장음표시 사용
571쪽
tate excidit. praestantiora uero, quam reliqua omnia,
ad emolliendu sunt recentis; siquidem inueterata plus quam par est, exsiccant id quod etiam in medulla, adipe usu vcnit . quippe quae se ipsis sani&acriora,&sicciora uetustate non secus, quam adeps suillus.Caeterum neque haec neque alia, Qua molliunt, habere falem debentiqua loquidem fal uehemeter siccat Quin oleum Sicyonium ex hoc est enere item i lilia - ceum, liyosciaminum: lauacissimum, quod exolmis. praesertim rupissi atque etiam anthemis, quam cham remeliam uocant, alitia a radix, & cucumeris a restis radix ex oleo, uel ex aqua decoctae: folia quoque maluae agrestis, ea l cruda,&cocta nam hortensis soli imbecilliora sunt. at althaea, quae artadendro malache dicitur, ualidior est: earum i ualidio est fructus Libanotides etiam tres clita masti che terebintilina magis, quam lentiscina, colophonia, quae chia mastici si est similis, aeque ac ipsa mastiche Aegyptia mastiche: opopanax, sordes e statuis, lutum ex palaestra stigmentum balneoria, butyrum,
myrrha Boeotica, hippoes ossi radix succus.
IJ indurantibus, laxantibus. CAP. XXXIX.
EMOLLaENTIVM quidem facultas abunde iam exposita est nobis de indurantibus deinceps loquemur. hqc igitur frigida atque humida es oportet,
uelut semperuitium, portulaca,&psyllium, lenticula palustris, solanum aut hoc sane no est laumida tem- petie, sed medium absolute humeritatis, Iccantis.1iquid uero simul res rigeret, siccet, id etiam omnino indurat: non est tamen ex iis, quae proprie indu-xant siquidem congelatione potius juacuatione durum corpus efficitur at si quid ideo induratum sit,
quod natiuum humorem non retinet, siccum idio itus, quam durum appellamus rei usque sanatio est ir- Iigatio,&humectatio, non emollitio: ut tenso curatur laxatione, O laxatio tensione Atque haec qui Mem liquido tum incute, tum saepe etiam in articulis Conspiciuntur nam laxatio prouenit immodice humectatis
572쪽
mectatis, quae circa eos sunt ligamentis, jedinibus
tensio uero non etiam simpliciter, sed plusculum exsiccatis, aut rcfrigeratis, aut inflammatis aut cirrito assectis atque ita quidem in articulis. in cute uero
non ita solum, sed musculis quoque, qui ei subiecti sun quoquo modo in tuniorem elatis ut etiam prae carnis copia quibusdam tenditur. id ipsumq; in in-ammationibus illi accidit quocirca non una simplis
citer, laxantium est species, sed alia humectando laxat, alia calfaciendo, alia molliendo, alia uacuando , alia tumores praeter naturam,uigando, aliam ii id dam horum iaciendo. Quoniam igitur multis modis unaquξ-nueres durior fit, aut siccata,aut densata, aut quia nimium expleta sit, Mideo uehementer edatur, aut aliqua coniugatione haec patitur singulis quoque pro pria est emolliendi ratio quam ob rem de lingulis deinceps disseramus. Ergo quod a siccitate induratum est, humectari postulat quod a congelatione, excal seri . quod repletione, inaniri: quod a iccitate limul. conoctatione, humectari atq; excalfieri quod a concretione simul. repletione, calfieri, euacuari Siccantur itaque corpora citra concretionem, tum
in ah dis exercitationibus, tum in Sole uehementi, tum inedia in enti, tum sebre ardenti, tum medicamentis quibusdam,quae non refrigerado siccant. on uelantur a uehementi solum frigore, sicut etiam implentur a largi humoris affluxu . Siccantur uero simul conuelantur, coeuntibus, quae simul couenire possunt, causis ut si quis supra modum laborat in frigore, aut famem patiatur. Sic quoque replentur simul, econuelantur ab influxu frigido,aut partis alicuius perfrici one. ac tot quidem modis dura sunt corpora. at medicamentum emolliens non de omnibus his modis esterre uidentur sed peculiaritc de iis, quae ob congelationem induruerunt magisq; etiam soniis contentus sit humor praeternaturam, ut in scii rho affectu
