Petri Mosellani Protegensis, ... In M. Fabii Quintiliani Rhetoricas institutiones, annotationes. Ioachimi Camerarii In duos priores eiusdem Quintiliani libros, annotationes

4쪽

ΜΟ SELLANI PROTEGENSIS, RI ERUDITISSIMI. IN Μ. BII QUINTILIANI RHETORICAS IN S ΤΙT V-TIONES. ANNOTATIONES.

PRIORES EI vS DEΜ QVINTILIANI LIBRO S. ANNOTATIONES.Coloniae apud Iohannem Sole.

6쪽

BII QUINTILI ANI INSTITV

tiones rhetoricas, Annotationes per Petrunsellanum Protegenstemiuirum

M. FABIV S TRYPHO-ni bibliopolae salutem. Ibliopolae. Si nominis rationem stictes i

tini pro suo nomi nativo usurpat,ivxta Prω sciani traditionem quae est: Vocatiuu prima declinationis Graecorumsaepissime in nominativum Latinii transire. ises fieri monet Macedonum ac messitorum consuetudine. Efflagitasti. Disserunt uebementer Ubiugitare cz postulare. Siquidem postulare est quoquo modo exigere . EffagNare aut, velut flagris extorquere, ter vehementer postulare: id quod indiscat Cicero: Qv an ii quiens,causa postulat,no tame efflagitat. Quotidiano conuicio Convicium obiurgatio est,qua audientes uelut ad vitium vocamus. Vnde iuristobultos quis'iam in Pandectis,nisi me fallit memoria, quo couocium dictum putat, ut fit velut exprobratio quaedam multis audientibus. De institutione oratoria. Institutiones O iothuta disserunt,aviore Cornelio Frontone. Isisutiones=quidem praecelsi es sunt ue latroductiones quarumlιbet artium Instituta uero

7쪽

4 ANNO T. PETRI MOS ELLANI

decreta. uelut edicta Non tamen me fugit. Valerium Probum grammaticum probatissimum,observationibus Auis iudidisse titu. Iunianstituta artium. Nodum putabam satis maturuisse. Idest maturos factos. Sic enim lege dum censeo, cum ex ueterι exemplari quod Achabet tum quod uetustιοr multo π Quiritiliani facilitati accommodatior translatio libumpta a frugibus maturescentibus ut ingeni, fructus temporis progressu elimenturio uelut ad maturi tatem perveniant. No tam stylo. Id est, Ilae ametis orationis,quibus haec mea uestire uolebam. Est enim strius proprie ferreri quida Emulus, quo ueteres in ceratis tabulis scribebat. Inde traductu est ad foramam elocutionis,quam uariant sententiae atq; uerba. usus deinde Hora trj cosilio. Recetiores codices omnes, Vbusdnabent in principio huius clausulae. At is ueteri exemplurianimaduerti deesse, idq: meo iudicio rectissime, tum quod prima Iocum in clausula fereseoleat deinde Occupare tum vero maxιme. quod icn e purior et rotundior esst sermo, si Fabius dicat, consis

librat sese dedispe otium suis libris. Versus Imratij ij bunt:

- Nonums prematur in annum, Membranis intus positis delere licebit Quod non edideris .nescit uox missa reuerti. Vt refrigerato. Id est,exmacto triuetionis amore,qui ut Horatius inquit caecus est. Unde Theocritus: Amori pulchra videntur,quae notabunt pulchra .Et Catullus cuis suum attributum errorem tradit, ira ut non uideamus mantica quae a tergo est. Permittamus uela uentis .Li 68 ancipitem editionis evrotum utcunq; cadet experiamur. Sic em Erastinus extonis in Chiliaribus.ex allegoria hoc prouerbium factens, quod a nautis flumptum est,qui in dubia uentora flatu aliquoties vela expandunt. Et oram soluentibus. im habent exeplaria magno con

8쪽

funem: porro alii littus exponunt.Qu e Omnia partim corrupta lectione,partim coacta expositione adferuntur. ii qua enim. quod equidem sciam ora legitur pro fune nautico neque Fabio dignus Ut bernio soluere ora,pro littis soluere:alioqui dixisset dubio procul. ab ora soluere. Libet ergo bubscribere castigationi Aldinae atq; legere, Auram bene precari, perinde iistegre ac si dicas bonam auram precari, id esst prosterum uentum. Manet enim in allevis ria Fabius ad claubulausis,ut i efaciendu praescribit lib. s. Diu sum reluctatus. Proprie luctarisignificat, brachiis complexis certis quibusdam nexibus contendere. unde reluctari, hoc patastrae genere aduersium aliquem pugnare significat. Fabius aptissime traduxit ad refutationem modestam,deflexione facta a corpore ad animum. Meae deprecationis. Id es recusationis. nam ut autor est Gellius libr. G. cap. lG.praeter uulso notam significationem uerbe Deprecoriquae est ualde precor, etiam declarat aliquoties abiso, amolior,uel precibus adhibitis,uel quo alio modo. Alienis uestigris insisterem. Quod 'thagoras vetare folibat hocshmbolo: Per publicam uiam ne ambules. id est,expoliatore Hieron)mo, nebequaris gulo errorem. Nunquam enim tam bene actu es t i humanis ut quae optima Aunt,plurimis placuerint. Summam in eloquentia manu imponerent. Translatio est prouerbialis sumpta ab artificiibus,s primo rude aliquod futuri corporis simulacium effingunt, quod prima appellant manum:delade uero accuratius expoliendo ad perfectionem ducut. quam uocant siummam manum quod uidelicet posstea manum no ponant amplius ad hunc modum Erasmus locum hac expsu Mihi magis ridereorumflententia,qui a pictoribus siumptume. taphoram putantiaum ob alia,tum quod oe altera quoddam proinuenium fertur, e lictoribus mutuoseumptum,quo iubemur m num de tabula iam patis elaborata amouere. Contemnentes tanquam parua. Hieron)mus in em

