Pars Secunda Sive Orationes Omnes

발행: 1827년

분량: 659페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

Itaque iste solus cum sua cohorte nequissima relin

quitur. Non dubitabat Minucius, qui Sopatrum de- sendebat, quin iste, quoniam consilium dimisisset,

illo die rem illam quaesiturus non eSSet : quum re

pente jubetur dicere. Respondeis: Ad quos λ Αd me, inquit, si tibi idoneus videor, qui de homine Siculo ac G culo judicem. Idoneus es, inquit ; sed pervel

lem adessent ii, qui assuerant antea, Cala Samque CO-gnorant. Dic, inquit : illi adesse non possunt. Nam hercule, inquit Q. Minucius, me quoque Petilius, ut sibi in consilio adessem, rogavit. Et simul a subselliis abire coepit. Iste iratus hominem verbis vehementioribus prosequitur, atque ei gravius etiam minari coepit, quod in se tantum crimen invidiamque ' conflaret. XXX. Minucius, qui Syracusis Sic negotiaretur, ut sui juris dignitatisque meminisset, et qui sciret, ita se in provincia rem augere' oportere, Ut ne quid de libertate deperderet, homini quae Visa sunt, et quae tempus illud tulit et causa, respondit : causam SeSe, dimisso atque ablegato consilio, defensurum negavit. Itaque a subsolliis discessit; idemque hoc, praeter Siculos', ceteri Sopatri amici advocatique secerunt. Iste, quamquam est incredibili importunitate et audacia, tamen suhito solus destitutus, pertimuit et conturbatus est. Quid ageret, quo se verteret, nesciebat. Si di inis. Alterutri eorum Id ost, litigato. rum , qui rem auam eo eam PetilIodia piabunt. Adesse alicui, proprie est alteritia ae profiteri Patrontim. s. F. Ursino plaeuit leetio vet. eo dieis. ω Respondet. abiIsse indicos. Annon . inquit. tibi id neus videor.ete. vi I. v. L. ro. crimen inciditimqtie Quod tam amplam aui eriminandi aeque in invidiam vorandi omnibus praeberet ma

teriam.

XXX. r. O mi juris. Ut aa eivem m. atque mollem esse meminisset. . Edd. pr. et notinulli eodd. agere, quod frustra probat Nanni a. I. V. L. 3. Stetitis. Quos Verria metria r tinebat.

482쪽

I N VERREM AC T. II, LIB. II. 44ι

sisset eo tempore quaestionem, post illis adhibitis , suos ablegarat, absolutum iri Sopatrum videbat : sin autem hominem miserum atque innocentem condemnaSSet, quum ipse praetor sine consilio, reus autem Sine patrono atque advocatis suisset, judiciumque C. Sacerdotis rescidisset; invidiam se sustinere non posse tantam arbitrabatur. Itaque aestuabat dubitatione; versabat se in utramque partem, non solum mente , Verum etiam corpore : ut omnes, qui aderant, intelligere posserit, in animo ejus metum cupiditatemque Τ pugnare. Erat

hominum conventus maximus, summum silentium, Summa exSpectatio, quonam esset ejus cupiditas eru-

marchides. Tum iste Τ aliquando, Age, dic, inquit. Sopatrias implorare hominum atque deum fidem', ut

cum Consilio Cognosceret. Tum repente iste testes citari jubet. Dicit unus et alter breviter : nihil interrogatur : praeco DixissEs pronuntiat. Iste, quasi metueret, ne Petilius, privato illo judicio transacto aut dilato, cum ceteris in consilium reverteretur, ita properans de sella Oxsiluit : hominem innocentem , a C. Sacerdote absolutum, indicta causa, de sententia Scribae, medici, aruspicisque condemnavit. XXXI. Retiue te, retinete hominem in civitate,

4. Adhibitis. Vettis hahel is adhibitis in eonsiliram . . 5. cvidiearemque. Nannii et Neistelli eodex, is metum eum eupiditatem. s. olini vi dimittebatis. Inre optimo reeepit Lallem. emendationem tam bini. I. V. L. O. Ttim iste. Tandem Verres sopaia teum loqui jubet. 8. Fidem. Meteil. et Fabrie. e dexpost hoe verbum habent in orare, atque Obsecrare . . qtiam Garatonins leet; Dem defendIt.

