Hadrianus tit. Crisogoni S.R.E. card. Batonien. De sermone Latino, et modis Latiné loquendis . Nuper a mendis plerisque expurgatus, et in suum pristinum candorem restitutus

발행: 1561년

분량: 314페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Idem pro Sylla. Cur dixisti testimonium in alios

Idem: Qui in illum testimonia grauia dixerunt. In eadem oratione. Qui testimonium de coniuratione dixi. In Verrem .Qui priore actione ita testimonia grauiter uehementerq; dixerunt, ut Artemone Centurupinum legatu,& puplice teste,Quintus Hortensius accusatorem,non testem esse dixerit. In eundetan, Nunquam post populi Romani nomen ab siculis auditum & cognitum Agyri menses contra quenquamisimum ciuem Romanum dixisse,aut secisse quippia, qui nunc contra praetorem.P.R.magnis iniuriis, & magno dolore puplice testimonium dicere cogerentur. In eunde, Num exqectatis dum Lucius Metellus, is qui multos in istu testes imperio,& potestate decernit, ide absens,& de istius scelere,improbitate, audacia restimoniu dicet3In eundem: Sed ornatiores tuo iudicio,ad testimonia dice

da uenerunt.

Idem pro Cluentio. Non recito testimonia homiaum honestissimorum,quae in Staienum sunt dicta. Ibidem Fallumve testimonium dixerit. Idem pro Clu. Neq; cognitu commemoraui, neq; testimonium dixi. Idem pro Planco. Multi etiam comunes inimici rerum omnium qui ita semper testimonium de ambitu dicunt. Idem pro L. Flac. Mortuus est aculeo iam dimisso, aedicto

testimonio.

Ibidem. Qui autem dicit testimonium ex nostris hominibus ut se ipse sustentat Ibidem; Ut qui ante dictum testimonium sibi temperarit.

In eundem. Pueri autem Sisenne credo, qui audiuissent, quae in istum testimonia essent dicta, oculos de isto unquaeiscere,neq; ab argento digitum discedere. In eudem. Iclitensis Diodorus est,qui apud uos antea test monium dixit. In eunde. Tamen quonia haec a maioribus eonstituta accepissent, testimonium ne quod dicerent. Idem de natura deorum. Diogenes quidem Cynicus dicere' solebat,Harpalum,qui teporibus illis Praedo felix habeba-

102쪽

lla data

tur, contra deos testimonium dicere,quod in illa fortuna

'' tandiu viueret.

Scaevola de testib. Inuiti testimonium dicere non coguntur. Vlpia. de testamentis, lege. QMod testamento, Mulier testimonium dicere in testamento non poterit. Gaius de testamentis:lege, Cum lege, Et eo amplius ut putant quidam, neue ipsi dicatur testimonium. Archadius de testibus. l.Testimonium. Ex his quibus non interdicitur testithoniu, nec ulla lege a dicendo testimonio esculantur. Calist ratus eo. tit. l.Tesium. l. Iulia de ui cauetur, ne haca.in reru testimoniti dicere ei liceret,& subdit. mii ob testinaciniudicendu , uel non dicendii pecunia accepisse iudicatur. Cice. in Vatinium testem. Cum ante Lelius N utriculi edistiorum omnium testimonium diceret. Idem pro M. Coelio, An grauis sapiens moderat usq; uir reii-giose testimonium dixisse videtur. Idem pro Sext.Roscio Amerino:Testimonium etiam in sex . to Roscio dicturus est. Ibidem. Ut in minimis rebus amplis limi homines testimoniude sua re non dicerent. Ibide mi restimonium non diceret. ιAlconius Pedianus.Vltimae testimonium dixerunt. Idem, Dixerunt in eu infesti testimonia principes ciuitatis. Idem, mi od siculi, qui antea publice testimonium dixerant. Ide, Apud antiquos & de auditione, & testimoniti dicebatur. Idem, Si testimonium aduersus eum diceret. T. L. ab urb.co. Quod falsu aduersus se testimoniti dixisset Idem pro L. Cor. Balbo. Et testimoniti dixisse publice.

Di CERE CAUSA M.

DIca RE causam, licere diem,dicere i us, dicere senten. tiam,dicere legem,modi sunt dicendi diuersi, diuersa significantes. Est. n. dicere diem,certam die reo,constituere, Yt accusetur. Dicere causam est, cum reus accusationibus respondere cogitur. Dicere ius est: cum iudex iustitia reddit vel ministrat. Dicere sententiam est, cum quis ut inelite dicunt uotum suum dat,vel opinione sita dicit, Dicere egem est,quod,Praefigere;praescribere quid opus si facto. G i Plaut.

