Paradoxorum medicinae libri tres, in quibus sanè multa à nemine hactenus prodita, Arabum aetatisque nostrae medicorum errata non tantùm indicantur, sed & probatissimorum autorum scriptus, firmissimisque rationibus ac argumentis confutantur, D. Leonar

발행: 1555년

분량: 604페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

Sandara.

a quid

pecundum Arabes.

' PAR ADOX. NEDICINAE

cr θόφροσία exultatio. Error vero in medicoram quod neudoburiosso pro genuino itantur, peruetusus admodum en, quado Aui a temporibus etiam grassarι coeperit.Proinde cap.-β ηὐ Cano. suae aetatis medicos notat,quod non vero B lasso Tter tur,sed Hio,quod non esum cum isto facultates Ercomoditates haberet. Cum itaque ex tam dictis euidenter demonstratum sit Boraginem no Enum ταμ

rum esse Bulosum, prudenter admodum faciet medici cubi Bulosum Ῥeterum in Uum medicam adis hibuerint ,γt pro illo sonagine nostram potiuε quam istam quae Ῥulgo Bariosa appestatur , acceperint. Id quod si fecerint ,sientient e r sicaturra quas ιδ adis scribunt antiqui facultates. Sandaraca Arabum de hos ipsos sequentili, a.LSadaraca Graecorum & Latinorum non solum serma, sed viribus etiam esse diuersam.

CAP. XXXIIII.

A Rabum medicorum sibola avdaracam gummi quoddam esse credit. Testis ea Serapio,qui cap. 17.si de simpl. medicamentis libri de ista sic tradit: sandaraxen vernix gummi. Et pauli poIi ex autoritate Isaac: ZEgummi inquit,citrini coloris , mile Rarabe ,sed non en ita durum sicut Karabe,'en in eo parum amaritassinis,s' a fertur a torra Ch siauorum. Arabes vulgus medicorum siquitur , ac sandaracum baad aliter quam illi gummi, quod ut nix

212쪽

ressisum Saudaraca inter merastica recensent, duplicemque faciunt: una fossilem,quae in aurariis e T argenturiιs metallis reperitur. Hanc tene Dioscoride hue. s.cap. 77. conuenit esse κατακορη-, εὐ- τε 6 καθ ο αμ , κινναζα-

in . quod Gl, fatim rμjam,friabilem, pbinatura, Cinnabaru colore,sulphur j; virus redolente. dPlinius etiam Ib 32 . cap. I 8.confirmat, P de sanda raca scribens: inuenitur in aurariis er argentariis metassu .mebor quo magis rufa,quque magis silphuru Uiris redolens, ac pura,friabit sique. Alteram sim Iram oe' adulterinam, quae ex cerussa in Phli coiecta, ac super carbonibus quo ad colore rubrum gucta fuerit crematur. Tesu vitru nim lib. 7 uae architecturae libro gicens: Cerussa cum in fornace coquitur, mutulo colore ad ignem incendiy sandaraca fit. Hanci a in Galenus lib.9. imp .mcdfacu Sa ccm pessari testatur ita sicriscns: GDόμIocv lla υ ovcις μ καλ ου Atua sνδυκα id ess cerussa adusta in San ca quam vocat transit. I te. tamen lib. 3s cap. 6. Sa 6cem aliter feri xuit a tpote si haec ipsa torreatur, aequa parte rubrica agmiata. Di ferre itaque forma inter se Arabsi Graecorum Sandaracam ex iam diciis probatam satis arbitror,

quod haec metallis,in vero gumt annumeretur.Viriabus aute inter se quoq; differre quis αἱ qui dubiicit quu enim diuerseres sint , scrino potes it in a ni sorsum aequales fa states habeat. vix enim unqua

Sandaraaca alio nomine san

dyx dicta

iura

Sandarasca Petera viribus O

tia a San

daraca Arabum

discrepat

213쪽

PARADOM MEDICINAEVes duas forma er substantia differentes iuuenia ἰquarum vires non aliquo modo di crepeηLVera cum Arabes Sada cae quam isti depingunt, omnia firme tribuunt, quae Graecisae etiam adpcribunt, identur omnium euidentisiime esse lapsi, quodgumiacceptam ferunt, qua metasto potius, Ῥeteram omnium renia monto,debentur. M ut rem apertiin cognostantstudiosi, ecce vires ab trique isti avitorabas issignatas

