Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De vitiis, libris duobus agens quorum primus corporis secundus excretorum vitia continet. ..

발행: 1609년

분량: 1102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

λ Lacte prosectae mamillarum extuberantiae Sciuinoris cura, aliis cum sponte piaerunque cesset, hon suscipitur. Quod si vero adeo urgeat, ut metus si inflammationis, tunc cura ed maxilnὰ dirigitur, ut prouentum lactis & influxum illius in mammas impediamus, atq; genitum ex parte absumamus: Vel illud educamus. Si vero concretum, tumorem collectum&du riorem gignat, eum quoq; discutere de absumere studebimus, si in abscessum vero vergat, maturare, aperire, ulcusq; inde natum, ut in abscessuum acvlcerum cura dictum, sanare. Quod si vero ex hoc illove tumore inflammatio sequatur, illa uti in cura phlegmones in doloribus dictum, curanda. Impedimus lactis prouentum, Victu tenui,Euacuationibus per sanguinis missionem & purgationem Propinandoq; quae ut semen ita lac absumutrvii est Agnus castus 3c semen Rutae. Influxum, reuellendo & derivando alio sangui, nem, sistimus,Sanguinis inissione ἡ brachio vespede, si praesertiin mulier in partu n rectὸ purgata fuerit. Alijsq; quae menses promouent, Scarificatione, Cucurbitularum applicatione in scapulis, supra genu, Frictionibus aliisve.

Repellimus sanguinem inquentem Topicis,quet

supra venas culaneas conspicuas, ad mamillas ab

axillari descendentes, & in ambitu mamillarum glandularum potius, quam supra medium illarum ponimus, cum lac si illic concresceret, repelli amisplius minimὸ posset. vertam &extra mamillas, ubi venae ab axillis descendunt,eadem etia apponi po

terant.

Applicatur autem emplastra repellentia, desen siua dicta, ex bolo parata,qualia in phlegmonis e ra priscripsimus, Acin oculorum doloribus,saflixione fiant, in fronte, temporibusque applicata,

iacta cura

432쪽

Ο EX TUBERANTIAE defluxiones sistere docuimus: Vel alia etiam excolijs parata repellentia, descripta ijsdem in locis,quet M in ambitu, uti diximus, circumponi possunt.

Praecipueque ea quae mammarum incrementum adstringendo, impedire, in eo casu descripsimus, hic quoque idem praestare, in lactis adfluxu prohibendo, queunt. Quod & Epithema ex Aqua rosarum, Aceto rosac. 3c Alumine faciet, addita etiam ad penetrationem magis quam refrigerationem, Camphora. Resoluimus lac retentum invenis, exiccantibus re digerentibus supra mamillas undique appositis, si distent sint, sin tumor collectus in illis appareat, supra eum,quq Sc lac abundans & concretum normninis aliquo pacto absumere possunt, si non omniuno a natura derelictum sit, cum tunc, uti dictum. facilius maturatione in pus conuertatur. Hoc autem praestant Mentha inprimis, dein&Calamenta, & Apium, Coriandrum, Vilex. Item sunthium, Marrubium,Baccharis, Ricinus, Epiis medium, Ruta, Eruca, Chelidonia, Caules, Sicla, folia Bryoniae, radix Nenupharis recentia contus, vel prius in Vini Sc Aceti partibus aequis, Sc Melistis tertia parte cocta, Sc cataplasmatis instar appli

cata.

Vel aliud quod ex Pane triticeo vel Furfure , farinis Fabarum, Hordei, Lentium, Lupinorum, Orobi, Foenograeci, suntliter coctis paratur, additis interdum simul & herbis, & permiscendo oleum inethi nulli, Chamomelinum, Liliorum. Vt exempli gratia : I r. radi c. Altheae, Lilio ruinana ξ ij. herbarum Mentae M ij. Ab ynthij, Chelido iiij ana 31 j. florum Chamo millae P j. coquantur in vitio, Aceto & Melle ut supra, contundantur perinis cedo farinam Fabarum & Hordei vel etiam aliarum ad L iiij. olei Anethini, pinguedinis Anatis ana I h. fiat Cataplasina. Vel

433쪽

Vel sic iv.farin Fabarum &Lentiu ana I iiij. coquantur in Aceto & Mellis tertia parte, addendo

Menthae siccae ξ 5. Absynthi j sicci 3 h. seminis Ci mini J5. seminis Viticis, forum Chamo mili. ana 3 ij. Storacis liquidae 8 6. Croci 9 j. olei Anethinig ij s.fiat Cataplasma: Cui coagulum hoedi ad I vj.