dieiis. quod per praeeonem. causa trimque perorata, pronuntiabatur, ut in eo ilium iudiees dimitterentur. Vid. Brisson. Forin. V, p. 534. xxxI. r. Resinere nominem. Illud a Cieerone verbum adhibetur, quoniam qui repetundarum damnatus uerat, exsilio multari soleret. ε

483쪽

44 a M. T. CICERONIS

judices : parcite et conservate , ut sit qui nobiscum res judicet; qui in senatu sine ulla cupiditate de bello et pace sententiam serat . Tametsi minus id quidem Hobis, minus populo romano laborandum est, qualis istius in senatu sententia futura Sit. Quae enim ejus auctoritas erit λ quando iste sententiam dicere audebit, aut poterit λ quando autem homo tanta luxuria atque desidia, nisi februario Τ mense, adspirabit in curiam Θ verum veniat sane: decernat bellum Cretensibus ; liberet β Byzantios; regem appellet Ptole

maeum '; quae vult Hortensius, omnia dicat et sentiat: minus haec ad Dos, minus ad vitae nostrae discrimen, minus ad sortiitiarum nostrarum periculum pertiuent.

Illud, illud est capitale, illud formidolosum, illud optimo cuique metuendum, quod iste, ex hoc judicio

Nobiseram. ΜSS Parisiens , a vobis. Crima. I. V. L. I. Lamhin. ω dicat ontra libros omnes. I. V. L. 3. Februario. Qui totus mensἰs legat Ionibus ext rarum gentium audIendis erat destinatus. Quum autem provinetalea legat; senatorum aententias asst Pitia emere rogebantur, tune vetiturum Verrem dicit, pretio nimirum addu- tum, ut venalem sententiam habeat. 4. Cretensiatis. Cretenses, victo M. Antonio totius orae maritimae curatore DivIn. I . Vere. I, u 3), legatos Romam miserunt qui antiqua foedera revocarent. Illis favebant Pompeios et magna senatus pars et Horte Inseontra et Metellus. eonsules designati, hellum suadebant; quae valuit aententia. Creta proviueia Hortensio obtigit. qui. pacis magis quam belli aetibus florens . eam Netello collegae emaI . Metellus, quamvis se Creten ea Pompeio dedidissem, insulam totam hiabia egit. de ea trInmphavit. et creti seognominatus est. Vid. Flor. III. I. Liv. Epit. 9s. Appian. de reh. Cret. I. p. 99 edit. Schwei . 5. Liberae. Esnelat ut Byrantἱum non amplicis provine Iae forma utatur. Aod libera sit, anisme legitim et magistralibus regatur. Byranti a Postea

Clodios tributina plebis A. U. 695 lego lata, liberavit. Plinius, Hist.

Nat. o. I. ut . Oppidum liuerae eon ditionis vi memorat. 6. Proleminiam. Pe simus ille rex.

cognomine Aυλnetra straho. XVII, ai), regno depulsus ab Alexandrinis.

Romam venerat. Ibiqud aperte meunia esseere studebat ut in regnuru re duceretur. sed magna erat eontroveris

aia , quod hoe v tarent libri SI, 1llini; et qui reducendum Densebant, inter ae dissetit irent, ratrum haee re, ad Lentulum an ad Pompeium deserenda esset. Cic. Epist. ad Div. I. a. Ad Quint. Frate. II, a. Appian. d.

484쪽

IN VERREΜ AC T. II, LIB. II. 443

si aliqua vi se eripuerit, in judicibus 7 sit necesse est; sententiam de capite civis romani ferat; sit in ejus 'exercitu signifer, qui imperium judiciorum tenere

vult. Hoc populus romanus recusat, hoc ferre non potest: clamat, permittitque vobis ; ut, si istis hominibus delectemini, si ex hoc genere splendorem ordini atque ornamentum curiae constituere Velitis, habeatis sane vobis se istum senatorem; istum etiam de

vobis judicem, si vultis, habeatis : de se homines v. si qui extra istum ordinem sunt, quibus ne rejiciundi quidem amplius, quam trium judicum, praeclarae leges Corneliae ' faciunt potestatem, hunc hOminem tam crudelem, tam sceleratum, tam nefarium,

nolunt judicare.

