장음표시 사용
591쪽
iiii, Os V, viris, lentisicus, vel basse iiii, clipi est iri se aes, bala ustitim aloe, Cypriuin podium urtica Vpocistis agresti , aestiades, acini , pira, nil rocus ti baccae,' et pilii, terebis uiui uctus, dryopter cor-
ctus altero in , paeoniae rus, rana, casiane hede-xa, nymphaea, abnutae crudae: ielio , earum in
ca lis pap:: uel Oadix, oui uitellii a sus acaciae
presio. ab Aegyptia pastinaca, serui, po e paliurus, cauda equinae radix, lysini actua ei lanii
myricalibus, quo uel cimur, uinu in austemni maria oti ustu in . vinacea. Adlli in uni tuo rite nolimu
la eoru in quae crustas i ii itieui ut dii h citis, misy, cadini ustum . a qui bii de uxioni piλter urinae defluxum, o elui , compi maeres per hiilitum direr t. Ap xi γ'D digerendi uiue o illita, aut perfusa valent asphodeli radiceri vitis Chironiae nigrae, a che-2Οsti qua uiam pelinquidam, al, madon sum i ii Vocant; VHicis cuc inieri mum, ei si capparis,' nemones puniceu solem hacen 's chameleontis, scaeniculi item thapsia, an thericuli , cyperus, apium, hedera allia, lapatium
iuncus odoratus, gladiolus, naidus, ocimoides 'chlon, a minoniacum, costus, piper, pille, tu in arci
nitium, eruum, paedet os, iciliculus heiba, o in ha-
592쪽
ira, restis, propolis, alcyoniu
olochia, iis , cuminum, cochlea cum tella
laeti abrotonum, cancrorum integumentu aci- serum lupini pollen: oluten taurmum, verbascum,
crysimum, bulbus,&magis etiam in i nTrtium, oleae Aethiopicael chxym , ς', s0ς veratrum album . nigrum, sesamoide arrum thymum, absinthium, rubui nil II Ripi 0 V
Decicon resina, lichen inpetris nastens, piper, laba laeta stanti 'fleum, triplex albae uiolae soli oris
Ili alui riti. ampesitis, cedri baccae, nuces, et al
naei; istela uni eboris derasio, itemq; argenti au
ri ri umini Aeg ptii, pontica radix, pini uiua
luctum, malus, porrum, 'ΠN 'φ' sinu , otium iri mida orant lingua an sine ba, quam plantaginem appellant, calo bubula capti l
narium ustum acetum, taedinum, ladanu, inminum , arithile, cortex sabat, plumbam v num eleritum, artemisia, narcissus, adiantum ': D cyclaminus, bubulus sanguis. De u
sex aceti &υini combusta sursuris
dinii, gallorum, in ruin, lapis pysombvit 'R
593쪽
gula equi, bovis, aselli libanotis v fructum no Er
umbilicus veneris, chamarsyce, inlcae, quibus vestestinguntur, oro banche, coracini marini caro, siluri
quoque fale conditi colocynthis agrestis, parthenium vel perdicium. Atque haec quidem omnia quo ordine descripta sunt, addi sicutiendum ualet sed simul etiam concoquunt aliquid, quod alio in loco sit: quae in
locis ipsis habentur, accommodate pertractant quani ob rem &concoquunt. discutiunt. eoru nonnulla attrahunt sudores mouent, aperiunt quocirca diuidere etiam possunt squamas uero maxime educunt aristoloclita, atramentum siutorium, silphi uita, ituri caro, leporis coagulum
Galeni, deficultatibus acgignentibus, eriten Mias purgatione, prouocautibus. Λ P. LXIII.