ad lac dissoluendum si concretum sit,addunt. Aliud: Panis distemperatus in aqua Portulacae&Saluiae addendo Mel pro Cataplasinate. Sunt quae Panem in aqua Mentae, Salui , &Po xulacae diu macerant, tandem 5; applicant. Supra papillam radicem Chelidonj maioris con xusam polixam, lac concretum dissoluere dicitur. Cisutam lac extinguere docet Diosc. quam Minaminarum incrementum prohibere, uti & alia narco tica illic docuimus, vi sanὰ non refrigerante, sed potius admodum discutiente, qualem ipsis inesse aded ut etiam duros tumores dissoluant, multoties iam declarauimus. Vnguenta ex succis enarratarum herbarum p rata , additis nonnunquam Sc oleis, ut de Menti,

alijsque, lac quoque absumunt, & concretum dis, soluunt. Quale hoc est: I succi Apij,Menthae ana

litione. Vini faecem cum Aceto mistam inunctam prohat Diosc. Fotus cum spongia vel panno linteo,in decocto herbarum praedictarum admodum quoque conueniet. Vel factus ex vino generoso. vi Maluatico, ad dito etiam pauco Croco. Educimus lac redundans per viam illi destinaram,suctione per infantem,qui si non sufficiat, plum res adhibendi, vel hoc alia quaedam mulier faciat, .

vel ore proprio, aut instrumento suctorio in hunς. . C ι

434쪽

466 EX Tv3 ERANTI usum fabricato.Si hoc ob papillarum desectum so ri nequeat, ea quae in amissis papillis & lactationis

deseem dicta sunt, facienda erunt. A sanguine profectorum tumorum cura, debetur primum hisce qui a sanguine Venarum prodeunt, Varicibus, Cirsocelae, postea huic qui ab atateriarum sanauine enascitur Aneurismati. Quod vero aliam ventris extumescentiam attinet , quae citra conceptum in sceminis, ac si grauidae essent, a menstruis retentis proficiscitur, quia Milla plaerunque cum lama sanguinis per uterum profusione finitur, in reiectis quoque, cum de haemorrhagijs per sinum uteri factis agemus, quo pacto in casu hoc procedendum sit,explicabimus. Varices in quibus venat maiores seu tumentes 3e disten tae a sanguine, conuolutaeque in cruribus plaemnque se osserunt, si mulieribus grauidis accidant, plaerunque ubi pepererunt, rursum sponte subsident. Si permanentes sint, in utroque seXu, nec aliter molestem, non adeo ipsorum habetur ratio ι Si vero pruritu doloreq: continuo vel saepὸ diuexerit, vel vicus quod ab ipsis varicosum dicitur, gignant, tunc eos cur re oportet, cum qua modiu perseuerant, ulcus sanari nequeat, sicuti in vicere varicoso hoc ostensum fuit. Caeterum in curatione,primum plethorae 3e ca-eochymiae sanguinis habetur ratio, quae Venae sectione ae purgatione ante omnia emendare oportet, sicuti in varijs ab ijsdem causis pronatis assectibus, quo pact' haec instituend sint, suit demoru

stratum.

Admotis dein quibusdam sanguine de illuuiem venas distendentia, reprimere atque absumere nitimur: Id que lotionibus vel solibus ex decocto facto in aqua Fabrorum vel Lixiuio, vel Vrina, radic. filicis. Cirsij, sol Agrimoniae, Lauri, Caesium, - ω' . . s xum

435쪽

C v K A τ I o. 4o rum Rotarum, sambuci, Lauandulae, Nucum cupressi, Prunorum si luestrium, sem Lupinorum MCaullum,addito S le vel Numine: M cum validius adstringendum etiam Vitreolo. Vel hac somentatione aut epithemate, quod I LGypsi usti I iij. Boli rubri vel alterius terret pinguis g j 5 Acaciae vel Hypocis id. vel Prunorum sylu.sic com g j. Sanguinis draconis 3 vj. Myrrhae 3 p. hceti sortis j s.Lixivij m iij.Misce potest & parum S lis vel Vitreoli addi.

Ligatura influxum cohibemus, eum . reprimi mus : Quae fit Fascia crus vel partem varicosam iri uoluendo, 3c ab imo sursuin, uti in ced*mate dictum,eam ducendo, sensimq; stringendo, idqi vel tantum, vel simul fotum primittendo. Vel fasciam in sotu madefaςiqndo , expressamque usurpando. quae vires inde aliquas assumit, maximὸ si in decocto prunorum sylvestrium prius mersa fuerit , Vel succo illorum aut Agriotarum imbuta. Sectione quandoque venam ex varicibus masi turgen m,& qui ad ulcus quod fouet,per pedem deducitur, exscindimus, idque maximὸ cum vice-xis sanationem impedit, ut sic ulcus, sicuti in vicere varicoso dictum fuit, curetur,cum si ulcus absit, ipsaeo; venae solum appareant, hoc non facile sati

