장음표시 사용
271쪽
α io AN. LODO vici vivis si stra regere 'TI R. Scirent,& aliena quoque tiarn sic genijs sinit prsditi,ualent consilio prudentia, uiis usu
atque erotatione nec triribtis, aut arreus sunt postrem sed Retionibus sunt disse 'is,et odio lal orant increDifidia e- dibili inter se. ea res ciuitates omnes atl imperia quatam b. - Iibet potentia,& reeie firmata ac constituta diruit,sunnaummi datuscpextirpauit. Itaque modo iras suas ulciscantur, canem aliquem, nedum hominem qti uis, princi pem 5c dominum reciperent.Malunt Hispano, Gai lo, Germano G uire, quam parere ciui udenter qui iodam eorum uates cecinit: Sic est, acerba fila Roma nos agunt, Scelus* staternae necis.ut immercians fla xit in terram Remi, Sacer necibus cruor. POL. Illi dei rginio. Italia liti,duae aliae accesserunt. de Burgundia,Mariae Caroli filiae a Lodovico X i. adempta quam Caroliis hic ueluthsreditatem stram armis repetit. quando hoc Niviora. selum est ius inter potentes. 5 Nauarra,quam a Iulio publicatam besto Gallico, Femandus Aragonius in locepit. MI. Quid Pontiscis sunt regna,ut ea quibus uelit detrahat quibus uelit attribuat Pol. Ius quidem roaiunt esse Pontificis: possestionem autem, serri 5 ui
rium. MI. Has mallem. POL. Nimirum 8ssius pontificium his cedit. Sed de Nauari a leuius malum:quod qui amisit,non amplas habet opes . Nec de Burgin diagraue: quod hinsi ambiutS llicitant alios Prin- .cipes,ut ad se ueniant,ingentia pollicentes. ΜI. Oportet eam esse Italiam, quam quisque facile expetat: oc pro qua,sciit de Helena dicitur,indignum non si tot gentes in discrimen belli uenise. Po L. Est quidem a moenissima regio,ei seli uberrimi: tum urbibus ac pbpulis Dequens. plane, qualem Vergilius deseripsit. ita uti Credo legisse te, etsi Latinum poeta. Sed illis tantum Qu. est Italia utilis qui in pace, 6c sine ulla possident controuersia
272쪽
troueresia : ut Sicilia oli in R ibiis Aragonum. Nam alius non tum annui illic reditus alendis praesidiis nosufficii ,sed multum est de suo addendum. Equidem, de iis, qui id scire belli me existimabantur, audiui,
quum dicerent , ad fiscum Fernandi Regis numum unum sestertium ex Neapolitana ditione nunquam redissse.quin potius mitti illuc litum, ad tolerandos militares sumptus ex prouentibus Castellae. Sit hoc uibi maximi argumenti uice, quod Gallia Sc Hispania, 1 ex quo coeperunt in Italia res gerere, hausis & pro- . ne sunt.Italia non est drama iacta pauperior, ni siquantum militaris furor uastauit. MI. Quid ergo TIR. Stulta ambitio nominis,sinere.&Itali ipsi iidem in caussa. MI. At Tiresia, quam tandem medicinam adhibendam tantis malis cense, TIR. Q iid iuuat cadere consultare,quum illi bonis consit is parituri nQn conli Gust. sint adia excaecatus quisque ab asse fili, autore pessi
mo,rapitur. NI. Sed quid obstat,quin sententia tuam raperias,modo paucis antequana repleatur forum tima bris,quae postulent sibi ius dici. Tl R. Nescio quid sperandum sit,6 Minos, in tam aspera oc confirmata di scordiaeubi quis p improuidus sui, uicinum uellet perditum .putat se quisque non tutum modo re incol mem,sta audium quoque S locupletatum fore,sici cino sit quam pessime. Atqui si uicini domus ardeat,
non est uicina domus loco optimo. Pessimum pros cto habebit uicinu,quisquis habebit Turcam. lupos r mallem,aut palustrem aliquem Θc pestilentem agru. POL.Atqui constans est apud superos rumor, immic o sum ream in Pannoniam ab iis,quos minime dece . basi&a quibus nemo unquam metuisset. TIR. Ego uero metuo,ne magnam malam pestem,& bene ades
tam sibi accersielint di illi ipsi,& quotquot uenieti no obstiterint
273쪽
IOAN. Lo Do v I cI v I vis obstiterint pro intili. MI. Quo tandem foedere mi rrunt ρ' per quos iurarunt deos quum pietate ct Deo rum cultu tantu inter se distentavis Turcae pro Chri manis spopondit,quum ingressus esset in Pannonia,
non omnes aduersus eum conspiraturos oc correptis armis concursuros in eius perniciem, tanquam adre ninguendum incendium: TIR. Nihil opus iniureia. rando. praestiis utilitas maximum est inter eos foedus, ire secietatis uinculum. Ingentia Christianorum disti . leia,&irreconciliabilia,satis Turcae spondent foret ea omnia. Quin tu quanis potius,quis datur Christi .
