장음표시 사용
841쪽
paro sinorum init ijs aut crisibus, 'inplomati- cam, alijsque morbis grauibus, malignis item dipestilentibus, ventriculo compatiente, atque interdum ab ipsis laeso, euenientem efficiunt: scuti in horum morborum tractatione causa plenius explicata fuit. Sanguis ἡ venis meseraicis quae pervetriculum H istin seruntur, inventriculum instillatus vel essulas, vel re et . a a vicinis intestinorum venis hucusq: resturei talis. oi vomitionis languineae causa eXistit, & prout ille s.seri his sanguis se habet, talis euomitur, ac proin interdum causa , . serosus vel admodum inquinatus aut niger, qua gui rumilem in venis Meseraicis coaceruari sepὸ solere, in . febribus ostendimus, existit, nonnunquam &si
diutius in ventriculo moram trahat, concretus. Uvenis autem excidit, vel ob copiam, uti in menstruis retentis, puellae vel foeminae grauidae sanguinem quandoque sine noxa euomunt; vel non numquam & cessante per nares consueta haemorrha.gia, vel ob amputatum membra, sanguine in corapore cumulato , vel hoc fit ob nimia illius cum sero permistionem vel tenuitatem, aut ob illius, quia admodum biliosus est, fluiditatem, in vari s morabis. aut alias illius impuritatem aut malignitatem, in febribus praesertim a natura propulsus. Sicuti hoc in varijs morbis fieri solere , in illis ostendimus : A' contusione quoque aliqua facta circa viscera ventriculo vicina, sanguis nonnunquam euomi tur, vel ab alia ventriculi laesione, per deglutita acuta, vel ab accepto vulnere in ventriculo. per vomitum sanguis quoque reqcitur. Deglutitus quoque sanguis in fauces,vel a naribus, aut ithorace deueniens, concretus saepὸ
842쪽
Vm per vomitiones materia aliqua, quq per hanc viam utiliter, nonnunquam&neces.sario expurgatur, ἡ corpore educitur, illa minimὸ compesci, imino si non sufficienter fiat, promoueri potius debet. Quod si vero adeo vio, lenter fiat, vel tam diu perseueret, ut vires dei jciati vel alioquin damnum inserat, tuc ut placidius procedat vel remittat, cura adhibetur. Imprimis vero quando inutilis est vomitio , per quam ea quae in corpore retineri debebant, ut cibus de pharmaca. rursum euomuntur ι illa & praecauenda 3 istenda erit. milus p- Ita : si post crapulam & ebrietate vomitus fiat. rematur iis ille minim8 erit impediendus sed potius promo. D uendus: Si tamen saepὸ fiat,ab ea cauendum,vel il- p laui. Vtendo ijs quae ebrietati resistunt, uti in mentis alienatione dictum, prohibeant, nec somnum
mox a crapula capes ant, nec vertiginem sibi, quae praecedere solet, intuitu aut motu corporis acce
sai t. Quod si perseueret, cum bilis ex ea concite tur , illa quae in bilioso vomit, vomitu competunt, adlii
illa quae ibenda sunt. Si post alia assumpta necessaria, quae satius esset in corpore manere, cum nausea vomitio fiat, ea erit praecauenda. Idque maxim8 post catharticum bibitum. unde facil8 vomitu sequi diximus, quod cum subito post illud sui 'tum fit, medicamenti operatio frustratur, nam si hoc nonnihil protrahatur, non semper medicamentum irritum est, sed deiectio nihilominus sequitur, & per vomitum, multa excrementa Ventriculi, tu descendere prorpter lentorem nequibant, expurgantur, unde etsi deiectio postea minus c'piosa sequatur, ob dupli- na illam euacuationem, tamen effectum suunx cons .