XXXII. Etenim si illud est flagitiosum quod mihi

omnium rerum turpissimum maximeque nefarium vi

detur ), ob rem judicandam pecuniam accipere, pretio habere addictam fidem et religionem : quanto illud flagitiosius, improbius, indignius, eum , a quo Pecu

Diam ob absolvendum acceperis , condemnare; ut De praedonum' quidem praetor in fide retinenda consuetu-

NII. Civ. s .e h. 6ra. Sueton. In Caes. 54. Dio Casa. 39. r. In Ddisibus. Quia senator est, et soli senatores tune indieabant. Sie fiet ut in ana sedeat deetaria. 8. Otis. Hortensii, causarum regia. muIn. I. s. Ita e eodd. edIdἱt Aldus nepos I 583, et post eum Lambinus. G-- vitis. Emeat. Alii multi. M uobiaenin M. I. V. L. ro. Da se homines. Hune voa, ae natores, retἱneatla, at quia ex vobis In iudieitim voeabitur; sed ai qnis da populo retia fiet, is certe, quamvἱκtres tantum judices ex lege lata Cornelἱa , quae adeo senatoribus favet, et reis ceteris adversa ur, retieere aibἰlierit, in lis ipsis tribus Verrem ut crudelem, etc. rei ieἱet.

hos Μss. I. V. L. - Νota in aeqq. reiiciundi ... trἱtim iudicum ., Mae- eam omninci phrasim. xu. corneliae. Vid. Ind. Legum. XXXII. r. Addieram. Sumpta m . taphora de auetionibus, in quihua pluris luellanti res venalis addieitur; sieae Verres picta nummorum numeranti maneἱpahat. I. Prind. Qui v I iam iis non adimere solent, qui pertinia redemerunt.

485쪽

444 M. Τ. CICERONIS

dinem conservaret λ Scelus est accipere ab reo : quanto magis ab accusatore 3 quanto etiam sceleratius ab utro

que Fidem quum proposuisses Venalem in provincia, valuit apud te plus is, qui pecuniam majorem dedit. Concedo : forsitan aliquis aliquando ejusmodi quip

piarn secerit. Quum vero fidem ac religionem tuam jam alteri addictam pecunia accepta δ habueris, Post eamdem adversario tradideris majore pecunia; utrumque saltes et trades cui voles Θ et ei, quem fefelleris, ne pecuniam quidem rediises λ Quem milii tu Bulbum, quem Staienum quod umquam hujusmodi monstrum, aut prodigium audivimus, aut vidimus, qui cum reo tranSigat, post cum accusatore decidat 3 honestos homines, qui causam norint, ableget, a consilioque dimittat λ ipse solus reum absolutum, a quo PeCuniam BCCePerit, Condemnet, pecuniamque non reddat ΘΗunc

hominem judicum numero habebimus 3 hic alteram decuriam Τ senatoriam judex obtinebit J hic de capite libero judicabit 3 huic judicialis tabolla committetur λ

quam i Ste non modo cerasi, verum etiam Sanguine, Si vistam erit, Notabit.

XXXIII. Quid enim horum se negat fecisse Θ illud

videlicet unum, quod necesse est, pecuniam accepiSSe.

Quidni iste neget λ At eques romanus, qui Sopatrum defendit, qui omnibus ejus consiliis rebusque intersuit. Q. Minucius juratus dicit pecuniam datam; juratus dicit Timarchidem dixisse, majorem ab accusatoribus

3. Aberat . pertinia accepta . neod. Nannii; idque εἰ plaeebat. Sed

requirunt verba. quae statim sequuntur, ae majore pecunia m. I. V. L.