nis obses,Turcam non invasurum illos,a quibussitin Europam aduocatus Hoc magis esset eis cauendum,
re prouidendum. praesertim quum non pauca edide rit in eos ipses exempla, a quibus essent sibi ciuitates..i repopuli proditi.'MI.Oportet eos odisse mutuo capitaliter,qui nunquam faciunt bellandi fit ut Isi, aut: modum. mihil satis iuratum, satis sancitum, firmum,lpactum.nulla pax ualida,nullae induciae:laeta omnia insedia, firmata infirma. TIR. Illud peius, si uideas in quemadmodum inter segerant besta, non gladio aut . hasta,ues scorpione aut arcu, ut una plaga, quum est
Ietalis, mortalem unum absumat. tormenti Renus est barda. ab inreperti quo excussis grauius consternere,quam quum tonat Iuppiter. prosternunt imo excusiis ui cen quadrageni,centeni. S cIP. immortales,qualis haec est rabies Ergo nullus estiam locus,nec honos viri Des uiris fortihus ' TIR. Viros series casus iam facit,si mes inde iam ce tis praeliis supers Cnon animus, aut robur. Sci P.At scantW- qui memini dici mihi in Graecia,fuisse illic Laconem 3o. quendam,hominem militarem:qui uise scorpionis gerim,quod erat nupere Sicilia allatum, exclamarit,Perjtum uirtus. quid nunc exclamaturus, si illa uideat
274쪽
DE BELLO TvRc Ico. M TIR. Quid Periit hominis humanitas. nam ex homi
nibus degenerauerunt in seras Leuissi & Christiani inuento hoc nusquam accuratius,quam in Christiano rum perniciem utuntur.Turcae inuiti ad haec tela doscenderunt,&coacti, a Christianis facile uincerem itur,ni ea in castris tormenta haberent. SCIP.Bluduo hementer admiror,ut inter se inimicis sint animis, ingruente tamen externo hoste, non coadunati &co sentire in tutelam communis salutis. ut canes ad con
1o pretiim Iupi,aut serae alius. Hoc enim ξc uidi, oci Letiando audiui,usu uenisse in unaquaque ciuitate.un s cretist de natus sit ille Syncretismos, graeco prouerbio celein t .hratus.Multa sunt in ciuitate nostia exempla, multa in Graecia: & quod recens de Hispania Polypragmoretulit, rum populorum uel hominum,qui priuatas inimicitias tantisper poninant, durit externus metus Urgeret.quo sitblato,ad priora dissidia redibant. Dicimis selet, homines mala coni ungunt: di nullos esse cbiail humores amicos, quilis qui inimicum habini commu bis ira nem. TIR.Vtuntur quae artehac, sed in Christi num.ut uero inter se pacem coeant aduersus hostem
sine pietatis et Christi,nihil est satis ualidum et efficax: non respectus Christiani Principis,& sortassis comi inguines,ut sunt omnes sanguineinter se ecas init tibiis connexi. Mesunt vitionem eius esse sub Turca, quam sub propinquo. suam mallent ad in G, Quam a Christiano occupari: quod indubie futurum eu, si sic Pergant. Quanta dementia cum Christin o licebit gere legationibus,tur disceptatione, Gicis commu o nibus,precibus,deprecationibus: a Turca uero nihil unquam aequi Ac boni impinabitur. Nec tantulum uel pietate, uel populorum respectis aut Dei tangit tur. An non commodius populi sub Christiano uiuet