843쪽
C v R A T I o. 8oi consequetur operatio. Quae eo maior, si non penitus medicamentum, aut iam aliquamdiu reten
tum, dein una evomatur. Caeterum ne medicamentum revomant caue
bitur, odore & sapore grato Scamico, qui tetrum odorem & saporem medicamenti emendent. Quo nomine Crusta panis tosta in Aceto madefacta naribus adhiberi .collo Pannus aceto madefactus ob
uolui. Os q; Aceto vel Aqua mox ablui ι 3e Pomum acidulum vel aliud quod maximὸ ori gratum, in sticari debet. Praeter quq Ouum gutturi adhibitum, ne reuo
mant medicamentu, impedire vulgo creditur. Sed Malia multa eo nomine in biliosa causa exposita, inter assumenda ae adhibenda, uti illic vomitum compescunt, sic & hic eum praecauere possuta ciSi vero cathartico sumpto, tunc cum operatio illius incipit, vomitus sequatur, quem cardialgia pr cedere solet, nec hic per se noxius,cum & supra infraq: simul fiant evacuationes. Quia tamen ob cardialgiam comitem plurimum debilitantur, ad aro ut in syncopen aliquando cadant, ut praeueniamus utrumqι, Lavativa vel lotiua dicta, quae venutriculum ab eo quod eum irritat, abluant, ubi primum rosionem sentiunt,propinantur. Veluti decob Etum Hordei, quod calidum exhibere iubet Hippocet cui & saccharum ut magis abstergat, permisceri potest. Vel datur cremor Hordei cum saccharo, aut iusculum Cicerum vel Pisorum rubrorum. sed & quaecunq; stimulum hunc contemperant, tunc exhibita iuuant. Vt quod uis Brodium vel Iuasculum carnis aliorumve. Clyster tunc quoq; iniectus, cardialgiam comapescens Ze operationem medicamenti accelerans, vomitum quoq; corrigit; tum comunis, tum priuuatus in cardialetia ex hoc casu facta, descriptus.
844쪽
2or VOMITIONI sQuod si ob medicamenti vel purgationis per
suum, aut etiam vomitionis promouendae causa propinati, aut deleteri j alterius medicamenti, vel veneni, casu aut temeta assumpti, nimia violetia ira, voti titio sequatur, tunc ea quae horum acrem, adarentem 5e malignam vim reprimunt, atque ea abs
stergendo ut facilius revomantur, iuuant, potius quain vomitum sistentia exhibendo, huic vomitui medemur.Vel etiam dando stupefacientia sensum ventriculi, ut minus sentiat, vomitum compescimus. Vel Antidota, quae veneni vim, si inde fiat re
primant. Qui si optata simul sint,vi Theriaca M si.
miles. duplici nomine tunc conueniunt. Qualia multa in cardialgia, quae tunc quoq; vehementer
angit,proposita, hic quoq; usurpari possunt. vili is , gi a pituita aut alio crudo humore vel excremἔ- tui: Adui titio. modo non biliosas aut calidus Se seruens st. ς quo postea) vomitio fiat. sue in cacochymi- me' - ei, uti&in praegnantibus, vel in morbis,per hanc
excrementa expurgentur, recteque procedat, minimὸ impediri debet: Si vero saepe eueniat, in lanis
alioquin, vel in morbis non coueniat, aut nimium
urgeat, cura illius erit sequenti modo perficienda: Obseruando diligenter interim, si praegnantibus
hoc eontingat mulieribus, aut morbo alio aegri laborent, ne quaedam ex hisce remedijs illis incommodent, quae Se tunc omittenda,alial quae mini. me obsunt, usurpanda. Vomitoria exhibita,vomitu perseuerante, tune iuuant, quando humor tenax ventriculo adhaesi' eum ad vomitionem continuam sollicitat, per qua tamen ille minimὸ cedit neque expurgatur, proin& ad vomitum compellere non desinit,tunc enim vomitori seum abstergentibus, & si tenax sit, ii, tuin incidentibus exhibitis, cedens, per vomitum quoque ei citur,causa. sic vomitus vomitu amouea
845쪽
C v E. A v I o. 8οι tur. Quorum vomitoriorum formas aliquas inventriculi imbecillitatis cura, atq; in alijs pituito-ss morbis exposuimus. Pursantia deorsum causam morbi . praemissis si opus sit praeparantibus, si illa uti dictum subsistat Ee haereat, extatbentur, ut quado per superiora empurgari minimὸ aut non sussicienter po test. 8 ventriculo deorsum ad intestina derivata, eum mole- ά stare desinat, via consueta per aluum euacumtur. Quod eadem medicamenta. qualia in ventri-
euli imbecillitate alibi que passim exposita fuere.
