장음표시 사용
301쪽
certis casib. contra clericos,non infringunt neq. Violant libertates ecclesiasticas, aut iura ecclesiarum. quia usus horum iurium fit sine iniuria petionarum ecclesiasticarum aut ecclesiarum Sc pro conseruanda quiete dc pace subditorum et totius regni Vtilitate; et consequenter hςc, quae pro sua suprςma iurissidia. de regalia principes faciunt caeigentibus calibus contra clericos dc persenas ecclesiasticas,concernunt bonum publicum Sc Vniuersite prouincie utilitatem. quς iura alta Sc regalia non postunt a regia corona separari,quando pr statim bona fiant de
Iealcnco,Vel possidentur per Laicum.Dec.in cap.ecclesia. S. in risenumer. 4s.so. Micr. coss. H. in curia. Barc. Alin. ψ.cap. . confirmanis. in versic. et nota, quod omnes etiam de baronijs
T sic scribit. nota, quod i omnes etiam de .baronijs tenentur Venire ad hostes domini regis, quantumcumque dominus rex Vendiderit, aut alias transtulerit hostes & Caualcatas in baro Hem . quia talia sunt de regaliis , qui; separari non possunt 8 a corona; nec t transcunt per Verba generalia, quia concernunt publicam utilitatem. dc idem dicas de ab;s prccipuis regalissicoron affixis, ut de viati. quoniam per iniquum. simili modo. Camini. Moneta. auctoritate dc rogatu. 8c de causis miserabilium dc oppressorum , de huiusmodi. dc citat Innocenc. Ioan . And. dc alios, Idem in dict capit. 3 i. item ordinamus. Versic. et quod in hac constitutione dicitur,
quod non fiat violentia in pr dictis. fallit in casu soni emisiit, ubi denegaretur scrutinium. quia semper intelligitur excepta regalia ioni emisit, etcaetera. faciunt notata per Ca-lic. in Margarita. dubio icrcio .vcrsic. sa. Hanc quoquq sen tentiam firmauit Calic. in dict. Margarita dubio 6.vers. Isa.
s ibi. Sc posset hodie illud procedere, quia dominus 1 rex per
se dc suos vicarios cognoscit ex longissimo usu de causis monachoru et eXeptoru .et in zerpretatu cit,de causis excptorum non
ecclesiasticis nec criminalibus f ed tantum ciuilib. ex contractu vel quasi: haec ille. duos casus, qui olim contigerunt,refert Michael Ferrerius in obseruantiis,paric Ι .cap. 6 .dc. c.Zi.qui multu
302쪽
184 Commen. in v sati. alium nam q.
confirmant hanc pr rogatiua .alter casus accidit in an . i s s. die martii 26. alter in anno 1498.die 26. Iunis. sunt autem casus inter persenas ecclesiasticas inuicem contendentes valde notabilesct insignes. sed idem Ferrerius in addit. ad d.cap. 63.dicit fuisse in regia aud. de hac re dubitatum in anno i j82. propter decreta concilii Tridentini. can. si quem clericorum . sest ar. & can. in exemptorum cautis .sess7. dc in bulla coenae domini.mbaeontra tos officiales y pei lados , qui euocata causas .itaq. hodie haec regalia regia parum practicatur. sed si casias occurreret inter religiosos contendentes de re prophana, dc non declinantes soru, ut in i. casu dicti Ferreris contigit: vel cum aliquis conuenitur in iudicio rei vindicationis, Sc non opponit exceptionem, existimarem licite polle in causa procedi. faciunt quς late stribit de exemptis Calic. de pace. & treuga. lub.7. Veri. vlterius etiam quesiuit. α dub. 2 . vers. sed quςro an sint tria tempora in hac mat ria pac dc treug. quoad religiosos eXemptos dc vers. nec obstat dicta concordia.Tutius tamen creditum est in causa abbatis