장음표시 사용
241쪽
dicitur Nepatica, uia praecipue in hepatis iuuari
Aa. Platearium secutus cn Pandeclarius'alij quidum, qιιι hanc herbam contra lienis hepatrique lal re obstructiones, elusique morbos omnes dixerunt. Quantum vero ea in re decepti sunt, pulchre mitrabimus, Ῥbi primum herbam Hepaticam Serapioni, Putearis, alus dictam, ab ea quam Dioscorides, GalenuS,Plimus,atquealq Lichene nominant diuersam non ese ostenderimus. Minime autem differre Iroailia inter sie Lichenem π Hepatica tri que descriptio racu Li situ probat : quaecunque enim Serapion de Hepaticaret' eadem omnia Galenus de Lichem quoque tradit.Serapion naque de Hepatica ita: Hepatica inquit, nascitur in lapidibus humectu, er cadit super eam
242쪽
Aip θαύμαςop. quod est: Lichen qui in petris nascitur,esi velut muscus quidam, sed recte ex plantarum genere censieri potest . Porro ita nominatus videtur,quod lichenas cure&Emtergentem habet ac modice refrigerantem facultatem, vinoque Pero resi cantem. Atque abstergentem quidem atque exiccan tem a petra obtinet, refrigerantem vero ab humoreaqueo: nascitur enim in humidis e grauiter olentibus saxis. Porrὸ quod ex talibus componitu Gubsai tus , aduersum esse phlegmonae nihil mirum en . Im3 quae apud Serapionem ex Dioscoridis autoritate de Hepatica scribuntur, manifeste indicant hanc esse Lichenem. Serapion nanque ita alta. Quadost emplastrum cum ea abscindit haemorrhagiam, e edat apostemata calida, curat impetiginem , er conficitur cum messe, π confert icteritia, s fedat apostemata linguae . certe ex Dioscoride 4be desumptu nemo non videt, quι libro . cap. so. in hunc modum Lia
nes sanat. Iuuat regio morbo correptos cum meru
243쪽
Eupatos rium Hespatorium quare dis. Ium.
Ix iis descriptionibus omnibus intersie contis eu denti limam sit , Hepaticam non esse aliam herbam praeter eam quae a Graecis Latiusque Lichcn dicitur. QMd si 'versi en, t en Ῥtique, satis dilacidum en, Hepaticam id nominis non assecuta quod hepatiprosit,quemadmodum Platearius omniat, quod iis eis Eius neque a Discoride, neque a Galeno, aut ahquo
alto veterum, adde neque etiam Serapione ipso, Lia cheni tribuatur. Lege Paulum Aegineta rinium ipsum lib.2 6.c . . ubi Lichenem desicribit Vnusquam Licheni eum facultatem illorum testimonio iu- esse comperies. Quod si Nero quis Lichenem herbam ieci tori prodesse ea ratione quod morbo regio, qui hepatis vitio prouenit, affectis cosserat,coηtenderat, huic ita responsium volo: Lichenem herbam non intro sumptam ad tollendum regium morbum sed extrinsecus potius adhibitam efficacem esse, sdque non alta ratione,nisi quia extergedi famitate praedita sit, qua,t impetigines,ita π cutis foeditatem in regio mo ιο obortam auferre pote E. Proinde si qua herba propter insignem iuuandi iecur facultatem hoc nomine insigniri meretur, ea certe Lupatorium erit, quae Ηepatorium Cr Hepatitu Discoride etiam tesse dicta ess, quod hepati non param pro it: ita enim Disorides de eadem ιόro quarto capite 38. scribit: S in GΠέρμα η πια ν τ' Αἴνου πω --xαηπκTιLους ia*ελῶ. ιd en: Semen aut herba in Ῥiuo pota, iocinorosis coηfert. Et Galenus libro 6.de Dp .med. acal tu eam lententiam :-ς καθ'
244쪽
χνω. id est: Obstructiones iecors expurgat. Inen ei itidem S adprictio quaedam, per quam robur addit - Useceri. Qirare quod Eupatorio debetar, Licheni,
quam Hepaticum vocant,non tribuendum erit. sed
