Petri Pauli Boschae bibliothecarii, ... De origine, et statu Bibliothecae Ambrosianae hemidecas. Ad eminentissimum principem S. R. E. cardinalem Federicum Borromaeum ..

11쪽

ministrare nec Themis ipsa possit, nec Asmea.

Gentiliiijs nimirum annulis tuis maritari noEerat virtus, improbitas tanis coerceri: nec quis quam te, postquam tot honoribus eS perfunctus, ausus est odisse, nisi qui amaret flagitiinu.

Diutius apud Helvetios moratus eam legationem visus es consecrasse; tentauit tuam Patientiam diuturnitas temporis, Vt haec etiam constantiae tuae laus accederet. Reuocauit Federicum ab ea legatione Alexander VII. breuique curriculo temporis diuturnam eam moram tu ta Principis prouidentia redemit. Praefectus es Vrbi, non modo cum Alexander Pontifex Ecclesiae praesideret, verum cum res Ecclesiastica ad intra regnum venisset, frequenti Quiritium acclamatione, & Ρatrum omnium Purpuratorum consensu; tot enim suffiagatorum iudicio honestari debuerat, qui tot monumentis diu spectatae virtutis ornabat suffiagatores suos, cum ornaretur. Verum haec communia cum multis nam dc alijs vacua Petri sedes prorogauit imperium , illa singularia, ut in Madritensi legatione aedes Legatorum regio plane sumptu reficeres, ut rei Hispanae consilio, & ope adesses, ac doceres, Borromaeae familiae splendorem,'immina etiam in ijs regionibus occasum nescire,

12쪽

quas cum attingit Phoebus, occidit. Inuidit Ma-drito Roma: deessis Federico noluit Clementem X., cui Clemens alter plurimum detulerat. Committuntur tuae fidei arcana Pontificiae mentis: redimitur BorromaeuS multiplici lumine , , cum prope Alteriana Sidera collocatur. Ruti- . las nimirum ostro: felici astrorum amatu Solem tibi, immo purpureum imbrem, Alteriae Pleia

des ferunt, atque IN FLUMINE MAGNO

conchas i nuenis, quibus Virtus ante fulgeat, quam amictus. Tibi igitur, qui haereditarium muricem facis iam enim quartum Romana purpura Bomromaeam Gentem decorauit) Bibliothecam tuam tradimus, non minorem fortasse Alexandrina , quam olim Patriarcbalii Vrbs tua gloriose i,

ctauit. Caeterum scriptori gratiam nulla rati. debes , cum tibi consecrat tua ; nihil enim deferre tibi praeter se ipsum Potest : quanquam neque se ipsum, nam totus est in aere tuo, mancipio proprius , δέ nexu. Vale diutius ad Ecclesiae totius opem, & ornamentum. Mediol. Cal Quintilibus anno I 6ZI. t

Eminentiae Tuae .

Petrus Paulus Boscha. .

13쪽

TESTIMONI RSCRIPTORVM

Qui Ambrosianam Bibliothecam, aut eius Conditorem ridericum Borromaeum , Cardinalem Archiepiscopum Med

Iani commendarunt.

Ioannes Antonius VesasqueZ ex Sodalitate Iesu Caput secundum Epistola P. Pauli ad Phia

t penses cap. 2. veg. 6.fuam interpretatio nem tuetur Catena Graea in Paulti totidem verbis : eadem enucleatius halentur in Ca

tena Graea in Paulum, qua in Bibliot ea Ambrosiana Mediolanensi asseruatur; cuius quidem cum potiripereverem, Illustrissimus Frederitus Borromaus, qui non modo pari purpura, σ Mediolanensi Cathedra, sed eaelestilus etiam virtutibus Patruelis fui, Magni, inquam, illius Caroli Diui mestigia pressit: . plura, quibus tam bis, qua mali, Pauli loci mirifice illustrantur, inde ad me, ne de faeie quidem notum, qua mira tanti Principis

humanitas, σ in sapientia studiosos simgularis beneficentia est, transferri iussit. Am