4. Bulbiam. Cod. Metell. Tu. hulum is, qui quidem praetor peruntas ob rem iudieandam aecepἰ . De Fin. II. 26. Sed non apto loeo. Bulbus enim et statenus una turpius eonirin. guntur, ut inἱquissimorum iudicumnoinina Cluent. 28), qui tamen prae erre innoeentissimi videntur. s. Alteram Getiνiam. serundam. Vid. Vere. I, 6 I. 6. cera. Diseolore et infami, qualia Hortonaἱus. Divin. I.

486쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. II. 445

pecuniam dari: dicent hoc Siculi omnes; dicent omnes Halicyenses; dicet etiam praetextatus Sopatri filius, qui ab isto homine crudelissimo, Patre innocentissimo pecuniaque patria privatus est. Verum, si de pecunia testibus planum sacere non possem; illud negare posses, aut nuuc negabis, te, consilio tuo dimisso, viris primariis, qui in consilio C. Sacerdotis fuerant, tibique esse solebant, remotis . de re judicata judicasse 3 tequo

eum, quem C. Sacerdos, adhibito consilio, causa cognita, absolvisset; cum dem, remoto consilio, Causa incognita, condemnasse λ Quum haec confessus eris,

quae in foro palam Syracusis, in ore, atque in oculis

provinciae gesta sunt; negato Sane , Si Voles, Pecuniam accepisse : reperies, credo, aliquem, qui, quum

haec, quae palam gesta Sunt', Videat, quaerat quid tu occulte egeris'; aut qui dubitet, utrum malit meis testibus, an tuis defensoribus credere. Dixi jam antea, judices, me non omnia istius, quae

in hoc genere essent, enumeraturum; Sed electurum ea, quae maxime excellerent.

XXXIV. Accipite nunc aliud ejus facinus nobile,

et multis locis saepe commemoratum, et ejusmodi, ut in uno omnia maleficia inesse videantur. Attendite diligenter: invenietis enim, id facinus natum a cupiditate auctum per stuprum, crudelitate persectum atque conclusum. Sthenius est, is qui nobis assidet, Thermitanus. antea multis propter Summam Virtutem Summamque

XXXIII. r. Negrato sane. Meteil. habet a nega totum Mne, si voles m. Culiel in. vero Iegebat is negato tamaane , si voles M. I. Patim gesta atine. Dimissos sei-li t ae amotos suisso iudieea. 3. Oeeti te exeris. Pectit iamne ad iudieia eorrumpenda arceperis. XXXIV. I. Stimmam virtutem. um enim Thermitavi Mario savia sent , et Pompeius illos punire statui aet; sthenius a se eoaetos Thermitati a ad sequendas Marii partes respondit. atque adeci de se uno aupplietum esse sumendum. Qua sortitudine motu Pompeius et ei et ei vitati veniam

487쪽

446 M. T. CICERONIS

nobilitatem, nunc, propter Suam' Calamitatem, atque istius insignem injuriam, omnibus notus. Hujus hospitio Verres quum esset usus, et quum apud eum, Non modo Thermis saepenumero fuisset, sed etiam habitasset: domo ejus omnia abstulit, quae paullo magis animum cujuspiam aut OCul OS POSSent Commovere. Etenim Sthenius ab adolescentia paullo studiosius haec compararat', supelleCtilem ex aere elegantiorem, et Deliacam, et Corinthiam, tabulas Pictas, etiam argenti bene lacti, prout Thermitani hominis facultates serebant, satis : quae, quum eSSet in Asia adolescens, studiose, ut dixi, Compararat, non tam suae delectationis causa, quam ad invitationes adventusque nostrorum homitium, amicorum Suorum atque hospitum. Quae posteaquam iste omnia abstulit, alia rogandosi, alia poscendo, alia sumendo; serebat Sthenius ut poterat. Angebatur si tameta animi dolore necessario quod domum ejus, exornatam atque inStructam sere, jam iste reddiderat nudam atque inanem. Verumtamen

dolorem suum nemini impertiebat : praetoris injurias tacite, hospitis placide serendas arbitrabatur. Interea cupiditate iste illa sua nota, atque apud omnes pervulgata', quum Signa quaedam pulcherrima atque antiquissima Thermis in publico posita vidisset, adamavit: a Sthonio petere coepit, ut ad ea tollenda operam suam

profiteretur, seque adjuvaret. Sthenius Vero non So-

h. Ora . tap. 46. a. Stiam. M leu. et veti. edd.

