장음표시 사용
161쪽
ε- to AN. Lono v Ie I v I vistio,L.Portio Catone Coss. secundo anno Italicib M. ue ad uitiariam istam Syllae,linstiti sun oc crue tisi. tota civitas de tota ciuitate re seuerissumetuclicain non pars detota. Nunc quorsum pertinet nouum istud iudicat num, quod Senatui per Syllam,hostem uestium,partum est Quirites,ex eo sum ordine, omnes p maior meso eodem fuerunt:sed libertas uestra chari mihi at' antiquior est.lis c una superat ordines omnes,quoniam ipsa co tinetur resp. O . Non placuit iudicare selos multi iotes,quum sit tame ordo ille honestistimus,inter Senatum Θc plebem medius atm interie fure, & in quo multi ex Senatoriis familiis sunt, multi ex plebei se, pla ros ipsi habent in Senatu maes,pheros in ples αplures quam uel plebsin amplissimo ordine,ues hic ordo in plebe.iudicarimittam liniuersi de omninus. Ec quem uestrum illoruiudiciorum poenitet Ninquid ullas ciuium querelas audiuimus, ullas sociorum cinis tum in prouinciis, de nostiis iudiciis questus est c At per hosceannos quanta cum tinpitudine& infamia, quam foede, quam corrupte iudicaton est Quis fuit oc uestrum omnium,& interarum gentium sensus quis animus quese de ordine nostro iudiciu qualis tacita cogitatio quales aperti oc manifesti se mones de audacia impudenti' iudicum into abuti,diuturna impunitate consumata 'Quid ω tur fieri placet quaeret aliquis. Mihi uero Quirites,id quod ipsa docet atque prata ibit rerum natura. Si seli Equites in iudicium adduceretur,sortassiscensere aequum in selos Equites de seco noscere: si soli Senatores, silos uellem esse iudices Senatores. Idem censeo de Plebe. ne parum congruere nostri libertati uideretur, aut Equites de Senatu, aulpita de musticius, aut Senatum
162쪽
Senatum de plebe, uel ediuerso sententias 5c iudicia proferre. Quum uero & Senatores & Equites 5 pi
hen criminum arces antur,etin forum uocentur:nonne aequum est, oc communi libertati cum primis coueniens, non Senatores selos, non equites uel plebeios
selos,soro atqueiudiciis praesidere:in eis uesut in reptio impotenter dominari,ac sistreticis ex Senatu, Ruitibus,ex plebe iudices religiosissimos &int eri mos quos. esui quod iam antehac se stum est,sum
1o mo θc unanimi non omnium modo ordinu,sed etiam hominum contaisu. Venio nunc ad proscripti nem L. Syllae,in qua iam non querar & lamentabor, B apro Quirites,crudes &immanissimam trucidationem scriptio. . nostrorum ciuium,acerbissimum & miserrimum spectaculum tot caedium, tantae profusionis Romani sanguinis.uestra enim cuneiatione, quae uobis tot mala Per hosce proximos annos pepe it, effectum est,ut tale meritas uobis pcenas ante mortem' non dederit. sed harum queresarum dia lorationum nimis fortassem iam serum tempus est. Nunc de adlaibenda sauciae remagno uulnere peicitae resp. medesa aliqua agimus.