9쪽

stri quadam in hanc sentetiam sic loquisur: Non bunt contenen dat unquam parua sine quibus magna costare non possunt. Ab infantia incipiam. Medici ais horum princeps Hippocrates apud B tum Pollucem, libro de Rerum vocabulis fecundo septem boni nis aetates seupputant, quarum quaelibet septena rio numero finitur. Harum primam,iinfantiam uocant: quae ubi sit exacta smpus esse aiunt ut puer lineratorum sibolis adbibe tur. Cuisententiae o Paulus Medicus bubscribis in libro de praeceptis ulubribus. Ad ingend lumen. Id est, ad eloquentiae facultatem. Sie enim Μ. Tullius in Bruto eloquentiam uocatmimirum quod elegans ἐν eruditus fermo non nisi ab elegate oe culto ingenio pro. ficiscatur,quod in oratione, uelut lumine quodam adhibito ostenditur. Vere siquide dixit Aristoteles, talia ques loqui,quailis ipflefit,quod oratio miruime mendax sit animi jeculum. Colligit. Id s.concludit. Sic officio quoqrcopulata. Cicero libro de Oratore tertio. ferme in principio bis opinor uerbis: Nd cum omnis ex re aias uerbis constet oratio nes uerbasede possunt habereo rem pubtraxeris: nes res lume,s uerbastinoueris. Est enim illa Platonis

uera uox,quae omnem doctrinam ingenuarum et humanarum artium Ano quodam societatis uinculo contineri dicis,quam sentenistiam ut probet apud Platonem Socrates in Gorgia, omnem movet lapident. Soli sapientiae studiosi uocarentur. Huc enim Fabius alludit expressa Graeci nominis ratione. Siquidem Graecis φίλει

amicum sonat,o σοφία sapientia. unde philosophi dicti qualisa.

pientiae amatores. QMd nome omnium primus arrogau int Pythagoras Samius. Na tradit Socrates apud Laertium libro Oct

uo,cum interrogaretur quemnam se profiteretur, ressendit μυ

l opbumst esse. Pessimis moribus praetendebant. Sunt enim proptero

10쪽

INI. LIBR. QVINTILIANI

ea illis ipsis temporibus, nempe Domitiano imperante, consilio sienatus philosophe eiecti,ais urbe o Italia laterdicti. quemadmodum c prioribus seculis C .Fannio Strabone, M. Valerio Messala COSS. benes confluitκ scriptum de rhetoribus Latinis uel exigendis,uel coercendis, autore Gellio libro decimoquinto, capite

undecimo.

Qualis uere sapiens appellari possit Sapientem hune his Stoici numeris perfici uoluerunt, ut esset quiliam improbibitas,inuiolutus,no impeditus alber,diues,felix quain formum .utpote commentitiam, Horatius eleganter uersibus illuda Epistolarum libro primo: Ad pummum sapieηs uno minor esὶ Ioue,dives, Liber, honoratus,pulcher ex deniq; regum,

Praecipue sanas,ns cum pguita molesta est. CAPUT I.

V de origo animi coelestis creditur. Quod uide,

licet animus noster e caelo in corpora humana illapsus, in hoe mundo omnig sua lasthula,curas omnes remittat. Vel suod creatus sit homo ad imaginem dei creatoris. ut sciri. bii Mosies er Platonici philosophi assentisit, cum diuinissimum et sanctissimum hominem esse ex uniuerse rerum naruralium coetu asperunt. Gracchorum eloquentiae. Tiberi j scilicet. de quo laclaris Oratoribus sic Cicero: Ac utinam in Tiberio Graccho tu, Iis mens ad rempublicam bene gerendam fuisset,quale imgenium ad bene dicendum fuit: profecto nemo huic uiro gloria praestis: ffet. sed per turbulentissimum tribunatum a republica laterfectu est. Hic diligentia Corneliae matris a puero doctus,er Graecis Itisteris eruditus fuit. na habu is semper exquisitos ex Graecia magistros. Porro C.Graccbus vir a pueris quo nemo plenior et uberi. or ad dicendum Dis,grandis est uerbi sapiens sentensqs, o toto genere Pallis. a 4 Et Lae-