Non propter viscositatem.quibusdam enim causa non subsidendi ali-
589쪽
quid viscositas , sicut oleo , aut pici. Ex Iccan
tur autem omnia, aut calefacta, aut frigefacta, ambo autem calido , & ab interiori caliditate, aut exteriori. Etenim quae in frigidatione exiccantur, sicut vesti mentum, si fuerit separatum ipsum secundum seipsum hurnidum, ab interiori calido coeuaporare faciente humidum exiccatur, si raucum suerit humidum , exeunte caliditate a circur stante frigido. Exiccantur igitur , sicut dictum est, omnia, aut calefacta, aut frigefacta. 5 omnia calido aut interiori,aut exteriori, coe uaporare faciente humidum. dico autem extra quidem, sicut quae elixantur, intra autem,quando ablato humido a caliditate, qua habet, consumptum fuerit expirante. De exiccatione igitur dictum est. Humectati autem est unum quidem, aquam fieri consistentem,unum autem liquefieri concretum. Horum autem in aquam cogitur frigefactus spiritus. De liquefactione aute simul,& concretione erit manifestu. caput Tertium. De sineretione, LiquefcIione, Ineras tione: Et de his, qua hac velyιttuMIur. vel non patiuntur, O quomodo. Oncrescunt autem quaecunq; concrescur, , aut aquae existentia , aut terrae, & aquae. Et haec aut frigido , aut calido, sicco . qua propter & soluuntur cotrariis, quaecunq; soluuntur concretorum a calido,aut a frigido. quae enim a sicco calido concreuerunt, ab aqua soluuntur, quae est humida. quae vero a frigido concreuerunt, ab igne soluuntur , qui est calidus. Con-
crescere autem quaedam utique putabuntur ab aqua, ut mel elixatum, concrescunt autem non
590쪽
ab aqua, sed ab eo, quod in ipsa est, frigido.
Quaecunque igitur sunt aquae, non concretcunt ab igne. soluuntur enim ab igne . idem autem
eidem secundum idem non est causa contrari j. ρςμηώm Amplius,dum abscedit calidum, concrescunt: m musivquare palam quod dum ingreditur soluentur: - ρη quare , faciente frigido, concrescunt. Quapro- νμην
pter & non incrassantur talia concreta.Incrata
satio enim humido quidem abeunte fit, sicco
autem consistente. Aqua autem humidorum non incrassatur sola. Quaecunque autem communia terrae,& aquae,& ab igne concrescunt,&a si igido. incrassantur autem ab ambobus , est quidem ut eodem modo, est autem ut aliter. acalido quidem humidum educente zeuoparante enim humido,incrassatur siccum ,& consistit. a frigido autem , calidum exprimente , cum quo humidum simul recedit, coeuaporante. Quae cunque igitur mollia , sed non humi da non incrauantur, sed concrescunt, exuente humido, Velut assatum fictile. uacunque autem mistorum humida sunt,dc incrassantur,velut lac. Multa autem di humectantur primo, quaecuque aut cransa,aut dura a frigido praeextiterint.quemadmodum dc fictile primo, dum assatur, evaporat, dcre ollius fit, quapropter , & inuertitur in fornacibus. Quaecunque igitur a frigido concrescunt,communium terrae,ic aquae, plus aute habentium terrae:quae quidem, quia calidum egre. ditur, concrescunt, haec liquefiunt calido, ingredi ente iterum calido, velut lutum, cum concretum fuerit.Quaecunque autem propter infrigidationem,& calido coeuaporante omni, haec
insolubilia sunt,nisi superabundet caliditas, sed mollificantur, velut serrum,& cornu. Liquescit