praestant: Formas tamen purgantium gratiores Sc commodiores eligendo, ne rursum ea evomat: It
ter quas Vini purgan tis est conuenien tissima: Veipitularum, si eas facila deglutiant, vel reliquae,si illis magis delectentur. Clysmata iniecta simili ratione causam deor
sum reuellendo, in vomitu nimio prosunt, non tamen magna quantitate infusa , nec dum admodum acria aut relaxantia, ne dum colon subeunti ventriculum vicinum premendo, aut relaxando
vel irritando magis commoueant; Quorum pra parationes multae in colicis doloribus habentur. χ Sed Se nutrientibus Elysteribus in lectis, quando in continuo vomitu cibum nullo pacto retinere possunt, neq; sic nutriri, arfros necessitate hac urarente, sustentare aliquandiu possumus. Quales in hecticis propositi suEre. Propinantur postqua per vomitum spontaneu, vel arte promotum, aut per aluum ςxpurgata est materia, quae eum si nodum desinat,compescunt. Talia autem in hac causa sunt calida, adstringetia. ventriculo appropriata, minimeq; nauseam mouentia. Qualia multa in ventriculi imbecillitate exposita sunt. Quibus Se sequentia,praecipuε in vomitione nimi conserentia.adduntur.
846쪽
8ο4 VOMITIONIS Aqua Cinamomi grata ad modum & essicin vo
mitionem mox cohibet Alique ex aromatibus de stillatae, in ventriculi imbecillitate enarratae, nauseam minimis mouentes. Vinum prae caeteris Ventriculo acceptum, bibi tum, vomitum sedat, generosum praeser tim, quale inter varia est Maluaticum. Medicatuni vinum, ex infusione factu, amarum,
magis competit quam dulce, cum dulcia vomitu potius promoueant. Praeserturq; Absynthites,cui in tenacissima materia, Squillam, Gentianam de summitates Centauri j minoris addunt. Aliud ex Menta, Maiorana, summitatum Ros. marini, Betonica, solijs Myrti, flor. Rosarum ruabrarum , semine Coriandri, infusis in Vino, addito simul Absynthio, vel sine illo paratur. Quibus A interdum Gariophylli, Nux moschata & Macis.
adduntur. vina aromatica iuuant Hippocraticuindictuni uel alia ex infusione aromatum parata , qualia inventriculi imbecillitate exposita sunt; vel expuluere mox dicendo aromatico infuso in vino fieri possunt.Quibus Coralli rubri puluer.quoq; ad ijcere utile censent. Sacchari minorem quantitatem quam alias fieri soleat, ne dulcedine obsit . addimus.
Decocta non adeo sunt grata, sebibita facilὸ euomuntur, in formam tamen syrupi redacta, sel er cochlearia exhibentur : Veluti Syrupi de Abaynthio&Menta, cum Vino vel per te propinatu
additis succis Cyaoniorum,Granatorum,& quod aliqui laudant imprimis, lentae Graec . Vel fiat tale decoctum, omnia vel quaedam sivinendo I . radic. Cyperi, Galangae, Spinae albe ana1 f. lentae, Betonicae, Sangui sorbae anaMj. summitat. Rosmarini pj.sem. Coriandri s h. sem. Paeo-
847쪽
C v R A T I o. Sosniae 3j. Schoenanthi, Spicae Celticae, Corallorum rubrorum uti aliqui volunt pulueri salom an. 5j. s.fiat decocto in Vino&Aqua, additoq; Saccharo coquantur in sorma syrupi, aromatis aromatibus. In cibis Faba, Phaseolus, Lens co inesta prosunt.
