장음표시 사용
121쪽
76 CAP. II. QVID SIT CONTRA e. 8. Iudicio tamen per litis contestatio. nem accepto, fructus fundi stricta actio. ne petiti,debentur, l. 3. C. de usur. l. cumfundus 3I . in prin. ff. de reb. cred. l. si homo 8. T. de re judic. l. videamus 3 8. g. r. Ude usur. Mutuum quoque stricti juris contractus est. Condictio erem certi ex mutuo non numeratur inter actiones bonae fidei in d. g. Actionum autem Uit. de act. P Qui itaque mutuam pecuniam accepit ab aliquo, de usuris non tenetur, nisi&cas stipulatione promiserit,d L,- a .
A. depraeseripi. verb. L 3.C. de usir. Et hoc est quod Pomponius tuae usura, de
Me .signis ait, usuram pecuniae ex alia esse causa , id est ex nova obligatione. Usurae ergo ex mora extrajudiciali certi Condictione ex mutuo, aut alia stricti juris actione non continetur, L 3. C. deu-sur. l. si pupilli, 6. in fin. junct. l. seq. 1f de negoc. gest. Facit. l. Mora 32. g. In bonae sidei a. 1s de usur. l. In bonae sidei , i 3. C. d. t. & l. usurae a. C. depositi. . Sed an usurae in stricti juris actionem veniant saltem ex tempore litis contestatae.
122쪽
B. FID, ET QUID sTRICT &c. 7 statae, quaestio dubia estὶ Mihi Dd. communis opinio negativa probatur, per rationes sub thesi 13 9. disputat. meae P. . casL 6. adductuS. Diem quoque vel conditionem stri- t tictis contractibus inesse interpretamur, licet verbis expressis non sint compre
hensa, Lo de pact. Interdum 73. de verb. obligat. se pleras alia, d. L uicquid υ. g. i. ct i eqq. .d t: Sed id
perraro , nec nisi ex manifestissima voluntate contrahentium, Iacob. c. ind. l. Si itas utatus Ir . g. GV Ποπι ι in J. d. t. Sunt autem illi contractus bonae fidei tantum, quorum actiones dicuntur boanae in d. g. Actionum autem, instit. de asiction. Reliqui vero omnes sunt stricti iuris. Cum enim lex sola bonae fidei contractus 5c actiones faciat d. g. Actio num, vers. Euanquam enim, ct g sq. Insit deact. uis. g. ult. C. de petit. heredit. non erit nostrum alias fingere praeter eas, quas e presse ex legibus constat honae fidei esse. Atque ita ex his, quaei r
superius dixi, abunde intciligitur, quid
123쪽
8 CAP. II. QUID SIT CONTRA c. sit contra ctus bonae fidei, quid item stricti juris contractuS. Sed nunc quisionis est, an similiter jure Canonico hoc inter contra tuS reaceptum sit discrimen i Jason in L Cum I inm. s. f. Si cera pet. amrmat ju re Canonico non fieri differentiam, an actio sit bonae fidei, an stricti juris, addens ibidem, hoc quoq; dicere Bald. in
c. I. in ult. cob prope nem, exi. de plus petit. Idem etiam aliquot Interpretum te-lstimoniis & authoritatibus novissime tradidit Potn Nicol MogZ. in tractat. de contractib. articu num. 2 P. At nusquam quod scirem in libris Caanonici juris ullus extat textus, quo hoc inter contra ctus disicrimen tollatur. Imo hanc probare differentia Canonicas leges,innuit c. cum venerabilis 6. . Adhec Episcopus, ibi, Cum permutatio inter contractus bonae fidei com putetur extr. de excepi. ubi gl. quoq; hanc contractuudiversiam naturam recipit, no etiam reij-cit. Item Vesen b. ad . Actionu autem,nu. i. Inuit. de action. Qui, inquit, hanc differentiam jure Canonico putant sub latam, valde errant.