275쪽
Principe,quam sub Turca Iam pietas, ut frigebit sub Rine ex prostab hoste pietatis Interibi apud Elysios cum in die quadam, tuum Lucanus sedalibus aliquot suis dec poEb bello ciuili Pompeiano multa narraret, ut uidebatur D. acta temporum illorum exaetissime nouisse: inter ca tera reserebat,iantulum quendam magno animo uiarum ex uetere illa nobilitate Romana, post pusnani Pharsalicam,qua Pompei j opes fuerunt stadiae a Cae sare,dixisse,hoc unum urbi Romae latium ex tantis besti illius calamitatibus restare, quod ciui esset suo sti xouitura, nempe Iulio Caesari sic Europae,quandiu nul lum est a Turca periculum,illa est unica con latio,' σψ quisquis uincat,erit Christianus.At Turca si uincat, quod solatium erit reliqui quae in posteru boni spes Haec ociosi 8c secuti spe fiant:& auersi a communi hoste,mutuo depugnam.Multum uereor, ne oc in Italia
hoc tempore de hoc uno tantum certetur, ab utris Ita ... liam capiet Turca: a Caesarianis, an a conlaederatis
Putatia unusquisque saluum fore,& quidem selum.. quasi uero expugnatis reliquis,illum unum sit Turca τψpassurus r nare, non sibi subditum, non unum exiliis bassams.Frustra haec moneo, reuociferor. Incendium hoc paulatim inuadendo quael proxima, extrema quoque corrumpet. Sed alijs sunt superi intenti: nec exaudiunt, quae apud inferos clamamus. BAS. Licet paucula Minos dicerer ΜI. Diridumneliis uia. BAS. Sanissima,et prudentiis. Non intelligis Tiresia,sicut est Principi aut populo foedus cum Turca, huic Principi maria dc ualidiis cum illo intercedere iuramenta,res amicorum saluas fore. TIR. Plurimum tu quidem alieno iuriiurando tribuis, qui non es solitus multum tuo tribuere.ex te ipse uelim de alijs coniectaram semas. BAS.Tiresia, quod sit dictum cum tua bona
276쪽
DE BELLO TvRCI O. asyna Uriata, apparet te, etsi dicatis Thebis regnasse, nunquam tamen ex cassilis prodisse, nec regum uidisse palatia,qui meaeques Principibus. UR. An no tam
oportet te quae iuraueris praestare,quam ipsos Principes Sed quandoquidem te arbitraris hominem, illos deos:autillos homines, te pecude: dic que pax, quod Qedus,quae fides uel publice uel priuatim data,saneia fuit aetate hac,& firma Ergo Christianus quod Christiano iurauit,non seruanseruabitTurca,quod Chri xo stiano promisit nisi credis Turcam religiosius Mahir di is meti somnia colere,quam uos sanctam pietatem Dei obstruatio. ueri θc immortalis.praesertim quum uos sciatis nefas, es e,fidem stangere ille contra ius ias esse credat,circumuenire uos,laedere, tollere hostes suae stiperstiti
nis,id esse iussum sibi a suis oraculis. Nec pauca se
ne Constantinopoli, Trapezunte, in Pannonia, in Euboea,exempla ostendit,se fidem,iusiurandum,dea suum,mitaicordiam, humani tatem flocci non fac re. ΜI. Atqui ex te Basili audire percupio, quae tam ac dem caussa Christianos Principes ad tanta oc tam co . tinua impellit bella. BAs.Multae sane&graues. TIR.