Arularum siue de artes contra monachos ipsius conuentus; & in causa conuentus de Mercede vilis Apiarie, contra Abbatissam de Petris albis, me reserente, sepe sedere in cognitione causς SM1o ne i plures sunt casius in quibus iudex secularis abs' metu censurarum potest cognoscere de causis clericorum,Vt superius retulimus, si clerici sint vasalli,si emphytheotae, si posses res bonorum sub ccria seruitute,onere, pensitatione. Aufrer.Vbi su p.reg. r. Maranta de ordine iudic.distinct. H. nu. 3 date in tractatu Bernardi Laurenth praesidentis Tolosic. notatur in cap .ccclesia Sanctae Mari .de constitui. in cap. dicerminus. cap. c ter v. de iudic. cap.ex transmissa cap.Verum . de sero compet. eXtra. sed hos casus , qui iure communi censentur,& in regalibus principis non consiliunt, praetereo .alius casus est,qui uidicio seculari tractatursu per censibus debitis per Lucos ipsis ecclesi)s,non obstante qualitate ecclesie .cap. Is . de iuris.Om. iudic. volu . 2. conscit. in noua
compilat. ille casus seequens est in hac prouincia & de regali iure procedensit quod si tractatur de pollicis cause spirit lis im
303쪽
ter clericos, ea est per iudicem ecclesiasticum cognoscenda et terminanda, iusi parentur arma, ad vim inserendam contra possesserem benefici).quia tunc iudex etiam secularis de causa cognoscet. glo. reb. spiritualibus in Verc¬a, quod . in cap. literas. 2 de iuramento calumn. ex. quia i Vt tollatur via facti dc ne sequantur perturbationes in populo iudex secularis sese intromittit in omnibus causis, & cellam tunc Omnes regulae iuris. Boss.lit. de principe dc priuilegijs eius. nu. ait. et seq. Felin. in capit.
tollendam per iudicem secularem sunt editae constitutiones nostre in cirrijs anni. Is 2. et iv quae sunt in tit. de violentia Arestit. spoliat. lib. 8. constitui. nam i lex ciuilis potest ferri ad iuuandam legem canonicam. Bart. ini. Omura populi. nu. 22. de Iust. et iure. D.Cyn .et alij. in l.M. si contra ius vel utilit. public. C. Iure autem canonico in his fuit debite prouisum. in eXtrauag. execrabilis.Vers. Iro,quia quorundam. de preben. in Cano. si
quem clericorum .ces . 22. in concit. Triden. Can. praedia. I a. q. 2. cap. conquςstus. de foro compet. eX. eXtant constitui. prouinciales in tit. de immunit.eccles . in tit. de sciatent. eXcominunic. in tit. de raptorib.cap. 2. in constituta Tarracon. Panor. in cap.
δε cum iam dudum. col. I. de praeben .ex. t quid autem de occultatib. cadauera ipsorum beneficiatorum defunctorum, ne habeatur noticia mortis illiust Rebus in ordinat. galli . tit. ne beneficiatos. cadati . cullodiantur.art. I. glo. I. I. Alius quOq. casus non minus frequens olim in hac prouincia in tribunalib. regi js et secularib. tractiabatur inter clericos et contra clericos, cuius adhuc hodie restant vestigia multa, in censualium mortuorum exe-
is cutione. quia i Pensiones censualium venditorum pereces stas praecedente tractatu, α cum facultate romani Pontificis,particularib. personis huius prouinciae Sc Vniuersitatib. collegijs, corporib. pro quorum securitate in pensioni dc tuo casu in proprietate et praetio, bona ipsarum ecclesiarum, dignitatum ecclesiallicarum sunt hypoterata dc obligata, petuntur coram Iudice seculata de in regia aud. in vim clauialarum, quae in contracti, censualium '
