장음표시 사용
411쪽
rud:ne, eventus varietate, novorum , machinararem torum excogitatione. cum maximis cuinuis aut bel-
Iu facile comparari potest. Iure etiam seuo exigere pidemur propinqui mortuorum hocgeninsolatis: ture militum sufesitum virtus hancgloria mercedem: vires ab ipsis prooere . a fortitergesta omnium sisteri ρ6 et linguM legerentur: omnique posteritati ad virtutis a lationem proponerentur Hae mihi cum iustissima viderentur causa suseipiendi Iaboris:
accessit praterea Poluntaι tua, cur ego rem tam h
nesiam ιmperanti nσn parere, prope nefaε existim veram . ars ideo faciendum putaui, νι sub tuo po tismum nomine commentarius hic prodιret, Pt qua in rebuι gerendis fellicitas adfuit, eadem commentario eisdem avonys emisso contingeret. Quamquam alio tu quicuηιλ ex silerofluctus prouenit iure optimo ad te pertinare rideatur: qui Lusitanos tuo antea in hoc genere incultos, humanior um1 disciplina um pene expertes, maximis tuu φιιbus, summo
studio a c diligentia excoli erudirub ivssisti. Nam ad hac fere tempora, falsa illa persuasio quorundam animos imbuerat, non solum laude dignum non esse, scire litieνM: sed illaό disiere quodammodo pro vitio habebatur. Tu primus ex mentibus nostrorum homi num faedam hanc θ perniciosam epinionem, qua iam altὸ radices egerat, eualm i, qui iam inde Ue-tic ima regni tui principi's Lutetiam omnium bo. naxum arrium altricem optima cuius 1 indolis quam plurimasselectos iuuenes ad capiendum ingeni, cuI .im mittere carasti Hormi litorarum in Lustrama
412쪽
l indies maris ac magis pullulantium sieminarium. his νeluti iactis fundamentus, nobilissimam academiam,' in qua a docti fimis bominibvi omnes disiplina seuot pristino nitora restituuntur, Conimbrica exιit s. t ' Vidisti in tuis hominibus materiam ad literas caps sendas peropportunum, qua praceptre doctrina me- lior reddi po set .vi Mi illos is ingeni, acrimonia. ol maturitate iudici', ct perfrendorum laborum constantia, si ars exercitatia, accederet,nihil noum Agnum practarumque praestaturos. Voluisti igitur, ut non siolum re militaris gloria, quasemper nostri homiηes floruerunt, sed etiam literarum dignitate cules tuos excellere quibus τι nihil in rebus humanisi prae amin inuenitur,ita nihil r bi maius debere post sumus cum benignitatestudio 1 esseclum est,uι Lultrama expulsa sinibvi barbaries exularet tolluas hu-ms nitatis cultus pro illa retineretur. Scimus quantusi omnium disciplimirum amor sit tibι. quam propitiin, b liberalisl semper hominib. Iiterata fueru: quid ege-j ru, ut praeclara liter arti studia, iam pene mortua ct consepultasuscitares: ut no modo fartum is corporibαι tuorum, verum etiam quod multo maius ac dignius est animis excolendis proseiciendum putares. Oreopropter ut ante dixι: cum omnes quι vel tua munificens ta adiuti, vel Iuu austis ijs excitati, aliquid in liter u promouerunt suorumstudiorumstuctus tibi debeant: hunc commentarium meorκm veluti laborum pi imitia , tibi dedicandum censui: idem factu- να in νη-rsa rerum Luitanicarum historia, cum
413쪽
primam per occupationes licebit:in quibus suberemo
quemadmodum tuam potιm Poluntatem quam altorum de me opinionem su1n hecutustata etiam Identer perferam. qaeoad tibi viseumfuerit: nec ullum locum humi Iem rnquam existimabo,in quo me tibigrars- cari posse memgain tuas portus voluntatae, quam a reorim commod um rationem habebo. Vale Reximia finie. Canimorιca CaIendu Mart s. M. D. XLV m.