103쪽

Plaut. in Meneclim. Apud aediles praeliis iactis plurimis pessmisq; dixi causam. Terre n. in Adelphis. Aduersum ne illam causam dicerem cui venerim aduocatus Cic. pro Sext. Ro. A me. Ea nos hoc tempore utimur, qui causam dicimus.

Ibid. Causam dicitis, qui unus relictus ex illorum nefaria caede restat.

Idem in Verrem. Fuit nundinatio aliqua,& isti non noua ne causam diceret. Ibidem, Quis non pertimescat causam dicere dominos. Ibidem : Causa dicta, damnati sunt. Caesar in cona. Orgentorigem ex vinculis causam dicere coegerunt;& subdit, Die constituta causae dictionis. T. Liu. ab urb. cond. Virgo Vestalis deincestu causam dixit. Ibidem, Semel causam dixit. Idem de bello Macedonico: Scipio iussiis dicere causam orationem magnificam de rebus ab se gestis exorsus est. Iisdicta causa. Cic. in Verrem, Indicta causa in vincula coniecit seruos.

Dicere dieia.

Plau. in Asi. Quem videam aeque esse moestum: ut quasi dies s dicta it. Idem in Captiuis His diem dicam, irrogabo mulctam. Τ. L. ab urb. cond. Cesoni capitis diem dicit. Ibidem. Accusatorem primum Virginium, & Appium reum deligun*cum diem Appio Virginius dixisset. Appius stipatus patriciis iuuenibus in sorum descendit. Ibidem. Rei capitalis diem post humio dixerunt. Ibidem. Rei capitalis diem dicere. Idem debell. Macedo. P. Scipioni Africano duo. Q. Petiludiem dixerunt. Cic. pro T. Annio Milone;Diem mihi credo dixerat,mul irrogare, actionem perduellionis intenderat.

Dicereius.

Cic. in Ver. Audistis ob ius dicendum, Q.Varium dicere procuratores suos isticetum, & triginta millia nunali dedisse Idem de prouinciis consularibus. Emisti grandi pecunia, ut

tibi

104쪽

: tibi de Pecu ni is creditis dicere liceret i us in liberos popu-

Ios,& subdit.Id emptum ita vendidisti,ut aut ius non dicerta: res,aut bonos ciues Romanos euerteres,& subdit.Perseus rauit ius publicano non dicere. xis Ibidem, Non offendebantur homines in eo;neq; moleste s reba abesse foro magistratum, non ius dici,no iudicia fieri. ti est Ibidem. Isti pecuniam ob ius dicendum dedisse. Plau.in Menaech. Iuris ubi dicitur dies,simul patronis dicitur. diu T. Liu. ab urbe cond.Aut ius de pecunia credita diceret. Idem pro Luc.Flacco, ut anno ante Romae ius dixerat. ta Dicere sententiam. Cic.in Verrem. Mos est Syracusis, ut si qua de re ad senatum tra reserat,dicat sententia qui velit, nominati nemo rogatur. Ibidem: ut quisq; aetate.& honore antecedebat, ita sentetiam . a i dixit ex ordine,& subdit; Cum surgeret nemo,neque let

tentiam diceret. .

ira Idem ad Atti. Nocet interdum reipub. Cato, dixit.n. tanquai in Platonis repub. Non tanqua in Romuli sece sententia. Ide in Phili p. Vt sentetiae de suma rei p. libere dici possint. A Ibidem . Me consule sententiae salutares dicte su fit, quibus ad hanc diem viximus. ii, Idem in Philip xiiij.Qui hoc loco sententias dicimus. Caelius Cic. Consulem designatu primia sententia dicentem. γι Dicere ieram. Horatius Prudens emissi uitiosum,dicta tibi est lex. S

mr Ducere sortem, uitam,spiritum. η Cic.in VerriSors ducitur. Quamobrem Nemo erat uolum tarius laudator praeturae tuae. Vergilius. Stat ductis sortibus urna.

Ci. pro.l. Manilia:Cii vestros portus,atq; eos portus, quibu hi vita & spiritu ducitis,in praedonii fuisse potestate sciatis.