Eas ego non uideo. B AS. Non mirum.nam es cs SMTI R. Atqui uides, me hic apud inferos oculatiore in se te. BAS. Hic uero tu θc oculatus, & auritus, etia lin maX. apud stiperos uero nihil cernis. TIR. uero ita illa cernebas,ut ad haec animum nunquam des
dieres. BAS. Animaduerti Tiresia , quod nolim diaeium putes sine somacho, te iamdudum in Principuhella rusticis facetiis ludere,ocres maxime serias irride
3o re.γTIR. o uero Principes omnest uenerandos esse vicissimo, obtemperandum qualibuscunque. praeter
ea summa beneuolentiam, et sum* omnium seu rem debeti bonis. Sed quid faciendum censeS Colacu
277쪽
MO IOAN. LODO VI cI v I v Iste urbanissime: et quod tu libentius audis, aulicissime: uis me puerilia grauiter audire, stulta et furiosa suspicer crudelitatem approbare, homini uero irasci te.hoenouum est, atque in litam: qui etiam iis, quos odoras,eras blandus. Nam te habere stomachum, negareno possum qui illius gratia indigna egeris, passus sis, dixeris, audieris permulta. Sed proser ex disciplina ista aulica,reconditas istas atque admirabiles belligorandi rationes-caussas. BAS. Primum otii uitandi Iri Π caussa rogo te,quid ficiet iuuinis Princeps cum iuue Iotute nobili Ludent scilicet alea,sedebunt domi, con potabunt, saltabunt, scortabuntur c Ea est disciplina tua,ut lisc uesis iuuenes principes exercere: Ergo opumum oc praeclarum opus quaerunt,quo occupentur, bellum. TI R.Midieam rationem audivistis. quasi tertiu nihil sit,autilla ager aut bellum facere. Quin po p ita 'consti*S intersunt prudentes audiunt dant op ram praeceptis sapientiae discunt populum bene &sapienter rmere ea denique meditantur, quis ciuitates ec rma,quorum tu am susceperunt,quiete ac Mici 2 a
Bezi mri. ter gubernentur: Nam ex bello caedes,rapina incen dia,&propter impunestatem,s era omnia nascum t .in pace uero bonae artes ualidae ac pollentes sunt.
Frmitaeis Hoc est Principum munus, hoc nobilitatis, utile po munus. pulis &gentibus, gratum Deo. Hoc ego scio gentialis,tu ignoras Christianus BAs.ssia Christiana: A dis Tiresiac TI R. Vtere ad eiusmodi belluas dictis san 'am literam,ues autoritate Christi .Intelligis eos p
sentibus commodis, non ueneratione ullaDes, aut respectu uirtutis atque honestatis moueri MI.Nunc ni 3ohil miror esse ex uobis, qui Turcam non abomine tur, quum Christiani nomine, mente 5c cogitatione
tam deni sitis a Christo, ut nec pudeat talia ex imp
278쪽
. DE IELLO TVRc Ico. astentia asse His proloqui, &qitidem ad tribunal hoc. . Expecta finem colloq .senties, quanti sint Christiana haec momenti, re quantum illis tribui decuerat inusta. TIR. Nihil est, Minos: mea sunt rusticana. ista sunt urbanitatis cuiusdam, & salium. BAs. Bonau nia,Minos.Dico,Christum non tollere, quo minus principes sint principes, 5c nobiles nobiles. TIR .
Vult quidem Christus, prin em esse principem:at
non uirum malum. nobiles esse nobiles: sed non insio pios homines,qualis es tu,qui tale uerbum effudisti. Μl.Dic alias caussti,si habes. BAs.Quiduis me mistarum dicere non possum prae moerore, territu9 minis tuis,&tanto praeiudicio iudicis ipsius. MI . Licebit ti hi caussam dicere,interea haec agamus. Effunde alia in meam gratiam,quo manifestius tuipse dementiam tuam agnoscas. BAS. Audies iam Minos causiam, quam confiitare Tiresias non poterit. nec a mea,ut tuuis, dementia prosectam: sed a senibus quihunam, quos principes in consilijs habent,quousin permultum desapientiae nomine uenerantur.Bello quaeriturgio ita tum conseruatur amplitudo imperii, etiam auge tur.Iubentur Principes respicere maiores suos, cuius sint nominis:quam immo is gloriae illi qui ditioneau filiorem resiquerunt,quam acceperint: quam ignobiles uiles*,qui minorem. Simul in testimonium m Maadducimi nomina,&uetustate consecrata: AI . Undros,Iulios,Pompeios.leetiam inter alios num