hic nobis reclamat Montum,ac suis ficulnis copiis no-ἷiscum congredi audet,dicens,aliquoisimplicium medicamentorum effectus, er permulta alia quae pri- cos latuerunt,posteriores reperisse. Fatemur quidem multa esse hodie in medicorum frequenti u quae veteribia incognita fuerunt , ut est Casia Arabum, er alia nonnulli,nec ea esse inutilia ob id dicimas quod prisis ignorata simi, quis enim eo stultitiae pro-irediatur Negamus autem constanter quod istarumerbarum quae veteribus cognitae fuerunt, nouos hodie,ac ab His ignoratos , inuenerint effectus. Nam, t supra qaoque diximus, tantam experientiam nostri seculi medici nondum consitatisunt, Ῥtgloriari possintse quicquam is medicamentis quae Galeno ac ve
teribus aliis cognita fuerunt, addidisse, inuenisseque in iisdem quod viris istis ignotum fuerit. Non est ita
que par argumentatio,veluti Montuus dialecticae rationis non satis peritus putat,si quis ita cossi lat: Anu-όum Casia Galeno incognita fuit, ad leniendam igitur aluum inutilis. ac i quis in hunc modum arσumente tur: Hepatica a Dioscoride ac aliis veteribus probe cognita, acsub Lichenes nomine descripta, nastas isdem autoribus iuuandi iecursacultates habere inaenitur, iecori igitur minime confert. prima siquidem
costigendi ratio plane inutilis est σ inualida, quod
quenti sunt mea dicors Uu νerearibus in cognita. Quando στumenatu ab avatoritate ducto vastiat,
245쪽
p ARADOXORUM NE Dictv 18 . mentum as eius autoritate qui rem istam de quatenari debeat Orauit , deductum iussi icax sit, quemadmodum supra etiam multis docuimus. Altera Ῥero argumentandi ratio πalida admodum Gisiit, quod ab eius autoritate deductum sit, qui rem de quatenatur abseluti ime agnouerit G perfecerit. Nee tantum ab unius Dioscoridis, sed multorum aliorum recta cognitione herbarum praeditorum autoritate deductum ess, ade) ut hoc genus argumenti a te. Ilium numero quoque ductum Ῥideri possi. Quare cum sivis ineptiomu argumentis Montum sise in angulum aliquem tutum recipiat, nam talia siunt quae in planitie ac in aperto consistere non possunt. Et ut id silentio non transeamus,nemo inficias ibit herbam Lichenem, Hepaticam ideo dici posse, quod iecoris Dόrae simius sit, e r idcirco ita nominatam primum ab herbarus arbitror, donec platearius CrAccedentes,alium quandam'erroneam eius nomianis causam confinxerint.
Phaselum a pliasiolo Iegumine, quod Doli
chum alio nomine vocant, diuersum penitus esse.
Multi nostrae aetatis rarae eruditionis viri, rhasielum cum phaselo, non sine magno errore co-ua EEA fundμηt. Inter quos certe Marcellas Florentinus. i Florcu. Dioscoridis interpres,exsit, quis8.li. r.eius autoris
246쪽
LIBER C ' raueit, poemολορ naq; Dioscorus, Phaselus seu Ochrus Galeni Ο Paula, i p)st ostendemus: errat tamen quod in commentariu Dobchon esse eundem sustuca tur,cum milax eiusdem hortensis',)tex siquentiabas patebit. Nulla denique inter phasilum ex ph Hlum diuersitatemfacriit Copus, π Albanus Torsinnus,Pauli Aeginetae interpretes,cap. 7θ.libri primi Ῥbι tamen idem autor manifeste Phasius a I haselis distinguit, hos dolichos alio nomine, illos anteph
Ios tantum vocans. Proinde dιlgenter admodsi anima tu nendsi quid autores Graeci Phasilum,quiaque Phasiolu nominauerint. E nu o aute ιdi m rectius disiemur,quam e Galeno, qui libro primo de alimentorum ficuliatibus eorundem leguminum cognitione exacte tradit docens illa non nomine tantum, sed natura d uersa esse. De Phasilis autemstu Ochris ita
247쪽
na donec radix pustulet, non siccus ac Ioenumacum homines exonerandi ventris gratia ante alios cibosesitant,in aqua praemacerantes garo post intingentes. Succum habet abbilem quum in corpuε digeritur, facilioris quam foenum cum contactionis. In Alexandria iuuenem quedam noui artis medicinae exe