Dicam igitur primum de praeda & direptione bono rum 5 fortunarum civisitum,hinc de exulibus, postremo de filia sproscriptorum. Ponite quaese ante ocu los uestros, Quirites,asperam illam, & fletus luchiscp. Plenissimam speciem concionantis Syllae,post uictoriam de ciuibus, quum circumsisti illius armis,trepudi & consternati expediaretis, suspensi atque selliciti quid esses dictimis,quid laebarus,qud tandem tam se 3o rox eius de suis gestis laetatio esset euasura. Ipse postrema suae orationis parte proscribere se dixit tot millia ciuium,partim ex Senatorio ordine,partim ex Eque
siri,partim ex plebeio.O dura fata populiRomani, bT iratis b
163쪽
I6AN. Lo Do v Ici vivis iratis dijs omnibus execrandus dies ille huic reipubliscae oc toti Italiae illuxit.illuxit autem,immo diuturnas tenebras & prope aeternam noctem adduxit. Odiem maiore de causa nefastum,quam Cremericum, quam Cannensem.Miserum me,quid istud uerbi est 'quid sibi uult proscribere nemo erat in tanta concione,qui pras a pl/nctus meitatura inteliseret. Res deinde ipsa quid uox significaret,edocuit. Et at Quirites,ut uidistis,&uidistis tanto cum moerore & gemutu, tanto malo omnium nostrum: eratini proscribo ior atroci morti adiudicatum esse corpus ciuis Roma- ni,hona attributa esse satelliti alicui oc ministro se learum at libidinum Syllae. Interfecerunt Marii, Cinnae, Carbones,multos ciues: finem tamen Leuiendi mohs faciebat. bona intacta, in ra, liberis haeredi-
hus, relinquebant .Etilli quidem ex diuersa solum iactione eos qui reparare bellum,ec aliquid moliri poterant, primo impetu ardore belli occidebant. hie
noster uictor non contentus tot millia ciuium, quae arma tulerant,fide tamen data iugulasse: etiam in pace, in neutrius factionis infinitos necari iussit, in eorum
hona ct possessiones inuasit. Nimirum quoniam illi Mari j 5c Cinnae nihil aliud petebant, quam in patria tui:hic etiam fomenta sus luxuriae,5 quod exhaurireposset uorago 6 gurges ille non solum ipsius imperatoris, sed etiam cohortis praetoriae contaminato rum hominumWimpurissimorum quaerebat,ut non
occiderentur,quia bestum gesserant quietissimi enim homines interimebantur quia haberent,quod rapi ct prodigi ab insatiabili illoru luxuria posset. Ha 3o Eno M- stamasi existis medio sero, media luce ante ora omnoram ro nium posita, et auctione ex bonis innocetium ciuium scrip fieri. qua lege quo iure qua aequitate quid auctionii Prstea
164쪽
DEcLAMATIO QUINTA r et Prietendebatur: Predam,mquit,meam uendo. O Iuppiter,ὁ maiores nostr depretesentibus nihil dico. Ser Ut enim sumus omnes. Sed haec ὁ maiores nostri,& tu Iuppiter Stator,custos urbis huius,liscante uestros . Dcillos impune tentata oc trans aeta sunt Ex ciuibus andemnatis, insentibus, quae potest esse praeda salua hac urbe nulla mehercule, si modo nos hanc urber 3Romam essem inissemus: oc maiores nostros,Brirros,Valerios, Scipiones,Amylios, Ludiatios, Gai vo dius,Caecilios,Calpurnios,Licinios, Seruilios,Cato
- nes Lisse. quorum cuilibet,si quis diuinans praedixis. 'sti,haec quae nos uidimus futura, quid eum fuisser sponsurum cense is nisi illud uetus disiuim:Fieri haec non posse, fatuis bonisec arce. Sed hones nulli pene
erant,et arx conflagrarat. Atm hic tandem tantus promiptorum numerus, in publicas tabulas resatus est.
