장음표시 사용
41쪽
4 dio Irmio, vitis, foliis pampinisque luxuriet Cur
erasu aestate maturet, autumno pomum Z Erunt ne causa creatrix, calor luxquo redeuntes Curidem in omnibus vegetabilibus non accidit Cum
nam hyeme licet temporata, et humenti, flores, qui ortos autumno quamvis bigidiore exornant, non aspiciuntur Insuper scire cuperem, cur uno tempore una, altero, altera bestia concipit, laetumque per tempus certum, et determinatum gestat et cursarius sero post illud tempus emittitur Cur somnus et vigilia semper esse solent alterni, e fames, aequis Istrumque intervallis, stomaehum extimittat Cur seminae paepe a pius steriis in mense diebus menstrua patiantur, ac sebris intermittetitis accessus ad eamdema ram sero semper aegrotum aggreditur omnia in natura per periodos volvuntur, omnia regu- Iam servant. Quae igitur causa stuporis, si in pa-siologi eis phaenomenis eumdem conspicinius ordinem Notitio haec analogica facta satis hunc
Odi inom comprobant Quomodo igitur ridiculam, atque superstitiosam, Serum spernemus eriticorum existentiamqΜorbi nascuntur, adoIescunt, decrescunt, Cera sant aeque ac omnis ens, quem natura continet. Statim ac formantur, statim ac existunt, ipsi quoquo totidem sunt entes. Non concipiuntur a men-le, inmquam in abstram morborum ideae, ut
ad Ontologiam possent referri; sed morbi reu
42쪽
ra materiales sunt totidem ntos. Atqui omnia naturalia suos hahent periodos cur igitur orditiem soli morbi abnuent Concludamus ergo, nihil absoni dierum criticorum doctrinam bati
re immo pro illa filaro, o practicorum experientiam virorum, qui veram medicinam sectatitur; nec non analogiae argumenta, quam omnium Phaenomenorum naturalium ordo, praemotis ratis. XX.
Absit tamen, ut immoderatam doctrinae de criticis disius, ostentationem admittamus, atque xageratam, uperstitiosamque illorum dierum in morbo actionem, quam aliqui medici attribuerunt, tueamur. Scimus plurimas esse causas, qua regularem morborum cursum Praepedire, et bonum successum, funestumve acceIerare vel retardare, alqu hinc progressionis ordinem pedi urbam, po8sunt. Ne tamen autumemus, his di
bus, adscribendum osse penitus de morbis iudicium autumemus potius morbos iudicari posse,
cum necessarium persecorint curaum, cui ars,
iurave auxilietur, atque hinc posse, die quocum que finem morbos hahere Credere nihilominus possumus, quosdam morbos, et praecipuo acu- os, plerumque aliquibus diebus, quam alias, et praesertim in disparibus, desinere. Ita saltem comprobat experientia.
43쪽
Haec quae de crisibus, demerastasibus, decrLucis diebus dicta sulit, non sunt, ut aliqui vellent,
merae verborum vocandae disputationes; nam praestantes, innumeramus parant.u practicomedie utilitates, quem istiusmodi doctritiae non
lateant e contra, quo damna aegroto as runt
medici, qui cessibus Mem non praebent Pulsus, qui in variis earum phasibus, morbo jam progreMO, postquam cura non timidus modicus Miabilitare conabatur, semper concitati liberiquo micati vim salutares ostendentes, quam nunc haec, nunc illa corporis pars resumit, saepius ab adversariis, ceu pulsus novas exacerba iones, novumque morbi incrememum, minantes, iudicaniatur, et dum sanguinis emissionibus, aliisque modis vim fraenare arbitrantur, illos e contrari debilitant, inanesque raddunt actionum vitalium conatus, quibus salus restitueretur. Quamvis, i qui imosius graecus, medicinae pater, hoc idem, sentiente Galatio, parvi faceret pulsum in tristiabus tamen certum fit, ipsum in suis authenticis scripLis de violenta convulsiva pulsatione 1 qui, quae ad sanguifera vasa Colli, aliarumque Partium, quas BCensEt planctis se fite cidit. Ita sacLum veritati accodit, in vitalibus actionibus, quae crisim determinant, maximo commotam
44쪽
speetari pulsuum vim, ut negligentes quoque,
deprehonderenti Quantum soIertiae etiam a quoque pstitissimo practico noti,sqtiiritur, ne pulsu haemorrhogiam aliquam Criticam praenuDciarites, eum pulsibus a phlogosi adhuc vigente, ex gitatis, commutet Quamnam aliam causam, sipuIsuum exacerhationem respuant, Comment
huntur illi, qui crisium doctrinam admittere a Iani Dubitandum igitur nullo modo est, aliquaserises a pulsibus duri praenunciari, qui facilii is, Ceu acutae phlogogis signa accipi possent Klochosfius nos ortos facit, o imminentibus crisitius salutaribus, similes observasse pulsus, et Ni-kellius ex iisdem putii s morbum regium vallia
Nunc illi esservescentes Systematici, qui tannvident, aut necessitatem non curant animadvertendi, quae in pluribus occurrit casibus, tum ut clare cernatur, tum ut rite aestimetur harum actionum vitalium natura et finis quam perniciose sanguinis emissione, omnique deprimenta remedio utentur Ast hoc non satis. Immodico remediorum vellemen tum usu a morbi princiapio, vires vitales inepta redduntur, ut propitias crises operentur e experientia satis abundotio suasit, juxta Proesessoris andre-Beauvais assertionem, nimirum quod Ges erises otii
plus raros ehocles sujet assaiblis par 'age sit, Ioraque les malade. oti et debilites par o
45쪽
