장음표시 사용
471쪽
C v R A T I o. in ut hisce visceribus applicant, passim in morbis ipsorum ab intemperie calida & obstructione progressis descripta. Quae tamen nisi haec viscera ma- . ni festῆ sic affecta cognoscamus, inutiliter Plaerunque usurpantur.
Antidota quaedam quae peculiari vi elephantia
si contraria esse creduntur, prae caeteris commendantur, suntq; sequentia. Viperarum carnem quocunq; modo assumpta,
it primis elephantia si resistere, plaerique statuunt. Alii etiam aliorum serpentum cuiuscunq; generis, etiam cscorum vocatorum Germ. ars niden chle,ch usu, cutem cum viiijs illi ad natis abscedere posse, ex eo colligunt, quod cum eiusmodi serpentes exuuium quotannis exuant, hoc ab innata illo. rum carni vi procedere, &proin etiam in homine idem operari posse, existiment. Exhibetur autem haec caro ipsis, praeparata vadir js modis: Alias cocta in iure aliquo conuenienticum sale, uti anguillarum caro,pelle etiam,vti in illis , prius detracta, aut alioquin per coctionem de rasa, capiteque&cauda amputatis, &eXentheratis visceribus scenim, cum te anguillas comedere, illis persuadeatur, minus a cibo hoc abhorrebunt. Licόt & aliter sic coctam & dein incisam, aliove modo conditam, ut minus eam agnoscant, praeparatione possimus esticere. Cuius usu cutem squamarum instar certis in locis vitiatis abscedere, aliqui prodiderunt. Suffcit & ius interdum, in quo caro haec coXerit,ut illud sorbeant, vel una cum carne comedant.
In quo praeter sal, semen Anis, Anethum decoqui possunt,alij etiam Mentham addunt vel Porros. . Syriapus ex Iure praedicto serpentum, addito saccharo, Cinamomo aliquando coquitur, ut ad usum diutius asseruari possit: Eaque sorma saepius exhibetur.
472쪽
DLF o ED A TIO NI sAlij, s Gallinae carne serpentum tamdia donee pennae illis decidant, saginentur, & postea cocta
comedantur, idem praestare docent.
Sunt qui & Vinum in quo Vipera extincta fuerit, propinatum praebent. Exiccata quoque caro viperarum, ut diu ad 6sum seruari, &cuin non passim viperae inueniantur, etiam alio transmitti queat, in trochiscos redi
gitur. Ad quos parandos sumitur caro ipsaruintantum, abiectis uti dictum etiam extremitatibus& visceribus, atque cum Anetho & Sale in aqua coquitur, postea tunditur, & cum panis triticei micae quarta parte in pastam cum iure subigitur, indeque in pastillos formatur atque eXiccatur : Talesque pastilli trochisci de Tyro, quo nomine viperas appellant, vel de Viperis nominantur. LicEt &a serpentibus alijs eodem modo paratos, aequὸ eL sicaces esse aliqui iudicent. Hi autem trochisci rarius per se,sed cum conse uis permisti usurpantur. Quales in electuario su tradicto descriptae fuerunt.Cui & si trochiscorumorum 3 j vel fus addatur, efficaciores reddenditur. Dein & cum hi trochisci Theriacam subeant, eam propter ipsos, vel quia alias venenis res stit, huic veneno aduersatur, Elephanticis quoque ex hibenti Astacorum fluviatilium, cancrorum vulgo di.ctorum carnem, eadem vi qua & serpentum operari, ex eo quod ut illi exuuium, sic & cancri testam quotannis mutent, colliguli nec solum vi reficien,
te, qua & prodesse diximus, sed δή hac potissimum
o operari, putant.. Erinacei terrestris carnem exiccat in seu assam, in cibis quoque exhibet. Diosc. &Salamandram a-
liis medicamelis miscet: Qus si quid in hac lue pos
ν sunt, proprietate quadam illud moliuntur Sangui-
473쪽
sanguinem humanum a recenter iugulato bi
situm, profuisse, historiae aliquae, si non potius fa buli sint, testantur: Aquam inde destillatam simi
liter probant. Cornu cerui&Eboris rasurain elephantias, ut&alijs venenis resistere aliqui docent. Imprimisq; magnatibus, Vnicornu, ut precium augeatur,commendant, magnique faciunt.