. praesertim cum plures, non sine magna ostensa &periculo exscindit i possent: Vti & sanὸ eas alioquia

secando solum aperire, cum admodum turgent, non satis obhaemorrhagiam, quae magna metRLtur, tutum est, quod tamen aliqui faciendum do cent . cum maiori commodo in altero cruro, Vena ad sanguinis ex crure assecto reuulsionem,seceturi Caeterum qu ndo venam varicosam vicus fouentem exsecareolumus, primum ductui illius ab Vlcere sursum aliquousque vergens, linea ducia noratur secundum illius lonsitudinem, cutis acu

436쪽

no 3 Ex TUB ANTIAE . to incisorio aperitur, venaque denudatur, poste sanguine deorsu in frictione propulso, venae supe rior sedes vinculo excipitur, & bub eo in longum, ut sanguis effluat, dissecatur; Dein in infima illius sede, viceri proxima, denuo vincitur, illiusq; po tio inter duo vincula penitus exscinditur, ut sic via perquam influxus fiebat, interesudatur, quo facto postea ulcus satiatur.' Venulae aliae minores varicos , in scroto testium, plis pudendi mulieris, palpebris, vel alibi incuteppparentes, cuin non multum obsint, non adeo curam aliquam requirunt. Si tamen in illis quoque uertendis & minuendis aliquid tentare velimus, reuellendo sanguinem ab hisce sedibus, eumque repellendo & discutiendo, uti serὸ in inflammatio. vibus, nisi quod adstrinsentia hic non adeo restia perare debent,ne sanguis coaguletur, aliquid mo-yri possumus. Cirsocele in qua venae spematic intumescunt,nis seminis prouentui incommodet, serὸ negligitur,cum disti culter alia ratione, quam per castrationem auferri possit, quae tamen vix nisi sarcocet instar in immensum excrescat, & pro sarcocele sumatur, te niatur.Possumus tamen antequam eo deueniamus, s seminis prouentui, incommodet, fomentationibus aliisque adhibitis in alijs varicibus expostis, hic quoq; aliquid, si fortὸ succederet, eX- periri. An eurisna, id est tumor ex arteriae apertione, illiusq uesanguinis sub cutem effusione factus, lain aliquo usque progressum, curam vix dum amplius admittit, cum adstringentibus sanguis ille minim/possit repelli, vel arteriae osculum in profundo piae runque latens, occludi. Nec hic aliquam apertionem facere ullo modo licet, cum aegrum oblata: ssimam haemorrhasiam, quae inde seque

retur

437쪽

C v R A T I O. 6p9retur, & quam compescere amplius , impo si hile esset, in apertissimum mortis periculum con- hceremus. Ob quam causam, si non a principio validὸ repellentibus, atque osculum arteriae glutirnantibus, in haemorrhagiis expositis, aliquid praestemus, postea relinquendum, nisi ligatura aliqua vel plumbi tenui lamina, tumorem hunc ne adeo

protuberet, continere aliquo pacto velimus. Quod internum Aneurisma concerniticum non tumorem apparentem extrinsecus, de quo hic agi

mus producat, sed cordis palpitationem, in eo af fectu, uti cach exta, in quo etiam hi assectus in terdum concurrunt, quo pacto gubernari debeat, ostensum fuit. A semine prosectarum Intumescentiarum, illa

quae naturalis est,uentris, in grauidis mulieribus, ascetu proficiscens curationem non aliam, quam Virecth gubernetur mulier, vividusque maneat foetu nec ante tempus illa abortiat, exigit, Sicuti in partu intempestiuo, seu abortu quomodo ille praeca ueri, decenti mulieris regimine debeat, declara bitur. Praeternaturalis vero ventris intumescentia, Ventris quae in grauidis mulieribus, non alae tu sed mola

Prodit, cum non adeo certo causa cognoscatur,

donec mola rethciatur, cura in reiectis potius emplicanda erit. Tumores vero alij particulares, qui a semine ramorum profecti, abortu processerunt, ut sunt Sarcomata quaedam, Glandulae, Strumae, aliive tumores, cum non aliam curam, quam eam ipsam, quam in alijs ipsorum causis exposui inus, requirant, hic

, is

438쪽

EFOED ATIONI s nomine intelligimu

Lues illas, quae pluribus simul viiijs illis.