573쪽
Si qualem tibi sensum praebet aqua omnis plane
qualitatis ex peis, talem in re sicca inuenias, ea prosecto extra omnem insignem est caliditatem, frigiditatem, mediam, quoad maxime fieri potest, constitutionem obtinens,aut certe paulo adirioidius declinas. at si ita cum sit, consistentiam siccam habeat, terrestris sit, ac citra morsum desiccet, est necesse; corporis meatibus illini sic, ut difficulter eluantur huius en ris medicamenta sunt plurima, quae exquisite sunt lota, ut amylum, pompholyx, cerussa, calx, cadmia, terra Cretensis. Cimolia, alica, famius aster, terra
fullonum, gypsum lupinus iam commansus, cancani radix pinearum uesica pars, aqua macerata porro quaedam eorum non solum terrea sunt, sed natura etiam aquea: quaedam etiam aeris non parum habent: tenacia tamen sunt omnia,&idcirco emplastica. Duplex cnim est medicamentorum emplasticorum natura: altera enim est exquisite terrea, sicca, alter u ro tenax est omnino mista uero ex aqua atque terra plerunque etiam aere: ut oleum dulce, sine fale paratum.oui quoque album ex eisdem quodammodo est mistum, magis tamen terretana est, quam oleum quin&caseos a lactis pars emplastica est , tener i , , ac recens compactus caseus,&suilla pinguedo & caeterae quoque pinguedines Quae nullam adhuc acrimoniam contraxerunt, emplasticam meatuum facultatem obtinet:
magis etiam , quo sicciores, ac magis terree suerint. huiusmodi etia est elota cera dulcis est i , ad id accom-naodata quae exinapis aqueo melle, minime acri sit facta nam amara ab emplasticis clare secluditur Gluten libris agglutinandis idoneum emplastici est: unimi, myagri semen, defrutum , valde triticum sesamum , sesaminum oleum , ciusdem herba decoctum fordes ex palaestra sarcocolla, tragacatha Atque emplastica quidem medicamenta huiusmodi inter repellentia. abstergentia medium locum tonent.
574쪽
De id camentis puriantibus P., a, iiii vi in saporibus diximus,nullum p ope eorum aliena qualitatis expertem esse, itan medicamentis existimandum est multa diuersi s neris substantias est mistas ostensum quoqu est , tractiones proprietatibus qualitatum, ubstata-i ,s i, perfici idcirco purgantia medicainent succis qui ahuntur, familiaria: propria mi Oportet, sicuti a nes ferro quippe qui ad ferri naturam accedat eiq; aon opere specie per similis sit veru est quo tam modo Artior, ut attrahat potius, qua in attraha liatur. Quin ne nicum quidem a pauit natura alie num est diffidendum est, ut eius quoque coli, Hadi cat, sed tamen calore est pituita ualentior, vi tral potius quam trahatur . eodemq; modo granu Cnidium quando a corpore nostro uincatur, id quod acnico euenit, rarius autem grano ni p robur atque uim pro puroationem alimentum uelit ellebo us sempe coturnicibus. Idcirc urgati uinnaedicamentoriana, ubi sorte purg W00
quaedam preterquam quod nullam corpori noxa at erunt, etiam a limanti alimentum praebent alia uero
in corruptelam, tanquam uenenum conuertuntur. IJemmia uro ettione. P. - .
N i Micii putationes euenire solent, cum pur'oam medicamentum tantas ire mp
m ad uentrem pertinentium osculis morsum simu apertionem' multam efficiat continenterque m n
e conuellens cirpora, Daiorum Uym 'μ- utem ni initio modica adhuc littas, tum quod tenuisti Vm ς',
miliare excernitur. Sed cum utraq, aucta eri,
m O, pituita secundo loco, tertio loco a ta bilis poli
guis effunditur est enim hic succu Ῥ-
simus, postremus qui crassistimui S .