SIMUM REGEM DE HOC COMMENTARIO GEORGIus
Et tremeret asies terra Libyssatum: Iamq, i ι pariens i ndininec turpe putaret Λ domina Ganges poscere iura Tago: Ins tuis Phoebus regη. oriens fi cadens LVix longum fesso conderet axe diem: Et quac fi vagose circu uoluit olympo. Lxcerer ratibus flamma ministra tuis: Eaudebat tibi deuictus.sibi redditus orbis, Nosse uossues, iustitιam1 tuam. irna aberatri. oberat1 tuis Mors saua triumphis, Carpere pictricem lι ilicer assa manum. Et ι ames hau tenebru nisa en εMiuio cacis Ferisa magnanιmum conderefacta ducam Drau
414쪽
Donec Apollineis semulis induit armur Eu talia e victa Morre 'perba liuite ricturus iubet chartis iuuenescere vita Prodiga pro patria pectora Iaude sua:
Profi aut paucis quos Mors praciderat,annis Reddit ab aterna posteritate decus. Iura ergo inuictus Rex es quando omnia νι e accessit titulis Mors quos victa tuis.
Lus1TANιAM, CARMEN.GRacia moηio celebrata est carmine,quondam Fortuna ingenio marte, opibuελ potens. aequa quod edomiti si Ior ionibus orbis,. Historia debet Marria Roma siιa. Nec metvunt chartis commisso elibus aeuum, Quagessere Libes, Media, Persis, Arabs. Deni gens nulla est,essi modo nomine digna, Qua non fit laudis vindice tuta sua. Tu sola ante omnes,d Lusitaniafelix, Et tacita, ct tenebris pene sepulta ues. In quia materies des laudibin an quia sors est inuidaJixtura necfru equa ruaZ Parata ne materies ii strari est gloria mundi'ν idtui nilitibuι terra elum1 ruit Η's capiι 7MIripidos novae orbu, serratu, hos χθι Spectat, ct Buperio dat sua costa ingo. Maior θ ιηMasa est rεrum mersura ivarum. Cur ergo has laudes pagina nulla canny 'Ne ε
415쪽
382 Nempe Deaι celebrem te noluit esse inriusquam Summa fores sunmo rege, opibus, Sophia. Sunt tria i summa bac,rexsummus, gloria sum.
Geni, o instudiis laus quos summa tua. additis his scriptor sum reui tradita cura est, Teui avt potius Liuius eloquio. Gaude igitur felιx a Lusitania,cumsint Sirgula vix aliis omnia summa tibi.
416쪽
Iacobo Teui Lusitano Autore. '
M. D. XXXVII l. Nonius Cunna praetor Lusitanus, indicis prouincijs praeerat: cum Baducus rex Cambaiae inportu Dij oppidi 1 nauta Lusitano caesus, meritas suae perfidiae poenas luit. ei succeD sit in regnum summo popularium consensu nepos Mamundus annos duodeviginti natus. Hunc praeter Vetus, & haereditarium in nos odium, & recentem ex regia ca de iram a multa ad bellum incitabant. regnum inter illas gentes amplissi inum: iuuentute, opibus, alijsque rebus, quae bellum vel instruunt, , vel alunt florentissimum, maximi apparatus ab avunculo relicti, frumentum in horreis in multos annos praeparatum , pecuniae magna vis in stipendium militum , armorum , ac telorum omnis generis infinita propς multitudo.
417쪽
Accedebant ad haec belli tormenta, quae do. Mi parata habebat, quinque maximi Basilisci
sic res nouas,& ante incognitas nouis, ac sitis cuiusq; getis vocabulis nuncupare cogimus Spalla fati complures, mortariaque: e quibus Vnum praecipuae magnitudinis a Romaeis aureorum ducatorum circiter sexaginta millibus emerat, innumeraq; alia tormentat Cameli, sphaeracipassa muri cannones, ex aereo mnia:quorum nonnulla,cum Antonius Syl-ue ira arci Diens praeerat, e X nostris cepe.rant. lam societates, atq; amicitiae cum propinquis regibus,ac populi aut renouatae. aut institutae longinqui legationibus, pollicitationibus, ac pecunia solicitati. Haec cum tu.