Smaragdi puluis exhibitus ab aliquibus ina. gni fit.
Externa remedia , quibus in generali elephantiasi utimur sunt Balnea, si fortὰ illorum continuo usu, vis illa venenata & maligna cuti membranisq; impressa, auferri atque extirpari posset, & sic haec lues maturὰ praecaueri, aut etiam si iam inualuerit. curari: Vel saltem per haec, in delendis tuberculis, ulceribus & cutis scabritie, aliquo usq; haec deformitas palliari. Suntq; elusinodi balnea vel natura lia vel artificialia. Naturalia balnea sunt Aquarum dulcium cale factarum, quae certis temporibus corpore prius&postea quoque bene purgato, frequenter usu pata, Veris & Autumni temporibus, ante & post prandium, in ijs sedendo, perseuerando in usu hos rum per tot dies, donec cutis esilorescat, rursum lsanetur, de hac causa maligna in superficie cutis laten te,multum demere poliunt. Thermae natura calidae validius id pr stant.Sulphureae praesertim, quales sunt in Helvetia nostra, in Argouia Badenses, in Valesia Brigenses, aliaeue aliis in locis, quae uti scabiem cuiuscunq; generis, visingulari, uti in ea dictum, sanant, sic in lue hac eadem, vel malignam illius vim absumere, vel tantum vitia inde nata, si non penitus, saltem ex parte delere possu ni , si diu illis, uti alias fieri solet, utantur. Eoque nomine ad has thermas no solum, cum
474쪽
DE FOEDATIONIS de hac lue constat, se ut malum celare aliquandiu possint conserant, sed & cum de ea adhuc dubi j sumus post examen, eo an fortὰ aliqua inde sequutura esset mutatio, illos ablegamus.
Artificialia balnea humida in quibus sedeant, illisque uti de naturalibus dictum, diu utantur, ex aqua fiunt, in qua varia, quae cutem rarefaciendo A detergendo prauos succos absumant, decoqu5tur. Qualia sunt ex radicibus cum folijs, Althea. Lapathum, Ebulus, Enula: radices item Ari, Ser pentariae, Cuculneri agri Bryoniae, Cyclaminis, Iri dis, Raphani, Hellebori utriusque, Liliorum , Iteiri herbae una cum radicibus, Malua, Buglossum Vatrumque, Cichorium, Endi uia, Sonchus, Bela: Item Absynthium, solia item Sennae, Fumari , Lupuli, Scabiosae, Saponariae, Parietariae, Violariae, Impaticae, Lenticulae aq. Senecionis, Acciosae, Agrimoniae, Arthemisiae, Plantag. Polytrici, Hederae utriusque, Chelidoni j v triusq; , Nympheae, Tam a ricis;Flores Chamomili. Meliloti, Sambuci. Dein MFabae aliave legumina. Furiar macrum; Semina Lini Foenograeci, & Cucurbitacei generis. Hisce plaemnque Sulphur, Alumen vel Sal adadunt, maximὸ ubi iam aliquoties leuiori decocto, si fuerint. Adduntur se alia, fortὸ artuum caussa, Primulaveris, Chalnaepithys. Item odoratae plantae, ut Ca- lamenta, Rosnarinus, Lauendula, Sunt qui 3c quinque Aperitiuas radices addant. In lcabie peruersa exposita balnea humida, non multum ab hisce disserentia, hic quoque locum haebere possunt: Inprimis li efficax illud quod Gypsum cum alijs recipit. Vti & decocta quaeda, qui
bus maculas vitiosas ablui debere, in illa ostendi mus, pro balneo hic usurpari poterunt.
la sanguine humano si sedeant, eoque balnei
475쪽
vice viantur, pro sutile quibusdam, historiae aliquati
Sicca balnea in aere calefacto cum nimium corpus accendant,& violenter ad superficiem corpo
iis, humores propellant, non ita probantur. Possu mus tamen & illis, ex susti tu decoctionis balnei humidi, leuiter calefactis de tepefactis, aliquando
corpus antequam balneum humidum intretur,ut hoc melius operetur, sic disponere.