FACULTAT Es, quae laesessiciunt, partim in medicamentis tantum, partim etiam in alimentis sunt. in medicamentis, ubi succos pituitosi, calficientes in sanguinem commutamus: in alimentis autem ex totius subflantiae similitudine cum uidelicet boni sunt succi,&modice humida,&tepida caliditate, quali etiam' lac siquidem anguis particeps est caloris, qui animali commoderatus: magis uero, quam moderati si a ua bilis ut frigoris particeps et pituita in medio uero pituitae ac sanguinis eles ac, quantum ad calorem attinet: non tamen pari interuallo ab utroque recedit; sed longius abest a pituita, propius accedit ad sanguinem cum ergo minus, quam expedit, lac ad bera peruenit, velis autem copiosiorem uenire, tum sanguinem contemplator aut enim minor est, quam par sit, aut certe peior itaque is qui parcior sit, uniuersam uiditus rationem humectantem, calfacientem l exposciti, qui uero est peior, sibiliosus fuerit, in primis purgationem, mox eum uictum , quem modo diximus finiri pituitosus, medicamenta exigit ex calfacientia aut prinio aut secundo ordine, non tamen exsiccantia. sed potiora sunt ea, quae non tantum sunt medicamenta, iei alimenta, ut eruca, ut sceniculum, ut anethum:
594쪽
ipsas inquam herbas adhuc uirentes δε humidas . nam sicca magis, quam oportet, ex calfaciunt. exsiccant. Huius quoque generis est sinyrnium apium , frumheibae etiamnum uirentes: quippe cum exsiccantra omnia saneuinis humiditatem depasirentia ipsum cra storem , pauciorem reddunt sq; calida sint natura, iusto calidiorem; si frigida, frigidiorem Debet enim sano uis modice calidus esseo non cratius, ut ex eo laccionatur quocirca quae sunt eiusmodi, extingunt potuis lac, quam procreent quae vero ita, ut dictuna est, calfaciunt, neq; ullam in si nem siccitatem adiunctam habent,naerito uim procreandi lactis habere dicta lunt. Derum haec sunt perpauca neque enim facile comperias quae praedictam temperie mediocritatem sint sortita: caeterum infinita propemodum sunt, quae lac laedunt. nam inuo plus, quam expediat, aliaciunt, quaeq; siccant, aut refrigerant, partim sanguinis qualitatem uitiantia , partim eius subflantNani minorem reddentia, ne lac ignatur, impediunt si in item porrolus quae dicta sunt, uim obtinent, quaecunque prouo care, aut sistere menstruas pur rationes possunt utro rum it, enim communis est materia sanguis qui uenis continetur. Is eroo ubi fluxilis fuerit, squalitate contemperatus, abundantem utri i , copiam suppeditat . quinetiam uenas non exigua mammis' uteio communes esse, alibi dictum est. ergo cum ad alterutram partem sanguis sertur, altera siccescit. taq; haud mirabile est, si Muictus, medicamenta similia sint, nimirum qua irenerant, sedant singulorum mendum ex utero puroationem &quae lac in uberibus uignut. quanquam hactenus disterunt, 'ood calidioribus imagis incidentibus purgatio menstrua nonnunquamin. geat: quippe cum uenae in ea parte lita magis de beat i aperiri, quam quae in mammas pei tinent. san
'umem magis fluxilem requirant cum nimirum te
pus ad eius lationem nihil conserat nam menses in uenas, qui illic sunt, mittuntur, non autem attrahuntur at in ubera sanguis non mittitur modo, sed etiani trahitur
595쪽
ni im V Ara strahitur. ac proinde leuiore uaedicamentorum auxi lio eidem est opus, cum non quod satis est in mananias consules Et ni edicinae, quae aciunt, ut sanguis manat in ingrediatur, imperfectas quoque purgationes adiuuant. sin autem multum oblaesae sint, aut planae retentae, nihil huiusmodi sanare eas potest: sed abina, A meum,&iris, nepita, pulegium, dicta n-num, costus, casia, cinnamomum, Maristolochia, lunium, es caetera huius generis abi lusis uteri purgationum retentiones sanant. Zopyri, de eis lem. CAP. LVIIII. L A C prouocare consueuit sesamum potui datum, cucumeris semen terrae lumbrici, cachry, myrrha,
polypodium, heryngium, circaeae fructus: soli a noctuae cerebrum ipsaq; noctua elixa, glaux herba trimestre triticum, hordeum foeniculum uirens, eiusq; adix, fructus, liba noti des, anisum, hippomarathum, lini ructus, cuminum, erutina, polygonum, humor uero unicuiq; facultati accomnio latus