124쪽
B. F tD, ET QUID STRICT. &cu Et quod Iason stupra dicto loco arbi
tratur Baldum sentire hoc discrimen j re Canonico repudiari, in eo profecto labitur. Eius enim verba haec sunt: Ego puto , quod de aequitate Canonica omneS contractus mundi sint bonae fidei , non dico , quantum ad titulum actio nis, sed quo ad mentc, &substantiam inatentionis. Et ideo si dolus dat eis cauissem alias non contractui iS,quod contractus sit nullus ipso jure,&c. His sane verbis non vult Bald. quod aequitate Canonica tollatur contractuum discrimen,
de quo disserui. Sed quod illa rei jcia tur eo jure differentia, qua Volunt boonae fidei contractum ipso jure nullum esse , si dolus illi causam dederit. Stricti autem juris contractum, si illi fraus& dolus causiam dederit , subtilitate quidem juris valere, sed eius Vim enervari doli exceptione. Et hanc esse mentem Baldi agnovit etiam idem Iason in d. g. Actionum,num. 4. Instit. de actionib. De hac questione colu lendus etiam Ant. Faber in Errorib. pragmatic. decad. 9.
125쪽
Sed de hac etiam quaestione quid sen- η
tiendum & judicandum sit, hic coronudis loco explicabo. Omnes contractus, ut supra dixi, bonam exigunt fidem ad iconstitutionem. Hinc quaeritur , an Obdolum in contrahendo admissum, contractus ipso iure nullus sit,an vero ab initio quidem stabsistat, sed purgandus sit actione ex ipso contractu, vel exceptione doli Distinguendum est inter contra ctus bonae fidei, & stricti juris contractus. Stri cti Iuris contractus non vitia- . tur dolo ipsoJure, sive is causam dederit contractui, sive alias in ipsum contracta inciderit , sed contractus ab initio quidem sitbsistit Juris subtilitate, & inde actio nascitur: Verum dolo circumventus
indemnitati suae consulere potest, Vel actione, vel exceptione dolii l. 1. se l. Et
eleganter 7. g. Non selum, s. de dolo, L E. in princ. ff. de doli excepi. l. Si quis cum aliter 3α . deverb. obligat. l. pen. C. de
126쪽
B. FI D, ET QUID STRICT.&c. 8a inuti stipulat. quibus locis omnibus, ut & alibi, hoc etiam Interpretes, tam
Veteress quam neoterici communi calculo tradunt. At in boni fidei contra- re'.
ctibus distinctio adhibenda est, utrum dolus dederit causam contractui,hoc est, deceptus & dolo inductus quis sit, ut
contrahereti alias non contracturuS, an
Vero in contractu inciderit dolus , hoc est, non sit dolo quis inductus, ut contraheret, sed alias circumsicriptus sit, puta in pretio mercis. LItriusq; doli exempla fingit Petr. Iacob. Anrelian. in Aurea sua practicas Rubric. I 6. num. F.
Est grossum, inquit, exemplum, quando dolus dicitur dedisse causam contra i , sicilicet, si Martinus dixit Petro, Petre, Papa Clemens Quintus, qui est hodie, est intentionis, quod mutet & reno-Vet volumen Decretalium, & hoc scio secrete. Et sic induxit Petrum, ut et Uenderet praedictum librum Decretalium, quem alias nullo modo Vedere volebat.
Sed dicitur dolus incidita in contractu, H cum Petrus habebat praedictum librum unalem, di sic eum vendendum F expo-
127쪽
8a CAP. II. Qv ID SIT CONTRA epexposuerat, Martinus dixit ei praedicta verba falsa , & ideo Petrus vendidit ei: 'praedictum librum minori pretio. Haec Aurelinensis. Dolus autem qui causam dedit bonae fidei contra ctui, vitiat eum ipso jure, d. l. Et eleganter 7. in princ. ibi, Nustam esse menditionem in hoc ipse ut venderet, tam cum Friptin ea . f. de dolo malo , l. ult. fri constit. pec. l. . C. de arition. vel here die. vendit. l. In cause cognitione, IC f. s.
de minor. l. 3. ult Prosecto. Sistau . de F. C. de longi temp. raesicrist. Qui vero incidit in contractu, non ab initio bonae fidei contractum redclit nullum, sed vindicatur is dolus actione ex eo contractu, vel doli exceptione ι hoc est , contractus vel rescinditur omnino
vel reformatiar per actionem eXCO COH-
tractu , vel per doli exceptionem , l. Si quis a mavis p. inprin. Τ. de dolo, I. Iulianus 1 g.Si venditor sqI. Si quis
Audente , . de ad p. empi' manc distinctione comprobat etiam glos in d. f. Actionum autem, in verb.