Scilicet quia aliter scire posteri non poterat, scisse his temporibus in hac rep.indignissima seruitutem, tam tam,quantam ne flagitivi quidem in ergastulis uinclum sene unquam patienter potuis it. Quid iaciunt in
- tabulis publicis pros,iptorum nomina an non intello tis,notam illam ad aeternam non solum libertatis nostrae,sed huius etiam ciuitatis labem, ad monum tum re memoriam dedecoris stiripitemam reman re At uero additur iustium Homum, quod tulerunt. arma contra patriam. Primum quaero a cruenta ista hic et Hlua, quid sit arma contra patriam ferre c si hoc est. Pugnare contra ciues suos, Syllani igitur quid seco runt Sin est, Senatus 5 po.consensioni hestum sic 3o re,quaero cuius tandem Senatus cuius populii eius . ne, qui est in urbe c Cuius erant ergo i ii illi, cuius praetores,quos tu uiolasti cuius Dices, quos se mens tu impiasuri bis bellum in patriam gessisi crum T a tum,
165쪽
ε 3 IOAN. L ODOVI cI v I vistum, ac perniciosis imum,ct antequam in Asiam pro 'ficiscerere,μquu rediisti. Stainquieti luminta re patriae est,contra bonos ciues in acie congredi.quasi melior ipse Sylla sit, homo non bipedum modo,sed quadrupedum etiam omnium nequissimus A scelestissimus quam Marius fuit, uel Norbanus, uel Sci pio:aut citct milites horum tetriores aut impurio res, manu illa exoletorum, ancillarum, tauorum, hiastrionium,scurrarum Sylis Quid tandem igitumit id est,bellum patris uiscue An id est bellum Sylis inserta iore,communi ec deorum oc patriae oc totius generis humani & humanitatis ipsius hostiae Quasi uero interi trasq; partes aliud multo inici sit, quam quod Mari nis desilit successus. Quanquam si ijs quae secuta sint,ratiocinari,ec come 'ura certissima colligere uolumus,qiiis aduersum patriam arma induit: illud isto sele clarius est, Syllam huic ciuitati bellum intulisse,no Marios. Hi enim patriam saluam uolebant, in ea se principes: Sylla patriam ac Italiam uniuersam delere ac extinguere conatus est,ec in reliquias, inquam in in stiatinam,colle stam ex orbe toto perditissimorum hominum secem atque colluciem deducere. Sed de
causa nihil anfflius disputabo, quum illud constet, paucissimos es inter proscriptos illos, qui arma toto illo lachrymose bello uel induerint, ues uiderint,prae terea,quae tu ad perniciem resp. huc inuexisti. Quid quod infinitimunt, qui quum sitos quisque inimico,
morte affecissent: aut non etiam inimicos, eos quihus amplas possessiones aut aedes aut lances argen
reas inuiderent,ras optarenna Sylla petebat, ut ij in 3oter prosei pios referrentur. aes impetrabat. Omniabus enim quatum uestent scHerum & iacinorum edere,nemini modestia atque innocentia uti permittebatur,
166쪽
tur. An isti quot sic occisi, ma aduersus patria sumpserat Quid mulieres, senes, pueri qui uel per sexum
uel per satem tradiare arma non ualebant,quos tu occidisti,tam cum patria gesserat bellum: cum tua profecto auaritia et rapacitate bona illorum omnium priliabantur. Sed agat,finxerit improbissimo illo ore, impudentia proiectissima, bellum illos omnes cum patria gessiste: quo passio tu more maiorum, di con stitutis a popu.Ro.de capite ciuium iudiciis eos dam io nas Ter sunt a magistratu ciues accusandi, antequam tu oris
mulcta irrogetur. etiamsi se foro quis iudicio non δε ciuium sistat, tamen ante aedes eius nomenclator magna & pite, ordo. clara uoce illum ad iudicem accersit.Tu nec citas, nec
accusas,nec illorum scis nomina: nec albi sint,an atri, nosti . Qua igitur ratione hominem ciuem, cuius nec mores tibi,nec genus,nec uita,nec facies, nec aliquid praeter possessiones oc fortunas est cognitum, capitis damnas,& ilico occidi iubes Quarta debet esse accis satio trinundinum:tua proscriptio multo expeditior, zo uix trium horarum, intra quas condemnatur ciuis,ma statur,bona eius diripiuntur. Tum inuuntur comitia,& libera populisuffragia: ipse* populus in s