304쪽
186 Commen. in v sati. alium nam q.
censualiu apponuntur ,iuXta constitui. Alsons. . de executio decennis & Violaris etc. lib T. constitui. renuntiationis proprij seri,S submissionis alterius fori ecclesiastici vel secillaris. & sit executio,contra bona ipsarum ecclesiarum et dignitatum hypothecata de fructus ipserum beneficiorum, commentarum , priora- - tuum. dc hoc iure utimur. de nupcr nobilis Alexander de Alcim, torn certo nomine agebat in regia aud. ad recuperationem pesionum sibi debitarum per Camerariu Cesaraugustς, dc alios beri neficiatos. &. praeceptori g S. Ioannis Hierosolimitan . selent sibmilia ce lualia cu necessitas occurrit, vellere & super bonis Sc re ditib. suarum commendarum lucranicare. Deq.hoc est inconuinniens nec potest dici hic casus ad regaliam regis pertinere. iure , enim communi defenditur. l. est receptum .ce iuris i. omni . iu- dic. D. Auster. Vbi lup. regula 2. fallentia ro. quamquam propter potentiam iurisd. ecclesiastice, communiter horum censu lium pensiones petuntur in regi, aud.ut executio contra bona 16 ecclesiastica efficatius expediatur. posse t autem huiusmodi c5uentiones venditiones censia alium fieri, cum romani Ponti is cis au ctoritate, plusqtiam notorium est. p. decernimus.Vbi Cmnes not. de iudi c. cX.in rcgula. semel deo dicatum, non est ad Vsus humanos Vlterius transserendum, ubi. glo. i. ibi. et habet lo cum haec regula. de regul. Hr.in sex .ipse enim i solus potast nomodo temporalia ecclesiarii in bona & prophana; sed de sacra
prophanare, alienare, hypothecare,obligare. not. in capit. nulli. cap. si quis prςsbiterorum .ex. de reb. ccclcs. non alien. Capit. nin sex. eo. in Canon. sine eXeptine. IZ. q. 2. Can. cuncta per mu
3 dum. 0. q.3. et quod 1 papa possit subiscere bona ecclesiarum
maxime temporalia dc prophana,& fructus beneficiorum ,redi - tus et iura cognitioni & examini iudicis secti laris, est communiter receptum in d .l. est receptum. Dec. ibi post alios numer. a. Is Vsq. ad numer.6. per totum. qui rem bene explicataed an hec submissio quam facit vendens censualede bonis suς ecclesie cum summittit bona examini, districtui et cxecutioni seculari siti Gidicis sit propria prorogatioὶ Maranta de ordine iudic.d illinct.K.
305쪽
numer. r .Iasin d. l. est receptum. nu .s.f. post alios ibid. plura ibit de submissione ista, etiam Rom. Pontificis, Iacobatius de iacit .generalib. lib. ,. art. I . de submitsione Papae. vers. etsi dicatur. ibi. potest responderi illud verum esse in nuda dispositione, lectis ubi transit in conuentionem. faciunt que traduntur in cap. i.de probat. cX. 3 quae latius Iacobatius explicat ubi supra. Q Alius calus est. t in quo rex cognoscit de causa ciuili etiam inter suum fisciam ex una, agentem vel defendentem, & clericumagentem vcl defendentem parte ex altera. quia est quaestio de bonis aut iurib. patrimonis regij dc sic de regalijs ipsius regis, vel
de controueritis earum occasione. V de his in regio tribunali tanrum cognoicitur. Calic. in Margarita dub.8.Vers. I72. Mie. coss.
sibus constitutione regine Marte in curia Barc. cap. 26. com per repos. Maer. coli. Io.cap. 27. de iure fisci .et hic casus potest exe-plificiiri in infinitis prope causis, iuxta pragma. positam per Mier. coli.9. in curia Ferd.i. cap. 29. Vers. caueant autem. et Ibistcunda regula est.et ibi. pro regalijs aute et alijs iuribus. Vsq.ad Versista exceptio, quae est clausula in fine. ibi .et ita dominus rex seu cius fistales. sane si dubitetur, an causa debeat tractari in regio consistorio, an vero in curia ecclesiastica, seruanda est forma concordiς Lepe allegate, et declarationi arbitrorum vel stici casia cancellari, aut terti j stabitur. et nota, quod legi literas apostolicas directas reginae Eteonor , et Cardinest couennarum luperdicta concordia ineunda d itas auinione. s. calen Decemb.anno 1. pontificatus. Gregor. ri. In criminalibus Vero rex Aragonu et comes Barc. habet etiam iurisdictictionem in aliouibus casibus
contra clericos et bona eorum: eamq.eXercet suo ccrta moderatione. ut ecce t omnes in hac prouincia vivimus sub treuga et pace, iuXta constitutiones treugarum et pactum, que sunt intit . de pace et treuga. lib.X. constit. que securitas et pax habent originem ex illo antiquissimo usit. 1tatuerunt etiam ut omnes homines,tam nobiles,quam ignobiles quamuis graues sint ini mici omni tempore sint secuti.etc. eI alijs V t. pace et securitaten i dantib.
