Henrici Boceri ... Commentarius in L. contractus 23. ff. de reg. iur. alterâ pleniori, ac venustiori editione instructus omnibus juris studiosis perquam utilis

21쪽

nulla aetas adeo provida, ita sagax, & cauta unqua fuit, ut non aliquid multoru in monumentis vel praetermissum, vel ita traditum reperiatur,qu od aliorum accedente Opera & labore utilesiipplementum, aut lumen capere possit Annus nunc agitur tricesimus

secund' cum Helmstadiana florenti in Academia Adolescens tum mei ipsius cGmodi causa, tum ad meoru inpal strajuridica comilitonum utilitate, fir ctuosissimu Pandectaru de R. I. Titulum meo comentario illustrarem: que licet hactenus integrum typis excusum prodire

22쪽

publicam in luce noluerim, ex eo tamen quq in pulcherrima &fructu plane uberem ejus tituli

leg. contractus 23. stylo minime gravi & ambitioso, sed omnino facili,apto tamen & accomodato scripsi,anno abhinc vicesimo' septimo publica editione cum aliis quoque comunicanda duxi. Quia vero editionis illius exempla intra breve temporis sp, ctu divendita esse poene omnia,

jampride mihi significatu fuit, cogitavi quidem hactenus sepe

de adornanda editione altera: Verum cunctationis meae frequens causa fuit aliorum negociorum concutius multiplex.

Tandem vero ne Iuris studiosi

23쪽

Adolestentes hosce si1oru sis.-dioru adjumento diutius fraudarentur,meu huncineamlege comentarium nuper relegi diligenter,correxi studiose,& utile

ubi futurum putavi , additionibus quibusdam locupletavi tedulo: Ea spe fretus magna , hoc studium meum,& propensam , ad comm3du studiosis legum

juventis voluntatem mcam O

mnibus fore gratissimam , Tubingae 8. Septemb.

24쪽

CONCLUSIO DH in C L x contractuum q. eonistractuum bona fidei condissoneu tam

naturasci, quam convenisonalci,quodam verborum compendio artiseiose explicat.

iam definitionem in libris nostri turis aut monumentis Inte p. nostrorum inquam extare putamin.

dias eis conventis obligatoriamo'rrasuasaeu tate abras 1uris rivisis singuiari confirmatione obfigationem ad agendum eseacem roducens. V revocatur αυάλαγμα e μονομες sive utrinos obligationem constituat.1 Si di sera a pacto ugitimo, quodsimiliter ut jurissentium semper nudum es f. o Hodie tamen legitimi m Iurigentiumpacti distinctio sublata oritur, ei m ex omni statilo

nudo, ut volunt, actio detur,non tamen, ut arbitramur, Iure canonico, sedρotiui consuetudine.

25쪽

Disputatio Iuridica.

' Porro quasi eontractus en quasi convenistis quodam , proprio quodam fure sui Gaius o-quituri obligationem producens: quasis eu tutelae administratio , negoriorumgestio, item rerum communio, et quandoque etiam solutio indebiti, non semper; siquidem ea snterdumρro. prius es verus sit eontractin.

δ Ut autem actiones , M s eontractus squasi eontractin asidi bona fidei Heuntur,albficti uris.

st Tona fisi eontractus sunt, quorum actiones oris potestate emι natura sunt, ut ex iis condemnatio fiat ex aequo es bono, etiam ultra id, de quo inter partev nominatim convenit. I o StrictiIuris contractvi dicuntur, in quorum actionibus eondemnatio sit fracta: veluti secundum ea, qua nominatim in i a conventione evrsa m nuncu ata suerunt. II . tque hoc discrimen legibus canonicis

non Ablatumine olim 'probatum esse credi

1a Eim, foedere commodissime deriditum in quasio : An os dolum in contrahendo ad missum, contractus Use iure nullus sit,necne. Si enim bona si ei contractui causam dederit δε- ίus,st jure contractus ille nul2M eLT: vero inriderit in i o contractu dorus, non quidem a tritio era tractum reddit nullum, Bed is resem-ditur

26쪽

Disputatio Iuridica.

ditur omnino, vel reformatur er actione eiusdem contractus, vel per doli exceptιonem. tsγ icti iuris contrariIm i saure non vitiatur δε- ώ; sive is causam dederat contractus ,sive in i ocontractu anciderat. Sea contractus as instro quidem iuris subissitate subsistit, atque ρnde actio nascitur, verum dou circumventus inde νmnitati suae consi sere potesZ vel actione velexceptione doli. II Sunt autem sona fidei contractuum, squaseontractuum conditiones , qua hac lege indicantur , Dolus malin , culpa, s casuu fortui-ν-. 3I. Dolum malum, qui fraus dieitur. in pte distinguunt m. in virum perum s dolum

praesῖmρtum. Is Culpa mhi aliud en,quam negligentia, Depraetermisso diligentia. Et tam ιn omιtten- do quam in faciendo consistit. Ermigra in irci dumtaxatstat, fata, levias, es' levissima culpa.Io Lata culpa ect ρraetermissio minima diligentia: eas si proxima dicitur. Ir Levis culpa est praetermisso mediocris diligentia, qualem diligenέ es frugipaterfamicsiuis rebus adhibere solet. Et hac proprie cu*a dieitur. Unde vox eustae simpliciter in iureposita, intestigitur de levi culpa, nisi materi ubie la astud Auadeat..