rant, Scipio.& tanto magis debere anniti, si quid ha beat iuris, ut suum recuperet. Habes etiam Tiresia, D quod in hoc cauilleris: Ti R. Est quod in libris Mysteriorum I lauri A stilibus egressa est iniquitas.Tametsi non credo eundem in modum senes omnes consulere:sed tantum eos ues quibus quaestui est bellum : ues
279쪽
de quibus merito dicatur,his pueri. Omnes isti tui A lexandri,& Iulii,& Philippi, oc Pompei, strenui similatrones:quod gentiles neque ignorauimus,nel dissimulauimus.Quanto satius esset cogitare,quemadmo, usistica du P rt regerentur, quam quemadmodum para sim νγu- rentur noua.Au stum Caesarem, quum Alexandridens confi- Oriente gestas legeret, admiratum ferunt,non relium. putasse Alexandrum cum animo suo, qua ratione ac uia quaesita conseruaret, acrmeret: sed tantum,quo scipionis modo quaesitis alia adderet. Scipio, huids nepos,qusi iouotum. censor esset,noluit in solenni carmine, sicut erat mo ris precari, Dij augete Remp.sed, Conseritate. fatis, inquit,habemus audiam, si modo conseruetur. Iam quae gloria est,cum tanta strage auxisset' Et interdum iuueni tam regendi imperito, ut domui mediocri non satisisceret, rinum unum non sussicit.alia conatur
adiungere, non quae administiet, sed quae possidean tuu deberet alijs cedere de suo,si tantiam haberet mentis,ut quod onus sustinea intelligeret. Nam ista uel Iura titu- , quam uiui radices unde alia in. ictu, succrescunt bella,nisi simul radix ipsa obliuio ne obruta extinguatur. O quanti ea regibus 5 popolis constant Duo mediustidius rSiaa, qtialeillud est quod petitu 's. ipsis expensis possent emi: ut praeter eam eos, qui pro caussa ceciderunt: ciuitates excisas, d populatos ingentes tractus agri optimi & seracissi
mi. Si tu non recusares per tot hominum mala regna re, non miror sic de Christo seriure te. nec excutio, Auana sitiit iura ista uetusti alicuius tituli. sci P. O si nuc ueteres illi reuiuisceret Romani, qui orbem totuab usque Gadibus ad Euphratem&Tigrim amnem, . per Becialem & patrem patratum repeterent. BAS. De uobis multo diun sa ratio,qui armis quota, mis
280쪽
DE BELLO TVRcico : perdidistis. sci P. Quasi aliud sit hoc tepore ditiona l
omnium ac regnorum ius Sed volo ipse paucula de bello uerba acere,a puero habitus atque educatus
inter arma,& in ipsis prope castris natus, quil duchi atque auspiciis meis militare didicerim. oc loquar de iijs regionibus,in quibus res gessi nempe de Asia. ad et lquam prose mis uim nomine quidem L. fratris
rus,re autem atque administratione Imperator. Si lauropae Principes odio inter se caeci, discordia furentes, . to arma a Christianis uellent in Tincam conuertere,om Scipionis enia quae expetunt, prolixius assequerentur, oc copio siusNec minus sese ercerent,sed iucundius. quiP pe contra homines alienis procul dissitos,hostes restimonis suae ac nominis. quos non aliter uideritur si
hi persequi,atque in uenatu seram. Iam exercitui pre da opimior,& opulenta stipendia,nempe ex lata Turcae ditione, ec diuite Asia. tum principibus occasio ac materia imperii proseredi,in tantis maris ac terrarum spaciis. Si quis est inter eos auri et diuitiarum cupidus, ao huic mo ditia illa comonstrabo spolia Graecis Thraciae,Macsdonis,Ponti,Moesiae,Pannonis, Aegypti, Syriae omnium denique gentium a Turca tot conti nuis successibus deuictam. Praeterea opes illas Asiae, infim tas,incredibiles. Vultis quantae sint audire His solis ingentes ac imensi exercitus nostri ciuitatis sustetabantur. Si nulli non habetis fidem, Ciceronem huc adducam, hominem uobis bene notum. Non uid ram eistri quidem apud superos: hic omnes mutuo nouimus. At imperium, ditionem, num mavult 3o quis. haec spectat,haec expetit. id malum dementia haec est,de X,aut XI I passuum millibus,ducentis, tercentum annis inter se digladiantur.dant damna atro