citio deditum, qui per quatuor annos singula diebus his duntaxatfructibus, phaselis, foenograeco, ochris, o lupinis pro obsonio urebatur, degustas interdum' er oliuas ex Memphide, olsula quaedam ,fru Clusiquepaucos,quos citra decoctionem esse licet.Nam decretum isti erat ne foco quidem uti. Omnibus ergo illis annis anus permansit, nec Ῥssa ex parte habitu corporis deteriore tum,quam ab initio, esse Tisius est. Istuc iis quae de Ochris ac phaselis dicta sunt isa quoque addantur. Haec edulia, inter ea quae bonum βω um,s' ea quae prauum gignant, inter concoctu facilia ter difficita, tarde citque transeuntia,flatu lenta , cr fatum leuantia, parum alentia ρο mulsum, medium quodam modo locum obtinuerant. Quibus verbis Galenus Phaselorum naturam paIhre expressit,nimirum aliquo modo ad aluum subducendam conferre dicens, G malarem quoque quam faenograecum alendis
248쪽
Paulus Aegineta lib. I. cap. in hunc modum scri-beus:Phaselisi macerentur doncc radices proueniat, atque ex raro ante cibum sumanta ventre abdurunt,atque magis quam sanum cum alui. It wuiato clarius Psellus lib. 2. de ratione aetatis ita sic rabes: Phaselos Ochros aqua astergunt quoad radicem germenque ediderint ante reliquum cibum manducant ad citandam aluum.Garo immersa nutriunt, Fuccumque haec generant, cum bene concoquantur: Meliora foenograeco, mcdiaque sunt inter bonum σmadum succum, siue concoquanta suemisus, oe' inter tarda π celeria meatu, multum nutrientia σ
flat, stiritus cit , aegre concoquitur. Vitidis coctus ιn cibo sumptus aluum emollit, s' ad vomitiones Ῥtilis. Caeterum Galen.post Pueasilinaturam .dolichorum
249쪽
minum nos alentium nomina recensentur . lnvenitur
etiam scriptu in libro Hippocratis de ratione victus. Cpinor autem satiuae plantae femen sic eos nominare, quod nunc a multis plurali numero dupliciter appellatur . Quidam enim Iobos, id est siliquas, quidam phasiolos quatuor γ'ablue proferentes vocant, atque ita aliud nomen a Phaselo faciunt, quod tribus filabis pronuntiatur . Ex quibus sane verbis dilucidum sit oe' olim inter phaselum G phasiolum, inquam legumina diuersa,magnam fuisse differentiam,phasiolosique alio nomine Dolichos dictosfuilpe. Quale autegenus leguminu sit phaseolus, ex iis satis liquet quae paulo p)st ex Theophrastissententia,quam refert lib. 8. cap. 3. scribit,sic dicens: ὀ δολιχος κάδοιπηἱκ τις μικρὰ, ωαζων φλιν - ται κύπιβπιμος, ειθ μ.Η,σαυλος DI Fπαξ πηγνιωπι κελαριν ἱυ ' μακρα , D χει γενοUI ου τουγυ, σάσκ pGτελῶδ, τεκμηρετ'αμ τις 'Pp λογον αυφF ναῖ καλου δί&μ-O λοζων. ρωτους ο λοζους ονο- α περιέχοΠα γχα ρ-
250쪽
reat, vitiosus rubigine tentatur. Quonia enim
ligna oblonga affigi iubet, nsque id fiat, aeruginosum
euadere ait, coniecturasumi poteti, de nunc Ῥocatis phasiolis G lobis sermonem eum facere. LoΓι autem
ab eo appessantur ea, quibus femen hui emodi is guminum qualia fiunt lens,ernum. pψῖm, faba, lup
nus,concluditur. Quemadmodum enim frumentacea
semina suis sticis .ita iam dicta tibis,id e F siliquis co-
tinentur,qui ipsilobi dolichos quoque cyincnt: atque ex eo totum fructum a nostrae tempestatis hominibus Iob os appellari crediderim, vetitisticus integros fru mentaceos fructus . E quiόus clarum fit Dolichos ea e legumina, quae a Serapione e ' adhuc hodie ph seoli rabentes Ῥulgo dicuntur nam non aliter π illi crescut,in altumquesurgunt quam dolichi ipsi. Ratio denique nominis cur Lobi dicuntur a Galeno,illic explicata ea . Varia enim ese nomina phaseolorum s iis constat. Dolichi enim dicuntur teste Pualo loco antea citato,quiam. οἱ θ σαο ολοι υ δολiπι καλου- PS οι. quod is, Phaseoli qui σ dolichi nominantur. Vocantur etiam Graecis lobi, Latinis siliquae. praeterea cum phasiolos Discoridis, a phasius Galeni niueil differre, ab eiusdem vero pha lalis multum abesse demonstrauerimus, nec arium erit hos sub alio nodam nomine ab isto esse deseriptos,neque enim le-m 3 gumen PhaseoA