306쪽
dant ib. qui sunt ineodem tit. dς pace et treuga. Hanc pace pri cipes Cathaloniae Rai mundu scilicet Berengari j et Almadulla
clus consors,cum eorum magnatibus statuerunt , ut potest tesidest comites et magnates, Ut qui post eOS s equuntur , Omni tempore confirmarent et tenerent pacem dc treugam domini facerent eam confirmari et teneri a magnatibus terrae/ ipsorum seu militib. nec non ab omni b. homini b. in eorum phtria degentil, .usat. item statuerunt praefati principes. Latius Ca-lic.de pace dc treuga. q. s. Vers. iiii igitur sunt casias. in quib.cer-tς perione.etc. Sc ibi. ex lus igitur potest colligi doctrina, quod In rgaates b uones, militeS ciues dc homines vitiarum et castrorupimati .clerici;&rcligiosi, rustici, de homines de pede; Iudai et sirraceni etc. sunt in pace dc treuga constituti .etc. et si quis hac pace violauerit,redirigere debet, iuxta dispositionem dictarum constitutionum,quq Viaticos antiquiores declararunt, ampli runt, imi tarunt .d Vlat. item statuerunt prauati principes ibi. etsi aliquis inaliquo pacem et treugam fregerit. et in usi omnia malefacta.ibi.omnitempore id duplo sint emendana. Musat. ti euga data. ibid. in si triplum. in constitutione delas diuinals . etc.
Alfonsi. i. in anno. II73. dc alia eiusdem in anno. H 02. Petri primi in anno. UM. eius d. in anno . I 2OO.&I2O2. I 2OZIacobi primi. Petri. 2. Iacobi 2. Petri. 3. Ferdinanda. I. δc seque a1 tium principum us'. ad nostra tempora. t praelati quo J. ccesesiarum pacem hanc firmarunt in principatu Catha sua: et in comitatibus Ros,ili in isdc Ceritaniae,et alijs. et cam seruare debent. in constit. his diuinals. Alion. I. p. en lans dela Incarnacio de Ierichrist, io s.cap. la treua de nostre Mny .& ita capit. aquesta esta uisa e pati confirmada .et ideo Iacob. prim. in curia Tarraconς. cap. . 23, rogat Episcopos,ut in suis diocesibus dein singulis parochiis, distringam per cens iras ecclesiallicas suos
homines as firmandam et seruandam pacem. cap. pregam los Bilbes. de pace dc treuga. ex quo capite dc d. v lat. item statuerunt praefati principes ibi redirigere, debet ad iud: ciu Episcopo ru suorum. et in HaI. demq. edicti principes apud Barchinori
307쪽
nem commorantes. ibi.& si ullo modo fracta fuerit, sit redire ta et emendata, quemadmodum scriptum habebatur illo tempore in unaquaq.1ede, vel in unoquoq. Episcopatu illorum ter rς. vfat laudauerunt etiam. Olim receptum suisse legimus processum pacis fractet contra illius violatores per Episcopos insitis diocelibus dc parrochi)s fieri consueuisse.Iudaic. in d. vf. item statuerunt praefati principes.quinimo iudicium pacis violatae directe pertinet ad iudicium ecclesiae. Guiller. ibid. ex Innocen .in cap. nouit. Verb. iuramenti.eXt. de iudic. sub nu.7. tamen i hodie in hoc processit Episcopi non interueniunt. Calic. Vbi sit p. dub. 8. Vers.. credo, quod dicitur in illa constitui. de Episcopo dc baiulo sit, correctum. nec hodie in ipse processii interuenit
Episcopus, insi iuxta concordias initas in aliquibus partibus inter dominum regem dc Episcopum. Mier. coli .san curia Barc., Ferd. I. cap. quia pleriq. num. 22. vers. credo tamen,quod Epis.' copus saltem in dioces. Gerund .et ideo t ipse processus expeditur solum coram vicario de subulcario, nCn coram Epitcopo. Calic. ubi stip. de in dubio in vers. vlterius quq .plures enim viatici in hac materia dc plures constitutiones sunt amulae non utendo. Calic. in d. dubio. g. vers. & credo, quod illud, quodas dicitur in fine.Ge t Episcopi & prςlati suos processus facere
pollunt iure communi,&non in Vim constitutioraupactu&treugarum, Sc seruata forma consitu titutionum sacrorum conciliorum Tarraconen. in casibus ad eorum iurisdict. pertinentibus. Iudaic. in d. vi at . item statuerunt praedicti principes. Mier. ubi δ' sup . veis credo tamen. ex quo & illud sequitur a quod scribit Guiller. in d. x at laudauerunt etiam . quod est in optione clerici malilactores, suos de iniuriantes, persequi coram Episcopo vel coram itidice seculari .arg. p. cum sit generale. de sero com-27 pet. ex. sed si cora iudice seculari iti Uictu instituatur & qu rela proporiatur, adhibebatur moderatio de qua in cap. pr latis. de
stitui. ita constitu tiones priores per posterioreS receperint inter T pretationem v
308쪽
19o Commen .m Vsati. alium nam q.