DARE v I Tio, CRIMINI, VERTERE VITIO.

ua HARE uitio vertere uitio,dare crimini,idest, quod corrua piissime dicitur, inculpare. Plautus in Epidi. miis erit. quid vertat vitio , , Idem in milite: Nequis tibi hoc hodie vitio vertat. Terent. in Andria. Nunc quam rem uatio dent, quaeso ania

. it maduertite.

105쪽

Cic. im Bruto. Quin etia memini cum in accusatione sua. Gallio crimini dedisset sibi eum venenum parauisse.

DARE PIGNORI.

DA Ra pignori,idem est,quod oppignorare. Sed hic etiamodus dicendi obseruandus est. Plau .in Mostel. Heri.xl. & iam dedit hucusq; pignori.

D Ic Er aliquis , Roget aliquis, modus est dicendi quo inepte dicunt, Forte aliquis mihi dicat, vel, Si quis me

roget.

Cic.in Paradox.uyid est igitur,quaeret aliquis,bonu

DE t et C E R E oculos, celeritatem aliquando significae, aliquando prae pudore submittere. Cicin Ver. Si tatutu oculos deiecerimus,pristo esse insidias.

NE e est praetermittendum,esse apud perfectos illos autores deponentia nonnulla quae in participiis plerunque passive ponantur,quorum uel pauca collegi de multis, vepala sic nullam alia esse Gramaticam,qua modum loquendi,que aut obseruare, & imitari necesse sit eu, qui Latinus dici cupit,aut si id neglexerit, in sua barbarie cotabescere. Cic. Attico, Sed ea omnia mihi sunt patienda. Eidem.Te etiam atq; etia oro,ut me totum tuendii suscipias.1dem pro M. Caelio Magnu crimen, vel in legatis insidiandis, uel in seruis ad holpitem domi necandum solicitatis. Ide pro Cornelio Balbo, Huius uirtus praesens experta, atq; perspecta obtrectatorum voce laedetur. Ibidem,Quidda de comuni conditione omnium nostrum deprecandae malevolentiae causa, breuiter commemorandum videtur. Ibidem,Ueruntamen vigiliis nocturnis,& concione hominu institutum illud conceptum,atq; meditatum est. In Antoniu, De laude silebo, quae gratissima memoria omnium ciuiu inclusa, nondum autoritate publica testata est. Idem de senectute, Agro bene culto, nihil potest esse usu uberius,specie ornatius,ad quem fruendum non modo non retarda verum etiam inuitasiati allectatsenectus. Idem

106쪽

mali lati

Idem in Paradoxis. An quisquam in potiundis uoluptatibua gloria se:& praedicatione effert Plaut in Bacchi d. Consulendus mihi hie est. Cic. Attico, Illud in est tamen comodi,quod,& mihi,& eae. teris amicis tuis nota suit, dc abs te aliquando testificata

tua voluntas.

Horat. Oblitusq; meorum, obliuiscendus, & illis. DYM PAR TrCvLA Curie hecto construes . PAR τ xcvLA dum,coniungitur ab persectis illis autoribus cum verbo expecto,mira cum elegantia, & pari propemodum concordia,ut facile sit considerantibus iudicare, unum illis,atq; eundem fuisse dicendi modum. Plautus in Pseu. Ne expectetis dum redeam. Idem in Casina, Ne expectetis,dum illi ad eos exeant. Terentius in And. Eo,ne expectetis dum exeat hue. Idem in Eunu. Concedam hinc intro, atque expectabo dum

ueniat.

Cic. Lucio Luceio.Sed ad properationem meam quidem interest non te expectare , dum ad locum venias. Idem Bruto .Quod scribis te in Italia moraturum,dum tibiliterae meae ueniant,fi per hostem licet. Eidem, De sororis aute tuae filiis non expectaui Brute dum scriberes . Idem Cn. Pompeio, Non expectaui dum mihi a te literae red

derentur.

Idem Attico, Ego in arcana operior dum ista cognosco. Ibidem, Expecta,amabo te,dum Atticum conueniam. Ibid. De Aufidio,& Palicano no puto te expectare,du scriba. Idem in Piso. An ego expectem dum de te quinq; & lxxx. tabellae diripiantur. l . . flIdem in Ver. Quid expectas, an dum ab inferis ille Malleo filus exurgat. In eundem, Nolite expectare dum omnes ob eam oratione mea ciuitates.

Idem in Philip. Num expectas dum te stimulis fodiam Verg . Quid moror, an mea Pygmalion dum moenia frater destruat

107쪽

Vatinius Cice . Si hoc expectandum si , dum totum bellum

conficiatur.