Ilitiones variae quoque extrinsecos pro gene rati etiam cura huius luis fiunt, in corpore hinc inde, ubi praesertim cutis pustulosa, ulcerosa Sescabra tumidaque occurrit, ad vitia haec tolleriada, M si fieri posset, malignam illam impressain qualitatem aliquo pacto auferendam. Fiunt iubex illis quae vi exiccante detergenteque illud a rant, additis insuper ijs quae proprietate quadam id efficere posse existimantur, qualia a serpentum . genere desumpta existunt a Sic axungiam illorum inunctam , idem quod carnem ipsorum assisnopiam, praestare posse, putant, nimirum ut cutis inde cum viti s illi ad natis abscedat. Vti& oleum in quo caro serpentum coxerit, vel serpens vivus suffocatus fuerit: Carnem ipsam coctam aliqui inaunctionibus quoque miscent. Ex praedictis itaque tale fiat Unguentum: N. ra. die. Serpentari utriusque, Asphodeli vel Liliorum. Anulae campanae, Belae, Croci sativi analb j. pi stentur optimὰ oleo rosaceo ompacino . adde
unguenti Citrini ib s. axungiae Serpentis 3 iij Terebinth. ξ g. olei de Frumento vel Vitellis ouo rum Jj. s. olei de Tartaro δ ij. Sulphuris vivi, Ni
rei ana 3 iij. Lithargyrij vel Cerusae ξ l. Boracis
ustae 3 vj. Tuthiae praepar. Sareo coli. nutriti rh
ris ana 3 ij. mucilagin. s. Lini I ij. succi Lapatij, amariae Limonum, ana I iij. agitentur inuicem in
476쪽
448 DE FOEDATIONI sformam nutriti: Ungantur partes scabrae vicerota&pustulos e. Vel fiat tale: I r. succoruin Limonum vel Arant. vel Citri, Lapatij,Fumaris, Scabiosae, Enulae camp.
Myrtillorum vel Mastichiniana quart. j. g. coquantur ad succorum consumpi. addendo olei Vitelloruinouorum I ij. de Tartaro gj. b. Saponis Gallici gij.axungiae Serpentis g iiij. Pomatae 3 ij. Fe lis tauri vel hirci ξ s. mucilag. s Psylli j vel Lini I ij.
Mellis g j. l. radic. Ari vel Serpent. Cucumeri adigrest. Cyclaminis, Ireos an a I iij. Hellebori utriunque 5 q. seminis Staphis agri Raphani ana g j. Boracis 3c Tartari ustiana ξ R. Sulphuris uiui 3 iij. Ocss sepiae 3 ij. Cochlearum terrereri cineris 3 j. Camphorae 3 j. g. Litham. Tuthiae & Cerusta ana 3 j. g. Agitentur diligenter x fiat Linimentum: Pro patatibus assectis in corpore.
Hisce & alia addi possunt, veluti os quin de
Frumento, de semine Raphani, oleum in quo coxerii Serpens, succus Cyclaminis: item Nitrum. Posset & argentum vivum hisce unguentis addi, quod licEt venenatam illam vim in elephanai tias, ut in lue venerea, minimὸ extirpet, &proin non eam uti illam sanet, tamen quia vitia haec e terna in cute in utrisque admodum emendare solet, ob eam causa in illis quandoque misceri pote- rit, non tamen ea quantitate aut ea ratione, prae-
sertim si generaliores fiant inunctiones, qui adluis Venerem curationem, usurpatur , ne eXpuitionem moueat, cum peream aut alia vi, qua luis venereae venenum expellit, non possit hoc inelephanti asi praestare , sed saltem ad vitiorum abla tionem opitulari, 3c proin in particularibus, quae tantum ut pustulis adhibentur remedijs, melius usitatur. Quod si tamen generalibus etiam .