14쪽

Andreas Scholius ex eadem Sodalitate

LBeris Antuevia ad Federicum Cardinalem Borromaeum missis Idibus Olctobris anno I Sor laudat Bibliotiaeam, Dodi. torum Collegium. π Graeae linguaestudia: Probaui equidem sati),

vehementerque laudaui ,simili inaudiui tantum abs te seneficium adornari Italiae, hoe est, in maximo ingeniorum tbeatro, atq; adeὸetniuerso terrarum Orbe excitari abs te interiores hasce titeras, Graeas praesertim perpaucorum hominum, quibus caeterae disciplinae adornatae metata in illustri lumine collocata splendescunt ι mi, absit merbo as entatio , si 1uris essem mei, capite iam dimι nutus, s si eael et aetas, qua olim in Iberiam profectus, tanquam in Iaudandarum artium mereatum, doctissimis me hominibus sponte adiunxi Ant. Augustιno, cs' Coaruuus, Petro Nunnesio ,σ Ioanni Marianae nostro, mihi crede , nusquam gentium libentιus, quam tuorum in eoetu literatorum acquiescerem: quos or exemplo excitas tuo . Crpramjs foues, atque amplificas Cy'c

Idem Andreas Scholius Tornaeo decimo eal. Aprilis anno I 6 Io. scribit ad Cardina

lem Federseum, seque libenter ait decedere Antonio Sa matio in Sermoniόus. Paschalibus D. risii in latinum fermonem ieonuertendis quam modestiam Patris Se iti eximia laude esprosecutus idem Salmatius in epistola ad lectorem,cum inis interpretationcm illam ederet in ego vero quis sum, qui in hae ingeni, medioeritate, nullaque doctrina, crescentis Ambrosiani Collegyhonori objcere meas nugas audeam s In quo illud verendum , ut duos hie ori lius interpretes admittat, cum unus fatis, superque fit futurust si Salmatius Graea adiunget, cedo equidem lGens M

Iosephus Scaliger epist. I 33. lib. r. ad Isaacum

Casau bonum anno I 6 OZILlustrissimi Carrinalis Borromaei iudicium de te tam mihigea tum est, quam iucundum te a ιam laudato Viro laudaria .

Idem

15쪽

Idem Scaliger adeundem Casaubonum epist. t o.

lib. I. anno I 6U8. I Llustrissimi Cardinalis Borromaei literae argum nto sunt, non prorsus humaniιatem ex re bus fuMaram: m superese anima Queis meliore luto finxit praecordia Titan.

Iacobus Augustus Thuanus Lutetia Paris. Pridie Nonas Ian. I IOS. Ad Cardinalem Federicum Borromaeum. SVbiius Antoniν Ostiati disessus, nam ipsum ad paveas tantum horas quidere contigit, causa fuit, ut nee erudito viri optimi colloquio diutius frui, nee quaedam ad Amsrosiana Biblio- ibeea rua otim Alexandrιnis comparandae ornamentum facientia, qua tunc negotiorum mole obruto in mentem non veniebant, cum eo commanicare licuerit ue qua etsi ab alijs melius, ae plenturi atque ex re ipso in primis scire potes, tamen hoc extirqfet deuoti erga a mplitudinem tuam animi nostri monumentum.

Philippus Uuannemacherus Dominicanus in libro, cui titulus, triumphus literatorum pag. 8o., S seqv. Nobilissimam, maximamque ηοη Insubria tantum, sed Heseperia rotius etrbem appuli Superis gratia Ialicis res,Gr accessa. Erit primu licuit Illustris. Borromaeum adj Gre. ea occasione eum Bibliothera mentione facerem, quam magnifice eum struere instruere fama percepissem, voluit prima a meridie

hora ad eum reuerterer comitaturas me ad illam Cre. Capi autem oculos avide circumferre ad bbros, ad aedificia, ad structuras, ad humana vix potentia monumenta . . Stupeo, dum narro ; nec dum fatis oculis meis eredo, atque identidem me, an viderim, interrogo .

Ducor per omnia, σ singula. Quid primum miror Non res ro pompam, σ flectissimum librorum appararum, erat numerare I . milita voluminam manuscriptorum. Quot de alijs 3 Summe muri Innumerabilia in omni genere, in omni sesentia, in omni

a stilo.

16쪽

fldo. utSS. Patres Graei, Latinique: Die Theologi: illle Iariseeonfulti, Philosopbi, Medici, istic Mathematici, Apronomio

abba Oratores, Poeta, Historici , Grammatici. Clar simi Vin-eenti, Pinelli, Bibliotbeca, quam apud omnes rumor, π fama commendauerat, tamquam rarum thesaurum, σ quam Cardinatis post ipsius e vita discessum comparauerat, angulum aliquem occupabat, Er vicesimam partem . Reliqui ex omni Orbis plaga a portati, σ conquisiti. Nam funi, quibus uiam Gιram prudentissimus Princeps curae commisit: alys Orientem, alijs Occidentem , Ajs Septentrionem, alijs alium Mundi a Altim ad Bibliothecas , Bibliopolarumque o cinas perlustrandas , si quid deesset. Hι vero nullum maius, gratiusque munus Antistiti adfirre possunt, quam rariorem, electiorem litrum. Iam imagines, σDiuorum, Magnorum, Illustrium, Doctissimorumque virorum vera, ac urua estgies in summitate per cιrcuitum depicta , quo elogio explicabo es nihil illis artificiosius, nihil pulchrius. Illam e Gracia acceperat, alteram e bra. , ex Asia, alteram e noua Mundo. Erant etiam, quas ingeniosissimus Antistes collegerat ex annalis aureis π numismatibus Iustus Lipsius Louanio 3. Idus Ian. anno I 6os. ad Card. Fed. Borrom.

