장음표시 사용
591쪽
De Offc. Socij prioris connentualis.
mo sua,vel etiam aliorum statrum de quibus con
uentus suus confidit debet, tractare quid possit fieri pro domo sua siue in postulando quos possit eligere t siue in confirmationis comissione:siue in prouisione & de leotore & similibus que sui omissa vel minus facta bia pro domo sua:& tam cum ipsis procurare quam per priorem prouincialem, quod p terit δ necessitate sui conuentus & utilitate eiusde. Deinde in regressu non debet moram cotrahere, sicut poterit bono modo ad conueutum suum festinue. Et si aliqua negocia fuerint q'expediat eis tam cito scire,debet hoc quam cito poterit per literas intimare: si ante aduentum sinum hoc prestiri expediat . Cum autem venerit: cauere debet ne rumores inutiles vel non bonos de capitulo referat: vel infirma quae non cedunt ad utilitate audietium reserat,vel aliquid unde statres turbet contra priorem prouincialem,vel diffinitores, vel aliquos se
tres qui minus fuerint fauorabiles vel contrarii in suis negociis: sed potius ea referat quae ad consolationem & pacem fratrum debeant prouenire: &det opera pacificare fiatres in comuni, & singulariter,si aliquos eorum viderit turbatos super his que acta sunt in aliquo vel omissa:super his reddens prout poterit excusationem rationabile. Super his v ro que sibi specialiter commissa fuerint i sic stud at omnibus & singulis reddere rationem: φ de negligentia iuste non valeat reprehendi. De Officio confessoris. Capitulum. XLVI.
592쪽
rium est ut sciat quantum potestatis habet. Item ut sciat que & qualiter a coiifitente inquirere debet . item oportet eum esse cautum circa absolutiones,& circa excomunicationes, dispesationes, & alias satisfactionesn circa casus matrimoniales,& circa penitentiarum iniuia tiones,&symoniarum resignationes, & circa modum se habendi ad confitentem: & specialiter circa secretum confessionis,
Circa potestatem. Circa potestatem notandum est ' frater cui n5 est dictum a prelato suo vel ab alio qui possit ei dare iurisdictionem ' audiat consessiones: de nullo pecca to mortali potest absoluere. Si vero dictum est ei a praelato suo ut audiat eas priuilegio diai pape:potest
audire consessiones: iniungere penitentias quantii priuilegium se extendit.Aliter vero non potest, nisi habeat auctoritatem vel a dioce sano, vel a sacerdote parochiali, vel ab aliquo alio qui eam possit ei dare. Ille autem qui habet platem a dioceanor videre debet quam potestatem habeat, utrum plena potestatem quantum ad omnia que ad forum penitentialem pertinet scilicet quantum ad omnia genera peccatorum: & quantum ad dispensationes,& absoliitiones excomunicationum, vel habeat aliquantulum restrictam: & ad maiorem certitudinem bona est ' de hoc literas habeat vel memoriale aliquod.Sacerdotis vero parrochialis potestas dependet ex cosetudine & ex statutis sinodalibus & cocilioru prouincialium: propter quod debent cosessores in unaquaq; diocesi scire ista: ut ex his sciant quid possint
593쪽
eis commitere sacerdotes 1 & quid epis opi sibi reseruant. Circa inquisitionem.