uenis animu in & aetate ferocem,& contumelia accensum facile a quietis consi iis auertis
sent. accedebant principum quorundam adhortationes couitio interim propiores, quae aegrum sua sponte animum inflammarent. Quo tandem animo illum ferre oportere optimi auunculi necem indignistimam ὐ tanturegem, in suo regno, ab exteris hominibus immaniter, fraudulenterq; occisum' Cum graui si imae cladis autoribus pacem, ac prope amicitiam esse: nec tam acerbam ipsam esse contumeliam quam pudendos eius autores: paucos piratas commerci j simulatione irrepi isse qui nec externis ali xiiijs fidant, nec Dis, alium pene orbem incolentibus, quic quam
418쪽
Quam opis sperare possint. Eos arcem capiti. tius veterum incolarum imposuiste, unde velut captiuis, ac vinctis seruitutem minantur. Quousq; tandem haec serenda regi opulentissimo, in regno omnibus rebus ad bellum. Decessarijs instructissimo, unde maximas coisPias cogere posset, quibus non solum paucosi stos latrones expellere, sed magnam orientis partem subigere, ac suo imperio posset
adiungere ἶLusitanos cum Omnes VireS exercitus in unum contulerunt, Garcia Norona
Indiae pro rege, militum vix quinque millia exples e. hac manu perexigua magnam in .dis partem de uastarunt, nostris videlicet discordiis, non suis viribus freti: cum Magores
omnia seditionibus miscerent, ac perturba Tent: per quos tum minime licuit istoru imis petus propulsare nunc rebus compositis, ae tranquillis, nec a Magoribus, aliove hoste periculo imminente, non magno negotio nuper acceptam vindicari posse iniuriam, &antiquam gloriam a maioribus relictam, iam Pene mortuam,&consepultam erigi ,excitariq; posse: nouos dominos regni finibus ex . pelli , Dium nobilissimam ciuitatem e manibus hostium liberari, arcemque illam seruitutis domicilium aut recuperari, aut euerti Magnum etiam momentum ad res nouadas attulit militum veteranorum, & imperatorum autoritas, qui ab exteris gentibus spe Bb praemio.
419쪽
praemiorum di Baduco illecti in au Ia versa. banrur. Baducus enim cum secreta belli consilia diu in animo versaret, & ex omnibus orientis regnis si quem aut manu stren in seni, aut consilio praestantem, aut rei mi litaris peritia eximium oti disset, magnis ad se pollicitationibus accersebat. Conuenerant igitur ad eum plurimi Rumaei. Christi. anique Veteris sacramenti, & religionis desertores, Abestines, Fartagines, Arabesque. Hi omnes belli, quae sperati eranἴ- Praemia
in pace casura cernentes, quibuscunque poteram rationibus, nunc facilem victoriam spondendo, nunc regis Vires extollendo, magnifice de se,contemptim de hostiti loquentes, omnia permiscere, ac perturbare cona.
bantur. Sed hos omnes autoritate, potetiaq; Coius Sofar l)omo italus facile anteibat. Is Sur ratem, Ruinclemque , &alias Opulentis itinas prouinstas tenebat: multus ei rei militaris usus, multa peritia, idem imminetia primus videre, prauentibus periculis obui. mire, hostium explorare consilia, suis in
ἡψrς pr cauere, amicis atq; inimicis cu res
ceret iuxta comis. ac facilis,li mu lato ac limulator: eoq; amicitiae cociliands mirus artistarcu& humanitate vultu praeferret, &oratione: ira, odiu, vindietae cupiditate, occulta in animo haberet, quae in tepore, malo
re hostiu detrimeto ex inopinato eXprome ret:
420쪽
Tela suoru consilioru adeo celator, Ut saepius Que tu reru in ipsius oratione, aut alio quouis indicio proderetur:acta, promissa, fide. iusiurandum ad suam omnia utilitatem referre. is adeo regi se inlinuarat, adolescentisque. anirnu adhuc simplice ita sibi devinxerat, v c Prope Vnus secretiorum consiliorum est et conscius. Itaque bellum paranti maxime idoneus is visus est,per quem quae deesse Videbantur ad copias ab avunculo relictas ad ij ceret, & Lusitanos consilium suum ce Iaret . nec ille regis expectationem de se sesellit: tantum enim pulueris sulfurei, tam
in V sam maiorum tormetoi um, quae Vulgo
hombardae appellantur quam minorum, quae scio petae dicuntur fieri iussit , quantum septem annis summo labore,ac diligentia multoru artificum opera parari poterat. Nulla ad litus Patani lapidicina fuit, nulla officina ferraria usquam, quae non globis lapideis, ac ferreis perstreperet. Bombarda
1ios Sagittariosque Caninos, ac Malua res magno numero habuit: arma, quibus corpora proteguntur, galeas, thoracas, loricas, aliaque huius generis ad ea, quae in armam C tariis erant, tanta copia adiecit, ut vetus apparatus prae hoc perexiguus videretur. Galearum forma personae instar caput, collum, totamque faciem operit. Aderat etiam operarum vis ingens, ac singuloru velut col-