Lentes excorticatas numero a 2. iubet exhibere Dioscor.
Pulveres stomachici varij, in imbecillitate ventriculi expositi competiit, maximὰ qui adstrictio nem habent, ut Aromaticum rosa tum, &Garyophyllatum, Rosata nouella & Diagala laga. Vel sic fiat puluis aromaticus, adstringens nonnihil I r. radic. peri, Galangae, Acori veri, Cassiae ligneae ana 3j. g. Nucis moschat. Maceris, Gario-pnyllorum ana 3 j. Schoen nihi, Spicae Indi c. ligni Aloes an. 5 s. Piperis, Zingiberis ana 9 j fiat puluis . Qui efiicacior erit, sed minus gratus, si ei addas Maioranae, Mentae, florum Rosarum an 3 l. Mastiches vel Thuris Θ ij. Dantur l. hi pulveres cum Vino per se, vel Saccharo prius addito
Conseruae & conditurae variae probantur, ut conserva Rosarum antiqua, Mentae, Maioran Conditura citri, Nucis moschatae aliaeq;. Admouenda ventriculo erunt, quae eum roborant,& constri ngui, in usi triculi imbecillitate praescrip ta,eli gend o ex illis formas quas laxum ventri culum adstringere diximus, & quae odore magis grato praeditae nauseam minus mouent. oleis illic explicatis ventriculus inungendus erit, quae quando roborandum & potius adstringendum est, compotem diximus. Quom in tuosus odor, ne incommodet, uti vero facere soletic pite auerso Se interpositis odoratis cauebitur. Velinos post unctione odorati pulveres illic quoq; eK- positi superaspergendi, aut alia odorata olea ex aromatibus exstillata illis permisceda. Oleum qu
848쪽
gos VOMITIONI sque ex Nuce in oschata, cum suavi odore praeitum sit,hic imprimis iuuat. Vnguentum ad humidum &laxum ventricula illic descriptum, vel simile aliud, hic quoq: locum habebit. obseruando in odore emendando. idem quod modo diximus. Emplastra prae caeteris sorinis. ne perinunctiones fricand o ventriculu, vomitus nonnunqua concitetur, hic ventriculo applicanda potius: Quale in imbecillitate ventriculi illud quo i in laxiore venatriculo prodest, de Mastiche appellatum existit. Fotus item, quos debilem ventriculum robora. re,laxum constringere illic notauimus hic quoque utiles erunt, & cum odorem non ingratum ex i
rent, eo erunt conuenientiores.
Pulveres odorati hi qui cum validius adstrinas dum illic explicati fuerunt, hic quoq; inunctionib.
inspergedi,&sacculis excepti vetriculo admoutat. Cataplasmata item citra unctuosorum permistionem parata, cum sint odoratiora, illic praesci pta hic usurpantur. Praeter haec multa extrinsecsis adhibita alia, ut eucurbitulae, dropax, ligaturae, amuleta,in bilioso vomitu potius, cum ille magis in sestus sit, mox ex plicanda,hic quoque proderunt.