Circa inquisitiones. Notandum est ' duo sint genera interrogationum que a peccatore confitetate querendae sunt. edam,enim pertinent ad ipsam personam confitentis : quedam vero ad factam personae. Ille vero que pertinent ad personam naturaliter sunt priores: unde nisi sacerdos sciat potest in quirere a confitente virum sit clericus: vel laicus:&si clericus utria religiosus: vel non,& virli heat beneficium ecclesiasticum.: vel non precipite cum cura
animarum .iSi laicus,inquiri potest cuius officij iii& utrum in matrimonio sit vel solutus: & utrum paterfamilias vel de familia alterius. Cognito vero
qualis sit persona,secundum statum suum vel permne possunt fieri alique alie interrogationes. Mulieres vero precipue inquirende sunt de sortilegiis defractione votorum,&suffocattolle pueroru: & utruviris stibiectae sint: & utrum diligenter filios instruant: & si iuuenes inquirende sunt de ornatu & cho. reis: si vetule sunt de consensu aliorum peccatoria. Milites inquirendi siti precipue de rapinis & iniuriis,de veditione iustitiae, de profusione pecuniae caadulationis ver instrionatus iacta: de vanagloria& laboribus & doloribus quos pro ea habet:& sup-tibus quos propter ea facitit. Mercatores vero qredi sunt de mendacias & periuriis, & venditione ad terminii in fraudem usuraru factar & de alus fraudibus . Burgenses vero inquirendi sunt de societate, de modo congregadi diuicias & causa. Si enim μ
594쪽
gregant diuicias propter se, non propter aliquam causam honestam, quasi idolatre sunt. Inquirendi sunt etiam de inuidia: mos enim ciuisi est alios alissinuidere. Illi vero qui sunt de familia alicuius potetis,inquirendi sunt de fidelitate virum domino suo fideles extiterit: de adulatione de mendaciis de rapinis: de prauis consiliis: de iniqua acceptione munerum virum domino precipienti aliquod impium Obedierunt. Clerici vero inquirendί sunt de perceptione simoniaca, beneficiorum & ordinum:& si deseruiunt prout beneficia sua requirunt :& an dicant officium secundum si, ordo eorum requirit: &modo dispensandi reditus suos . Alij qui habet curam animai um,inquiredi sunt de solicitudine utrinscilicet sint soliciti,quomodo de cibo spirituali filiis suis prouideatur: & de aliis quq ad regimen animarum pertinent. inquirendi sunt agricolae de frauda. tione sui laboris. Si enim habent bonam intentio-
ne & sunt absq; mortali peccato: martyres dei suntr& exhibent corpora sua hostiam deo viventem: si vero ex cupiditate tantum laborant, vel ut martyres diaboli sunt,de exhibent corpora sua diabolo hostia fetentem . Rectam vero intelligimus intentionem, vel quando laborant ut agant penitentia adeo iniunctam scilicet in sudore vultus tui vesceris pane tuo: vel ut corpora sua doment ne lasciuiant, vel ne oporteat eos male accipere unde uiuant,vel unde habeat ad elearmosynas tribuendum. Item inquirendi sane virum reddat que sunt cesaris celari & que sunt deideo: de falsis testimoni)s,& de usurpatione alien
595쪽
, De ossic. predicatoris . , ixum terrarum,&de inuidia,&de accusatione pro- lximorti apud dest.Generaliter in irendus e pecca or lde his quinq; silicet de odio, viruin .s aliquod odia habeat & virum sciat aliquem qui eum odio habe- , at propter factum vel dictum situm:& de peccato lii xuriae,& iniuria & inobedientia erga ecelesiam, vel fractione penitentiae,vel non obseruatione solemni. tatumr vel alio modo, & de peccatis oris pre- ' cipue de crapula & ebrietate, mendacijs, periuriis, blas semiis, conuiciis, detractionibus, maledictionibus, prauis consiliis. Ista quinq; salte d3 inquirere qui audit confessionem a peccatore,qn per occupa tionem querere plura non pol. De fide non est tutu interrogationem facere,i3 aliqui magnifaciant, nisi