p stationem. Calic. Vbi sup. in . . dubio vi propter temporum varietatem, varie sit Vsurpatum. idem. Calic. dub.8. vers quid nos dicemus t breuiter distingamus.& in alijs locis saepe ab eo re18 petitur. t si contra clericum pacis violatorem procedatur, poterit, dominus rex S. eius vicarius hunc processum facere. Calic. in. 7. dub. sed pone praesbiter,uel clericus in ordinibus constitutus, vel beneficiatus: vel clericus simpliciter tonsuratus. etc. fit autem hoc modo. quia siue pro pace violata & treuga fracta ciuiliter agatur ad emendam, siue criminaliter ad poenam corporalem aelicti commissi, unde pax est violata dc treuga fracta. Calicius. Vbi . supra.quaesit. Σi. in fine. & qugst. 22. not. in Vsat. rusticus interfectus. ubi idem Calicius. versi l. sed ego hunc passum reputo difficillimum .in rniatio recipitur sit per ipso mcto: & si in informatione deprehendatur praesbiter vel clericus in ordinibus constitutus vel beneficiatus vel clericus simpliciter tonsuratus, culpabilis , procedetur extraiudicialiter, admonitionem illi faciendam iuxta constitutionem pactum Atreugarum , ut respondeat qu relς dc illius capitibus quae formantur secundum traditionem Calicij. qu st. io . & H. Monitio autem fit iuxta eundem Calicium. dubio. seu quaest. Is. dc clericus extraiudicialiter monitus idem dico inbeneficiato, prcsbitero, comparere poterit coram vicario vel domino rege, si coram eo vel in eius au d. hic processiis factus sit. lic.dub. 8. verssed quidquid dicant,aut si maluerit coram Episcopo iuxta concordiam Reginae Mariς & cardinalis convenarum. cap. sobre loproces de pati y tretia. est hodie in tit. de pace treuga. VOl. 2.α ponit modum Sc formam comparitionis. Calic.Vbi su p. dubio. 7. vers. tamen hodie in Cathalonia. & dub. II. vers. sed pone quaerela offertur contra prςibiterum vel beneficiatum vel clericum simpliciter tonsuratum. ponitur etiam forma comparitionis istorum clericorum. dub. 2 . Vers. sed. qui ro, an sint tria tempora. ibi .et ista casu, sic ordina comparitionem. quibus adde quae tradit de firma iuris. Mier. ll. s. p.8. col. 3.adde t etiam hodie pro firma iuris pro quῖrelato comparente. cap. o. de pM
309쪽
ius dispositioliodie est seruanda,& addenda illis constitution, bus quas Calic. scribit in fine dilectori; sui sequendas esse in iu-l dicio pacis & trengς abi. sed qu ro,secundum quam constitur.
