장음표시 사용
421쪽
legiorum magistri, qui cuniculis axtruendis castris metandis, & aggeribus protrudendis, valloq; iaciendo operam nauarent: qUi machinas, omneque tormentorum genus fabricarent. promouerent , statuerent,& in quem opus esset locum obverterent.' Tanti apparatus in unum locum contracti species ociniis obiecta facilem unius arcis expla gnatio nem omnibus spondebat. Interea ne nostri, qui in Cambala permulti versabantur, hetae in se comparari suspicarentur , metus bellia rege Patani praetendebatur: cum quo non sibi bene conuenire Mamundus simulabat. Itaque nequando ab eo ex improuiso in uadi posset, haec in promptu habere, hos esse opulenti regis thesauros, arma quam aUr Um ma gnorum regnorum Verius opes esse. Adeoq; lhaec simulatio procesiit, ut hostes quotidie expectari crederentur: nec id commentum a gentis moribus abhorrebat, cuius re aes inter se perpetuo intellinis odiis distident. Hic igitur rumor de rege Patani seminatu I, &multorum sermone continuatuS, Omnem ex animis nostrorum suspicionem exemeratin quo magis anim i a cogitatione bellia. uerterentur, CoiuS 1Οsar, qui bona temporis partem Surratae agebat, praetorem, quem gu hernatorem vulgo appellat, caeterosq; quos . poterat Lusitanorum duces omnio flictoria
genere prosequebatur, sibiquς conciliabat: nolirisq;
422쪽
nostrisque omnibus plurima, nec obscura beneuolentiae signa o itendebat. Interea callidus, &subdolus animus hominis semper velut in insidiis vigilabat, ut omnia nostrorum consilia explorata haberet, Vires, opeseque pernosceret: nec illum quicquam eorum latebat, quae nosse sua interesse existimabat: qui arcibus praeessent duces,quantum cuique militum, qui commeatus, quis armorum apparatus multos, seorsum, ac sqpe percontado
perdidicit. nec id adeo difficile erat: quippe cum callidissimus hostis amicitie, ac beneuolentiae obtentu ita simplicibus,&cadidis nostrorum ingeniis obrepsisset, ut nihil eum
celarent. eoque minus sibi ab eo prscauebat, quod pacem non minus ex usu terrae Cam-bais quam suo esse existimarent.Nec me hic tenere possum, quin illarum gentium taci- , turnitatem, ac silentium vehementer admirer,ac laudem: a quibus nihil eorum extoris queri potest, quae cotineri, supprimique o portere arbitrantur. ac ne illa quidem produnt,quae omnibus aperta,& cognita sunt. alijs tu quidem aut signis. aut coniecturis rem ico gnolcas opportet: ab illis nunquam quicquam poteris extorquere,quod illorum 1ile. tium utinam Christiani homines potius aemulentur. quam admirentur. Quis non
monstri prope simile putet cum septimum iam annum bellum apparari summo studio,
423쪽
& ardore audierit, nec in tanta diuerserum nationum colluvie consilia belli unquam euulgata esse Carteris igitur ad omnes belli v. sus satis, ut videbatur, praeparatis, optimum visium est, regum exterorum animQS denuotctare: missi passim legati.& ad eos potitii mureges, qui maritimae o Lae praesunt, in qua - nostri arces, ac prae si Ha habent , reges que non paucos vectigales: ad ii ream a lucum in Basaino hic regi Cambale paret ad Brea maluctim in Chaullo, ad Dialcanem in Goa: eaeterosque qui ad oram Maladari adiacent, literae in hanc sere sententiam missae. St.bi Lusitanos hostes infesti limos in animo esse finibus suis expellere: ex uniuersia quo- lque India minimo negotio extrudi posse,vclint modo officio suo non deesse. statim ubi rupta foedera, bellumque inchoatum audierint, singuli praesidia vicina aggrediatur, alienigenasque paucos, qui aut Occultis insidiis, aut bello nefario aliena occuparunt. undique simul oppugnent: praetore regis Linsitania ubiq; simul circum strepete belli tenrore, tot diuersis locis, tantoq; dissitis interuallo opem serre non posser eiusq; copias ta
exiguas esse,ut diuis' facile debilitari; fragiq;
possint. orat, atq; Obtestatur, vitant. occasione arrepta foedissimum seruitutis iugum aceruicibus excutiant. quid enim non modo
foedius, sed etiam miserius esse, qua tot viros fori
424쪽
fortes, & qui perpetuo in summa libertate
ViXerint. paucis hominibus exteris, quibus cum nec moribus, nec legibus , nec lingua Conuenirent vectigales esse: &quod omni . um esset indignissimum , nouas religiones. nouas ceremonias neglecto pristino numinis cultu invehi Cuius cotemptum omnium rerum perturbatio necessario seque rutur.'