in casu in quo illa persona suspecta esset de fide. iDe peccatis vero occultis ut e de peccato cotra naturam,non est inquirendu nisi caute, ne aliquid manifestetur simplicibus: quod ipsi nesciant quod possit eis esse occasio peccandi. Modus autem inquire di poterit esse talis. Poterit queri utru insultus car- nis aliqn patiatur & si responderit ' sic: poterit qri virum illa titillatio ducat eum ad aliquid faciendu,& si sic, quod est illud,& sic nihil ei manifestatur 'datur ei occasio manifestandi se, vel sic poterit esse. modus inquirendi. Si peccator opus carnale perpetrauerit ,potest queri ab eo virum vigilado absq; naturali usu mulieruscilicet delectationem unqualia- ibuerit: & si sic: queratur quid tunc faciebat: si vero in non perpetrauit, pi siti virum dormiendo de mu-
. liere aliquid soniauerit:& si sic: queratur utrum vigilando
596쪽
latulo simile delectationem habuerit,& quid tunc faciebat Aliqui tamen querunt virum vigilando semen effuderit absq; naturali usu mulierii, di si xfiderit ' sic qua occasione ei accidit. Sed in experti opus carnale no intelligeret sid eet effusio seminis. Circa absolutiones vero notandum ςst ' non est requirendum ab eo qui confitetur iuramentum, vel votum,vel alia obligatio ' abstineat a mortali:' suf,ficit ' habeat bonum propo situm & bonam volui tem abstinendi ab omni peccato mortali, & speci liter a luxuria, &stremitat odium si quod hῖ contra aliquem: dc ' velit fatisiscere pro posse de iniu-xijs si quas secit: & quod peniteat de omni peccato
mortali quod fecit,ad minus in generali. Si autem dicit se nolle vel non posse abstinere ab aliquo mortali di non est iniungenda penitentia significandii est et ' si decederet in tali statu, damnaretur. Verudandum est ei aliquod coissilium quod faciat ut deus illustret cor sulim ad penitentiam: & dicendum
est ei ne in tali statu communicet. Circa excomunicationes notandum est ' ille qui audit confessiones non debet se intromittere de alicuius absolutione excomunicationis,nisi sciat se potestatem habere: & nisi sciat forma secundum qua , debet fieri absolutio. De qua forma breuiter notandum est, ' rhinor excomunicatio ab luitur so
lo verbo : maior absoluitur ita texc6municatus eri poliatur . virgis verberatur cum hoc psal. Miserere.
In quo tamen cauendum est ne in publico sic eum absoluat nisi de licentia eius : si secreto est confes- R s sus
597쪽
sus de excomunicatione: in loco secreto fiat. Di. cit autem ille qui absoluit ab aliqua excomunicatione hec verba: vel equipollentia cum in recta forma absoluat. Auctoritate qua fungor absoluo te ab omni vinculo excomunicationis, vel specialiter ab ex- comunicatione qua ligatus es pro hoc sto. vel a tali iudice. Alia que pertinent ad rorma talis excolnu-nicationis quere in summa magri raymundi,in tractatu de ex comunicatione. De potetate aut talium absolutionum breuiter notandum est: φ ille qui audit consessionem no potest absoluere sua auctorit te ab aliqua maiori excomunicatione qua alius iudex eliterit si sit maior vel par ei. Ite notadum si absolutio excoicatiois debet praecedere absolutione peccatorum . Cum enim absolutio peccatorii sacramentum sit: non d3 dari alicui excomunicato nisi prius absoluatur.
Circa dispensationes. Notandu est ' circa dispe-Δtiones nullus debet intromitte se de aliqua dispe- satione votorum vel irregularitatum,nisi sciat se habere potestatem licentiandi de dispensandi: necesse est etiam ut sciat secundum quam formam d3 fieri dispensatio votorum. Dicat ergo peccatori ut que vovit impleat, donec sibi consultum sit ab eo quicum eo possit dispensare. Circa vero restitutiones. Notandum est φ no est alicui danda penitentia nisi voluntate heat restituendi lximo quod ei abstulit: nisi lximus voluerit ei. restituere vel remittere . Caueat vero ne det ei dilationem: ne iniungat st inde faciat elemosynas. Do liato
598쪽
liato enim debet illud restituere,vel heredi eius quacitius potuerit: nisi spoliatus det ei dilationem: vel no postit inuenire cui restituendum est. Tunc enim . . etiam potest ei dare dilationem si ca subsit. Tunc et debet erogari de consilio ecclesie in pios usus, & nisi peccator heu voluntate sic factedi,non est ei iniugenda penitentia. Si vero occultu est factum,instruedus est peccator quo occulte restituat, vel occulte dilationem petat,scilicet per aliqua honestam personam praeci pue sacerdotem cui in consessione reueletur: s tacito nomine pctoris negocium procuret. Si vero pctor alique ossederit, iniungendu e ei ut studeat q citius poterit sedare eum per se vel per altu. Circa vero casus matrimoniales. Op3 enim in causis matrimonialibus eum esse cautum qui audit confessionem,ut non det consilium nisi valde certus sitis; disserat rfidere donec discretiores cosuluerit, vel ad eos eum mittat. De celebratione diuortii nose intromittat cu hoc ptineat ad epin vel eius o ciale. Circa iniunctiones penitentiatu. Similiter op3 ee cautu ut puas iniungat: melius est enim pone holes