3. Alii hἱe et paullo ins eo amorat. 4. Ad insitationes. Quam ni ita rate. retur, quum invitati ad eum venirent eom. magἱ iratus. aera hospites. 5. Rogando. Per preces. Poscendo. Partim pree;htia, partim imperio. M- mendo. Vi et imperIo. 6. Alii, vitangebatur . . mInna igni. se titer. Sequimur C. Steph. I. V. L. . Necessario. Quem non senti non poterat, quum tot preti a artἰa monumenta a domo raperentur. 8. Multi reeeperunt a pervagata in Pintillia eodie;hus. I. V. L.

488쪽

IN VERREM ACT. II, LIB. II. 447

lum negavit, sed etiam ostendit, iiis fieri nullo modo posse, ut Signa antiqui Ssima, monumenta P. Africani, ex oppido Τhermitanorum, incolumi illa civitate imperioque populi romani, tollerentur. XXXV. Etenim , ut simul P. Africani quoque humanitatem et aequitatem cognoscatis, Oppidum Himeram Carthaginieti ses quondam ceperant; quod fuerat in primis Siciliae clarum et ornatum. Scipio, qui hoc dignum populo romano arbitraretur, bello confecto,

socios sua per nostram Victoriam recuperare; Siculis

omnibus, Carthagine capta, quae potuit, restituenda Curavit. Himera deleta, quos cives belli calamitas reliquos secerat, ii sese Τhermis collocarant, in ejusdem

agri finibus, neque longe ab oppido antiquo. Hi se

patrum fortunam ac dignitatem recuperare arbitrahantur, quum illa majorum ornamenta in eorum oppido collocabantur. Erant signa ex aere complura : in

his mira pulchritudine ipsa Himera, in muliebrem figuram habitumque formata, ex oppidi nomine et

fluminis. Erat etiam Stesichori poetae statua senilis. incurva, Cum libro, summo, ut putant, artificio facta: qui ' fuit Himerae, sed et est, et fuit tota Graecia summo propter ingenium honore et nomine. Haec iste ad insaniam concupierat. Etiam, quod paene praeterii, capella quaedam est, ea quidem mire, Ut etiam nos, qui rudes- harum rerum sumus, intelligere possimus,

s. Heretius pronomen id delendam putat. I. V. L.

XX XV. a. Stes hori. Qui poeta

eeronem ubique ae omninci harum rerum rudem et contemptorem prosisteri. quippe quarum euriosos populnaeontemn ret, et sim enlartim turpi nomine notaret. sellicet vetera Romanorum ingenia illud ἱnisa anam maiagnitudinem eadere exἱstimabant, eo

489쪽

448 M. T. CICERONIS

scite lacta et venuste. Haec et alia Scipio non negligenter abjecerat, rit homo intelligens Verres auferre posset; sed Τhermitanis restituerat : Dori quo ipse hortos; aut suburbanum, aut locum Omnino, rabi ea poneret, nullum haberet; sed si domum abstulisset, non diu Scipionis appellarentur, Sed eorum, ad quoscumque ipsius morte venissent: nunc his locis posita sunt, ut mihi semper Scipionis fore videantur, itaque

dicantur. XXXVI. Haec quum iste posceret, agereturque ea res in senatu : Sthenius vehementissime restitit; in ul

taque, ut in primis Siculorum in dicendo copiosus

est, Commemoravit : urbem relinquere Thermitanos

esse honestius, quam pati, tolli ex urbe monumenta majorum, spolia hostium. beneficia clarissimi viri, indicia societatis populi romani atque amicitiae. Com

moti animi sunt omnium : repertus est nemo, quin mori diceret Satius esse. Itaque hoc adhuc oppidum Verres invenit prope solum in Orbe terrarum, Unde

nihil ejusmodi rerum de publico per vim, Dihil occulte, nihil imperio, nihil gratia, nihil pretio posset

auferro. Verumtamen hasce hujus cupiditates exponam alio loco : nunc ad Stheni tam revertar.