miscendus est ut tritici decoctum scaeniculi lixati aqua, ptisanae cremor, triticeae ptisana eodem modo. illinitur uero De niculum melanthium, myrrha, ex pressio ex hordeo macerato, muris simus, portulaca, adeps anserinus ulmi folia, cera, sulfur, recreinentum se taurinum. Quae res menstruas purgationes ducunt, ex eodem. A P. D, C V m autem nienstruas purgationes admota haec, adeps ceruinus recens, item l asini laus, anserinus, sex arida combussa, fel taurinum chsidi ita, mastiche, sal, oleum, unguen arcissit, cyperus, spumanitri, testa attica murium sinus, lanugo exponat cydon ijs, irinum unguentum . mandragora liquor, styrax, absinthium, silphi semen, artemisia, Campsuchus, tenellae radices anchusae, ientaphylli, cyclamini, circaeae, centaurium, sisymbrium, iuncus, odora tus calamus elenium heliotropium,ueratrum nigrum,
596쪽
mini, piperis usti, sinapi, di i pQxxi, xy-g j '
ci, cachryos, api in Otani, smyi i l. lauci, blaspeos, in lanthii albae uiolae, ricini, daphnae, seseleos, balsami, paeoniae. urticae radix, brassica agrestis semen simili i modo lapatij, men thae, silphis, seseli: flos anemones, abrotonum, hippomarathum ery simum, falsodictamnum, helichrystina, artemisia, vitex coctus trifolium, cardamomum tragacantha, centaurium ibanotis, ammoniacum, brassicae decoctum, succus, marrubium, lac bubulum, trifoli ex prel- si tithymali, qui cyparissias nona matur. Communiter uero tum pota, tum admota purgationem menstruam cient haec myrrha, nasturtium, cycla minus, cinnamomum, nardus, origanum, mercurialis, puleolum ni ella, semen apii, urticaeq; piper longum militer Mitem reliquia: anisum Album uero fluore muliebrem, educta eodem modo erysimi semen, heder fructus, a te herba, porrum elixum, cum in folia, aluia alba absinthium, hypericum, allium, cancri fluviatiles, pulmo marinus, leporis coagulum , portulaca,
cneoron, cornu ceruinum, nigelli, anagallis, liquor, pix, adeps anseris, taurinum et, ueratrum album 'laterium, nitrum, foenum graecum, piper, nasturthum, restina, myirha, thus, misy, galbanu, sex, pulegium,
atramentum sutorium, aqua aromatum. Jibitur au
tem ad huiusmodi ad pur ationem cienda olcu, in lolia, lapathi semen, alutaeq; portulaca, adiantum, hypocistis, cyperus, pulmo marinus aridus, rutae radix, cneorum, quor, hippophaes, decoctum fluviatilium cancrotum qui uino suerint suffocati nigra paeoniae strana, atque absinthium. Communiter elotum pota tum imposita educunt, lini ructus, granum Cni- dium,
597쪽
leuerunt, quaedam lemen generare,
quae his sunt contrari , restinguere quidam prouocare. Veisdem contraria, supprimere ac generare qui dem uolunt ea, quae procreant quod ante non erat: extinguere uero, quq corrumpunt prouocare autem
quae in apertum proserunt id, quod in alto delites c-bat, cliis contraria, quae supprimunt Semen ergo gignunt cibi, qui probe nutriunt, S statuosi sunt, totis substantiis sunt familiares medicamenta uero, fla- tuosi&calida. extinguunt autem siccantia omnia, refrigerantia i , quae totis sunt contraria substantiis. porro prouocant quaecunque calida sunt, statuo si citra desiccationena supprii hunt uero contraria. Et enim cum semen ex utili excremento gignatur, sitq; id fatuosum qu curaque senae procreare, prouocare lepossunt,bene nutriat,ssa tuosaq; sint neccsse est itaq; bulbi,cicer,fab , polypodes,coni,edulia multi seminis dictitur, iunt: scincus uero datyrio sunt medicam cta. cibi uero,& medicam cta simul, liticis eme, eluca. C qterum qu edulia medicamentaq; refrigerare possunt, in cras antia, cogenti ad stabile se me cddentia, eius supprimendi non autem corrumpendi uim biment: ut lactuca, blitum, triplex, cucurbita, mora, melope pones , cucumeres seu maturi, seu non maturi suerint. auq vero siccant, ea prorsus ne esse quidem semen permittunt etiam si calida sint suapte natura, ut ruta: si autem non calfaciant , mulio minus, ut nymphaea atque hanc sane consentaneum est,substantiae proprietate esse eiusmodi , ut contra, qua semen a flecta sit eandena porro tum est utentorum,tu medicamentorum proportionem in lactea muli ruis purgationibus licet inueni'
598쪽
reiiciendis respirantium instrumentorum excreationibus auxiliantur: quaeque ciere urina possunt haec enim omnia attenuandi, sicut contraria incrassandi ui sunt praedita. FINis DECIMIM V AI P.