Sinimai aliquid Illustri maDom. tua, sed commaniter , aut obseuris distinctius de Bibliotheca tangit E eius noster,

quam ait magno 1mpendio, cura ,. iudicio ,. m. agnam, oe amplam ab

Illustrise. Dom. Tua iri mμ ucum. Gaudeo equidem,s applau do tam praclaro operi magis ,quamPraetorijs, avi Palati . Aiorum manu faciis O c. uem si uu laudas pluribus Bibliothecamo Collegium Ambrosianum epsi 8 8. Centaria. R., commondat rem Federisum Cardinatim Borromaum epist. 19. 7 3.. 9 2. ceu iuria singularis epistolarum selectarum , quam eidem ridericoenuncupauit ..

17쪽

Dycius Puteanus Louanio pridie CaI. Octob. I 6 Is., Ad Cardinalem Borromarum. AC sene, qui inc μή virtutes tuas, qui Xummam doctrianam, qui absolutam facundiam, qui reliquas plusquam υ

humam pectoris diuitias intuebitur , 3ntegram aptae, π perfectae Bibliotheca taudem, gloriamque znico Auctori Borromaeo ascribet. Nomina Ambrosianam : a te tamen appellationem defamet posteritas. Hoc pium erit originem non audita hactenus liter alit iis profiteri. Ego quidem quantum ibis potero, aeui nostra Bibliothecas percurνam omnes, m defer ιbam ordine i sedit tuam os tendam eminere. In hanc rem si curiosus ero, verus ero π c.

Idem Puteanus Louanio I 2. Cal. Decembris 16o9. Ad Cardinalem Feder. Borr. DE Bibliotheca iam audiui publicis usibus aperiendam esse,

die ratio A-rosio Saraa . O bis igitών lucem illam ma- ε gnavis i- felicem l bis notandam An lapillisi quia ct ijtu,' ' ' tutelaris fui beneficium rimes agnoscent, σ nouum hoc tuum, qaod etiam insignire ipsius Ambrosj nomine voluisti me.

Alphonsus Ciaconius in hist Pontic, & Cardinat voL et .

Bulimbecam Ambrosianam tota Europa celebrem innumeris fere luris, m multis codicibus manu criptis insignibus instructum, quam Federicus Cardinalis Borromaeus suo aere parauit maris doctis auxit, viri eruditi Mediolanum proficiscen tes admirantur, π Iaudant.

In libro , cui titulas nee fores S. Barnalae Apostoli, eiu modi elogio commendatur Cardinalis Feder,cus Borromaeus. L Iterat sim impenses cultor, literatorum impendiolus Macenas fuit. Sapientia sua magnum Insigne posuit , insignem,

18쪽

totaque Europa otiarem Bibliothecam, cui reuiare Collet madstruxit, Me est, teritissimos Virus eius Leoro seruitio adligauit. sectata fui nominis negligentia nomen tromulga uis Ambrosis

Saluator Vitalis Franciscanus in Theatro triumphali Ma gnatium urbis Mediol. Spectaculo Quarto. A M ros nam Bibliotbeeam Eminentissimi Federis. Bore

maei S. R. E. Cardinalis Arehiepiscopι Mediolani ma. gnanimita plendida, largitas Principalis instituit me. ut equiisdem regium, σ agnati: Ut, Bibliothecam Vaticanam si demas, Amsrosiana siit merito, iureque quam optimo Palma danda . Cini modi res msterium signare cred derιm ferream, aneamae iLlam passis ad ostium atrij sparationibus sitam.

PhilippusFerrarius Seruita in Lexico Geographico.

VRbs Mediolani caeteras Italia urber excellit, quatuorio ter alia, populi frequentia, Templo augustissimo vix umquam perficiendo, Arce firmissima,MBιMιοt ea Ambrosiana a Federaeo Borromaeo Carssinali σ Archiepiscopo Mediolanensi re doctissimo, Er studiosorum Maecenate de suo extructa, librisque omnis generis, cp ongua, ac reditibus a tis ad perpe tuitatem instructa.