575쪽
mia purgatione flava bilis, mox atra, ultimo loco sanguis elicitur. Si uero quod flauam bilem ducat, exhi- eas pituita consequetur, tertia atra, quartus demum sanguis quin ii atram bilem purgans medicam et umiit, eam quidem primum euacuabit, deinde a iam tum pituitam. postremo omnium an ruinem tan- Quam exinanimis iam vasculis iuuat. Cum enim ua scula non amplius in se continete alios succos prae in Decillitate possunt,eorum uero ora reclusa fuerint necaritare naedicamentum delinat, nec semiliatem praeter ea succum possit attrahere, necesse est reliquos eo o cine, quem d Ximus excerni. Defacultate purgante. CAP. XLIIII V facultas duo significat . unum com
mune omnium, qu quouis modo animalis excrementa expui ant alterum quod per excelletiam de iis dicitur, qua aut per uomitum , aut per uentris deiectio nem purgant. Est autem eiusdem generis cum his purgationibus tum ea quae per nares, tum ea, qua per sit, infusis uidelicet in nares medicamentis, aut os colluendo , aut mandendo quae omnia unico nomine comprehendentes ,οφλεγματι οντα, hoc et pituitam
cuocanti eorum facultates pho phlegmaticas nominant. Eiusdem cum ijsdem sunt generi quae uuluae
admota expurgant nam quaecunque dixi attrahendi uim habent omnia: alia unum quempiam succum alia duo aut etiam plures: idque est illis commune: veluti quae crastas, lentosq; humores extenuare, uri nam ciere possunt, aut excreationibus ex pectore pulnioneq; eijciendis auxiliari &quodam odo purgant illa quidem, sed tamen non visi dicta, nominamur, verum partim retica, partim menses prouocantia,
loca superioribu disterentia, quod non aeque ut 1l' uim ad fana aliares succos attrahendos habent ex Qhrixi in his quoque sermo noster alterius distin - ionis indigeat eaq; erit huiusmodi: ii in pessis,
autio mentis aut quouissimili modo utero admouen'
576쪽
ciendo, ouocant, alia facultatibus, quas at amices, puro atrices nominant quas trahendorum familiaritate uelaocre attractiones demonstrauimus: qu 'ibuntur, ut fata ruinem attenuent, meatus obstructione Gerent , atque aperiant ea facultate attractrice uacuationem non obeunt ac priora quidei eiusdem eneris sunt cum purgantibus secunda uero cum his quae lac, semen gignunt de quibus paulo post uerba faciemus De medicamentis , tu simi pertinentibus P I. Bi cici di medicamenta duplicite sunt nominata, partim quia tussin prouocent, partim quia e
e t 4Yim uero contrariae sunt eorum facultates
aliorum enim natura extenuans est aliorum crassfans. attenuandi autem uis in calidis tenuium partium substantiis est sita incrassandi uero frigidis,
quarum crassae sunt partes harum uero materiam iu-ura memorauimus. Ex Zopyro de medicamentis, quae humores ex ore, nari
bus est oculis trahunt P. XJ V. Hii olim ex ore trahunt tum commata, tum liquata pyrethrum, pontica radix, itemq; poli , lapa-hi, cappareos, halicacabi, chamaeleontis, ficuum in uium decoctum, taeda, mel, passum, papauer, absin phrum origanum' radicula, uua passa ne cinis, aut alia eodem Godo, cachry, napi, elleborus albus ela terium . humum, sal, omphacium, anisum, piper, in s Y ae ustum, granum Cnidium, atramentum P
phacus cinnamomum, acanthi ii vox β,
mel, sitim, thiaspi, granum Cnidium, agdi s ui
num unguentum, anemona, ranunculus cedria, ex
577쪽
DECIM VscLVARTV s. omphacium, marrubium, hederae tenera solia quae dam uero horum sternutamentum quoque excitare consueuerunt Ab oculis uero trahunt humores mel