27쪽

Disputatio Iuridica.

ιδ Lewsma eulpa esὶ ρ termisso summa diligentia qualem optimus quias pater micsuis rebus adhιseresset. Eas ex opposito δώ- gentia verbo, ut in hac lege,ita es purums alibi gnificatur.

humanum praevidere potere; vel eui humana infirmitas resistere nequit. ao Tolum autem Y culpam, licet divor mori, omneου contrafius S quasi contractus bona sidei naturaliter recipiunt: Nullus autem naturaliter recipit caseum fortuitum inediantum

as Et pro regula hic tenendum eu. Incon tractibus, quistius dantis gratia sunt, duntaxat dorum ae latam eustamρrastara: Qui vero utri-fi contrahentis gratia habentur, castaeci esse doti, iata V lovis culpae. Sol autem, qui acinopientis tantum graisa celebrantur, dolum, latam, lavem, re levissimam custam reostere. a a mne depositum resipit tantum dolum latam eu*am: quemadmodum effrecariu: quod tiret hic inter contractuου numeretur , ta men revera neque contractum, neque quasi contractum iή esse visndemin. as Ven-

28쪽

Disputatio Iuridica.

M Venditum autem dolum latam, es levem tantum culpam admittit: lirat quantum ad o-ίum pretium, non etiam ulterim, veluti intem Grai ericulum venditoris esse non abrique o-gum authoritate quidam existiment. a 4. Similiter Upignoris contractuου, ρraeter dolum es latam culam, reeipit etiam cu am

as Si dem quoque conditionis ect oratio mconductio, cuius mereedem etiam in alia re quam pecunia numerata consistere posse asser

as. Uter autem locator aut conductor dieatur,inter omnci non convenit. Vulgo locator H citur, qui accipit mercedem: Conductor, qui eam dat. Qua demitione merito reiecta, alboeatorem definiunt, qui dat ute 'vim vel σι-endum aliquide Conductorem, 'co t.

a Sed s illam , ut non satis accuratam definitionem omittentci, Locatorem a etiamtu, qui de ita mercede, vel rem mendam alicui concedit vel in opera raestan se astrui offerte Conductorem, qui constituta mercede. vel rem utendam ab aliquo accFit,vel in operis restandis placitum o remos cipit.

29쪽

Disputatio Iuridica.

a 3 Praeterea dotis datio, qua contractin ea, es quidem ex eo contractuu tenere, qui reperunciuntur , praeter dolum V latam culpam, etiam levem recipit cui amι, ast 1 tque inde etiam haud os ure intelligitur maritum non esse perficte rei dotaesis dominum, licet vere Dominus i iussit , non elis ut arbitramur) mulier eius domina habea

tura

3σ Net Ociorum quoque gestio plerumque

dolum, latam, et ovem tantum recipit m amuis tutela administratio. Item societas et re

rum communis.

31 μγ commodataris autem et mandata- ορναι r dolum, latam es levem custam, eri am ovissimam culpam Iuris autoritate ex gi

3a Ei ha , quas retulimus naturatre sunt contractuum s myasi contractuum conditio nos. Partium aure Mnventionibuι lici poteu, ut vel piau vel minuae in finguia contractιbus veniat,sed diverso iure. 33 Si enim as initio inter eontrahentes eon venerit, ut plus in his contractibus praestaretur, veluti in contractu depositi, ut prater Golum s latam custam etiam levis praestaretur

30쪽

eulpar Vel in emptione, pignore, locatione, doris datione, aut scietate , ut praeter dolum, latam-levem cus am, etiam ovisma praesta

retur eulpa, vel 1n mandato, aut commodato, ut prater dorum s omnem cul am etiam casia rastaretur, tunc adversarius e pacti nomine actori eadem tenetur actione, quae ex contractu

principali nascitur, non etiam actionepraescriptis verbis s. Quod si aut/m inter eontrahentes ranis

venerit , ut minus in praedictis contractisin, quam illi naturaliter recipiunt, praestaretur, veluti xn mandato vel commodato dolin tantum

s cita culpa, non etiam euina ovis-levissima, actum hoo ex ρarte rei ιnen istis con ractum,s quidem 1 Iure,si incontinenti'erpacti vero conventi exceptionem, si ex intervallosoris subiectum. Diversa autem ratio en pactorumstriactis negoriis in continenti JHectorum. Ea enim Δυι ι o Iureprosint rao, etiam nonposita exce- tione pacti , modo confistim quid detrahanacontractahus, tamen si iis adbciunt aliquid, at si in eontinenti, tam n ad actιonem actori nos