Caelius eide, Saltem dum quid de Hispaniis scitur, expecta.

Plancus eidem. Sciebam enim,& cautius erat consilium, expectare in ead Isaram, dum Brutus traijceret exercitum. Brutus eidem. Ego tibi ut antea scripsi,dum mihi a te littera veniant in Italia morabor. Idem eidem, Noli expectare,dum tibi gratias agam. T. L. ab urb.con. Expectare,dum Consul,aut dictator sat. Ibidem, Ne expectent,dum a Roma legati veniant. Ibidem: Moratus,dum milites ad praedam discurrerent. . Ibidem, M'ratus, dum imperatores contuleret. Ibidem expectantes,dum ab hostibus clamor inciperet, Idem de bello Puni. Paucos morati dies, dum socii venirent. Idem ab urb.con. Nolite expectare,dum fugiant. Ibidem, Expectare,dum vobis obvie ueniant.' adem debet. Mac. Paucos moratus dies , dum se copiae assequerentur. D tur NYERE.

IDI MrNvERE caput,sores, postes, modo loquendi illo' 'rum veterum est frangere, qui modus memoriae mandodus est ei, qui bonae latinitatis caput diminuere non vult. Plautus in Menaech. Illi homini diminuam caput. Idem in Bacch. Nisi mavelis postes diminui securibus. Capitis Liminutio apud Broconsultos. Sed alia est capitis diminutio apud iurisconsultos. Est enim prioris status immutatio, ut testatur Caius eod. titul. l. prima. Antiqui tamen oratores de capite diminuere,& de capite demera dicebant. Cicer. in Verrenti Vnum hoc aliud S.C.reprehensum, secretumq; est, ut quibus ille de capite dempsisset, ne pecunias

in aerarium referrent.

Ibid. Hoc nomine vidistis tritici modios de capite esse dem- Ibidem,' emit de capite med imma. DC. pios. . Ibidem, Coguntur Ascrioni id est, Pippae dare tantum; quantum erat de capite demptum.

Idena in Topicis, Gentiles sunt, qui inter se eodem nomine Isunt, non est satis,& subdit. Q&orum maiorum nemo seria,

108쪽

DE MODIS LATINE L O.

uitutem seruiuit. Abes etiam nunc qui capite non sunt diminui, hoc fortasse satis est. Caesar in Com. illud quod de ditio e ducis, & capitis diminutione sublatum. est. T. Liu. de bello Punico. Sero nunc desiderati diminuti capi ite abalienati iure ciuium.

DEDucam nota sint huius verbi varia significata qna

& a multis notata diligenter suere, sed locus Ciceroni, admonet,ut nos quoq; de eo aliquid dicamus,cum deduce re inter caetera signiscet, sponsam,vel amicam domuni per ducere,& item significat de se inina demere, uel detrahere. Cicero, qui facetiis scatebat,& dictis,cum mater M. Bruti l Seruilia. Iuniam Tertiam filiam,eandeniq; C. Cassij uxorem ad Caesarem,qui moechus caluus ob adulterium dic batur, deduxisset, eadeq; Seruilia paulopost ab Caesare pre tio su in aere paruo fundum emisi et, Caesaris libidinem cauillatus circa verbum Deduco, dicto peracuto proscidit, ' iEquidem inquit,quo melius emptum sciatis, comparauit, Seruilia hunc fundum,Tertia deducta.

Interdum deduco significat coinitari iue domum perducere. - ΑΤer. And. Hic nunc non dubitat, quin se deducturum neges. Oes d. de Ponto. At cum Tarpeia selses deductus id arces. Horatius. Occurram in triuiis, deducasia, nil sine magno, Vita labores dedit mortalibus. 2 21.i Tibul. Tempus erit cum me veneris praecepta serentem ,). Deducat iuuenum sedula turba lenem.

Τ. L. de bel. Pii. Dictator se magistratu abdicauit, priuatus de rostris descendit, turbeque se immiscuit, ne deducendi sui causa populum de foro abduceret. Ibidem . Tamen frequentes deduxerunt domum. Qtiandoque id uerbum si scat de ratione, velfimina aliquid demere . ut d xnnus sue de rabere. Cic.de ossi. Haec igitur ratia rircunspici eda sunt in omnicissicio,&cosuetudo exercitatione capienda, ut boni rationatores officioru et se possimus,&adedo, deducedoq;uideρ quae reliqui sum afuit,ex quo qua tu cuiq; debeatur tutelligas . Asnde iv. dot.l. Pater, Deducta partent. reli Qua sibi desς redar. - Idem

109쪽

HADRIANUS CARDINALI s

Idem eo. ti. Uno plurib. uest ijssuperstitibus deducta parte. uandoque Deducere, ut di mus,tin cauponsam ad man-b ri tum, uel amicum ad amantem perducere.