hyssopum, oleum uetustum, anagailsis, id quod ali spmguedinem uocant, quam aliqui salis spumam nuncupant. laurinum unguen, nardum, casia, cinnamomum , costus, hi quo papaueris, sagapeni, soli su cus, itemq; dalici, apij, unicorum, amygdalarum, marrubij, ellebor albi, ponticae radicis, nemones 'rutae, S magis etiam agrestis castoreum, lapis haema lites, atramentum sutorium, flos aeris, adeps anserinus, aes combustum, set, myrrha , chalcitis Ae 3 ptia, sulfur ignem non expertum a lunaen scissile sepiae testa cremata misy, urina, thuris cortex, scillae pars, quae omentum appellatur, decocta, ammoniacum, nicticoracis cerebrum, sanies hircua iecoris, alicis lachryma, omphacium squama stomomatis. Per aures euocare uidentur mel, piper, mustum, liba- notis fructifera, metopium, oleum ex nucibus, urina bubula se taurinum, mercurialis, betae succus, radicum capparis, agrestis rutae, Cnidi grani: caprisci liquor, bdellium, casia, galbanu, ueratrum album, serpillum, atque omphacium. en de medicamentis obstruisione Liberantibus, abstergentibus, e r attenuantibM. CAP. LVI.
O in emplastico contrarium est, id meatus repurgans, aut obstructione liberans appelletur quem admodum ipsium emplasticum non solum ita uocatur,
sed obstruens quoque dicitur. Fuerit autem id, sicut actione contrarium, ita&corporis natura, neque uiscosum, neque morsius expers seda nitrosum, te nutum partium ratione enim maioris, inmorisq; dis ferunt inter se genere substantiae no diuersa, tum emplastica ab iis, quae sordem nutriunt, tum meatus expurgantia ab abstergentibus ira quae in superficie sordem auferunt, siue in cute, siue in ulceribus, ea abstergentia nominantiit quae uero meatus etiam expur g n ea tenuiorum sunt, quam haec, Partium, im-n plasticis
578쪽
rilasticis contraria. idcirco obstructione liberantia,
de meatuum expur antia uocantur suntq; haec tro- suis amara. Quae uero cuti extimae imponuntur, ea
solam nitrosam qualitatem exquisitam possidere debent ad ea, quae dicta sunt, peragenda quae uero intro incolpus assumuntur, ea quamuis aliquid adstrictionis adiunctum habeant, post in tamen sic quoque ma
nos meatus, cuiusmodi sunt in uisceribus, purgare, at tueabstergere. foris enimnaeatuum paruitas prius
ab adstrictione occlusa, quam expurgari probe queat, non etiam inde in altum abstergentem substantiam recipi neque expurgatur aliis era, quae maximos in se meatus habet, maius commodum ex uasorum cor roboratione capiunt, quam ex sculorum exiguitate damnum serant . proinde absinthium intus repurgare Dotest, soris non tenaci quippe quod ex amara, acerba i , facultate est compositum quaecunque ergo ni tros a. amata comperiuntur, ea meatus Omnes pol se expurilare co noscito. at soldes ulcetu, aut etiam cutis, non haec solum, sed&quae minoribus uiribus sunt, auferre possunt qualia sunt dulcia, tu tenuium sunt partium, ut puta mel quoecunque enim obit ructionem tollunt, eadem quoque abstergent: at quaecia noue abster ent, ea non omnino obstructione derant . eadem uero obstructione liberant, sordes
repurgant.' obsiti lione liberant, γ' expurg mi
A, sicca solia, eiusque radicis cortex, a 'aricum urticae semen ama tantum amygdala amara ipsaq; arbor, ampelopiasum , ad tantum, radicari, acanthi uel mel amphylli, uel paede rotis radix, pule Eliam dracunculus, daticus, qui pastinaca dicitur, cpotius a Mestis gentianae radix, multum eleni radix, erysimi lemen, cicer, agreste cicer, eupatorium her' ba citra in si nem calorem, thymum caricae pingues , io pyron nepita, nasturti semen&sol a valide casia prunorum Rummi, betonica, crocodili radix,cyra claminum,