pud hos reges, & si nonnihil literis prosecturum se sperabat, non tamen in illorum auxiliis tantum spei ponebat, ut non &mediterraneos solicitaret Tantum nomen Lulitanum terroris barbaris facit. Hi regeqhoc so lo nomine nobis insensi quod Christiam colamus partim milite partim pecunia eum iuuertit. Praeterea Coius Sofarin sinum A rabicu vulgo angustias Mechae vocant adpropinquum quendam suum magnam auri, &argenti vim, literasque misit, Vti Turca Arabas, Abestines, ex Asabebo , Suaca,& Iuda, quae prouinciae intra sinum sunt, Lxtra Vero ex Adena, vicinisque regnis for tissimumquemq; militem ad te mittendum
curaret: quod ille summo itudio. diligetiaq;
non inuitus perfecit. Id robur exercitus suit. at reges, qui oram maris Indici tenent, tametsi sua sponte a nobis deficere cupie. bant, literisq; regis Cambaiae mouebantur, belli tamen alieni euentum expectare decreuerunt:amicos, inimicosq; pro sortuna par-
425쪽
tium habituri. Omnibus igitur rebus ad bellum comparatis, Rex Cambaiae Sotarem po tinimum elegit, quem sium mae rerum praefi. ceret.Nam prsteropes ingentes,summamq; rei militaris peritiam, in eo uno homine par ltanto imperio administrando autoritas inesse videbatur: ac nostrorum mores,& instituta optime credebatur callere. Rex praeter ea non cessabat pollicitationibus animum
hominis incendere: in praesentia se Dium illi ciuitatem opulentis limam dono daret maim rem in futurum praemiorum spem facit, si
nostros ex arce exturbaret. Sosar accepto imperio tormeta, commeatus, arma,c teraq;
belli instrumenta in loca maxime idonea, lnostroque praesidio propinqua contrahit;ti . lrones ducibus externis, & veteranis milit,bus exercendos distribuit. Belli geredi principium in hyemem differt: cuius initium sub illocsto ad Cal. Aprilis est. hac enim ratione satis prouisum videbatur, ne a praetore nostro qui Goar ea velut in diae regia est plurimum habitat, ibiq- conuentus agit, auxilia mitterentur.Nam sex integris mensibushybernis mare tempestatibus clausum non sine maximo periculo nauigatur: facile per id tempus arce expugnari posse credebat.ZArcitum praeerat Ioannes Mascarena Vir genere, factisque clarus, magno rei militaris usui laderat &in periculis obeundis animi magni
426쪽
tudo, & in praecauendis insidiis prouidentia,N iri militum animis tractandis prudentia, ut nullam bene gerendae rei spem ex teme-τitate, aut segnitie ducis hostes sibi promitterent. Sed vix ducentos tum milites habebat quorum virtuti no solum illius arcis, sed totius India defensio, salusque innitebatur. Sofar ergo, quem nihil eorum quae apud nostros agerentur latebat, & si instante hyeme maturandum videbat, tamen ut eadem simulatione qua hactenus usus suerat,belli consilia,quoad posset, occultarer, literas beneuo lentiae plenas in hanc sere sentetiam ad Ma Dcarenam scribit. Dium sibi a rege Cambaiae donatum, se eo breui Venturum, eoquel bentius, quod bona spem haberet, amicitiam iam inceptam mutuis ex propinquo offici js arctius coitura; sibi in animo esse ciuitatem alioqui nobilem, & opule tam augere,amplificareq; rebus omnibus: Velle eam munire commeatibus,& viris fortibus mon quod de bello quicquam cogitet: sed ii quam melius pacem conteruari, quam belli instrumentis. orare ne secus de se cogitet si munus regium magni aestimare videatur;ex opulenta, celebrique ciuitate malo a emolumenta posse capi,quam ex inope, & deserta: denique se,&quaecunq; chara haberet deuouere, omniaq; dira sibi imprecari, nisi regis Lusitanorum eausa, cuius maiestatis conseruadae se studio-
427쪽
sum asseuerabat, mallet ciuitate nobilitare, qua sua sescelice ac beatum, cui nuc demum contigisset quod tam diu, ac tantopere Optati erat, Vt eius consuetudine libere frui posset. Orare ne animum syncerum ac beneuolum aspernetur. Bello igitur ut ipsi videbatur, satis commode dissimulato , magnam hominum turba commeatus in Urbem inferre iubet. hos statim secutus circiter fine mensis Mart ij, praesectus aliquot cohortiu Tum cicarum. Is&si haud dubia iam imminentis belli indicia palam erumperent, quoad potest tamen rem praeclare distimulat, nuntiis literisq; ad lylascarennam velut amicum misis. Ille ut erat animi par spicax, &ad omnes hostium conatus semper intentus, statim fraudem pries ensit,& quamquam manifestis indiciis bellum apparari palam esset, tres exploratores qui hosti iam mores, & linguam callerent, in ea oppida dimisit, in quihus rex fere vertari solet, hi rebus diligenter inuestigatis, hostili inque consiliis plane exploratis, cum viderent curribus bellica tommenta , caeterumque apparatum In angen, Surratemq; invehi, omnia militari tumultu perstrepere, omni ope bellu parari renunciaru n t. Qia ibus rebus excitatus Masca ren na nooscitanter de summa rerum cogitandum ratus, iubet quam primum architectos omnes, fabrosque, & caeteros varij generis opifices,