Cic. i Uer Actione itis. Hic e decimus,ad que iste deduxesae Tertiam 1 sidori Nimi filiam, ut abductam ab Rhodio tibici-ne,uuius Tertiae plus etiam quam Pippae, plus quam caeterarum,ac prope dicam tantum apud istum iu Siciliensi praetura autoritas ualuit, quantum in urbana Chelidonis. ἰ Ouidus de raDis. Cum primum cupido Venus est deducta marito. Tereia. in Hecyra, Ut ad pauca redea, uxorem deducit domu Tibullus, Ut iuueni primum uirgo deducta marito. Hoc quoq: considerandum est,Tertia filia cu dicitur,nomen proprium, non numeri esse, nam id frequens reperitur. Cice in Ueriactio oe quinta, Huc Tertia illa perducta per dolum atq- insidias ab Rhodio tibicine, & subdit: sie hane

Tertiam dilexit,ut eam secum ex prouincia exportaret. Ibidem actione sexta: Sed eo ipso tempore cum ellet in littore. Tertia illa tua quam tecum deportabas erat in ommum conspectu. Asco . Pedia. Nam Tertiam Scaeuolae filiam dimissam a Pompeio m matrimonium duxerat. Vlpianus de condi.l. Haec conditio, In domum mariti d ducta est, Scaevola de donatio. l.seia sempronio cum certa die nupturaestet, antequam domum deduceretur, tabulaevi dotis siena rentur,doliauit tot aureos. Papinianus de iure dotium,lege, Dotis: Nam si minor annis r α. ut maior deducta sit,tunc primum petetur. Deducere, Item significat quo radi ere. Catul.Huc est mens dedi ista tua, mea Lesbia, cura. Posti emo omisses caeteris in alio siet cato. Deducere significat a uocare, & a proposito remouere. Cicero in Cati . Si impendens patriae periculum me necesi mo de hac animi lenitate deduxerit. 'Idem rerentiae, Neque legis improbissimae paena deductus

110쪽

DE MODIs LATINE LO. s

D E 3 E R R EDEFεRRE nomen,non est proprie accusare, sed ante aecusationem apud iudicem, vel magistratum aliquem de aliquo crimine denuntiare, unde Delator dians est, ut clare infra ostendetur. Cicero in Verrem, Serui cuiusdam nomen desertur, is accusatur,ficti testes in eum dantur, rem cunctus senatus Catia Mensium iudicat. Terentius de bonis possessis,lege,Eum patronum, at nomedetulit accusasse intelligendus est, nisi abolitionem petat. Plaut. in Aul.ad tres uiros ego deseram tuum nomen. Cicero pro Cluent Atq; ut intelligatis Cluentium non accusatorio animo, non ostentatione aliqua, aut gloria adductum, sed ne farijs insidijs proposito ante oculos uitae periculo,nomen Oppiani ci detulisse, paulo longius exordiu, causa rei demonstrandae, petan. . Idem in Verrem. Ego sic intelligo iudices , cum de pecunijs repetundis nomen cuiuspiam deferatur. Ibid. Nomen hominis audacissimi detuli. Idem pro M. Caelio, Nisi iterum eadem de re suo familiari absoluto nomen hic detulisset. Idem pro Cluenti b, Et clarissima uoce se nomen Oppianici, si interiectum Marcum Aurium comperisset, delaturum

esse testatur. Ibid. Nam cluentius iudices primum nomen eius detulit. Idem Quinto Cice. Paulus noster cum testis productus esses in Sextium, confirnaauit se nomen Vatinii delaturum. Idem in Verrem. Eiusdem rei nomen detulerunt. Ibid. At si liceret,nomen absentis deferre se uelle.

Ibidem , Nuper Um in Publicum Gabinium uir fortissimus ,& innocentissimus Lucius Piso delationem nominis postularet. Cicero pro domo sua, Nomen Sexti Pompeii detulit. Idem pro Sex. Ros. Ame. Qui Sex. Roscii Nomen deseren

dum curauit.

Idem pro Luci. Mur. Dixi in senatu me nomen consularis candidati delaturum.

SEARCH

MENU NAVIGATION