Tiud σαο η'Iνκ κα. e-ιον διδιτω . identi Vim Uionemque eandem Auripigmento habet. R sina excepta alopecias sanat. Cum pice sicabros Ῥngues eximit .. Contra phthimsin cum oleo prodest. Tubercula cum. adipe distulit. Ad narium ors ueῬlcera efficax ess,'cum rosacco ad caeterab papularum eruptiones, oe' condylomata. Datur ex mulso purulenta excreantibuS. sussitur quoque cum resina.

aduersus veterem is m,per fistulam , ore eius in

214쪽

os attrano.Vocem expurgat cum messe gelisaa. Suse pinosis cum resina in piluia datur. Galinus paucis Ῥι- res eiusdem coplexus ita inquit: καὐ-ςικους isti amoemGς ωα ρ S ο συ ικον ονορ-- . hoc e l: Sandarace vreuis est facultatis, ceu Arcenicum quod ocavi. Eadem Paulus quoque

in septimo scribit. Nec inter Latinos dissentit Plinius, tu hucssententiam scribens: Valet purgare, istere, e

calfacere, perrodere. summa eius do eptica. I liealopecias ex aceto illita. Additur oculorum me ca- metis. Fauces purgat cum messesumpta. Vocem 6mpidum er canoram facit. Sulpiriosis tu lientib que iucside medetur,cum resina terebinthina in cibo humpta. Pasdem profecto facultates Sadaracaesiuae tribuιt Auisenna cap. 627. secundi canonu, ubi sic scribit: In ipsa estiplicitas Cr proprieta3 retinendi sanguianem, em luctatores ipsa *tuntur ut leues Cr fortes fiant, Cr non incurrant difficultatem anhelitus. Desiccat fistulas quando cum ea si fumitatur. Eius fumas prohibet catarrhos . Fluxum denique sanguiηis ετ asthma humidum sua exiccatione arcet. id quod senapion facit ut patet sua legenti. Nemo autem miretur quod Anuses in pleri que asignandis Sandaracae facultatibus a Graecu Latius que discordent: in

cum variae res veteribus Ῥvo Sandaracae vocaόulo sandara

designentur, isti unam esse putantes, iam huius, iam alterius fecundum diuersos autores ex quibus sua δε- ri, Isorserunt facultates huic tribuere: atque adeo fa- 'Auin ut iam sandaracae t aqua meta i,nunc vero νt

gummi proprietates promisiae Cr confusim desicripserint:

215쪽

Uerint. Immense autem institiae nota est quod Aniges suam sandaracam gummi esse statuunt, neque tamen cuius arborsi sit interim expbcant. Nostri certesectili

doctorculi Iuniperi arborugummi csse aserunt, id si

erum est, qua fronte ad usum medicum adhibere

, mi ad tore ad nihil utilesit/ Cur non iisdem resipistitis Io vibii 'bdi Ivit asini 'num ita perpetuo vobis in hominum ' Ῥitam impune trafari licebit' sed quid frHira moneo ludeJ enim indocti,imὸ prae studii animi ac peruia cacessunt isti, t malint patriam prodere, quam aliis quid quod etiam cum maximo periculo inolevit mu-Verest, lare,dc errorem fateri. Ridiculum autem est, CP eris 'Mic roneum plane, quod gummi iIud Iuniperi V emiccm nominant,cum Verniae,seu,)tremus dicam, Verni-go,qγα alio vomine findaraca etiam, cr ab Aristotele in septimo de historia animalium,capite 2 2. ερι- vocatur onge aliaressit. Τessis eius rei Plinius existi qui lib. H.Op. . in hunc modum scribit: Erithace praeter haec convehitur erithace quam alijsivdaraca, ρη cerinthum vocant. Hic erit apum dum operantur Or iuuenitur in fatiorum inanitatibuερ

positus: Er ipse amari siporis , sied plenus humoris cibus. Gignitur autem rore Ῥerno, π arborsim 'cco, gummi modo. In quibus sane verbis pbn. cy' nomina formum Erithaces pulchre expressi. Nomen au-rrithace tem Erithace Graecis idem est quod Latinis Ῥembo. 2 Vtrunque autem nominis Frtita est sandaraca ista, quam Ceraginem Theodorus appellat, a vere,in quo, Ῥt ex Plinio docuimus, nascitur nanque γπ