428쪽
pifices, qui vicina domicilia habcbant. in ar
cem ingredi: omnia tabulata, tigna, trabeS, malosq; nauium introferri. interea ineuntei 'Aprili, alia militum manus a Solare missa in Vrbem ingreditur. is pacis simulandae finis Hur. horum enim militum petulantia &contumelijs omnis prorsus ex antinis sublata est dubitatio. Iam Mascarenna rebus necessisariis pro temporis angustia prouiderat: rei frumentariae in primis cura habita Origar magnam copiam, nam ea loco panis Indis Vitantur, aliosque commeatus quaecunque deniq; arci tutandae idonea Videbantur, quo ad fieri potuit, diligenter comparauit. JUer-j catoribusque Lusitanis, qui uxores ibi duxerant, imperauit,Vtiquam quisque posset maximam commeatuum vim in arcem aduehicuraret. sterilitatem imminentem causa. hatur: periculosam Vtique praesidijs anno- nae caritatem: aerarium regium iam exinanitum : aequum este unumquemq; pro facultatibus priuata pecunia regem ad repus iuuare: se id ipsum perlibenter facturum, mutuo que accepta pecunia commeatus aucturum rquod ab omnibus sedulo, ac liberaliter prouisum est: nec tam liberaliter tamen, quin& frumentum, & carnes, piscesque descerent. Nam cum Dienses ciues intellexerunt aliunde coemi , compararique non posse, necessaria suppeditare recusarui circiter ducenti milites, ut diximus, in arce inueti sunt,
429쪽
caeteri cum exoluendis stipendiis pecunia in aerario minime suppeteret, in alias regiones passim dilapsi sunt & hos qui remansierant, 'dascarenna multis iam antea beneficijsd uinctos illa veterum eritorum gratia Potius, quam pecunia retinebat. Iam literas ad Ioan nem Castrum Indiae praetorem, & ad Basia, mi,&Chauli praesectos imma diligetia miserat: utiquam primum auxilia mittendata. renirrem, nisi breui subuetum sit, fore in maximo periculo. Rebus igitur pro praesenti copia quantum prouideri poterat, paratis, cuiam,Sofar,cum reliquis copiis urbi appropinquaret,cum paucis illis praesidiariis se ad bellum parat:quod in Sofaris aduentum modo dilatum videbatur. Decima octava Aprilis die Sofar ingenti multitudine stipatus, summa ciuium exultatione velut triumphas Diu ingreditur. Aderat una Rumicafilius,quem machinis, tormentisq; bellicis rex praesece. rat. Sequebatur praeter militarem turbam, ingens alia colluuies, supra triginta millia hon inum sine armis baiuli, & calones, ac rerum bellicarum vilioribus ministerijs tantum utiles. sed robur totius exercitus Turcae
erant, quinque millia selectisti morum militui Me quibus quadringenti sciopetarii Cuhis copiis ubi Sofar in regiam venit, Mastarenam arcis praesectum de aduentu suo certiorem iacit. eadem fere de manciari iubet.
430쪽
quae antea literis mandauerat. Μascareuna vicissim,& si minime ignorabat, quo animo
haec dicerentur,tempori tamen seruiens, per Simonem Feum earum cotrouersiarum tu. dicem,quae de portorio oriuntur aduentum gratulatur, quem Sosar perhumaniter acc pit, summam erga nostros beneuolentiam Vultu, Verbisq; praeferens, piaesecto eum renuntiare iubet, se nihil magis habere in v
tis. qua Ut pax perpetua inter suos ciues Lusi. tanosque coalesceret,& conseruaretur , id ut succedat ex sententia, magnum in eo momotum esse, si firma, rataq; permanerent, quae inter regem,& Garciam Noronnam proregem indice conueneranti ibi diserte cautum esse, ut inter arcem, oppidumq; murus coniuderetur: quae res neutris damnosa videretur futura. haec, ut mandata erat renuciata, Mas carenna ad concilium retulit, una omnium
sententia fuit,ne rumpendi foederis occasi nem praebuisse viderentur, ut tabulas, quibus pacta &conuenta continerentur, ad Si sarem mitterent: se omnibus quae ibi cauta essent perpetuo staturos, ac ne latum quidem unguem ab his, quae pepc geran recessuros.
Ita regi suo placere ab eoque diligenter iplis
imperarum, ut omnia uti scripta essent ad mussim seruarentur. si murus ille, uti cautum est procul ab arce aedificetur, se non modo eos non morari, sed quom possent opem la-