477쪽
CvRAT io. 'Inunctionibus permiscere velimus , poterimus prioribus unguentis primo priussertim, Argenti viui j. addere. Vel tale cum eo linimentum parare: fr. Vn-
uenti Citrini quartarium j. olei Ouorum g j.olei e Tartaro g g. Argenti vivi dissoluti cum pauca Terebinthin. Se Unguento praedicto g. g. succi Li- monum vel Arantiorum I h. b. Boracis 3 q. radici Serpen tariae vel Ari Lapatij & Asphodeli vel Lilio rum parum tostorum se contus. 3ccum praedictismistorum ana 3 ij. misce.
Particulares applicationes, viiijs tantum adhibentur, a lue hac prodire solitis, ut licεt lues haec sanari nequeat, saltem vitia haec minus deformenti aut noceant. Vsurpanturque tum in viiijs exter- .. nis, si fortὸ ea delere vel aliquo pacto imminuere aut obliterare, ut mimis appaream, possent,ut Pustulis, Vlceribus ι Aut ea corrigere, ut Pilorum defluuium: Maximὸ vero in internis viiijs ne illa grauiores noxas inducant, illis quam citu fieri po test, ea auertere studemus : Vt in Pustulis & Vs,ceribus internis, in Dyspnoea , atque oculorum in pustulis externis, tuberculis, alijsque tube- urositatibus cutis, tum in facie ubi magis patent, tum alijs in locis, applicantur remedia : Fiuntque ex illis quae exiccando detergendoque potissimum illud agant. vel vi potentiore 3e caustica. Qua ratione 3e cutis nigredinem iii cosmeticis,M maculas de pustulas rubras aliasve prauas, ut vi- tiligines similesque deleri, in eiusmodi viiijs ostendimus. Quae remedia externa illic exposita, Pellicula.
478쪽
4so D Ero E PATIONI sEx illis quae nondum erodunt, aquae destillatae ad faciem piae runque usurpantur. Qualis
haec est : N. Sulphuris ξ vj. Tartari calcinati g ij. Salis nitri, Vini crystallini calcita. ana 3 j. Thuris, Myrrhae, ana I iij. Cainphorae 3 j. succi Lapatij
si iij. succi Limonum g ij. aquae Rosarum, florum Fabarum vel florum Nympheae aut Plantag. ad ibi Destillentur. Alia Aqua : IV. Tartari calcinati quartari j. Boracis J J. Thuris vel Mastiches 3 ii. Sacchari canis di 3j. Camphorae 5 i. pulueri & subigantur cum mucilagin . seminis Psyllij vel insus gummi Tragach. factis cum aqua flori Fabarum vel Nenuph. ἔτj. Albumin. ouorum agitatis numeri iij. succi Limonum vel Arantiorum I ij. iij. Destillenturinalem bico. Aliae aquae quoque idem praestare possunt in
discoloratione, inter cosinetica expositae essica ciores, quae Urinam, tartarum, sublimatum cum caeteris recipiunt, vel eX pluribus componuntur. Et in pustulosa rubra facie, descriptae aquae, inprimisque illae quae Lithargyrium de tartarum cum alijs admittunt. Dein 3e in maculis alijs di uersorum generum ibidem declaratae aquae ex Pariis compositae & cum tartaro essectae.
Liquor albus, quo instar lactis virginalis uti possunt, ad illinendam faciem aliave tubercula: xx. Lythargyr. 3 j. Aceti albi g vi. succi Limo hiauin vel Arantiorum g ij. Aluminis vel Salis gemismae 5 ij. Tartari calcinati 35. Camphorae 9j. nias .cerentur & agitentur tapὸ, ad usum, vel coquantur parum, si statim eo uti velimus. Vel Sulphuris, Salis nitri & Crystalli seu Vitri ixryst sint tenuissimὸ triti aeqv portiones,parum, coquantur, in Aceto sorti albo : Et cum colatura facies illi natur.