Ferdinandus rahellus Abbas Cisterciensis Vol. . Italiae

Sacrae columna 397. IN ter plura pietatis opera, quae falubriter Fodericus Borr maeus mst. Bibliotheca Ambrosiana est, qua propemodam Vaticana aemula Ianra librorum copia abundat , eantoque ordine di e sa est , mi ad commoditatem mortalium nil videatur potuisse fierἰ absolutius Gre. Reliquir aliquot monumenta tam Latina, tum Ita lita livιὰ confripta, quae reconditam sapiunt eruationem , e latis autem studium singulare., . .

. Ianus

19쪽

Ianus Nicius Erythraeus Vol. pr. Iibri, cui titulum praetu

lit, mnacotheea Virorum illustrium. Ι Ederieus Cardinalis Borromaeus insignem Bibliotheeam magnifico opere excitatam ereAit, ac d auit omnibus eui uis professionis tibi is undique magno sumptu conquisitis refertam , Ambrosianam ex Diui Ambrosii noniane, Ecelesiae illius tutelaris Diui , nuncupatam, quam duodecim Sacerdotibus omnium doctissimis commisit, quos etiam Collegis Ambrosiani Doctores appello uit. Fuit ingenio praestanti, eruditione magna , eloquentia maiore , m a summis suis occupationibus ferιatus non aliam animi remissionem habebat, praeter hanc literara humanissimam, ac liberalissimam σc..

Lucilius Tergagus in Dialago de Bibliotheca Ambros

C Ardinatis Federicus Boxromaeus Archiepiscopus Βιόliothe eam omnι librorum genere re endam curauιν, eamque nonda buo nomine Borromaeiam , sed de Diui Ambrosi, Patrant nostri A miro nam/uncupari voluit In quo non possum non vehemen- i.r tanti viri admirari summam prudentiam, qui omnem inanis gloriae suspieionemvitans, eui semper inimicus fuit, maiorem spublici commodi; quam fuim suorum ratioBem ιAL- ν .rom nes intelligerent ad communem omnium Uum so utilitatem.e' comparatam, eam , ut dixi, Ambrosiavam appellauit ..

Ioarmes Henricus a Pflaumern in libro , qui inscribitur Mercurius Daticus editionis secundae, in Elogio,

Mediolani. L Iterati in uniuersum, quibus ad libros emendos res angusta domi, habent Bibliothecam publicam.omnium' etsi quot dιe patentem, in qua , cum Mediolani agerem, numerabamur li- Γνorum XL. miltia,'eonquirebantur undique noui co Lees Fν derici Borromaei Cardinalis iussu, re impensa . Bibliotheea pra-teν libros legendos, exhibet oculis lustrandas picZas e gies viro rum eruditione, cY vita sintilitate illustrium .. I in

20쪽

Ιoannes Petrus Puricellus Laurentianae Basilicae Medio. Iani Archipresbyter Cap. r. libri, qui inscribitur Dissertatio Naxar ana.

I extat in Ambrosiana Bibliotbeea, quam nostra aetate ma gnunιmus ille ridericus Card., Cr Archiepiscopus Borromaus , aternum propterea esiam celebrandus, a fundamentis erexit, maltiplicique librarum copia ad stuporem Acupletavit.

Henricus spontanus in A uetario Chronologico ad Amnales Cardinalis Baronis pag. 9 .FRidericus Bonomaus Cardinatis, Arebi piscopus Mediolane is, Tregius pietatis, ac virtutum Patrui rectius P, truelis in S. Caroli imitator, loeutetistimὸ Bibliotheea in Ducta, Collegium etiam insimam virorum instituit, quod Ambrosii Menuior ea Collegium nuneupari voluit, quo praeclara ingenia excolantur ad Orbem Christianum fuis seriptis ilia Brandum.

Eisdem diserte verbis commendat Federicum diremtem Bibliothecae Claudius Robertus in a. parte appem dicis ad Galliam Christianam pag. Benedictus Sociacus libro secundo Epigrammatum commendat Bibliothecam Ambrosianam. N Iliaci taceant Musium nobile Reges, Ante Paraetonjs quod posuere locis :Nee quas hospitibus congessit Pollis Musis

Dauiιιas iactit porticus alia suas s uin Vaticano consurgens vertice sedes,

Iba suos fastus erubuisse potest .

Omnisus in fati et mirabile Bomomaeum: Sol etenim maius yialibi spectat opus.