que contagiosis corpus defcedant eontaminantque adeo, ut qui hisce insecti sunt, a consortio hominum sanorum relegentur. eorumq; consuetudinem vitare cogantur. Huius utem descedationis seu Luis duo potissimum occurrunt genera. E quibus unum non nouum sed antiquum semperd; cognitum Lues elephantica:

aliud nouum Lues venerea dici potest. Pluribus vi-

tib corpus in illis dedecoratur, partim utrique tui communibys,tuberculis, pustulis,ulceribus,pilorum defluuio : partim quibusdam priuatis; uti Scalijs insuper malis, cuique tui proprijs, tum in fanuctionum laesionibus, tum doloribus. Praeter illa sunt & lues aliae, quae nostro hoc so ulo primum innotuerunt, corpora pluribus viiijs quoque defoedantes, certis regionibus peculiares, de contagiosae, inter quas masis cognita scriptisq. mandata est lues Stomacace dicta, Septentrionalibus populis frequens, quain&hic describemus. alijs reliquis, qui eas cognouerunt. describendasti

relictis. Lues elephantica, Elephas vel Elephantiasis comuniter appellatur, ob similitudinem, quam. qui hac infectus est, cum elephanto in multis habere dicitur: nos vero quod aures ipsorum patulae & l tae alarum instar faeae, elephanti ures aliquom -

439쪽

do exprimant, sic denominatam potissimum suisite credimus, licὸtal j alias quoque denominatio- -

D scaussas adserant. Hanc lepram communiter,ea- se a

que correptos, Leprosos, ob cutis scabritiem, quae lepra Graecis dicitur,Arabesvocarunt, indeque nomen hoc in usu mansit. Dicitur & a vultu truci quando leonis faciem repraesentant, Leontyass.& cuin luxuriosi nihilominus sint, Satyriasis. Cer mani hunc assectum Galber nominant,a malitia huius morbi meo videre, potius quam a Malaci nomςn hoc mutuantes, licὰt sic quoq; aliqui hunc morbum nominare voluerint, fortὸ eandem ob caussam, quod mollities in hoc affectu,quae graeca

malaciae voce fgnificatur, nulla praeualeat. Proprio id i omate . eum duov/& eos qui hoc patiuntur,ssius evig/quas Relegatos, cum ab lijs separari

soleant, appellant. In hac lue diuersa accidenti se offerunt, quae. csim ex ijs, quomodo comparata si & qua ratione se habeat, cognosci possit, eo diligentius erunti daganda,&describenda, in examinibus, ob hanc luem suspecti, magistratus etiam iussu, si illa subterfugere velint, subi jciatur,ut si insecti esse deprc hendantur, matuta a sanis, ne ipsos inficiant, ad loca separata illisque destinata relegentur. Quae censura uti ritὸ fiat, nec uti sepὸ fit qui tales mini. ε sunt,pro elephanticis habeantur;neque qui re- iter elephantici sunt, sani iudicentur,ῆ quibus er roribus, prior aegro relegationem, alter sanis periculum contagij accersit; Nos qui censurae 3cludi.cio plui quam sexcen torum, de hac lue suspecto. rum, annis triginta & aliquot praefuimus,primum

vitia quibus corpus illorum contaminatur, posteaiationum quarundam laesiones proponendo, roiectaque examinando, quomodo ex illis lues dijudicanda, bona fide recensebimus. 4

440쪽

Vitia externa quibus corpus ipsorum impeti tur, potissima in capite de artubus occurrunt. Vnde&inspectores haec serὸ tantum loca, vixdum reliqui trunci corporis alia aliqua parte nudata, perstrutantur, atque inde certiora huius luis indi cladesumunt; In artubus, manus 3c pedes, ipsos ruinq; digitos, illisq; ad natos ungues, uti 3c tibias supra genu ad semora, cubitum supra ipsius flexuaram ad humerum usque. Vt 3c in capite os, oculos, nasum intus forisque, reliquamq; faciem, auresq; M pilos in capite, supercilijs, cilijs, barba, 3e in iam enarratis locis, tumores, ulcera, aliaque vitia iam enarranda, diligenter inspiciendo, perquirendo Scexaminando : ut ex illis vel solis, si sussiciant, vel pluribus simul collatis, haec lues iudicetur, ea quo ratione, scuti nunc in singulis declarabitur, primum ab illis quae pathognomonica sunt, initius acto. Tubercula quaedam in elephanticis piae runquo occurrunt, per faciem atque artus disse mi nata, in facie frontem & genas opplentia, horridumque arspectum praebentia, illic q: hunc morbum primum prodentia; & in brachijs manuum summitatem cubitum qi, in pedibus femora potissimum occupantia. Ea cum impelluntur loco moueri possunt, doloreq; carent, &liuore ad rubedinem aliquam, in facie praesertim tendunt, instar tuberculorum in cancro protuberantium, unde hanc luem fortὸ Cancrum generalem appellarunt. Eiusmodi pustulae si adsint, siue una pluribusve in sedibus, plures paucioresve apparentes , elephantiasis certa sunt indicia, quae nisi compareant, non facilὸ hanc luem esse, nisi alia plura signa concurrant, est assiti

mandum.

Sunt Se alia tubercula hanc luem comitantia quae ore hiante, lingua depressa in palato, Sc sauci bus

SEARCH

MENU NAVIGATION