, traiiementis Ethnoe dicentur verborum disputationes Quidnam valobunt tot tamque Omprobatae, observationes a summis, gravissimisque nostris scriptoribus traditae, si in morbis, omnia ad artis potentiam, nillil ad Datura operationem redigeretur Perben Rodius aiebat esso ariem ministram, naturaeque interpretem nunc econtrario,
naturam vellent aliqui non solum esse ministram, artisque interpretem, sed otiam suis illusi libus,
Sydotitiamus, ut bono elius observat, quem ipse Rasorius in suis clini eis lectionibus, summum phlogisticorum morborum magistrum appet Ial; Sydenhamus felicito medicat curam exoreuit in pontinuarum sebrium epidemia, quae Londi , antiis sita , et i 658 debacchata es quia a pulsibus vaticinabatur, atque ideo ptialismum criticum, per quem soli iter obres illiusmodi desinebant, D quaquam impediobat. Homantius in ardentibus febribus pulsum plenum, et concitatum, caloris
ad cutem augmentum, peculiarem irritationem, quae in his sobribus criticam a morrhagiam, statim quo salutarem iudicat, animadvortondam esse praedicavit Sed quomodo haec signa scentes Systematici respiciunt Quomodo tensos,ina quales vibratos pulsus considerant; quom do exagitantem caloris sensum, tonssmum, ad hypocondria tensionem, quae saepe rises indi-
46쪽
eant, conspoctant Omnia ipsis certe demonis strati morbi exacerbationem, et Phlogosim at- quo ideo, suis remediis, elicem vetitum brevi
modo verbori1m disputatione, Nil dubitandum, ut ago arbitror, medici prae sagiunt, qui doctrinam crisium dierumquescritis corum callet, et qui inde illas practvidet, tutius, utiliusque psss, quam alterius medici praesagium, qui hane doctrinam spernit, vel ignorat, quam vis aliunde sapiotis, peritusque sit. Deinde cum
per obsorvatione' perque summorum auctorum
scripta cognoscat, quaenam solita excretio sit, per quam in peculiaribus morbis, morbosa, teria a corpore expellatur; ipse, in medendi ratione conamina sua diriget, ut hiijusmodi excretio filii, et ad organa, ubi excretio fit, morbosam materiam seducet. Erunt ne istae tantummodo verborum disputationes me, et innumeras aliae, quas brevitatis causa praetermitto, sunt utilitates, quas cognatio, et
praecelatorum, quoad riges, applicatio, hippocraticorum, aegrotis, famaeque medicorum,
47쪽
Concludamus igitur tandem supta, et ea quae diximus, nos omnino cortos sacere de veritate oriasium, atque do utilitate, quae ab hausta crisium doctrina, exundat; ab istis veram materialom moriaborum naturam oppido demonstrari, atque inde psse firmum adagium quod animalis organisaliodum vivit, in peculiari aggregatorum lument rum Extura, quam miscugii Reilus, organica mistione Busalinius vocat, consistit; quorum modificatio peculiarem incomprehensana constituit conditionem, ex qua vitalitatis, vitae, incognita quo officaciae, quae ad animalen existentiam
omnino prorsusque confert, arcana phoenomena confirmatitur. Haec hypotest gralis asserta, non
est unquam dicenda, utpote quae pra aliis, sarta molitis explicai atque ab istis ipsa quoque firmatur; ipsa necessaria nostro intellectui est, et, 3trarum argumentationum sundamen ipsa se ducem nobis praesert a quo auctricem, ut alias i, pollieses non satis firmas, vel rationi adversantes excludamus; ipsa sola atque unica facit, ut nos
discrimina quae obflnire possunt, vel ea quae
sunt verosimilia, inter sanitatis statum, interque morbosum, nec non inriti meras variationes, gnoscamus Enimvero animadvertentos sanitatis latum ex certa aggregatione, vel intima elemen-
48쪽
torum mixtione, quae vigenis animalem orga. niae abionem, Constituunt, derivari satile est, rati ni consonum veroquegimile nos Compreliendere posse, quod omnis perturba io elementa ipga ex gitans, quaecumque primitivae mixtionis molli catio, statum morbosum emcere penitus possit; et quod extentio, gradus, qualitas, duratio hujus-e perturbationis, variationes intensitatesquo ipsas morbosas verosimiliter producere debeatis denique quod summus hujus perturbationis
excessus omnino aggrega ionem, elementorum-
quo mixtionem intimam dissipet originarium pum organicum dissolvat denique illam ipsam
conditionem per quam subsistit, si vigens manet organigabio e vita, disperdat. Haec Hypothesis, quae naturae operationeS non turbat, quae e con rario iacit, ut in primi genia origino illas discernamus, quae eadem iacta continua catena jungit et connectit, iacem in omnibus investigatiociibus praesorro nobisi
test. Ipsa et causas proximas remota Eque modi
horumque indolem, quodcumque eorum trΙ in B nomenon mirabili modo demonstrat Nil est alii hypothesibus opus, nam haec ad splendidi ris visitatis adspectum nos ducit, atque in ossicit, ut plane et firme suadeamur, et in suasio na acquisecamus. Ipsa methodus quoque est illa, quae pariter typum, omnisque morbi periodum clara describit quae coctionem, cruditatem, cria
49쪽
sim docet quae aceidentia, vel necessaria discrimina, determinat quae tandem ad hoc disponit,n acerbam duramque necessitatem, alicuius Uste malis se queudi Practicus edicus, usque a pes cipio, cognoscat.