Ex Galim uniuerse cui pre medicamenti facultates CAP. I. IMPLI cIVM medicamentorum, facultatum,quae in eis m- sunt, cognatio ita necessaria est , ut sine ea nemo rite medica, que at ita enim magna nobis suppetit copia,&nos in quacunq; temporis opportunitate medicamenta facile comperimus .valet etiam eadem notitia ad composita remedia conscienda pret-terea uero ad eorum vires uniuersales inuentedas pertinet,&quod artis est, apud omnes patefacit quam rem dabo operam, ut rem a capite arcessam . ducto ab elemetis mitio sic progrediar, ut simplicium medicamentorum facultates percurram ita enim et, ut qui eas norint, ad memoriam reuocent, qui vero easi in Orant, nunc perdistant. Et vero uniuersalis de his sermo totus iam finem uidetur cosequutus; tempusq; est, ut
599쪽
M V S LV s. it, Vt ad res tingulas nostra se conuertat oratio: quae quidem priuatim in unoquoque medicamento perta cietur. Nunc vero particulares actiones non scribana: sed hoc persequar cum de curandi ration disseram cum usus exposcet. hoc vero loco uniuersales simplicium medicamentorum facultates tantum Iecensebo.
Abrotonum calidum est& siccum saculiate, in ter tio orduae constitutum cum ' amarum sit, vi qua dam digerendi, atque incidendi est praeditum δε quoniam paucae acerbitatis est particeps, idcirco stoma- cho inimicum est. ostensum enim est amarum perse omnino stomacho alienuna esse: austerum uero, aut acerbum, aut ad summam a stringens, esse stomacho idoneum mistis porro inter se qualitatibus, praestare vehementiore Idem quoque abrotonum ustum calidum, siccum i , est valet'; ad rarefaciendum , tenuium est partium . mordax.Aetni, hoc est uilicis folia fructus, flos calidae, sicce i faculiati sis tertio ordine in recessi sunt. verum mustum tenuium partium est eorum substantii, nescio quid exi ouae adstrictionis ex eis percipitur. Agrosteono est graminis radix sicca frigida est. ipsa vero herba refrigerat, sed no uabile est a in medio
humiditatis uiccitatis constituta at radix mordacitate, partium tenuitate exigua obtinet: in te idu tamen lapides frangere consueuit. Semen autem alterius im
becillum es , eius vero quod in parnai nascitur , uis
est exsiccans,tenuium , partium,& subaceiba. Anchus quatuor sunt, non omnium tamen eadem siculta est quae nanque onoclea dicitur, adstringentem iubamaram radicem habet quae tiana condensandis corporibus , modice attenuandis, S abster-eendis, abluendis biliosis salsis i succis non potasOsum , sed etiam soris admota sufficiat quaq; ex polenta illita possit renigerare herbae auten soli sunt radice imbecilliora. ab eis tamen siccandi adstringendi vis non abest . Q lae vero Lycopsis nominatur, radi
600쪽
autem quam onochilon, Malcibiadion vocant, facultas est naagis medicata, acris ut eos, qui a viperisnaorsi sunt, tum illita, tum suspensa, tum esse ualde iuuet quarta denique u restat, parua est , Malcibiadio per similis sed magis amara, magis medicata. Agarici radix primo quidem gustu dulcis quodammodo, sed paulo post apparet amara: quandam acrimoniae leuisci; adstrictionis speciem spatio temporis
inducit quam ob rem perspicuum est, hoc medicamentiani esse compositum ex aeria, S terrea substantia, cusa calore extenuata est aqueae uero essentiae minae est particeps. haec ratione vim habet digerendi, crassitudinem incidendi, viscerum obstructiones expurgandi rigeratum secultatis est digerentis,& leniter quodam modo inflammatione liberandi. Ad tantum exsiccat, tenuat, digerit: nullum tamen perspicuum calorem, aut frigus inducit sed propter Oppositionem quam in his lacultatibus habet, rite in
medio constituetur Aletoon hoc est semperuiuum utrunque siccat eniter, mediocriter adstringit, omnis alterius ualidae qualitatis expers vi aquea essentia in eo caeteris antecellati non modice autem, sed in tertio ordinere rigerat.
Aegilops leniter acris est ideoq, uim habet per halitum digerendi. Aera , hoc est lolium, desiccato calfacit essicaciter Vt proxime ad acria accedat: quocirca ponet hoc quisse piam in tertio ordine calfacientium . in secundo extremo siccantium.
Aegyri sores calidi sunt in tertio reces u. in disserentia uero, quae in siccando, atque humectando est, paululum temperato adsiccius deflexerunt: stubtilio rum potius quan cras oriam sunt partita ipsius quoque soba sunt floribus quodam odo similia: nisi quod ad omnia imbecilliora, minus i efficacia sunt. quinetiam resina similem floribus facultatem habet, atque etiam