in purgatorio si in inferno. habet enim deus ubi purget filios suos si non purgentur hic. Dicat etiam qnnumerum orationu iniungit: q, si aliqu5 dixerit n6
ei ad culpam imputetur: ad minus mortalem . Caue at etiam ne multitudinem missarum iniungat peniat tentibus:ne fiat eis occasio comittendi simoniam. Caveat iterum ne iniungat penitetiam via sequat ue
scandalum: sicut accidit qu adolescentulis q viros . habent,qui linteas lassectas iniugitur talis peniten-'
599쪽
tia unde confirmantur in sua mala suspetione,' est ieiunare in pane & aqua & limoi, Item non iniungatur penitentia alicui si habet ossin quod secunduconscientiam suam sine pcto mortali facere no posist,nisi deserat id officium. Item si heat aliquam aliam peccandi occasionem ex qua verisimile est v n5 possit sibi cauere a peccato mortali nisi eam a se re-haouerit,ut est cohabitatio mulieris suspectae cu qua
peccare consueuit,penitentia non detur ei nisi occasionem illam a se remoueat,
Circa vero simoniacos. Notandum est ' ille qui psimoniam adeptus est aliquod beneficiu non debet recipi ad penitentiam, nisi habeat propositum renuciandi illi eneficio pure & simpliciter, i at dispect-tio possit postea fieri cum eo sinuetes in summa. Res
mundi in tractatu de symonia. Forma vero absoluedi a peccatis haec est. Facta vero generali confessione in latino: vel in Romano a peccatore,& dicta illa oratione,misereat &c. Debet ponere sacerdos dexteram manum super caput confitentis, ita tamen φsi mulier est, no est necesse nec securu ut coligat manus caput,& tunc dicere debet absolutionem &c. subiungatur etiam benedictio dei pFis &c. ita ut signo
crucis signetur pcor vel secundum alios debet dre. Et ego absoluo te auctoritate qua fungor in nomine patris &c. Debet at tunc esse fides,tam sacerdotis qeius qui confitetur,' nisi per culpam confitentis steterit,remittentur peccatori pcta sua tunc, & gra dei. infunditur,si prius non erant dimissa & gratiam non hebat . Si vero prius peccata dimissa de gratia priusi hebat,
600쪽
hebat, tunc augetur dei gratia. Circa modum hiadi se ad confitentem. Item ad officium confestaris pertinet omnes coaliteri volentes benigne & affabiliter recipere, de pre cipue illos qui raro confiteri consuetierunt. Si aut baliq magne persone confiteri voluerint de sibus credat perubescant in cohiuni auditorio confessionuvideri, debet eos ducere ad alium locum magis secretum & honestum. Omnes at qui nesciunt modustandi in confessione,debet eos instruere ut stent flexis genibus,inclinato capite, apodiado se ad dexteram vel ad sinistram sacerdotis. An si vero incipiat confiteri, pi illis qui non sunt assueti cofiteri frequeter,aliqua verba dre de pertinentibus ad c9ntellionem,ut querere de patria sua,vel limoi ut cositens interim sumat audaciam ad cofitendtim,dum aliqua-tulti in huiusmodi detinetur, deinde pt ei dicere ut
incipiat dicere qd sibi placuerit. Quod si perceperit eum ita respondere i nesciat confiteri, debet ei aliquam circa nec instru ctionem facere,' si nec sic sciverit confiteri, potest procedere ad inquisitione iuxta modum predictum. Cauendum est at confessori ne viaq confites scandalizatus recedat,' placet est sicut poterit, si sorte non potest eum absolve, vel alia de causa in aliquo ipsiim perceperit perturbari. In penitentia vero iniungeda da reminisci ' preterea liniungit specialioer imponat ei etia omnia bona que fecerit in remissionem omnium peccatorii, de det ei potestatem cuicunq; confiteri poterit it
rare poterit de penitentia sibi iniuncta ab eo si forte viderit