216쪽

quoque quae in Corollarijsui cap. II s.scribit non contemnedae autoritatis Uir Hermolaus,sic dices: erinthus er Rhitacen ue t Aristoteles Erithacensigni- μή quae e sindaraca appentur, σε a Discoride

Ceranthemos, ex arborum succo ,Pιmmimodo genseta, CV verno rore:vnde emi ni quoque vulg) nomen. Erithacen desi bis Marcus Varro .h.3.rei rustiacae,cap.Is. iis verbis: Etiampaucae extra ostium aluei obturant omnia,qua venit interfauosl' iritus, qua,

ἐψι κω appellant oraeci. Elpaulo p)li: Erithacen Ῥocat quoDuos extremos interse conglutinat, quod est aliud mebus propob. Ex quibus omnibus sam m stratum est Arabum sandaraca, utpote gummi,a Graecorum,quod metallum est, plurimu differre. Denique nescire nostrae aetatis medicos,quid sit hoc genus me dicamius quo hodie pro sandaraca utaturi si etenim Iuniperi gummi sinustas, vote inutile iis medicina

Vires habuit.Sin verasto,quam Erithacen Graeci nominan erit,eu certe Ῥires quas illi vel Graeci vel Anubes tribuunt, minime obtinebit. Suo itaque errori

renuucient, vel altem a sandaraca abstineant, donec

vera ET metallica reperta fuerit,id quod Georra Agricola opera mox futurumst eramus.

Saccham antiquorum a vulgari hoc nostro quod nunc voce parum deflexa barbaro vocabulo Tuccarum appellamus, esse diuersum, & a Sale Indo, contra Gentilem δύΗerculanaum,nihil differre.

217쪽

CAP. XXXV.

NE alicui nominum tofusio imponat, animaduer tendumpe accharum antiquorum nos intellia gererem istam quaesub hoc nomine a Diosc. Galeno, Ilinio , ac aliis eiusdem aetatis scriptoribus desicripta

ἔδος. quod est: sed er Sacchar,Ῥt vocant, quod ex India atque Foetici Arabia convehitur, in catimis, xt aiunt.cocrescit. Est vero ipsum mclus θecies. Huc Paulus etiastquitur, Cr mel esse Sacchur e Felici Arabia portatum ait. pimius quoque Irb. I 2.cap. 8.a iam dictis nihil Muriat, in hunc modum sicribens: Saccha rum σ Arabia fert, sed laudatius India. Hi autem mel in harundinibus collectum, gummium mcdo canis didam, dentibus fragile. Amplissimum nucis auella-ἡae magnitudine ad medicinae tantum Uum. Quiblis

subscribit

218쪽

T .in eam sententiasiribens:wd sacchar Indi appella mellis coagulani ea, sole cogente rores,conem teteque ad messis dolcedine, quod idem in monte etia Libano fieri certum ea. Fit Sacchar id proximumμ- - τlis glebulis candidufragilertim quoque tergendi crpurgandi melli similem habet. I x quibus sanὸ venis euidetissimum sit, Saccharum antiquorum nihil aliud esse quam mestu speciem, adeque eade sanὸ e i m

teria messis apumanae, sacchari, ita ut parum

admodu,aut nihil,quemadmota ex Alexand. Aphrodisiei dictis colligitur, is nunc,ocata Arabum Manna disserat Saccharum. si, ero disserui n hoc plane diseferre identur, quod Mannasupra alio plantas, σaliquando supra petras, variis in regionibus reperitur . Saccharum autem in F elici latum Arabia γ' In , dia in arudinibus, maioribus frustis, maiorsque duritia,Ob vehementiores illic solis radios, aptioraque ad id tolerandam arundinam folia coagulatur. Hinc fit quod non perinde ut Manna aluum leniat, quasso inter vocatus hodie Mannus,hae magis subducere aluum videntur,quaesunt liquabiliores. Caeterum dianesum esse Saccharam antiquorum ab eo quod hodie tuccarum appestant,satis patebit, bi quid ruc- caro hο, carumsit explicauerimus. Est itaque xaccaru nostrum die γοω quo hoc tempore utimur,succus a proprij generistiata bene contrita expressus, calore ignis plus minus