line ciuis exorabilis oc facilis:multas alia reis concinsa ad misci icordiam et populum placandum. Sed ista omnia quae ues ad mistiicordiam faciunt, ues ad ius populi .e stant,ridicula esse senum destramentala putat. una mis cordia est,si nihil quod rapi possit,
habeas.si uacuus sis, Syllanum per Ibre,tanquam latronem in saltu,securus et cantans eotes expectare. 3o sin quid habeas,id contra te acerrime causam astit,absellii no potes.sta si nihil habeas, uiuas nurare: ii quid habeas,periculose. At Caput est in ratione iudicio.. rum, M. primum, Mnepoena capitis cum pecunia
167쪽
xso IOAN. LODO VI cI v I v Isconuingatur. Quid facimus recisa sunt omnia, Quis rites.multo secus instituit hic rex,qui neminem dan
nauit rei capitalis, nisi a quo pecuniam se erepturum jeraret,cuius bona spoliatis filiis ipse deuoraturus es cset. Quando est istud factum quando auditum ubi uisum ubi te mim Damnati sunt multu in hac ciuit te,ob neruia 5c indignissima crimina. asse 'ti sunt ipsi
extremo supplicio: domus eorum euerta, uelut M
civ. ei, collegae mes seceri, qui cum Caio Graccho secita iobat bona tamen si non omnia, maxima certe parte lia
heris seruata sunt, si habuerunt: si nullos habuerunt, fratribus reliquis iure haeredibus sint concessa. Quod si quibus bona sunt adempta,uelut Decemuitiris,et paucis quibusdam aliis:eano sunt alicui attributa, sed publicata, ues diis immortalibus sacratas si, ues ad aerarium,totius* populi patrimonium recide runt. Quis unquam Consill,quis di stato quis tribu nus plebis, quis imperator dixit damnatorum bona sua esse id antiquissima municipia, lateramna, a
Spoletum,Florentia,Praeneste,Sulmo,etiam te illius carnificis Herunt Magnum illi quacunquererisin naturae parte est, malum ciuciatum, pessimam familiae
eius pestem. Cuius esse municipia possunt nisi prei . li Romani. quis ea potest uendere ρ' nisi populus Ro manus.idi cerus de causis.ec pecunia,quae ex iis conficitur,cuius esse potest, nisi ues deorum, ues publica . . Quirites uestra ρ' At hic municipia alia incendit, alia uendidit: consectam* pecuniam ipse accepit, pr d t, uidesicet quoniam ipsi ea municipia reliquerat o Pater egenus siccarius, aut nouerca uenefica festiva. Sed de municipiis nunc non loquar, Quirites. Nam miseri ciues me urgent,dc adsereuocantinec me pat
168쪽
DEcLAMATIO QI IN Tic iis tur charitas patriae in aliis nunc uersari rebus, de es isnKociis apud uos dicere. Discrutior enim meherc te, tantam ciuiumhaultitudinem ex opulenta &be tissima subito,nulla sua culpa, inius hominis impor timissima crudelitate, egenam oc intaicissimam cocidisse. At bona ista,quibus obsecro data sunt:pauculis quibusdam contaminatissimis praedonibus, satellitia has omni parricidiorum 8c sacrilegiorum genere delibutis, perditissimis ciuibus, nequissimis se uis. Istis, io Quirites,largitus est Sulla domos, fortunas, uillas,
pros,praedia,bona miserorum 8c innocentium citiiu.raemium enim armorum cicilium edixit fore,ut ex
Iulia maneret suis agris plebs. Neque enim aliter conitui rempublicam posse di stitabat, nisi uos omnes patrijs 8c auius,maiorum uestrorum fundis oc pos. nsessionibus desedit, tum uerteretis, Gis in merce dem bellorum darentin . Quibus Tarulsae, ac Scyrrho, nequissimis 8c conspurcissimis omnium seruo rum. Nam pudet,latalet , exercitui ostensa esse pro zo mia armorum.Dcinde illi no minus,quam nobis omnibus,illusum esse. Quis igitur emit ex illa audii nequantum uoluit,& quanti uoluit Quis uerius rapuit ex ea,neque aliquid solui ipse Sylla maleficiis omniabus comuuenterio uobis nonullos edam, illustres saneutros. Veimus Picens, obrutus aere alieno, inera vel 1P, plebili in rapiendo auaricia,perditissima in luxu pro cens. , dualitate.deinde P.Cornelius, scriba propinqui sui. s. -- qui in auctione omnia quae concupitat, arbitrio &h - Δhidine sua scripsincalumniator innoxiorum ciuium,3o sectorbonorum prometptorum. Quis occupaui thonores sortissimis debitos, ec negatos militibus si dius,tumis ancilla,dehonestamentum ipsorum bono irum. inae nam ω t strennuo exercitui pro in laria