Bona fidei, Insiit de action. ct in L Non
128쪽
autem omnes, vers. Aliquando , in verriamo, Inuic de perpet. o temporal. action. Item Bartol. Bald. Salic. Aret. αalii nnd. l. Et eleganter de dolo malo, &glos in c. Cum delictis .in verb. decepcone, de empl. se vendit. Bald. iis d. c. I. num. M. Extr. de plin petit. Chassanae. in conssuetud Rubr. n. 32. Eberhard. in op. in loco a contracIu addi actum, num Petr.Jacob. Aurel. in aurea pract. libest
Cagnol. ad i. Hoc jure urimur Isa. Ancontractibus, num. 2. F. de reg. jur. CO- statius in ael. Et eleganter 7. in prisc. f. de dolo, Mynsing. cent. 6. observat. 3 8. num. 6. Cujac. in El. Et eleganter d. t.
n d l. Si quis cum aliter in f de V. O.
se ibi Hugo Donet. num. I. ult. SedJoan. Robert. Aurel. lib. animadis vers. iuris civit. cap. I. o a. se lib. I. -- rarum ad Lacob. Iac. Mercatoris lib. 3. Notarum cap. I. cta. praedictam distinctione evertere conatur amrmanS, propter dolum contractui causiam dantem,
non reddi contractu bonae fidei ipsis jure nullum, sed ob id proposita e3 eodem
129쪽
84 CAP. II. Qv ID Si T CONTRA . contractu ab eo, qui dolum passus est, actione vel exceptione annullandum, vel rescindendum, si is ita maluerit per d. Iulianus I 3. Per contrarium, j. de amempl. L Si res aestimata, g. rst. de Iure rit. L Ex empl. II. g. Si quis virginem a dea I. empl. l. Si dolo M. C. de hered melant. vendit. ct L Si quis assismaveris,st. inpri . de dolo. Addens ibidem, quod nonnulli ex praecipuis Iuris Interpretibus Gallis idem etiam antea senserint, veluti Petrus Bellaperticensis iis l. Si dolo C. de resinae vendit. &Jacob. I Vennatus, ItemqueJoan. Faber, qui etiam illorum hanc sententiam referat & comprobetis d. f. Actionum, restit. de acZion. Praeterea Sylvest. Aldobr. quoque ad cl. gloss. in d. g. Actionum, in verbo, b*nae fidei, Instit. de action. annotat. communem quidem esse opinionem, quam antea ex legibus & Dd. attuli, verum Ultramontanos contrariu tenui Te. Denique Uesen bec. in paratit. 1f. de dolo malo, in princ. & num. s. similiter existia
mare putatur, contractum, cui dolus
dedit causam, non esse ipso jure nullum.
130쪽
B. FID, ET QUID STRICT.&c. 13Unde intelligitur controversam hane esse quaestionem, nec omnino a dissicula late liberam. Sed a communi opinione. ut juris textibus praesertim d. l. Et elegan-rer 7. in princ . de dolo malo, se di. ult. tempor. praescript. ct L iaciae de rescind.
vendit. magi S consona, & plurium grais . . lvissimorum cum veterum, tum recem
tiorum Dd, authoritatibus comproba.ta, non recedo, existimans satis apposith la Dn. Cui acto responsum esse ad textus, qui cum illa communi opinione pugna- ore videntur, non solum in L L Et elegan- ' - ' uros de dolo. Sed etiam in Notatis ad lii bros animadversionum, D. Ioannis Roberti lib. 3. cap. I. a.&3. QuamVis ipse Robertus in eius responsionibus adquiescere noluit, sed eas omnino repellere studeat, lib. 3. animadvers jur. ciVil. c. I.
2. & 3. & lib. 3. notarum ad Iacob. Cm jacii Mercatoris Notatorum libros 3.