excoctus, coactis, cr desecatus. In zuccarum vero tanto candidius ac durius euadit, quanto plus conco-Ehonis defaecation*quepustinuerit. Proinde primum i plantam

219쪽

plantam arundini similem excoquunt, deinde Du.

qui potest, atque ita cadidivisit G concretius. Quod si tertio coquatur naxima in ea cr candoru π de ZMeam sitatu fit accessio. QuartumV quintum quoque con- μώ - siet. donecllecie aluminu sic du fere transticeat socque genus candidum , seu γt hodie loquuntur, Candum atque Taberreth barbaru vocabulis, nominat Proinde ut olim Saccharum quod ex India CT Foel ci Arabia deserebatur ,suapte natura, quia . sic nimia sola excandeficentia obduruerat, candidum ...m erat, CZ dicebatur: ita nubrum duccarum Candi res factsti, factitia ess, ex duccaro quater Nel quιnquies exco

Eio, maioris quaestus faciendi gratia per seplasiarios

Venetos confecta. Hi harundines etiam immittunt,

visupra has Videri post conglobatum.Gosipio den que inuolaui, ut naui ex orientabbus regionibus a uectum putetur. Esse autem plautam quandam vnge .ccarum exprimatur, abunde testantur ea qua Manara siribit Manardus noster,immensὰ er eruditionis cr experientiae Ur, libro suarum spistolarum medic nabam secundo , e scilicet a Lusitanis σ Siculis cogno a se plantam a qua Tuccarum exprimitur , humectu locis proprio semine stri, exteriore quidem siccie arundini magnae similem, interiore substantia valde disimilem. Pulpsam enim esse, grauem imo lem , π βucci plenam, quum arundo sit econtrario leuis, dura, G vacua. Ex quibu3 omnibu3 apertius fit, quam ut iterum in gubium Nocari debeat, antia quorum saccharam a Zuccuro nostro esse omnino ἰ-

220쪽

LIBER C sum Antiat enim sicchari materia mel ac existit iovi autem Zuccari p&ntae succus: quae certe ita distant, et planta ab aqua . Accedit quod forma troraque etiam diuersa sit. Dios rides enim ac alij etere, Fum saccharum quoad consistentiam ac concretione ilis modo dentibus fragile dicunt. I talasgummi instar candidam esse etiam siribit. Nostrum

contra. priusquam excoquatnr, rolore potius nigriacans ex subflauam,quam candidum existit: nec dentibus perfringitur sed per susum deglutitur. Ffι-- ciens quoque nostri primum est forma ipsa plantae, secundum artifex calore ignis coquens defaecans, demum in hanc quam Uidemus metae formam in liveis quibusidam vasculis deducens . Veterum Ῥωro saccharum noctis primo frigus agglutinat, δε- hinc superueniens selis calor obdurat. Nostrum in se per zuccarum plantae pulpa, in Sicillae e Caηaris i iis, continet, effigie tantum arundini similis. Hinc Cadam ius Venetas capite sexto Danauigationis, saccharea harundineta in M edera insula Canariae proxima esse stribit, non quod arundines sint, sed quod illarum peciem effiglamve prae se fenuit. Verba eius haec sui: Qiuniam vero haec insiti frequentioribus irrigatursum inibus, memoratus princeps scchareum harundinetum ibi plantari ius is, ex quotacchari quamplarimum legit. Inde Ῥeniunt scit ima sacchanu toto orbepraecipua , primae deco-clionis, necno mixta,'quantum ex altorum relatu 'gere potui,indies meliora Sacchanasterant,quo-hiam ea insta temperie caeli meliore Saccharum s.a

t ii pre

SEARCH

MENU NAVIGATION