169쪽
isi Io AN. LODO VI cI v I visita sunt data stetisses arenae,durissima saxeta,paludes, ct sylvae pessissentes in quibus excolendis Ac mitigan dis,duriorsit,quam in ipsa militia, labor. Haec u lunt isti non tangi,ne milites concitentin . At quis mi litum est,qui non omni a praeter solam uictoriam mutata malit Non timeo, Girites, tumultum aliquem militare,si ueteribus posse ribus sua reddantur, mi lites ipsi meliores in agros & 'hiosiores deducantur. Timeo potius, ne non diutius sortissimi militestam insignem,tam foedam iniuriam patiantur. Qvin iore mihi permagna ex ipso exercitu fiducia nascitur, quem uideo cum sua repu.5c patria,cum libertate co spiraturum. Quid enim per deos immortales aliud exercitus ille,per tollabores oc uulnera, quam tyran, num & euerserem suae libertatis naeius est Quem Miorum non putatis poenitere, quod in hunc tam infelicem tristem* euentum tantam operam nauarit ut L. Sylla, occupatare oppressa uiribus atque opibusi serum patria,caedibus ciuium totam ciuitatem de larmaret,iribunitiam potestatem contunderet,&co roscingeret quam sortissimi illi maiores nostri per arina quaesierant, ct recuperarant. Ecquem, Quirites, ex illis, qui manu prompti, uita innocentes, saneti j sunt, uidetis auctum 8c locupletatum Omnia sunt . data sociis fili oris,satellitibus, siccariis, carnificibus, ministris flagitiorum, adiutoribus libidinum,colluse .ribus, compranseribus, latonat 's, aduersitoribus, mimis,laistrionibus,se irris es denique, qui re pati oca re quicquid alijs collibitum esset, data mercede,nihil pensi haberent. An ex comoediarum a filone tan 3o ficias. tas opes collegit Roscius an ex suis mimis Sorex, utator muliebris an Bacchanaliorum cantibus Macrobius,homo leuissimus a que nequissimus & non po- . tius
170쪽
DEcLAMAT Io Q PINTA. intius ex illo gurgite,ex uoragine L. Syllae qui bona tomitius huius populi,quae sunt infinita, unus potuit uni
uersa exhaurire, unus euomere ac inundere. cui M.
hil, nec ad rapinas nimis, nec ad largitiones satis esse poterat. Quem neque postasiones re sortunae totius Italiae,necp patrimonium publicum priuatum cuncti populi Romani factare & explere, nem caedes tot ciuium placare & mitigare potuerunt. nec mirum, quum illa insatiabilis Charybdis, alios propter sella io berct Oceanos, qui uno momento imperium hoc to tum, quod quam latissime patet, abserbe et adhuc anhelantes, famelici , alium etiam si usquam inti
mundum opetentes,omnia rapinarum gratia coisderent, tumultibus miscerent, affligoent. Propter istos exulat tanta multitudo ciuium Romanoru, quae
nisi exturbata patriis,auitis, & antiquissimis sitis pocsesssionibus ac talibus, misere inops, egens, extorris peregrinaretur,negabat Sylla remp. componi posse: id es ,ciuitatem stare,et diutius incolumem esse,nisi ipro se suis ipsius sedibus re domicilio funditus reuulsa, a ilium in orbem perculsa re prostrata eiiceretur. Haec templa deum,haec tecta,hanc curiam,hoc serum,hos muros incolerent lagitivi, ex media Asia θί Graecia desueti:& perpauci ciues, homines commaculati contaminati,similes per omnia ipsius Syllae.quos no minati ciues,ingens estipsius ciuitatis dedecus. Quae omnia aedificia mihi mediusfidius Quirites, gemererelametati uidentur,prae desiderio eorum,a quorum maioribus fundata & condita simi. Nunquid no eicia 3o Iare uobis, plangere hae domus uidentur, cum v ros illos germanos dominos, intra se natos,quam longissime exterminatos errare: impurissimos uero sectores impios particidas, teterrimos siccarios& gladia