Adhibita interim parca & decenti victus&reliqua vivendi conuenienti ratione. ιι si a bilioso humore, aut alio acri & seruen trieae cibo corrupto aut alias in corpore nato, ver triculum stimulante & irritante vomitio fiat, perq; eam haec euacuentur, potius iuuanda qutin impedienda erit. Si tamen consueta sit in quibusdam caco. chymicis corporibus biliosa vomitio . cum longEsrauius affligat quam pituitosa, & tandem noxam . viserat, di praecipuὸ quia morbos minatur cura il-
849쪽
C V R A T I o. go dam immoderata sit & vehemens, quia plurimum obest, cura quoque eo erit dirigenda. Imprimisq; in cholera dicta, cum vomitio praecipuum huius morbi sit symptoma, adeo periculosum, tota huius morbi cura, cum caeteris biliosis vomitionibus iuc erit proponenda. Acutissimus autem est chostera morbus periculosusq; , praesertim si nulla cai xi praegressa manifesta, aegrum corripiat: minus utem periculi,si ob esum cucumerum, melonum, aut alterius cibi in bilem conuersi inuadat: Mortemque minatur, si pulsus debilis, cordis palpitatio. animi desectio, singultus & conuulsio accς- dant, quae in propinquo est, si pulsus intermit tat,urinae liuidae fiant, atque extrema frigescant. Scopus curandi in omnibus eiusmodi immo deratis biliosis & acribus vomitionibus, habiti semper interim ratione morbi, aliorumque sym-Ptomatum, si adsint, adhaerentem bilem humo resque ab initio abstergere,illorumque vim refringere, &s magis ad superiora tendant, deorsum impellere : Ventriculum dein&intestina robor are,adstringere, nonnunquam & necessitate urgente sensum illorum, ut minus patiantur, retundere: idq; internis externisq: medicamentis; viribusq; interim quae cito dehciutur, prospicere, atq; imminentia grauia accidentia in cholera praesertim morbo, auertere,&si superueniant, emedare, ut&fu-. xvi ventris in cholera simul prospicere. Quod persequentia medicamenta perficitur. . Vomitoria eadem quae in cardialgia a bile. Min febribus biliosis descripta sunt. hic quoque
sic usu cedere nolit, competunt. Quae& euacuando bilem adhaerentem 3e in cholera reuellendo simul athi du/cu immodicum silendo quo
850쪽
ROS VOMITIONI proposita fuerunt, hic ad causam deturbandam locum habent: Imprimis Myrobalani, Rhabarbarum cum Spica, quae illius est correctivum atq; omnes fluxiones sistit, dando, &caeteris serὸ seni Perpddendo, quae praeter expurgationem bilis, deorsu in materiam derivando quoq; vomitum si- stunt. In cholera tamen cum tunc aluus alio quin nimium fluat, si ob bilem intestinis adhaerentem, illius euacuatio requiratur, eade quae in dysenteria conuenire diximus, hic quoq; proderut. Fortiora, nisi praecautionis loco in illis qui biliosis vomitionibus obnoxij sunt, non detur, & proin dum motabus adest, ab ijs abstinendum. Clysteribus autem rectius hoc tunc perficitur,abstergentibus, bilis mseruorem minuetibus, in cholera, qui &s alioquin biliosus sit vomitus, reuellendo iuuare possunt.
Inter alterantia multa quoq; conueniunt, quae
in cardialgia biliosa descripta lunt,eligendo ex illis ea quae magis adstringunt,3c nauseam minimὸ mouent : Idque maximὴ inter ea quae propinantur :Qualia sunt sequentia. Fructus acidi illic descripti crudi coctive, come,sti vel condimenti loco, ipsi vel succi ipsorum in cibis usurpati, hic quoque proderunt, eoque magis, si non nimium maturi austeritatein aliquam h beant. Vnde Vua, Cerasa, Mespila, Sorba, Corna huc quoq; referuntur. Olera item illic quoque no minata acida, vel etiam alia cum Aceto usurpata. Et Brassicae capitum & Raparum in Composito nostro dicto cotiditura. Conseruq &conditur fructuu praedictoru acidorum , scuti illa varijs modis parantur, conueniunt,& praeter haec Myrobalani, cortices Citri condici,co serua item Rosarum de Acetosae. Succi quoq; horum fructuum & herbam acida