479쪽
Alii liquores in facie pustulosa in discolorationibus descripti cum sulphure , vel lactei ex si thargyrio parati, horum loco usurpari poterunt. Vti & lac virginale in maculis alijs ibidem decla
Inunctiones priuatis partibus adhibentur variae, quales in discoloratione copios. sunt expo sitae, ut in cosmeticis, Vnguentum citrinum, quo facies illinitur potissimum , paratum uti illic descriptum fuit. Dein Scin pustulosa rubra facis, propositae ex varijs concinnat se: Vti sc in alijs i, a culis illic descriptae, ex succis plantarum, ali sque inde petitis, & ex oleo vitellorum ouorum&ta tari aliisve cum helleboro factae ; Item ex Sansui ne leporis 3e Fellibus. Inter quae Caprae sylv.fel in elephantia si probat Diosc. Oleum Lacertae etia in
hic magni sit. Aliud ad pustulas valdὸ efiicax unguetitum: Aloes 3 iij. radi c. Asari 3 j. Hellebori utriusquaana ue s. seminis Staphi agri ana 9 j. Colocynth.
9 g. Fellis tauri q. s fiat Linimentum: Pro facie. Ex Argento vivo, in discolorationum uti Miniuis venereae maculis & pustulis enarratae illitio nes, hisce quoque vitiis apposi tete, admodum oppi, tutantur, quae inde peti possiant. Aliqui hoc remedium extollunt : Oua dubvel tria macerentur in Aceto sorti tamdiu, donee
testa consui natur, postea contundantur, addendo
quartam partem illius Aceti, misceaturq; puluis Thuris Pro facie inungenda. Si Saponem nigrum vel aliud addas, esticacius erit. Caustica quibus ad pustulas delendas uti mur, in distolorationibus copiosὰ fuerunt in rhacularuin cura exposita, ex sublimatori ruinque in 'praeparata. Vti Se Cauteria, quibus in elephantico
480쪽
quer DE FOEDATIONI sVel fiat talis illitio: Rr. Vnguenti Citrini, olei de
Tartaro alias 5. succi Limonum D. Sublimati 3 F. axung. Serpentis vel Gallinae I s. nat linimentum: Pro facie.
Sunt qui Vermes natos in serpente sub terra defosso colligunt, eosque siccatos cum Canthari, dum aequo pondere, ae acri Aceto subigunt, atque inunguentum redigunt. Ablutiones faciei fiunt, ut unguenta aliaque abluamus, ex decocto Furfuris macri, Fabis conquassatis, illarumve Corticibus, Ciceribus, Oi eta, Hordeo, Lupinis confractis saltein non in fatarinam redactis, ne pasta cum decoquitur, sal, sicuti & decoctum pro facie illustranda, in cotae licis fieri diximus. Cui decocto & flores Fabarum. Nenupharis addi possunt, & Malum arantium in frusta dissectum prius. Vel lauetur facies aliis aquis, ut florum Faba rum, vel decoctis, in facie tuberosa rubra, vel fusca, in cosneticis & maculis expositis. In ulceribus externis, serpentibus,callosis, mulata ex illis remediis. quae pustulis conuenire diximus , iuuare poterunt. Vel Vtimur illis quibus alia praua eiusmodi ulcera curari, in doloribus e posuimus. In pilorum casu , topicis praesidiis in pilo rum defluuio in deformationibus prolixὸ e positis , illud quoque vitium auertere studebu
In pustulis internis & ulcer bus inde natis, C rium, palati, saucium, non alia remedia,quam qu in caeteris harum sedium ulceribus, in doloribus. descripta sunt sic que adhibentur. Vti Ac si co lumellae&esa sit, raucedoque inde proueniat, sic- uis in Utroque hoc affectu quoque ostentum,pro