hodie proceditur m pacibus dc treugis. ipso Vero monito Sc contumace in comparendo Vel coram vicario Vel coram Episcopo, non potest ulterius dominus reX contra eum procedere in Vim dictiprocessus,nisi ad declaration exclusionis pacis et treugae. quia monitus extraiudicialiter, non curauit stiuare sermam costitutionis pactum treugarum, cum comminatione, quod
si forsen aliqua damna tali clerico velpr ibitero euenerint ves dara fuerint, non possit petere ea sibi emen i iuxta formam de priuilegium pacis. saluis dicto clerico libertatibus & iuribus
eidem competentibus iure canonico aut ciuili, secundum quae dominus rex aut vicarius teneatur ei reddere ius non obstante pacis eiectione. dict. capit. sebre lo proces. ibi. concordat mes atrant: & ibi. mas selament. non fit autem p
blicatio , quod sit eiectus a pace dc treuga : sed declaratio, quod est exclusus a protectione pacis N Geugae. capit. 32. iat se ibi. ab la present districtament inhibim de pace detreuga. vol. I Mieres plenius decharat. collat. nona. in curia Feminandi primi. capit. 27. quia plerique rub. de seri declinatoria, ex priuilegio fori clericalis dolose suppressa.versic. super processu Vero: ibi. concordato insiper. qui putat nubilam cile declarationem necessariam exclusionis: sed ipsa constitutione talem clericum contumacem esse exclusiuH a tuitione constitui. pacis & treugς dc protectione. ibi.sed solum siccedat pro contumacia prouisio constitutionis, Videlicet, quod propter hoc, quod monitus formam constitutionis onseruat, habet ipsum extra pacemscilicet quod damna etc. Id Mier.late tractat de processu iacto contra piqsbiteru ves cleri , qui supprςssit clericatu Vel pri ibiteratum. an sit nullus, eiacm mparente dc allegante titulum clericale. & an debeat restitui. T.a Episcopo
310쪽
292. Commen. in viati. alium nam q.
Episcopo,si captus detineturi an debeat prius purgare ratum
tiam Sc soluere expensas, ratione retardatae exceptionis declina, tor . cap. I. vers. reum in expenssi, quas actor ob hoc etc. de
excep. in siex. Cyn .in auct. habita. C. ne filius pro patre.&plu Q ra scribit eo loci Mier. ad hanc rem facientia: t in clericis autem simpliciter tonsuratis coniugatis,res erit magis expedita,quia remanet sub iurisd. iudicis secularis, quo ad iudicium ciuile, idest quo ad emendam damni dati. quia isti clerici cum unica A virgine coniugati subsiliit domino temporali in his, in quib. ipsorum persona non tangitur, Vel in eorum persena non anima suertitur;sed in rebus tantum ius dicitur,&ad emendam Sc sic ad rei persecutionem,non ad poenam pecuniariam,micorporale in . Calic. in d. dubio 7.vers. demum qu siuit in quinto dubio: emeda tamen non fiet in duplo, sed in simplo. alioquin poena esset, quoad simplum. quod in clericum etiamconiugatum non cadit. Calic. ibid. vers. cum igitur sit eadem ratio. latius dubio. a . vers.sed quaero, an sint tria tempora. ibi. dc eadem comparitio, 37 1 firma et purgatio contumatiae est per omnia fienda in cle- . Tico coniugato cum unica & virgine. itaq. ciuilitas pura cleri ci coniugati, pertinet ad iudicem secularem , ut simplum damni dati;& expelas soluat clericus quae relatus ipsi qu relatori. ibid licin veri.&sic quoad ipsos exemptos Sc clericos. iudicium 31 autem l qu relae pacis & treugς ciuile est. Pet. a. in curia Barc.
cap. item cum in constitutione. Mieri coli. 2. cap. 4s. item cum in constitui.vers. nota ergo hic. Calic. in d. dub.7. vers. demum
qu siuit in quinto idem iudicium est in exemptis religiosis; quia hi de iuris d. sunt in ciuilib. mere ex contractu vel quasi . Calic. ind. dubio.a .vers. sed quςro,an sint tria tempora .ini.quid dicen- . dum Sc ibi. ncc obstat dicta concordia. idem dubio 7. vers. vlterius etiam qu sitiit. er. in L p. quia pler . Vers hodie tame per hanc concordia.& ibi. unde credo quod iudex secularis.
33 hoc ampli' putat ide Mier. eo loci,quod 1 pro causa pacis de trigς in hac patria clerici coniugati possunt detineri p iudice capti absq. metu Can. si quis suadente. i f. q. I.de cle. ivg. in seX. quia