Itaque iste vehementer Sthenio insensus', hospitium ei renuntiat; domo ejus emigrat, atque adeo exit: nam jam ante migrarat . Eum autem inimicissimi

aeeensἰ aensibus quos in iram in m dum deseripsit Virgἰlius : Exetidental II. .... Tu regere imperio populos. Romane, memento : Hae tibi erunt artes, et . ED. VI, 648. XXXVI. a. Nihil pretis. Veius eo dex precario. Uneis inelusit Ernest. ut plane spuria et aliena. quod erres non . t omere aesitus. Cui ree e Opposuit Beev. Ma quae Vere. IV, 4 leguntur. a. Infensus. Meteil. hahet, is irat iste vehementer Sthenio atque inren-

ua .-Migrarat. I. E. antequam exi

ret . Partem au pelleetilia exportari in serat. Nulla onim Athenii iam vasa alio eonserenda euraverat. sie Emea .sehiatx et I. V. L. POMIt sorsan etiam explieari loetis si migrare idem qnod

490쪽

IN VERREM AC T. II, LIB. II. 449

Sthenii domum suam statini invitant, ut animum ejus in Stheni uin inflammarent, ementiendo aliquid et criminando. Hi autem erant f inimici Agathinus, homo

nobilis, et Dorotheus, qui habebat in matrimonio Callidamam, Agathini ejus filiam, de qua iste audierat. Itaque ad generum Agathini migrare maluit. Una nox

intercesserat, quum iste Dorotheum sic diligebat, ut diceres, omnia inter eos esse communia ' : Agathinum ita observabat, ut aliquem amnem ac propinquum :Contemnere etiam signum illud Himerae jam videbatur, quod eum multo magis figura et lineamenta hospitast delectabant. XXXVII. Itaque hortari homines coepit, ut aliquid Sihenio periculi crearent, criminisque confingerent. Dicebant ses illi nihil habero, quod dicerent. Tum istellis aperte ostendit et confirmavit, eos in Sthenium, quidquid vellent, simul atque ad se detulissent, probaturos . Ita illi non procrastinant: Sthenium statim educunt' ; aiunt ab eo literas publicas esse Corriaptas δ. Sthenius postulat, ut quum secum sui civeS agant de

ad Div. I, 5; Fin. III, 2o; osse. I. IO. id est. negligera signiseet; ita ut

intelligamus, Verrem quum jam antea a sthenio abal;enatus esset, quumque eum negligere ecepisset, tunc denique vehementer ei insensum, quod signa auferre volenti restitisset. aperte eum eo inimieitias habuisse. Videant dO

3. Commtinia. Graeco prouerhici alludit orator. τα τω, *ιλω, κctua' et obiter indἱeat Dorothei qcioque uxo rem in commune habitam. 4. Affinem. Quasi scieerum acilicet. quippe eritia eum filia rem hahuisset: te supra a dies Occure; t. XXXVII. t. Prohnoros. Fidem I. cie. pars seeunda.

apud se Verrem habituros; vel nullo appellato teste. a. Edtietini. In ius vocant. Ut .upra eaΡ. 26.3. Esse eorruptas. Quod eaptiale crimen erat, et Iege Cornelia morte pleetebatur. Sed hoe iudicimii non capἱ tale primum suisse hie IntellἱgItur. Dauni enim postea Agathitium rogau Ituti stheniatu accusaret . negavit ille, se Athenio adeo Inimieum esse. ut Itieapitis poetetitum adduceret. Inde apis paret poenam solummodo In pecunia aut rorpore suἱ se eo st; tutam; nisἰ

sorte hoe ex inmeis artiἰtrio penderet. vi Non eapitalia iudieἱa stitit, ait Paullua in lib. II de pia , . iudie. ex quibus

SEARCH

MENU NAVIGATION