579쪽
ctaminum, spinae albae radix, liba notides tres, melanthium, edi semen, papauer cornigerum myria radix ononidis cortex, Oxyacanthi fructus periclυ menis tactus, folia ruta, peucedam quo , T
spondyli fructus, radixq;. Cypri folia, sinima e
mina stoechas, teucrium, chamae drys, chamaepi pus, chalnaecissi flos: caelei ac omnia, ita quibus in aram
qualitatem excellere dictum est nam Euffum sis ironitrum, quod nitri est spuma, fatis spuma&sal,&lapis Aethiopicus, seriphum, Tabro o
num,&reliqua huius generis, cum cibo, potuci ac sumpta eade n uim obtinent protinus enim his inest ut crassos, lentosque humores extenuandi ui praedita sint, siti ut emplas icis omnibus crassos, lento su cot poris succo reddendi quam ob rem lentis ac pituit sis thoracis, pulmonisq; lenta pituitae, aut puri incidendis' attenuandis, educetidis aptiora inuenire
alia, ante haec medicamenta non queas. iisdem uo-Que iecoris obibuctione expurgabis, uero etiam lienis, ure modica fuerint nam quae maiores sunt eae uehementio i a medicamenta desidei at,ut capparis csit licem, radices ta in aricis, s olopendi a radices, Mitem laerbae, quam splenum notan inant. Quae ab stertent. C A P. XLVIII
autem omnia, quae ineatuum obstructiones expediunt, asbsq; una ζres incidunt:&quae nunc dicentur, nisi ei cus caprillum ustum &agnem non expci tum , testa uaniu dura testa intecto rum,siepiae testi, echini utriusque combusti cinis erum lacti mei, decoctum uero mel, minus alvisum uitis agrestis racemi; culti uero minus albae uitis,que&bryonia dicitur, radix, nigr. e uero est imbecillior amygdalae, quibus uescimur, ipsa arbor utraque anagallis ualde androssi ii quod hyperici species est, ct quod dionysiadem uocant, solia, anemonae,anthillides ambae aparine, argeinona, aristolochia longa,
aratum uel basco uale plataginis solias magis L-
580쪽
de Re acrimoniam eiusq; solia, modice,&cius eo: .co bustus, modice centaurium minus, Mus ou succus, ricini ructus, minus uero solia: brassica 2 ἡ-l . masti; quam satiua crethmon, hordeu mo-
libis π&radix trita, modice: ibae caro A. Libsiti, illita modice, lichen inpetris nascens,
o cita albae torus frutex,&radix, magis etiam flo- ρει cinter hos aridiores leuce arbor, lotus, suetras m lotus agrestis, meum,narcissi radix modisce Vmphaeae utriusque radix, panacis hercule cor dicis modice, pix platani corte ustus melisi dilivstum marrubium illitum, propolis modice ulmita cortex uero , atque radices, magis piissana: eam4 crudam laevigant, mancipiorurn aciem 1 intino qui seruos tuendunt, ut pallorem sui in eo absteroeant: terebinthina uero magis ,rum cute est ς dici sesamoides in
cucumis, pepo, magis uero quam caro, semen 'a
d arida cucumeri agrestis iadix, myrrha, struthii di be 'tilliymali eorum liquo magis tragi
ct's, uerbasti talia modice.&prariertim cuius fores ureo colore rutilant, phu, chamaepitys, chain sy' eo chelidonium, ualde: aerugo, cum multo uero cerato cita mordicationem abJerget . alcyonia inniae
ilcmo Crctica, Cadmia, pumexi nem Oexpertus,
bum, arpenti modice Japis Aethiopicus,li, Siliaris abunde. testa figulorum,& anorum cornu ceruinum. caprillum ustum.